نقد کتاب نظریة عدالت جهان شمولی یا زمینه مندی اصول عدالت (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

هدف از نگارش مقالة حاضر نقد و بررسی کتاب نظریة عدالت ، اثر جان راولز فیلسوف سیاسی معاصر است. تلاش شده است، ضمن معرفی اثر، بررسی انتقادی آن در دستورکار قرار گیرد. این که مسئلة اصلی راولز چیست و هدف این اثر و جایگاه آن در منابع موجود این حوزه به چه صورتی است از مهم ترین موضوعاتی هستند که موردبحث واقع شده اند. نویسندگان بر این باورند که راولز در این اثر به غایتی چون «عدالت» پرداخته است که به علت اهمیت باید موردتجزیه و تحلیل علمی قرار گیرد. باوجوداین، مدعای اصلی راولز یعنی «عدالت به مثابة انصاف» و اصول عدالتِ مُنتج از آن، موردنقد جدی برخی مکاتب فکری و اندیشمندان مطرح در فلسفة سیاسی معاصر قرار گرفته است. درمیان آن ها، می توان به نقدهای لیبرتارین ها، جماعت گرایان، و فمینیست های معاصر اشاره کرد. عدالت استحقاقی نوزیک درمقابل عدالت توزیعی راولز، زمینه مندی جماعت گرایان در قیاس با جهان شمولی اصول عدالت، و نادیده انگاری تفاوت ها و مذکربودن نظریة عدالت راولز ازسوی فمینیست ها سه دسته از نقدهایی است که در این مقاله موردتوجه قرار گرفته اند. هم چنین، اهمیت تبیین رابطة نگرش اسلامی با نظریة عدالت راولز موضوعی است که در پایان مقاله مطرح شده است.