ارزیابی کتاب مذهب و نظریه روابط بین الملل: نظریه و عمل (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

کتاب «مذهب و نظریه روابط بین الملل: نظریه و عمل» مجموعه مقالاتی است که عسگر قهرمانپور از مقالات و مجلات پراکنده ای به قلم دانیل فیلپات و چندی دیگر از پژوهشگران روابط بین الملل گردآوری و به فارسی ترجمه کرده است. مترجم با گردهم قرار دادن این مقالات تلاش کرده به نقش مهم مذهب در شکل گیری روابط بین الملل در دوره وستفالیایی بپردازد و با ارزیابی جایگاه آن در میان نظریه های مختلف اصلی و فرعی روابط بین الملل مانند واقع گرایی، لیبرالیسم و برساخت گرایی، کارکرد انواع مختلف مذاهب جهانی مانند مسیحیت، اسلام، هندو، بودایی و یهودیت را چه در دامن زدن به اختلاف ها و گسل های تمدنی و چه در همگرایی و تقویت صلح جهانی تبیین کند. با توجه به اهمیت آشنایی با انواع ادیان و همچنین نقش تاریخی آنها در شکل گیری جوامع و تحولات آنها به ویژه در دوره معاصر، این مقاله به بررسی و ارزیابی این کتاب پرداخته و ﺗﻼش ﻣی کﻨﺪ ﺗﺎ ﻋﻼوه ﺑﺮ ﻧﻘﺎیﺺ ﻣﺤﺘﻮایی، ﻧﻘﺎط ﻗﻮت و ﺿﻌﻒ ایﻦ اﺛﺮ را در زﻣیﻨﻪ ﻫﺎی ﺷکﻠی، ﻧﮕﺎرﺷی و ویرایشی و همچنین در ﺗﻮﺿیﺢ، ترجمه و معادل یابی و ﻣﻨاﺒﻊ و ارجاعات کﺸﻒ و آﺷکﺎر کﻨﺪ و ﺑﺮای ﺑﺎزﻧﮕﺮی در ﭼﺎپ ﺑﻌﺪی کﺘﺎب توصیه نماید. به نظر می رسد نویسندگان مقالات و همچنین مترجم، از مشاهده وضعیت حاکم جدایی دین از سیاست و به حاشیه راندن آن در روابط بین الملل معاصر غفلت کرده اند و حتی به اشتباه این جدایی را نتیجه تأثیر مذهب بر روابط بین الملل برشمرده اند.