در مورد شعر و اندیشه مولانا جلال الدّین کتب متعددی نوشته شده و اهل ادب و محققان عرفان اسلامی از نظرگاه های مختلف آثارش را بررسیده اند. یکی از کتبی که در این زمینه تألیف شده، کتاب «مولانا و چند داستان مثنوی» است به خامه سیروس شمیسا. جستار حاضر به نقد و تحلیل کتاب «مولانا و چند داستان مثنوی» بر اساس سنت عرفانی مکتب مولانا می پردازد؛ نگارندگان در بخشهایی با عنوان، «مباحث مرتبط با شرح احوال و زندگی بزرگان طریقه مولویه»، «مباحث مرتبط با مضامین عرفانی»، «مباحث مرتبط با مضامین کلامی»، «مباحث مرتبط با تأویل و تمثیل و حکایتها» و «مباحث مرتبط با اندیشه مولانا و تفکر انسان معاصر» به تحلیل و واکاوی این کتاب می پردازند و فراخور موضوعات مختلف از نظریات دیگر مولوی پژوهان نیز در تبیین مسائل بهره می گیرند. این کتاب با دیدی بدیع نگارش شده و با بهره گیری از نظامهای کنونی علوم انسانی دریچه های بسیاری را در مسیر مولاناپژوهی گشوده است، لیکن با وجود مزایای فراوان این مجموعه، برخی از مسائلی که مؤلف کتاب ذکر کرده، با منابع اصلی حوزه مولوی پژوهی، سنت عرفانی مکتب مولویه و نظرات دیگر مولوی پژوهان معارض است.
