فضیلتهای اخلاقی فراموش شده درعلوم و مهندسی: نشرعلم
آرشیو
چکیده
روزگار ما روزگار شکوفاییها، توانمندیها و پیشرفتهای بی نظیر در عرصه علوم، فناوری، صنعت، تجارت، سرمایه، اقتصاد، سلاح و سیاست است. اما، غم انگیز است که در زمانه ای زندگی می کنیم که هر روز شاهد فراموشی و از بین رفتن فضیلتهای اخلاقی به طرق گوناگون در جوامع بشری هستیم. در چنین روزگاری پژوهش و بررسی در باره اخلاق علوم، مهندسی و فناوری به مثابه آب حیات جستن در ظلمات است. از این رو، در این مقاله سعی شده است با مروری بر رهنمودها و آموزه های تاریخی و فرهنگی اسلامی ایرانی برخی از اصول و فضیلتهای اخلاقی فراموش شده برای نسل حاضر مجدداً زنده شود. با ژرف نگری در آیات قرآن و احادیث، و در نوع نگرش ایرانیان باستان به مقوله علم، به جایگاه رفیع آن نزد پیشینیان خود پی می بریم. به علاوه، در می یابیم که دانشمندان و دانش پژوهان اسلامی ایرانی چگونه در برابر جامعه بشری احساس مسئولیّت می کردند. برخی از اصول اخلاقی آنان به طور خاص می تواند در علوم و مهندسی مصداق پیدا کند. یکی از این اصول بُخل نورزیدن در نشر علم و کمک به پیشرفت علوم و تکامل اختراعات و اکتشافات است. موضوعی که در این مقاله به آن پرداخته شده و جالب این است که دنیای غرب موفق شده است با بهره گیری از این اصل دینی و ملی ما، روش ارائه دستاوردهای علمی و پژوهشی را در بسته هایی مدرن و در قالب کنفرانسهای بین المللی، ثبت اختراع و اکتشاف، نشریات نمایه شده،ISI، و... به ما بیاموزد! گنجینه های عظیمی در اخلاق و فرهنگ ایرانی اسلامی و ادبیات فارسی وجود دارد که هرکدام می تواند برای جهانیان نمونه ای از منشور اخلاقی در علوم و مهندسی باشد، ولی برای رسیدن به رشد علمی، روحی و اخلاقی باید در این اقیانوس پهناور غواصی کرد.Forgotten ethical virtues in science and engineering: spreading science
Our time is an era of growth, ability and power, and unparalleled advancements in the fields of science, technology, industry, commerce, capital, economy, arms, and politics. But, sadly we also witness the loss of cultural values and the destruction of ethical virtues in our day to day lives. In this time, the research and investigation of ethics in science, engineering and technology is similar to shooting in the dark. Therefore, in this paper we have tried to highlight some of the forgotten ethical virtues for the new generation, by reviewing the former guidelines and teaching principles found in the Iranian-Islamic culture and history. With deep study of verses of the holly Quran and sayings of the Prophets and/or Imams (Hadiths). We can observe the high status that science held in ancient Iranian’s lives. In addition, we see that early Iranian/Islamic scientists and researchers, in general, felt a strong sense of responsibility toward human societies. Many of their ethical principles could readily be adapted to modern science and engineering. One of these principles is to avoid being narrow-minded and insular but rather be magnanimous in spreading science, helping the advancement of science, and the perfection of inventions and discoveries. This is the topic being studied here. It is interesting to note that although these ethical values were common practice in our ancestor’s ancient times, the western world has been able to put these principles in a modern framework and teach them back to us in the form of presentation of our research discoveries in international conferences, patents disclosure, and indexed journals (i.e. ISI). Islamic-Iranian ethics contain many treasures in culture and literature that can act as models for a potential Code-of-Ethics for the whole world. But to attempt to achieve this scientific, spiritual, and ethical maturity, one must dive in to this great ocean and explore its illustrious knowledge base
تبلیغات
