نقد کتاب پیدایی و زوال سومین شامپانزه: چگونه میراث حیوانیِ ما بر مسیر زندگی مان تاثیر گذارده است؟ (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

کتاب پیدایی و زوال سومین شامپانزه: چگونه میراث حیوانی ما بر مسیر زندگی مان تاثیر گذارده است، اثر جرد دایموند از زمره برترین آثار در پیوند دادن زیست شناسیِ تطوری و پیچیدگی های فرهنگی جوامع انسانی است. نویسنده در این اثر کوشیده تا ریشه بسیاری از رفتارهای اجتماعی انسانهای امروزین را در زیست شناسیِ به ارث رسیده از اجداد کهن انسانها جستجو کند و در این امر نیز بسیار موفق بوده است. شاید بتوان تنها نقطه ضعف کتاب را عدم به روزرسانی مطالب آن دانست، موضوعی که دستمایه نگارش نقد پیش رو گردیده است. در این نوشتار تلاش شده تا در مواردی که کشفیات جدیدتر از زمان نگارش کتاب، در تایید برخی موارد مطرح شده از جانب نویسنده نیستند، مطالب بیان و به نوعی کتاب به روزرسانی گردد. در کتاب، داستان پیدایی و زوال گونه انسان به پنج بخش تقسیم می گردد. بخشهای نخست و دوم کتاب (فصول یک تا هفت) دربرگیرنده شواهد استخوانی، ابزارها و ژنهاست –شواهدی که در قامت مدارک باستان شناختی و زیستی عرضه می شود. بخش سوم (فصول هشت تا دوازده) به ویژگی های فرهنگی اشاره می کند که انسان را از جانوران متمایز ساخته است. در دو بخش انتهایی کتاب، نویسنده مروری اجمالی بر خصایص ویرانگر گونه انسان داشته است و ریشه برخی از این ویژگی ها را در زیست شناسی کهن انسان ردیابی نموده است.