نقد و بررسی کتاب ماهیت معرفت عرفانی (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

این مقاله درصدد آن است که به نقد و بررسی کتاب «ماهیت معرفت عرفانی» نوشته مسعود اسماعیلی بپردازد. در باره معرفت عرفانی و تمایز آن با تجربه عرفانی به زبان های غیرفارسی آثار بسیاری منتشر شده اند اما در زبان فارسی تنها معدودی از پژوهشگران به بحث از آن درچهارچوبی علمی و روشمند پرداخته اند. از جمله در کتاب «ماهیت معرفت عرفانی»، نویسنده کوشیده با نگاهی تطبیقی در سامانه ای جامع، به بحث از ماهیت معرفت عرفانی در دو فضای اسلامی و غربی و بیان شباهت ها و تفاوت های آنها بپردازد. اگر ملاک ارزیابی ما، میزان موفقیت و عدم موفقیت نویسنده در بیان مسأله و بررسی آن باشد، می توانیم گفت که این کتاب در طرح مباحث تخصصی حوزه فلسفه عرفان، به خوبی عمل کرده است. با این حال، این کتاب از کاستی های صوری و محتوایی از قبیل کاربرد متناوب معرفت عرفانی و تجربه عرفانی به جای یکدیگر و اشکال در تقدم و تاخر برخی از فصول کتاب، خالی نیست. این کتاب به رغم وجود این کاستی ها اثری قابل قبول در حوزه فلسفه عرفان به نظر می رسد.