پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات (علوم و فناوری اطلاعات سابق)

پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات (علوم و فناوری اطلاعات سابق)

پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره 31 بهار 1395 شماره 3 (پیاپی 85) (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

سیاستگذاری مبتنی بر شواهد و نقش آمار و اطلاعات در آن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: اطلاعات آمار سیاستگذاری فراترکیب سیاستگذاری مبتنی بر شواهد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 176 تعداد دانلود : 246
تحقق اهداف نهایی سیاستگذاری در پرتو استفاده از شیوه هایی چون نظر سنجی امکان پذیر نخواهد بود. سیاستگذاری مبتنی بر شواهد به عنوان رویکرد جدیدی به چرخه سیاستگذاری عمومی ، در بسیاری از کشورها رواج یافته و بر این فرض استوار است که تصمیم های سیاسی باید در کنار استفاده از قضاوت ها و نظر سنجی ها با شواهد در دسترس و بر پایه یک تجزیه و تحلیل منطقی اخذ شوند. یکی از شواهد مهم در این رویکرد آمار و اطلاعات است. بر این اساس آمار می تواند در صورت دقت و صحت، کیفیت و ظرفیت سیاستگذاری ملی را ارتقا دهد. هدف تحقیق حاضر تشریح نقش آمار و اطلاعات در گام های مختلف سیاستگذاری و نشان دادن اهمیت استفاده درست و کارآمد از آمار در اخذ سیاست های بهتر و با کیفیت است. به منظور تحقق این هدف، روش شناسی ترکیبی با رویکرد طرح اکتشافی ترتیبی مورد استفاده قرار گرفته است ؛ در این طرح ابتدا داده های کیفی و به دنبال آن داده های کمی گردآوری و تجزیه و تحلیل می شوند. به این ترتیب ابتدا، در بخش کیفی مقاله، با استفاده از روش فراترکیب چارچوب فرآیندی جامعی برای سیاستگذاری مبتنی بر شواهد استخراج شده در ادامه، در بخش کمی، برای گردآوری داده ها ، پرسشنامه ای طراحی و توسط 15 نفر از خبرگان حوزه سیاستگذاری کشور تکمیل شده است و سپس برای اعتبار سنجی چارچوب مفهومی پژوهش، آزمون دوجمله ای مورد استفاده قرار گرفته است. نتایج حاصل از تحلیل داده های کمی نشان دهنده اعتبار چارچوب پیشنهادی تحقیق برای سیاستگذاری مبتنی بر شواهد می باشد. بخش انتهایی، مقاله حاضر به نقش آمار و اطلاعات و ارائه نمونه هایی از کاربرد آمار در گام های چارچوب فرآیندی پیشنهادی برای سیاستگذاری مبتنی بر شواهد می پردازد.
۲.

ارزیابی بخش راهنمای نویسندگان نشریات علمی- پژوهشی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ارزیابی مجله های علمی - پژوهشی راهنمای نویسندگان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 913 تعداد دانلود : 272
یکی از شاخص هایی که در مطالعات بین المللی برای ارزیابی نشریات مورد توجه قرار گرفته، کیفیت راهنمای بخش نویسندگان آنها است. هدف کلی این پژوهش، آگاهی از میزان رعایت معیارهای مورد بررسی بخش راهنمای نویسندگان درنشریات فارسی علمی- پژوهشی ایران است. با توجه به جایگاه ویژه نشریات علمی- پژوهشی، جامعه پژوهش شامل 755 عنوان نشریه عملی- پژوهشی به زبان فارسی است که در آخرین فهرست نشریات علمی- پژوهشی مورد تایید توسط وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در اسفند ماه سال 1392 آمده اند. نمونه مورد مطالعه شامل 501 نشریه است که دسترسی به راهنمای نویسندگان آنها از طریق وب امکان پذیر بود. با استفاده از سیاهه وارسی محقق ساخته، محتوای بخش راهنمای نویسندگان نشریات توسط نویسندگان به صورت مجزا مورد بررسی قرار گرفت. بر اساس یافته های پژوهش، در مجموع فقط40 درصد از معیارهای مورد بررسی در راهنمای نویسندگان نشریات فارسی علمی-پژوهشی ایران لحاظ شده اند و 60 درصد دیگر رعایت نشده اند ؛ همچنین، از چهار بخش بررسی شده(کلیات، مسائل اخلاقی و حقوقی، ساختار مقاله و مشخصات ظاهری) کمترین معیارهای رعایت شده مربوط به بخش مسائل حقوقی و اخلاقی با 18 درصد و بیشترین معیارهای رعایت شده متعلق به بخش مشخصات ظاهری با 56 درصد است. در میان مشکلات یافت شده، معیارهای ""ناقض نبودن مقاله با حقوق و منافع فرد یا گروه""، ""چگونگی درج کوته نوشت ها و اختصارات""،""رعایت قوانین و الزامات نشریه پس از پذیرش مقاله "" و ""شیوه نامه مورد استفاده نویسندگان برای نگارش مقاله"" مهمترین مشکلات بودند.
۳.

بازیابی تخصص: مروری بر مبانی، روش ها و مدل ها(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مدیریت دانش بازیابی اطلاعات مدل ها بازیابی تخصص خبره یابی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 467 تعداد دانلود : 481
هدف: بازیابی تخصص حوزه ای است که از دهه 1990 میلادی مورد توجه سازمان های بزرگ و متوسط و محیط های دانش مدار قرار گرفته است، به طوری که یک اجتماع پژوهشی قوی از پژوهشگران مختلف، بخصوص پژوهشگران علوم رایانه و اطلاعات، حول آن شکل گرفته است. اما به نظر می رسد این حوزه در ایران چندان مورد توجه قرار نگرفته است. از این رو مقاله حاضر قصد دارد با پرداختن به مبانی و مدل های بازیابی تخصص، در جهت آشنایی بیشتر جامعه علمی و مدیران سازمان ها با مفاهیم این حوزه گام بردارد. روش شناسی: مقاله حاضر یک مقاله نظری است که با استفاده از روش کتابخانه ای انجام شده است. نتیجه: در کنار سایر کاربردها، یکی از کاربردهای مهم نظام های بازیابی تخصص، پشتیبانی از مدیریت دانش در سازمان هاست. در این نظام ها، پژوهشگران با دوری جستن از جنبه های چالشی مفهوم تخصص، مسئله بازیابی تخصص را به انباشت اسناد متنی و کشف روابط افراد با آن اسناد تقلیل می دهند. مدل های متعددی برای کشف روابط بین اسناد و افراد ارائه شده اند که مدل های ارائه شده توسط «بالوگ» سهم بسزایی در پیشبرد حوزه بازیابی تخصص داشته اند. مدل سند-محور وی یکی از موفق ترین مدل هاست که مبنای بسیاری از مدل های بعدی قرار گرفته است. اصالت: این مقاله برای نخستین بار در ایران به طور نسبتاً جامع به مبحث بازیابی تخصص ، مدل ها و مفاهیم بنیانی آن پرداخته است. بنابراین، می تواند مورد توجه متخصصان علم اطلاعات و پژوهشگران حوزه بازیابی اطلاعات، مدیران سازمان های بزرگ و متوسط، و سایر محیط های دانش مدار قرار گیرد.
۴.

تحلیل و مقایسه ساختار میان رشته ای «علم اطلاعات و دانش شناسی» بر اساس خوشه بندی روابط استنادی آن در دو دوره قبل و بعد از پیدایش وب(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مجلات علوم میان رشته ای علم اطلاعات و دانش شناسی تحلیل خوشه بندی حوزه های موضوعی علوم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 807 تعداد دانلود : 784
هدف پژوهش حاضر تحلیل روابط میان رشته ای «علم اطلاعات و دانش شناسی» است. بدین منظور با بررسی و مقایسه حوزه های موضوعی استنادکننده و استنادگیرنده مجلات این رشته در پایگاه JCR طی دو بازه زمانی 1997-1987 و 2013-2003 و مقایسه نتایج بدست آمده، تأثیر پیدایش و توسعه فناوری اطلاعات بر روابط میان رشته ای آن بررسی شد. این پژوهش با استفاده از روش تحلیل هم استنادی مجلات انجام شد که در آن از فنون رایج در علم سنجی شامل توزیع فراوانی قانون برادفورد و خوشه بندی سلسله مراتبی با رویکرد Ward در نرم افزار آماری SPSS، و همچنین سنجه شباهت ساختار همجواری خوشه بندی بهره گرفته شده است. جامعه پژوهش حوزه های موضوعی استنادکننده و استنادگیرنده 56 مجله علم اطلاعات و دانش شناسی در دوره 1997-1987 و 83 مجله در دوره 2013-2003 در پایگاه اطلاعاتی JCR است. یافته های پژوهش نشان داد که حوزه علم اطلاعات و دانش شناسی بیش از آنکه مؤثر بر حوزه های دیگر باشد، متأثر از آن ها بوده است به نحوی که تعداد مجلات استنادگیرنده از آن ها از 1758 عنوان در دوره اول به 5303 عنوان در دوره دوم افزایش پیدا کرده است. ماتریس هم آیندی استنادهای حوزه های موضوعی تحلیل، و سه خوشه اصلی مشترک (استنادکننده و استنادگیرنده) در دوره اول و هفت خوشه مشترک (استنادکننده و استنادگیرنده) در دوره دوم ترسیم شدند. یافته های پژوهش نشان می دهد بطور کلی میزان و نحوه هم آیندی حوزه های علمی مختلف در خوشه بندی ها نشان از گسترده تر شدن دامنه حوزه های موضوعی تأثیرگذار و تأثیرپذیر از این حوزه دارد. شباهت ساختاری خوشه بندی های حاصل از محاسبه رابطه بین حوزه های موضوعی تأثیرگذار و تأثیرپذیر از آن ها در دوره دوم بطور متوسط 10% بیشتر از شباهت ساختاری آن ها در دوره اول بوده است. همچنین شباهت ساختار همجواری حوزه های موضوعی تأثیرگذار بر علم اطلاعات و دانش شناسی بیشتر از شباهت ساختاری حوزه های موضوعی تأثیرپذیر از آن است. بررسی تفاوت موجود بین هر یک از گروه های حوزه های موضوعی تأثیرگذار و تأثیرپذیر از این رشته با آزمون آماری ANOVA و آزمون تعقیبیTukey نشان داد تفاوت معنی داری در تعداد استنادهای حوزه های علمی مختلف تأثیرگذار و تأثیرپذیر از علم اطلاعات و دانش شناسی وجود دارد.
۵.

بررسی دیدگاه کاربران پیرامون عوامل موثر بر قصد استفاده از پایگاه های اطلاعاتی با تاکید بر نظریه جریان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: پایگاه های اطلاعاتی قصد استفاده نظریه جریان کاربران دانشگاهی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 765 تعداد دانلود : 153
هدف پژوهش حاضر بررسی عوامل موثر بر قصد استفاده از پایگاه های اطلاعاتی توسط کاربران دانشگاهی با تاکید بر نظریه جریان است. به منظور ساخت مفاهیم و فرضیاتی که روابط بین آنها را مشخص کند، مدل مفهومی پژوهش ترسیم شد. در مدل پژوهش متغیرهای مهارت، چالش، تعامل و کنترل به عنوان متغیرهای درون زا و قصد استفاده، استفاده اکتشافی و اختلال در درک زمان متغیرهای برونزا و تجربه جریان متغیر میانجی در نظر گرفته شده اند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته که بر پایه مطالعه متون و تدوین چارچوب مفهومی بر گرفته از نظریه تجربه جریان از حوزه روانشناسی است، تدوین گردید. جامعه آماری، کل دانشجویان تحصیلات تکمیلی (ارشد و دکترا) دانشگاه یزد (5113) نفر در سال 1392 هستند. برای آزمون فرضیه ها از مدل سازی معادلات ساختاری و همچنین از نرم افزار لیزرل به منظور تحلیل داده ها استفاده گردید. سنجش روایی پرسشنامه با استفاده از تحلیل عامل تأییدی- روش استخراج مولفه اصلی و چرخش واریماکس-انجام گرفت. تحلیل مدل ساختاری نشان داد که مهارت، چالش و تعامل با تجربه جریان به ترتیب با ضریب (63/0، 33/0، 41/0) رابطه مثبت دارند. تجربه جریان بر قصد استفاده با ضریب استاندارد (83/0)، استفاده اکتشافی با ضریب (82/0)، و اختلال در درک زمان با ضریب (52/0) تأثیر مثبت و قوی داشت. با توجه به مقدار تی (70/1-)، و ضریب استاندارد (37/0-) رابطه مثبت بین کنترل و تجربه جریان مشاهده نشد. این نتایج نشان می دهد که تئوری نظریه جریان به استثنای سازه کنترل در یک محیط تعامل کاربر با پایگاه های اطلاعاتی کاربرد دارد. یافته های این پژوهش جنبه مهمی را به عنوان متغیر وابسته به تجربه جریان مورد توجه قرار داده است. این جنبه، متغیر رفتار جدی و اثر گذار کاربران پایگاه های اطلاعاتی است که به واسطه آن، بدون احساس گذر زمان به جستجو و تصمیم به استفاده بیشتر از پایگاه های اطلاعاتی منجر می شود.
۶.

سازگاری وبگاه های دانشگاهی با استانداردهای ابرداده ای: مطالعه موردی وبگاه دانشگاه شاهد(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: استانداردهای ابرداده ای ابربرچسب استاندارد دابلین کور استاندارد توصیفی شی گرا (مودس) استاندارد مارک ایکس.ام.ال. وب گاه دانشگاه شاهد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 300 تعداد دانلود : 320
پژوهش حاضر باهدف مطالعه وب گاه دانشگاه شاهد از نظر سازگاری با استانداردهای ابرداده ای (دابلین کور،مارک ایکس.ام.ال. و توصیفی شیءگرا) وابرچسب های اچ.تی.ام.ال. انجام شده است. این تحقیق با روش وب سنجی و توصیفی صورت گرفته است و نمونه آماری شامل 291 صفحه از طبقه های مختلف وب گاه دانشگاه شاهد بوده است. نتایج حاکی از آن است که طراحان وب گاه دانشگاه شاهد، به ابربرچسب ها با میانگین 2/168 حضور، بیش تراز استانداردهای ابرداده ای اهمیت می دهند، این درحالی است که درهیچ یک از صفحات بررسی شده، استانداردهای ابرداده ای حضوری نداشته اند. قدمت بیش تر ابربرچسب ها از دلایل به کارگیری طراحان وب گاه ها در طراحی صفحات وب است. نتایج حاکی از آن است که در طراحی وب گاه دانشگاه شاهد از استانداردهای ابرداده ای به طور کلّی استفاده نشده و از ابر برچسب ها به طور محدود استفاده شده است. کم توجهی در استفاده از ابرداده و ابر برچسب می تواند ناشی از عدم شناخت طراحان وب گاه ها از ساختار و اهمیت این عناصر باشد. بنابراین، بهره گیری از نظر متخصصان علم اطلاعات که از استانداردهای ابرداده ای و مزایای استفاده از آن آگاهی دارند، در طراحی و ویرایش صفحات وب توصیه می شود.
۷.

طبقه بندی ابعاد وب کوال بر اساس تأثیر عملکرد نامتقارن مدل رضایت مشتری کانو: مطالعه موردی وب سایت آموزش مجازی دانشگاه تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: وب کوال وب سایت آموزش مجازی رضایت کلی کاربر مدل رضایت مشتری کانو تأثیر عملکرد نامتقارن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 289 تعداد دانلود : 751
گسترش اینترنت و وب جهان گستر همزمان با ایجاد فرصت های بسیار برای سازمان ها و افرادی که به ارائه و دریافت خدمات آموزشی می پردازند، چالش های جدیدی را نیز ایجاد کرده است. آموزش مجازی یکی از مهمترین تحولات در حوزه آموزش و پرورش می باشد. در این شیوه آموزشی وب سایت اولین نقطه ای است که کاربران جهت دریافت خدمات آموزشی فراهم شده، با آن مواجه می شوند. بنابراین،کیفیت وب سایت باید به عنوان یک فاکتور حیاتی در موفقیت آن در نظر گرفته شود و به شیوه ای دقیق تر از دیدگاه یادگیرندگان مورد بررسی و ارزیابی قرار گیرد. هدف پژوهش حاضر تعیین طبقه بندی ابعاد وب کوال 0/4 بر اساس تأثیر عملکرد نامتقارن مدل رضایت مشتری کانو و شناسایی ابعاد و ویژگی های اولویت دار برای اختصاص منابع و توجه مدیران وب سایت آموزش مجازی دانشگاه تهران می باشد. این پژوهش در زمره پژوهش های کاربردی و توصیفی- پیمایشی به شمار می آید که به شیوه مقطعی انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش، شامل دانشجویان کارشناسی ارشد دوره های مجازی مشغول به تحصیل در دو دانشکده علوم اطلاعات و دانش شناسی و دانشکده مدیریت دانشگاه تهران می باشد که با استفاده از نمونه گیری تصادفی ساده تعداد 546 نفر دانشجو مورد پیمایش قرار گرفتند. ابزار پژوهش، پرسشنامه استاندارد وب کوال 0/4 (ای کوال) و پرسشنامه محقق ساخته سنجش رضایت کلی کاربر بود که روایی محتوایی و پایایی این دو پرسشنامه مورد تأیید قرار گرفت. در پژوهش حاضر، علاوه بر طبقه بندی ویژگی ها و ابعاد کیفیت وب سایت، از تحلیل تأثیر عملکرد نامتقارن برای اولویت بندی ویژگی ها در تخصیص منابع، بهره گرفته شده است که این امر تصمیم گیری درباره اختصاص منابع محدود را برای حصول حداکثر رضایت کاربر تسهیل می کند. نتایج پژوهش نشان داد، بر اساس تجزیه و تحلیل تأثیر عملکرد نامتقارن مدل رضایت مشتری کانو، بُعد کاربردپذیری وب سایت جزء گروه خدمات انگیزشی با عملکرد بالا، بُعد کیفیت اطلاعات جزء گروه خدمات اساسی با عملکرد بالا و بُعد تعامل با خدمات وب سایت در گروه خدمات اساسی با عملکرد پایین قرار دارند. در نهایت برنامه ای کوتاه مدت برای بهبود بُعد تعامل با خدمات جهت کاهش نارضایتی کاربران، و برنامه ای بلند مدت برای بهبود ابعاد کاربردپذیری و کیفیت اطلاعات جهت افزایش رضایت کاربران پیشنهاد گردید.
۸.

بررسی تاثیر مدل کاربردی طراحی وبسایت عصب پایه در وب سایت های تجاری (مطالعه مشاهده ای)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: طراحی وبسایت عصب پایه اقناع آنلاین روانشناسی اجتماعی در وبسایت افزایش نرخ تبدیل علم عصب پایه مشتری در وبسایت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 58 تعداد دانلود : 747
تلفیق بازاریابی عصبی، روانشناسی اجتماعی و تجارت الکترونیک، حوزه ی جدیدی از علم عصب پایه را تحت تاثیر خود قرار داده است که میتوان بر آن ""طراحی وبسایت عصب پایه"" نام نهاد. مدل کاربردی طراحی وبسایت عصب پایه شامل 67 تکنیک مذاکره با زبان مغز بازدیدکننده است که ادعا می شود می تواند باعث افزایش نرخ تبدیل وبسایت های تجاری گردد. جهت بررسی اثر این مدل ، هشت وبسایت پیاده سازی شده اند. یک وبسایت ساده، بدون استفاده از تکنیک های مدل؛ یک وبسایت تکمیل، با استفاده از تمامی 67 تکنیک مدل؛ و شش وبسایت دیگر که در قسمت منقلب سازی مدل (تکنیک های برگرفته از روانشناسی اقناع)، با یکدیگر متفاوت هستند. تمام وبسایتها تنها سفارش یک کالای واحد را از طریق فرم سفارش می پذیرند. بازدیدکننده ی هدفمند و منحصر به فرد، برای هر وبسایت، از طریق تبلیغات اینترنتی جذب شدند که در دوره ی دو ماهه ی مطالعه ی مشاهده ای، رویهم رفته 957 نفر بازدیدکننده جدید را شامل گشت. نقشه ی گرمایشی وبسایت ساده و وبسایت تکمیل با استفاده از سرویس ردیابی حرکات ماوس، نشان داد در وبسایت تکمیل ، توجه بازدیدکننده به همه ی صفحه علی الخصوص فرم سفارش جلب شده است اما در وبسایت ساده اینچنین نبود. این امر موفقیت قسمت مجذوب سازی مدل را نمایان کرد. نتایج حاصل از تحلیلگر گوگل و فرم سفارش هر وبسایت نشان داد نرخ تبدیل تمام هفت وبسایت مدل نسبت به وبسایت ساده به طرز چشمگیری زیاد است و از میانگین بین المللی نرخ تبدیل وبسایت های تجاری نیز رتبه ی بالاتری را اختصاص داده است که موفقیت مدل را در افزایش نرخ تبدیل وبسایت تجاری نمایش می دهد.
۹.

نقش دانش و مهارت کارآفرینانه در توسعه قصد کارآفرینی دیجیتالی دانشجویان دانشگاه های دولتی استان همدان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تئوری رفتار برنامه ریزی شده قصد کارآفرینانه مهارت کارآفرینی کارآفرینی دیجیتالی دانش کارآفرینی دانشجویان علوم کامپیوتر.

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 94 تعداد دانلود : 894
هدف اصلی مطالعه حاضر تبیین و تحلیل روند شکل گیری و توسعه قصد کارآفرینی دیجیتالی توسط دانشجویان علوم کامپیوتر با بهره گیری از تئوری رفتار برنامه ریزی شده می باشد. بدین منظور، دو متغیر مهم، یعنی دانش و مهارت کارآفرینی در الگوی نظریه رفتار برنامه ریزی شده ادغام شدند. جامعه آماری این پژوهش را 483 نفر از دانشجویان علوم کامپیوتر در چهار دانشگاه دولتی در استان همدان (شامل دانشگاه های بوعلی سینا، صنعتی همدان، سید جمال الدین اسدآبادی و ملایر) تشکیل دادند که با استفاده از فرمول کوکران، 150 نفر بعنوان نمونه آماری تعیین و به روش تصادفی انتخاب شدند. اطلاعات مورد نیاز با استفاده از پرسشنامه به عنوان ابزار اصلی تحقیق پس از ارزیابی و تعیین وضعیت روایی و پایایی آن جمع آوری شد. بر مبنای نتایج تحلیل رگرسیون مشخص شد که بین متغیرهای نگرش، هنجارهای ذهنی و کنترل رفتار درک شده با متغیر قصدکارآفرینانه دانشجویان رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد. البته در بین متغیرها، کنترل رفتار درک شده دارای قوی ترین تأثیر بود. نتایج تحقیق همچنین نشان داد که بین متغیرهای دانش کارآفرینی و مهارت کارآفرینی با متغیر قصد کارآفرینی دیجیتالی رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. بر مبنای یافته-های این تحقیق، تدوین سازوکارهایی برای ترویج فرهنگ کارآفرینی، تقویت نگرش های مثبت و ارائه خدمات مشاوره و برنامه هایی برای ایجاد و تقویت دانش و مهارت های کسب و کار برای دانشجویان پیشنهاد شده است.
۱۰.

گونه شناسی استفاده و رضامندی ایرانیان از شبکه اجتماعی کتاب محورِ گودریدز(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نظریه استفاده و رضامندی گودریدز شبکه اجتماعی کتاب محور خواندن و فضای مجازی مطالعه و شبکه های اجتماعی خوانندگان و شبکه های مجازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 277 تعداد دانلود : 379
هدف از این پژوهش بررسی و دسته بندی شیوه های بهره گیری ایرانیان از شبکه اجتماعی کتاب محور گودریدز است. بدین منظور از نظریه «استفاده و رضامندی» به عنوان چارچوب نظری پژوهش بهره گرفته شد. جامعه هدف این پژوهش ایرانیان فعال در این شبکه بودند. با استفاده از نمونه گیری در دسترس 290 پرسشنامه سالم گردآوری شده که برای استفاده در تحلیل عاملی، بر اساس آزمون کفایت نمونه KMO و آزمون کروی بودنِ بارتلت مطلوب بود. تحلیل عاملی25 متغیر پرسش شده را در 6 عامل دسته بندی کرد که عبارتند از: 1- اطلاع یابی (9 متغیر)، 2- بودن در اجتماع (6 متغیر)، 3- گریز از زندگی روزمره (4 متغیر)، 4- بودن با کتاب ها (2 متغیر)، 5- استحکام شغل (2 متغیر) و 6- آگاهی از مشاهیر (2 متغیر). هدف دیگر این پژوهش کشف عوامل تعیین کننده در کنشگری شبکه بود. سه فعالیت در شبکه یعنی نقد کتاب، امتیازدادن به کتاب ها و دوستیابی توسط کاربران مستلزم اقدامی آگاهانه بود با استفاده از رگرسیون خطی، قدرت پیش بینیِ هر یک از 6 عامل شناسایی شده بر این سه فعالیت نشان داده شد: دو عامل «اطلاع یابی» و «بودن با کتاب ها» و متغیرهای درون آنها برای پیش بینی هر سه فعالیت از قدرت لازم برخوردار هستند. عامل «بودن در اجتماع»، سومین عاملی است که به طور مشترک در فعالیت دوست یابی و نقدکتاب تعیین کننده می نماید. این بدان معناست که برای تقویت کنشگری در شبکه لازم است از یک سو این سه عامل تقویت شود، و از سوی دیگر افرادی که این عوامل را دارند، به عنوان سرمایه های اصلی شبکه به شمار آیند.
۱۱.

ارگونومی نرم افزارهای کتابخانه دیجیتالی ایران: پیمایشی با رویکرد دسترس پذیری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: دسترس پذیری کاربردپذیری نرم افزارهای کتابخانه دیجیتالی ایزو 9241-171 ارگونومی نرم افزارها تعامل انسان و رایانه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 430 تعداد دانلود : 995
پژوهش حاضر با هدف ارزیابی وضعیت ارگونومی ویژگی های دسترس پذیری در نرم افزارهای کتابخانه دیجیتالی ایرانی صورت گرفته است. پژوهش از نوع کاربردی است و به روش پیمایشی از نوع ارزیابی مکاشفه ای انجام شده است. جامعه آماری پژوهش را 5 نرم افزار کتابخانه دیجیتالی آذرخش، نوسا، پاپیروس، پروانپژوه و پیام تشکیل می دهند. ابزار پژوهش سیاهه ارزیابی بر اساس ویژگی های دسترس پذیری ایزو171-9241 است که از روش دلفی برای متناسب ساختن آن استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها، از فنون آماری توصیفی به همراه آزمون فریدمن و روش تصمیم گیری چند شاخصه-مجموع ساده وزنی (SAW) استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که نرم افزارهای کتابخانه دیجیتالی ایرانی تلاش چندانی برای تأمین ویژگی های دسترس پذیری انجام نداده اند و تنها از طریق قابلیت های تعبیه شده در سیستم عامل و سکویی که نرم افزارها روی آن اجرا می شوند، بخشی از ویژگی های دسترس پذیری برای انواع کاربران ناتوان و تسهیل استفاده کاربران عادی تأمین شده است. به همین دلیل، دسترس پذیری ابزارهای ورودی که از طریق سیستم عامل و سکو تأمین می شود، نسبت به دیگر معیارها، با رعایت 59 درصد از ویژگی های مطلوب، بالاترین میزان رعایت ویژگی های دسترس پذیری را در نرم افزارهای مورد بررسی به خود اختصاص داده است. همچنین یافته ها نشان داد نرم افزارها به لحاظ رعایت ویژگی های دسترس پذیری از لحاظ آماری تفاوت معنا داری با یکدیگر دارند. از میان نرم افزارهای مورد بررسی نرم افزار «آذرخش» با کسب میانگین امتیاز 138.5 بالاترین امتیاز را در رعایت ویژگی های دسترس پذیری کسب کرد. همچنین این پژوهش به لحاظ پرداختن به موضوع دسترس پذیری از اولین پژوهش های انجام شده در ایران به شمار می رود و می تواند نقش مهمی در آشنا ساختن طراحان نرم افزاری و مسئولان مجموعه ها و کتابخانه های دیجیتالی با ویژگی های دسترس پذیری و توجه به کاربران خاص (ناتوان و کم توان حرکتی، حسی و ذهنی) داشته باشد.
۱۲.

بررسی رابطه بین سنجه های رؤیت پذیری و ذخیره با شاخص استناد در نظام التمتریکس پلاس(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: استناد ذخیره رؤیت پذیری اسکوپوس وب آوساینس مندلی سایت یولایک فیگ شر پاب مدسنترال کراس رف نطام پلاس سنجه های جایگزین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 814 تعداد دانلود : 105
هدف: پژوهش حاضر قصد دارد رابطه بین سنجه هایرؤیت پذیریو ذخیره در شبکه های اجتماعی (سایت یولایک، مندلی و فیگ شر) را با شاخص استناد در پایگاه های اطلاعاتی (اسکوپوس، وب آوساینس، پاب مدسنترال و کراس رف) در خصوص مقالات حوزه پزشکی مورد سنجش قرار دهد. روش پژوهش: پژوهش در زمره تحقیقات توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه مورد مطالعه دراین پژوهش متشکل از 90728 مقاله تحقیقاتی موجود در هفت مجله حوزه زیست پزشکی نمایه شده در نظام پلاس در بازه زمانی 2009 - 2013 می باشد. نمونه گیری به روش تصادفی طبقه ای و نظام مند انجام شد. حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران، تعداد 1892 مقاله تعیین شد. یافته ها: نتایج نشان داد که سنجه های رؤیت پذیری وذخیره درشبکه های اجتماعی سایت یولایک و مندلی با شاخص استناد در کلیه نظام های مورد بررسی همبستگی مثبت و معناداری دارد.درحالی که سنجه ذخیره در شبکه اجتماعی فیگ شر با استناد همبستگی منفی و معناداری را نشان داد. همچنین سنجه رؤیت پذیری با سنجه ذخیره در شبکه سایت یولایک و مندلی همبستگی مثبت و معنادار دارد و این در حالی است که با سنجه ذخیره در فیگ شر همبستگی ندارد. نتیجه گیری: با گسترش ارتباطات الکترونیکی ارزیابی های علمی نیز شکل جدیدی به خود گرفتند و سنجه های نوظهوری از جمله سنجه های جایگزین پدید آمدند. این سنجه ها بسته به نظام گردآوری داده در آنها می توانند نتایج ارزیابی های ناشی از سنجه های استناد محور را تحت تأثیر قرار دهند. محققان می توانند با بررسی رابطه میان سنجه-های جایگزین و سنجه های استناد محور به طیف وسیع تری از ارزیابی در جامعه علمی دست یابند.
۱۳.

نقد و بررسی کتاب تجاری سازی تحقیق با تاکید بر حوزه علوم انسانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: موانع علوم انسانی زیرساخت تجاری سازی کاربردی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 591 تعداد دانلود : 851
این مقاله در صدد است به تحلیل انتقادی متن کتاب تجاری سازی تحقیق با تاکید بر حوزه علوم انسانی پرداخته، مشخص کند که آیا نویسنده به صورت علمی و دقیق و با رعایت اصل بی طرفی مقوله تجاری در حوزه علوم انسانی را مورد بررسی قرارداده است یا خیر. نتایج بررسی نشان می دهد که مشکلاتی از قبیل استدلال های ناقص، تلاش در راستای برتر نشان دادن ایده های موافق با مقوله تجاری سازی تحقیقات حوزه علوم انسانی، وجود اختشاش معنایی و کاربرد واژگان به جای یکدیگر، در متن کتاب به چشم می خورد و بایسته است که نویسنده در ویرایش های بعد، نسبت به برطرف نمودن این ایرادها اقدام نماید.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۱۱۷