روانشناسی کاربردی

روانشناسی کاربردی

روانشناسی کاربردی سال 7 زمستان 1392 شماره 4 (پیاپی 28) (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

اثربخشی آموزش رواننمایشگری بر مهارتهای ارتباطی و پرخاشگری دختران پرخاشگر(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: پرخاشگری روان‌نمایشگری مهارتهای ارتباطی نوجوان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 844 تعداد دانلود : 425
هدف: هدف پژوهش حاضر تعیین میزان اثربخشی آموزش رواننمایشگری بر مهارتهای ارتباطی و پرخاشگری دختران پرخاشگر بود. روش: روش پژوهش شبه آزمایشی با پیشآزمون، پسآزمون با گروه گواه و پیگیری 1 ماهه و جامعه آماری کلیه دانشآموزان دختر مقطع راهنمایی منطقه 13 شهر تهران به 91 بود که از میان آنها 30 نفر به روش نمونهگیری - تعداد 1950 دانش آموز در سال تحصیلی 92 خوشهای چند مرحلهای انتخاب و پس از همتاسازی به صورت تصادفی در دو گروه گواه و آزمایش جایگرین شد. آزمودنیها پرسشنامه پرخاشگری زاهدیفر ( 1379 ) جهت غربالگری و پرسشنامه مهارت- های ارتباطی عطارها ( 1386 ) را تکمیل کردند و از آزمون تحلیل اندازههای مکرر برای تحلیل دادهها استفاده شد. یافتهها: نتایج نشان داد که آموزش رواننمایشگری، مهارتهای ارتباطی دختران پرخاشگر را افزایش و میزان پرخاشگری آنها را کاهش داده است و نسبت به گروه گواه در پیگیری تفاوت معنیدار در دو متغیر وابسته مشاهده شد. نتیجهگیری: از آنجا که رویکرد رواننمایشگری مهارتهای ارتباطی را افزایش و پرخاشگری را کاهش میدهد لذا استفاده از آن بهعنوان روش مؤثر درمانی پیشنهاد میشود.
۲.

پرسشنامه نشانگان گستره اُتیسم: طراحی و بررسی ویژگیهای روانسنجی آن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: پرسشنامه تحلیل عاملی درخودماندگی روان سنجی نشانگان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 603 تعداد دانلود : 295
هدف: هدف پژوهش حاضر طراحی ابزاری بومی برای سنجش نشانگان گستره درخودماندگی و تعیین ویژگیهای روان سنجی آن بود. روش: روش پژوهش از نوع مطالعات آزمونسازی و همبستگی و جامعه آماری دانشجویان دانشگاههای شهید بهشتی و تهران بود که با استفاده از روش نمونهگیری در دسترس 382 نفر از آنها و نیز 32 نفر از والدین کودکان درخودمانده مراجعهکننده به درمانگاههای توانبخشی درخودماندگی طراحی و همزمان آزمو نهای « پرسشنامه نشانگان گستره اُتیسم » . شهر تهران انتخاب شد ذهنخوانی از طریق صدا و تصاویر چشم اجرا شد. تحلیل عاملی اکتشافی، روایی هم زمان با آزمون های ذهنخوانی، روایی افتراقی بین والدین کودکان درخودمانده و همتایان عادی آنها و افتراق دو جنس محاسبه، و برای تعیین پایایی درونی گویهها از آلفای کرونباخ استفاده شد. یافتهها: تحلیل عاملی هفت عاملِ مهارتهای زبانی، ارتباطی، اجتماعی، علایق گسترده، کلنگری، همدلی و درک تلویحی را ارائه نمود. همبستگی بین پرسشنامه و آزمونهای ذهنخوانی معنیدار بود. والدین کودکان درخودمانده نسبت به همتایان دارای کودک طبیعی، و مردان در مقایسه با زنان نمرههای بالاتری کسب کردند. آلفای 0 بود. نتیجهگیری: پرسشنامه نشانگان گستره اُتیسم برای ارزیابی نشانگان / کرونباخ پرسشنامه 718 گستره درخودماندگی مناسب و پایایی آزمون نیز مطلوب است و نیز قابلیت افتراق والدین کودکان درخودمانده را از افراد عادی و افتراق دو جنس از یکدیگر را دارد.
۳.

اثربخشی آموزش رویکرد ارتباطی ویرجینیا ستیر بر رابطه والد-فرزندی دختران نوجوان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: دختران نوجوان رویکرد ارتباطی فرزند والد ویرجینیا ستیر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 323 تعداد دانلود : 102
هدف: هدف پژوهش حاضر تعیین اثر بخشی آموزشهای مبتنی بر رویکرد ارتباطی ستیر بر بهبود رابطه والد- فرزندی دختران نوجوان بود. روش: روش مطالعه شبه آزمایشی با طرح پیشآزمون- پسآزمون، گروه گواه و پیگیری و جامعه آماری کلیه دانشآموزان دختر مقطع راهنمایی منطقه 19 آموزش و پرورش 87 به تعداد 1850 نفر بود. با روش چندمرحلهای از میان آنها 30 نفر - شهر تهران در سال تحصیلی 88 به روش نمونهگیری تصادفی انتخاب و پس از همتاسازی در دو گروه 15 نفری آزمایش و گواه جایگرین شدند و در مراحل پیشآزمون و پسآزمون و یک ماه بعد در مرحله پیگیری به مقیاس تاکتیکهای تعارض اشتراس ( 1996 ) پاسخ دادند. گروه آزمایش به مدت 8 جلسه دو ساعته در جلسات آموزش رویکرد ارتباطی ستیر 2 بار در هفته شرکت کردند. برای تحلیل دادهها از تحلیل کو واریانس استفاده شد. یافتهها: نتایج نشان داد اجرای جلسات بهطور معنیداری توانسته است پرخاشگری کلامی و پرخاشگری جسمانی گروه آزمایش را کاهش، و توانایی استفاده از مهارت استدلال آنها افزایش دهد. این نتایج پس از پیگیری یکماهه نیز تایید شد. نتیجهگیری: رویکرد ارتباطی ستیر با افزایش مهارتهای ارتباطی و کاهش پرخاشگری دختران نوجوان میتواند رابطه والد- فرزندی آنها را بهبود بخشد. بنابراین میتوان آن را روش مؤثری برای بهبود روابط والد- فرزندی دانست.
۴.

اثربخشی امید درمانی گروهی در کاهش پریشانی روانشناختی زنان دچار سرطان پستان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: امیددرمانی پریشانی سرطان پستان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 654 تعداد دانلود : 529
هدف: پژوهش حاضر تعیین میزان اثربخشی امیددرمانی گروهی بر کاهش پریشانی زنان دچار سرطان پستان بود. روش: روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیشآزمون، پسآزمون و گروه گواه و جامعه آماری زنان دچار سرطان پستان مرکز تحقیقات سرطان بیمارستان شهدای تجریش در سال 1392 بود. از میان آنها 30 نفر بهصورت در دسترس انتخاب و بهطور تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه جایگزین شدند. ابزار پژوهش آزمون پریشانی کی 10 کسلر، پارکر، کوپ، اپستاین، گرورر و همکاران ( 2002 ) بود که در مورد هر دو گروه در مرحله پیشآزمون، پسآزمون و 3 ماه بعد در مرحله پیگیری و برنامه امید درمانی طی 8 جلسه، هر جلسه 90 دقیقه، هفتهای یکبار درمورد گروه آزمایش اجرا و برای تحلیل دادهها از تحلیل کوواریانس استفاده شد. یافتهها: نتایج نشان داد امیددرمانی گروهی پریشانی زنان دچار سرطان پستان را کاهش داده و این تاثیر پس از 3 ماه در مرحله پیگیری پایدار مانده است. نتیجهگیری: چون راهبردهای گروه درمانی مبتنی بر امید سبب کاهش پریشانی زنان دچار سرطان پستان میشود، بنابراین میتوان از این روش در مراکز آنکولوژی بهعنوان درمان تکمیلی در کنار درمانهای پزشکی سود جست.
۵.

تنیدگی شغلی و بهزیستی عاطفی معلمان: آزمون الگوی اثر میانجی گر باورهای خودکارآمدی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: باورهای خودکارآمدی بهزیستی عاطفی تنیدگی شغلی میانجیگر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 259 تعداد دانلود : 176
هدف: هدف مطالعه حاضر آزمون میانجیگری باورهای خودکارآمدی شغلی در رابطه بین تنیدگی شغلی و بهزیستی عاطفی معلمان بود. روش: روش پژوهش همبستگی و جامعه آماری تمامی معلمان مدارس 1390 به تعداد 284 نفر بود. با روش نمونهگیری - پسرانه کلیه مقاطع در شهرستان دیواندره در سال 91 تصادفی ساده، 250 معلم مرد انتحاب شدند و به نسخه تجدیدنظرشده فهرست تنیدگی شغلی آسیپو 1998 )، نسخه کوتاه مقیاس خودکارآمدی معلم شوارزر، اسچیتزر و دیتنر، ( 1999 ) و مقیاس بهزیستی ) عاطفی ونکاتویک، فاکس، اسپکتور و کیلووای ( 2000 ) پاسخ دادند. برای آزمون میانجیگری خودکارآمدی در رابطه بین تنیدگی شغلی و بهزیستی عاطفی از روش الگویابی معادلات ساختاری استفاده شد. یافتهها: نتایج نشان داد رابطه تنیدگی شغلی با خودکارآمدی شغلی و بهزیستی عاطفی منفی و رابطه باورهای خودکارآمدی و بهزیستی عاطفی مثبت؛ و باورهای خودکارآمدی میانجیگر رابطه تنیدگی شغلی و بهزیستی عاطفی معلمان است. در الگوی مفروض تمامی وزنهای رگرسیونی از لحاظ آماری معنیدار بود و متغیرهای پیشبین 64 % از پراکندگی بهزیستی عاطفی را تبیین کرد. نتیجه- گیری: چون بخشی از تمایز در پاسخهای هیجانی معلمان به تجارب شغلی تنیدگیزا، ازطریق تفاوت در میزان خودکارآمدی آنها قابل تبیین است، میتوان بر ضرروت تقویت باورهای خودکارآمدی در معلمان بهعنوان عاملی ضربهگیر در مواجهه با تجارب شغلی تنیدگیزا تاکید کرد.
۶.

اثربخشی آموزش حل مساله بر کیفیت زندگی مادران کودکان درخودمانده(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: حل مساله کودکان درخودمانده کیفیت زندگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 295 تعداد دانلود : 127
هدف: هدف از پژوهش حاضر تعیین میزان اثربخشی آموزش حل مساله بر کیفیت زندگی مادران کودکان درخودمانده بود. روش: روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیشآزمون، پسآزمون با گروه گواه و پیگیری بود. آزمودنیها شامل 30 مادر دارای کودک درخودمانده بود که بهطور تصادفی از میان 280 مادر مراجعهکننده به مرکز تخصصی اوتیسم "فرزندان آفتاب" واقع در شهر قدس استان تهران در سال 1392 انتخاب، و در دو گروه 15 نفری آزمایش و گواه جایگزین شد. گروه آزمایش 6 جلسه آموزش حل مساله 120 دقیقهای را هفتهای یکبار دریافت کرد. در گروه گواه مداخلهای صورت نگرفت. ابزار مورد استفاده نسخه کوتاه پرسشنامه 36 سوالی کیفیت زندگی وایر و شربورن ( 1992 ) بود که در سه مرحله پیشآزمون، پسآزمون و پیگیری اجرا و جهت تحلیل دادهها از روش کوواریانش و اندازهگیریهای مکرر استفاده شد. یافتهها: نتایج نشان داد که آموزش مهارت حل مساله بر بهبود کیفیت زندگی گروه آزمایش در مقایسه با گروه گواه در تمامی ابعاد موثر بوده است. همچنین پیگیری پس از 2 ماه نیز این نتایج را تایید کرد. نتیجهگیری: میتوان آموزش حل مساله را بهعنوان ابزاری حمایتی و مؤثر جهت ارتقاء کیفیت زندگی خانوادگی بهشمار آورد، و از آن بهویژه برای مادران دارای کودک درخودمانده که نقش مهمی در جو عاطفی خانواده دارند سود جست
۷.

رابطه خلاقیت و ناراستگویی با میانجیگری توانایی توجیه رفتار غیراخلاقی: بررسی جنبه منفی خلاقیت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: لاقیت دو راهی اخلاقی رفتار غیراخلاقی ناراستگویی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 385 تعداد دانلود : 643
هدف: هدف پژوهش حاضر اثبات جنبه نامطلوب و مضرّ خلاقیت با این مفروضه بود که افراد خلاق این توانایی را دارند که رفتارهای غیراخلاقی خود را توجیه پیدا کنند، بنابراین بیشتر میتوانند خود را متقاعد سارند که مرتکب رفتارهای غیراخلاقی شوند. روش: روش پژوهش همبستگی و جامعه آماری کلیه دانشجویان کارشناسی دانشگاه پیام نور قم بهتعداد 8100 نفر بود که با استفاده از روش نمونهگیری تصادفی چندمرحلهای 165 دانشجوی مرد انتخاب شدند و به دو شکل در یک دوراهی اخلاقی برای انتخاب بین نفع شخصی و خودپنداره اخلاقی قرار گرفتند بهگونهای که توجیه رفتار غیراخلاقی در گروه توجیهپذیر آسان و در گروه توجیهناپذیر دشوار بود. ابزار پژوهش آزمون خلاقیت « ناراستگویی » عابدی ( 1372 ) و آزمون ریون پیشرفته بود و تحلیل دادهها با رگرسیون تعدیلشونده انجام شد. یافتهها: نتایج نشان داد خلاقیت حتّی پس از کنترل آماری هوش، ناراستگویی را میتواند پیشبینی کند، و این پیشبینی در گروه توجیهناپذیر بسیار قویتر از گروه توجیهپذیر است. نتیجهگیری: خلاقیت دارای جنبههای منفی و مضر نیز هست که باید به آنها نیز توجه و با برنامه ریزی و آموزش به سمت مثبت سوق داده شود.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۶۵