تحلیل مجموعه اشعار ایرانی ولیمیر خلبنیکوف، فوتوریست روس (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

هدف از پژوهش حاضر نشان دادن قدرت نفوذ فرهنگ و ادب ایران بر سرزمینی دیگر است. وِلیمیر خِلِبنیکوف (1922-1884)، فوتوریست روس، از آن دسته شاعرانی بود که فرهنگ و ادب ایران را بسیار می ستود و تحت تأثیر آن قرار داشت. او از جمله شاعران روس بود که شانس حضور در ایران را پیدا کرد و در زمان قیام میرزا کوچک خان همراه با نیروهای ارتش سرخ به بهانه کمک به جنگلی ها وارد گیلان شد و توانست از نزدیک با ایران آشنا شود. شرق گرایی یکی از بارزترین وجوه اشعار اوست که در پژوهش حاضر تنها به بررسی مضامین ایرانی مجموعه اشعار شش جلدی وی خواهیم پرداخت. بازآفرینی مضامین ایرانی با جلوه ای تازه در اشعارش، شعر خلبنیکوف را زیبا و بدیع جلوه داده است. با وجود آن که تأثیر ایران بر وی تنها به ابعاد ادبی و اسطوره ای ایران منتهی نمی شود و بسیار فراتر از آن، در ابعاد فرهنگی، مذهبی، تاریخی و جغرافیای زیستی و طبیعی نیز قابل بررسی است، اما محققان ایرانی بسیار اندک به آثار وی پرداخته اند. بررسی اشعار خلبنیکوف حاکی از عشق وی به حکیم گنجه است و بازتاب اشعار نظامی و همچنین اسطوره های شاهنامه نیز بر آثار او قابل مشاهده است. همچنین بررسی مضامین اشعار ایرانی او نشان می دهد که شعر او از جوهره ای انسانی برخوردار است که بر حول ایده وحدت جهانی می چرخد.