روانشناسی کاربردی

هدف: این پژوهش با هدف تعیین میزان اثربخشی روان درمانی مثبت گرا بر کاهش افسردگی و افزایش رضایت زناشویی زنان افسرده انجام شد. روش: روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون و گروه گواه و جامعه آماری کلیه زنان متاهل مراجعه کننده به خانه های سلامت منطقه 5 شهر تهران در تابستان 1392 به تعداد 72 نفر بود. پس از غربال گری از میان آن ها 30 نفر انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه 15 نفره آزمایش و گواه گمارده شد، در حین درمان به علت ریزش نمونه پژوهش به 22 نفر کاهش یافت. ابزار پژوهش آزمون افسردگی بک، وارد، مندلسون، موک و ارباف (1961) و آزمون رضایت زناشویی انریچ ساخت اولسون، دراکمن و فورنیر (1993) بود. روان درمانی مثبت گرا در 8 جلسه 2 ساعته در هفته یک بار در گروه آزمایشی برگزار و برای تحلیل داده ها از تحلیل کوواریانس و تحلیل واریانس اندازه گیری مکرر استفاده شد. یافته ها: نتایج حاکی از تاثیر معنی دار روان درمانی مثبت گرا در کاهش افسردگی و افزایش سطح رضایت زناشویی و نیز موید ثبات این روان درمانی در مرحله پیگیری بود. نتیجه گیری: در حوزه درمان با تاکید بر لزوم استفاده از درمان های روان شناختی جدید و موثر، می توان از روان درمانی مثبت گرا با توجه به ماهیت و کاردکرد آن برای درمان اختلال های بالینی به طور انفرادی و گروهی استفاده کرد.

هدف: هدف پژوهش تعیین میزان اثر بخشی آموزش گروهی مهارت حل مسأله بر افزایش سطح کلی سازگاری و مولفه های آن در دانش آموزان دختر ناسازگار بود. روش: روش پژوهش شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون، گروه گواه و پیگیری دو ماهه و جامعه آماری 1973 دانش آموز دختر 15 تا 18 ساله مقطع متوسطه شهرستان آبیک در سال تحصیلی 92-1391بود که با مراجعه به پرونده تربیتی آن ها 186 نفر و از بین آن ها 60 نفر به صورت تصادفی انتخاب و پس از همتاسازی در دو گروه 30 نفری آزمایش و گواه جایگزین و پرسش نامه سازگاری دانش آموزان سینها و سینگ 1993 توسط آن ها تکمیل شد. گروه آزمایش 8 جلسه 90 دقیقه ای هفته ای یک جلسه آموزش گروهی مهارت های حل مسأله را دریافت کرد. داده ها با تحلیل کوواریانس و اندازه گیری مکرر تحلیل شد. یافته ها : نتایج حاکی از تأثیر آموزش مهارت حل مسأله در افزایش سازگاری کلی و سازگاری عاطفی، اجتماعی و تحصیلی دانش آموزان گروه آزمایشی و نیز تاثیر آموزش بعد از دو ماه در دوره ی پیگیری در مقایسه با گروه گواه بود. نتیجه گیری : چون نوجوانی، خود با ناسازگاری هایی همراه است، طبق نتایج این پژوهش می توان از آموزش حل مسأله به عنوان روشی مؤثر جهت ایجاد سازگاری کلی، عاطفی، اجتماعی، تحصیلی نوجوانان بهره مند شد.

هدف: هدف پژوهش تعیین ساختار عاملی نسخه کوتاه مقیاس بین المللی عاطفه مثبت و منفی بیماران دچار بیماری عروق کرونر در ایران بود. روش: روش پژوهش توصیفی-همبستگی و نمونه آماری بیماران دچار عروق کرونر بیمارستان مرکز قلب تهران به تعداد 270 نفر بود که به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و به نسخه کوتاه مقیاس بین المللی عاطفه مثبت و منفی تامپسون (2007) پاسخ دادند. از تحلیل عاملی اکتشافی به روش تحلیل مولفه های اصلی و چرخش واریماکس برای استخراج دو عامل عاطفه منفی و عاطفه مثبت استفاده شد. یافته ها: نتایج تحلیل عاملی تأییدی و الگو یابی معادله های ساختاری، ساختار دو عاملی این مقیاس را در بیماران دچار بیماری عروق کرونر تأیید کرد. ارزش آلفای کرونباخ برای مقیاس عاطفه مثبت 71/0، برای مقیاس عاطفه منفی 83/0 و برای مقیاس کلی 74/0 بود که بیانگر همسانی درونی مطلوب و قابل قبول مقیاس کلی و دو زیر مقیاس آن است. نتیجه گیری: این یافته ها نشان از روایی سازه و پایایی مطلوب این مقیاس در بیماران دچار بیماری عروق کرونر ایران دارد و می توان برای هدف های پژوهشی و بالینی از آن استفاده کرد.

هدف : هدف پژوهش حاضر تعیین تاثیر ارائه مطالب آموزشی در دو وجه حسی از طریق متن گفتاری و متن نوشتاری و کنترل سرعت ارائه ی مطالب از طریق یادگیرنده سرعت در برابر سیستم سرعت، بر میزان یادگیری و عملکرد دانش آموزان در محیط یادگیری چندرسانه ای بود. روش : روش پژوهش آزمایشی با طرح عاملی 2×2 و جامعه آماری کلیه دانش آموزان دختر پایه دوم متوسطه ی شهر تهران در سال تحصیلی 90-1389 بود که 100 دانش آموز به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شد. ابزار پژوهش آزمون های دانش قبلی، یادسپاری و انتقال و قطعه های معنی دار شکل گیری صاعقه بود که طی 16 مرحله در قالب تصاویر متحرک آموزشی به آزمودنی ها در قالب 4 گروه آزمایشی ارائه شد. یافته ها : نتایج نشان داد در شرایط یادگیرنده-سرعت گروه نوشتاری به طور معنی دار زمان بیشتری را برای مطالعه تصاویر نسبت به گروه گفتاری صرف کردند. نتیجه گیری : در طراحی محیط های یادگیری چندرسانه ای باید اصول طراحی آموزشی و توانایی های شناختی و فراشناختی یادگیرنده ها مدنظر قرار گیرد. زیرا کنترل سرعت ارائه ی مطلب توسط یادگیرنده در صورتی که محتوی متناسب با سطح دانش قبلی یادگیرنده باشد، با کاهش میزان اطلاعاتی که در حافظه ی کاری پردازش می شود بار شناختی را کاهش می دهد و ساماندهی و یکپارچه سازی مطالب ارائه شده را بهبود می بخشد.

هدف : هدف از این پژوهش تبیین رفتار رانندگی خطرآفرین بر اساس ویژگی های شخصیتی و ادارک خطر بود. روش : روش پژوهش همبستگی و جامعه آماری 2700 راننده وسایط نقلیه در استان تهران بود که در 3 ماه اول سال 1392 توسط پلیس راهنمایی و رانندگی به دلیل رانندگی خطرآفرین توقیف شده بودند. حجم نمونه از طریق فرمول کوکران محاسبه شد و نمونه گیری به صورت در دسترس و داوطلبانه بود. برای جمع آوری اطلاعات از نسخه کوتاه پرسش نامه شخصیتی نئو کاستا و مک کرا 1989 و ادراک خطر رانندگی آلبرگ و راندمو (2001) استفاده شد. یافته ها : نتایج نشان داد که بر اساس پنج ویژگی شخصیت روان رنجورخویی، برون گرایی، باز بودن به تجربه، توافق و وجدانی بودن می توان ادراک خطر را پیش بینی کرد و همبستگی بین متغیرهای پیش بین شخصیتی و متغیر ادراک خطر در رانندگی معنی دار بود. نتیجه گیری : از آن جا که ویژگی های شخصیتی و ادراک خطر رانندگی در بروز حوادث رانندگی نقش دارد، بنابراین ارزیابی شخصیت و ادراک خطر رانندگی داوطلبین دریافت و تمدید گواهی نامه رانندگی و نیز افرادی که به دلیل رانندگی خطرآفرین توقیف می شوند، امری کاربردی و ضروری در جهت شناسایی رانندگان خطرآفرین به نظر می رسد.

هدف: پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی برنامه تاب آوری پنسیلوانیا بر سبک های اسنادی و سازگاری روان شناختی دانشجویان انجام شد. روش: روش پژوهش شبه تجربی با طرح پیش آزمون، پس آزمون همراه با پیگیری 2 ماهه و جامعه آماری دانشجویان گروه روان شناسی دانشگاه شهید بهشتی به تعداد 207 بود که به روش نمونه گیری در دسترس 30 نفر از آن ها انتخاب و در دو گروه آزمایش و گواه جایگزین شدند و قبل، بعد از آموزش و 2 ماه بعد به پرسش نامه سازگاری روان شناختی دانشجویان با دانشگاه بیکر و سیریاک (1984) و پرسش نامه سبک های اسنادی پیترسون، سیمل، بی یر، آبرامسون، متالسکی و سلیگمن (1982) پاسخ دادند. برنامه تاب آوری پنسیلوانیا به شیوه گروهی در 7 جلسه دو ساعته هفته ای یک جلسه به گروه آزمایش آموزش داده شد. یافته ها: نتایج تحلیل کواریانس نشان داد که در کوتاه مدت و بلند مدت برنامه مداخله ای در افزایش سطح سازگاری روان شناختی و الگوی اسنادی خوش بینانه و کاهش الگوی اسنادی بدبینانه دانشجویان موثر بوده است . نتیجه گیری: آمورش برنامه تاب آوری پنسیلوانیا را می توان مداخله مؤثر و کارآمدی درنظر گرفت که با تغییر الگوهای اسنادی بدکارکردی دانشجویان نقش چشم گیری در ارتقای سطح سازگاری روان شناختی آن ها ایفا می کند.

هدف: هدف پژوهش تعیین رابطه عزت نفس و سلامت عمومی با رفتار پرخاشگرانه دختران فراری بود. روش: روش پژوهش همبستگی و جامعه آماری کلیه دختران ساکن در مرکز نگه داری بهزیستی مربوط به دختران فراری شهر کرج به تعداد 500 نفر در سال 1389 بود که 120 نفر از آن ها به روش تصادفی ساده انتخاب شد. ابزار پژوهش پرسش نامه های عزت نفس کوپر اسمیت 1967، پرسش نامه سلامت عمومی گلدبرگ و هیلر 1972 و پرسش نامه کنترل خشم آنتونی استور 1988 بود. یافته ها: نتایج حاکی از همبستگی منفی بین متغیرهای عزت نفس و سلامت عمومی با ابراز خشم در دختران فراری و برازش خوب داده ها با الگوی ارائه شده بود. ضرائب مسیر نشان داد متغیرهای عزت نفس اجتماعی، تحصیلی، همسالان و متغیرهای علائم جسمانی، اضطراب و اختلال خواب و ناکارامدی اجتماعی می توانند ابراز خشم را در دختران فراری پیش بینی کنند. نتیجه گیری: از آن جا که عزت نفس و سلامت عمومی دختران فراری ممکن است به دلیل مشکلات خانوادگی آسیب ببیند و زمینه بروز رفتارهای پرخاشگرانه را در آن ها فراهم آورد، لذا می توان با آموزش مهارت های کنترل خشم، مدیریت استرس و روش های درست حل مسأله، زمینه ارتقاء عزت نفس و سلامت عمومی دختران را فراهم و از رفتار پرخاشگرانه فرار آن ها جلوگیری کرد.