نقدی بر کتاب نظام وزارت در دولت عباسیان (عصر آل بویه و سلجوقیان) (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

نظام وزارت یکی از ارکان قوام بخش هر حکومتی است. هرگاه حکومتی از یک دستگاه دیوانی قوی برخوردار باشد، ثبات بیش تری داشته است و دولت عباسی نیز از دستگاه دیوانی وزارتی برخوردار بوده است که نمود آن در دورة آل بویه و سلجوقیان بیش تر به چشم می آید. برای تبیین نقش دیوان وزارت آثار زیادی نوشته اند. یکی از آن ها کتاب نظام وزارت در دولت عباسیان (عصر آل بویه و سلجوقیان) اثر زهرانی است. این تحقیق با رویکردی تفسیری و مسئله ای درپی نقد و بررسی کتاب مذکور است و یافته ها حاکی است که زهرانی هرچند به اهمیت نظام وزارت می پردازد، اما او هم به سبک و سیاق متقدمان همان اطلاعات را بازگو می کند و یک مدل کلی را برای سامان تحقیق طرح کرده و براساس آن کل کتاب را تحلیل کرده است. همین امر باعث محدودیت هایی در ارائة تحلیل بهتر شده است و درنهایت این که به نقش خود وزیر درمقام یک فرد بیش تر پرداخته است تا این که او را درقالب یک نظام بررسی کند.