داعش: خشونت شرقی و نقد عقل فاشیستی تأملی انتقادی در روش، محتوا، و مدعای اثر (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

تأمل درباب کار و فکر داعش و دیگر گروه های مشابه اهمیت حیاتی دارد. مجموعۀ آثار تولیدشده درباب این گروه را می توان به دو دسته تقسیم کرد: آثار گزارشی یا روایی و آثار پ ژوهشی یا تأملی. کتابی که در این مجموعه وارسی می شود در عداد کتب و آثار تأملی است که نویسندة آن به سیاقی نظری به تفحص در بطن افعال و افکار داعش می پردازد. در وضعیتی که برخی محققان داعش را یک سانحه و بعضی آن را برنامه ای سنجیده می نامند نویسنده ای به نام بختیار علی سخن تازه ای می گوید. به باور او، داعش و کارهایش تازگی ندارد؛ به این علت که داعشیان کاری را می کنند که بعثی ها و اعضای القاعده کرده اند و گروه های بالقوة دیگر خواهند کرد! او این کارهای دهشت بار و ادعاهای زمان پریش را به هویت پرستی ازلی گرا و جاودانه نسبت می دهد و بر آن است که مقوله ای به نام عقل شرقی سرچشمة این خشونت هاست. او ماهیت و مکانیسم این مفهوم ابداعی را شرح نمی دهد، اما با تمرکز بر هویت ستایی یا هویت پرستی جنون آمیز تحلیل جدیدی از داعش به دست می دهد که درمیان اقسام تحلیل های مطرح شده شایان توجه است. آن چه درادامه می خوانید شرح نظر بختیار علی و البته نقد روش و داوری های اوست که به سیاق نقد متون علوم انسانی انجام یافته است.