ترازهای کرجی؛ نمونه های کاربردی برای استفاده در کلاسهای درس و رشته مهندسی نقشه برداری
آرشیو
چکیده
در مقاله حاضر یکی از مهم ترین کتابهای مربوط به مهندسی تمدن اسلامی، که ریاضیدان و مهندس برجسته ایرانی به نام کرجی آن را در قرن پنجم ه / یازده م. نوشته است، معرفی شده است. هدف اصلی در این مقاله نشان دادن این واقعیت است که چگونه با گذشت حدود هزار سال از تألیف کتاب، بخشهایی از آن را به عنوان سابقه تاریخی و بخشهایی را به عنوان مقدمه ورود به بحث علمی و نیز مستقیم یا غیر مستقیم در کلاسهای درس نقشه برداری می توان استفاده کرد. بدین ترتیب، با استفاده از نمونه ها و مثالهای مندرج در این کتاب مباحث جدید علمی را برای دانشجویان مهندسی عمران و نقشه برداری می توان تشریح و تفهیم کرد. در این مقاله با توجه به کتاب "استخراج آبهای پنهانی" تألیف کرجی، ابزارهای نقشه برداری تشریح شده در کتاب به عنوان نمونه انتخاب و به دو نوآوری مهم در طراحی، ساخت و استفاده از ابزارهای نقشه برداری اشاره و در نهایت، مباحث مورد استفاده در کلاسهای درس، پیشنهاد شده است.Karaji 's levels; practical examples for use in classrooms of civil and surveying engineering
The present paper introduces one of the most important engineering works of Islamic civilization written by the prominent Iranian mathematician and engineer named Karaji in the fifth century / eleventh. AD entitled exploration and Extract of Hidden Waters (Inbat al-miyah al-khafiya). This paper aims to show this fact that after nearly a thousand years of writing this book, how parts of the book as a historical record and portions of it as an introduction to the scientific debate on surveying classrooms, directly or indirectly, can be used. For this purpose, Karji’s book exploration and Extract of Hidden Waters is considered. The surveying tools described in the book is briefly introduced. Then, two instruments invented by Karaji, namely a calibrated plumb level for surveying and its chain and stave, and a dioptre - like leveling instrument are explained. Karaji gives a complete description of them and demonstration of theorems for their use. It is shown that by using samples and examples contained in the book, new scientific issues for students of civil and surveying engineering can be designed and explained. Finally, materials and discussion points that can be used in the classrooms are suggested. At the end, Karaji's problem concerning calibrating the level is also mathematically formulated and described.
تبلیغات
