روانشناسی کاربردی

روانشناسی کاربردی

روانشناسی کاربردی سال 7 تابستان 1392 شماره 2 (پیاپی 26) (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

روابط ساختاری بین فشارهای عینی، تنیدگی تحصیلی، سبکهای مقابله، پاسخ به تنش گرها و رضایت تحصیلی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فشارهای عینی تنیدگی تحصیلی سبکهای مقابله رضامندی تحصیلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۱ تعداد دانلود : ۴۲۰
مطالعه حاضر با هدف آزمون روابط فشارهای تحصیلی عینی، تنشگرهای تحصیلی، سبکهای مقابله، واکنشها به تنشگرها و رضامندی تحصیلی انجام شد. روش: روش مطالعه حاضر همبستگی و جامعه آماری 5000 دانشجوی کارشناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمانشاه بود که از میان آنها 300 دانشجوی ( 150 پسر و 150 دختر) با روش نمونه گیری چندمرحله ای انتخاب شدند و به ( متغیرهای عینی تنیدگی (کاریو و هیمان، 2005 ) فهرست تنیدگی دوران دانشجویی (گادزلا، 1991فهرست مقابله با موقعیتهای تنیدگیزا (کوهن، جانگ و استین، 2006 ) و مقیاس چندبعدی رضایت از زندگی (هبنر، 1994 ) پاسخ دادند. یافته ها: نتایج حاکی از رابطه مثبت فشارهای عینی با تنشگرهای تحصیلی و رابطه تنشگرهای تحصیلی با هیجان مداری و واکنشها به تنشگرها و رابطه منفی بین تنشگرهای تحصیلی با مسئله مداری و رضامندی بود. رابطه مسئله مداری با رضامندی مثبت و رابطه هیجان مداری و واکنشها به تنشگرها با رضامندی منفی بود. مسئله مداری و هیجان مداری میانجی رابطه تنیدگی عینی و ذهنی با واکنشها به تنشگرها و رضامندی به طورنسبی بودند. متغیرهای چندگانه در الگوی واسطه ای مسئله مداری 31 درصد و در الگوی واسطه ای هیجان مداری 27 درصد از واریانس رضامندی را تبیین کردند. نتیجه گیری: نتایج مطالعه حاضر آموزش راهبردهای انطباقی مقابله با تجارب تنیدگی زا از اهمیت و ضرورت ویژه ای برخوردار است.
۲.

رابطه طرحواره های ناسازگار اولیه و جامعه ستیزی در زنان بیخانمان وابسته به مواد(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: زنان بیخانمان جامعه ستیزی طرحوارههای ناسازگار اولیه وابسته به مواد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۸ تعداد دانلود : ۴۷۴
هدف پژوهش تعیین طرحواره های ناسازگار اولیه و جامعه ستیزی در زنان بیخانمان وابسته به مواد بود. روش: روش پژوهش از نوع همبستگی و جامعه آماری حدود 800 زن بیخانمان وابسته به مواد در مکانهای مختلف شهر تهران بود. از میان این مکانها مرکز گذری خانه خورشید و خوابگاه زنان تولد دوباره و تمام پارکهای جنوب شهر تهران انتخاب شدند و به روش دردسترس 60 نفر به خرده- مقیاس جامعه ستیزی نسخه دوم تجدیدنظر شده پرسشنامه چندوجهی مینه سوتای جیمز بوچر 1989و نسخه کوتاه پرسشنامه طرحواره های ناسازگار اولیه یانگ 1998 پاسخ دادند. یافته ها: یافته ها نشان داد جامعه ستیزی 73 % از زنان بیخانمان وابسته به مواد بالا است و در طرحواره های ناسازگار اولیه در زیرمقیاسهای ایثار بالاترین و در وابستگی/ بیکفایتی پایین ترین نمره را دارند. به علاوه طرحواره های انزوای اجتماعی/ بیگانگی با بیشترین و وابستگی/ بیکفایتی با کمترین مقدار میتواند 35 % از واریانس جامعه ستیزی را پیش بینی کند. نتیجه گیری: با توجه به اهمیت طرحواره های ناسازگار اولیه در بروز اختلالهای شخصیت و آسیبهای روانی- اجتماعی این زنان، تمرکز بر این طرحواره ها در برنامه های درمانی به منظور ارتقاء سازگاری فردی، روانی، اجتماعی و رفع مشکلهای ترک مواد میتواند بسیار مفید و کمک دهنده باشد.
۳.

فرهنگ تفکر درکلاس و رابطه آن با نیاز به شناخت معلم و دانش آموز(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فرهنگ تفکر کلاس درس نیاز به شناخت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۷ تعداد دانلود : ۳۰۶
هدف این پژوهش شناسایی وضع موجود فرهنگ تفکر، نیاز به شناخت معلمان و دانش آموزان و شناسایی رابطه بین آنها در کلاس بود. روش: روش پژوهش توصیفی، پیمایشی از نوع همبستگی و جامعه آماری شامل کلاسهای پایه سوم تا پنجم مدارس ابتدایی دولتی شهر تهران شامل 1240 مدرسه بود. با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی چندمرحله ای 52 مدرسه و از هر مدرسه یک کلاس انتخاب شد و با استفاده از سیاهه فرهنگ تفکر محقق ساخته مورد مشاهده قرار گرفت. . 209معلم و 1125 دانش آموز نیز از کلاسهای انتخاب شده به ترتیب به مقیاسهای نیاز به شناخت بزرگسالان کاسیوپو، پتی و کائو ( 1984 ) و کودکان کوکیس، مکفرسون، تپلاک، وست و استانویچ، (2002) پاسخ دادند. یافته ها: نتایج نشان داد مقدار میانگین های مشاهده شده در تمام مؤلفه های فرهنگ تفکر، به جز الگودهی تفکر، به طور معناداری از نمره متوسط مقیاس پایینتر است. نیاز به شناخت معلمان در حد متوسط و نیاز به شناخت دانش آموزان بهطور معناداری بالاتر از متوسط بود. بین هیچیک از مؤلفه های فرهنگ تفکر با نیاز به شناخت معلمان و دانش آموزان رابطه معناداری به دست نیامد. نتیجه گیری: سیاستگذاران و برنامه ریزان آموزشی با توجه به اهمیت دوره ابتدایی لازم است برای نهادینه کردن فرهنگ تفکر و پرورش تفکر در دانش آموزان که یکی از مهمترین اهداف نظامهای آموزشی است تدابیری اتخاذ کنند.
۴.

اثر شکل نوشتاری و میزان آشنایی با متن بر تثبیت چشم و واپسگرد در حین خواندن هدفمند: شواهدی از دستگاه پایشگر حرکات چشم(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تثبیت/ واپسگرد خواندن ردیابی حرکات چشم شکل نوشتاری متن آشنا/ ناآشنا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۹ تعداد دانلود : ۲۸۲
هدف پژوهش حاضر تعیین اثر شکل نوشتاری و آشنایی افراد با متن بر دو مورد از شاخصه ای عمده حرکات چشم، یعنی تثبیت چشم و واپسگرد، در حین خواندن متون به صورت هدفمند و غیرهدفمند بود. روش: روش مطالعه شبه آزمایشی و جامعه آن حدود 500 دانشجوی دختر کارشناسی روان شناسی دانشگاه شهید بهشتی در سال تحصیلی 92- 1391 بود. از بین آنها 47 نفر به شیوه نمونه گیری در دسترس انتخاب و به دو گروه خواندن هدفمند و غیرهدفمند تقسیم شد. محرکها چهار متن مختلف به صورت متن آشنا-شکل نوشتاری لوتوس، متن آشنا-شکل نوشتاری خودکار، متن ناآشنا - شکل نوشتاری لوتوس و متن ناآشنا- شکل نوشتاری خودکار بود. حرکات چشم با استفاده از دستگاه پایشگر حرکات چشم اندازه گیری و دادهها با تحلیل واریانس آمیخته تحلیل شد. یافته ها: تحلیلها، نشان داد اثرات اصلی در مورد تثبیت چشم معنادار است. تعداد تثبیت گروه خواندن غیرهدفمند بیشتر و به علاوه اثرتعاملی گروه و شکل نوشتاری معنادار بود. درکل آزمودنی ها تثبیت بیشتری بر متون ناآشنا و متون دارای شکل نوشتاری معمولی داشتند. نتیجه گیری: در موارد تنظیم متون آموزشی به ویژه در محیط مجازی، استفاده از شکل نوشتاری معمولی باعث جلب دقت بیشتری و یادگیری بهتر میشود. به علاوه، برای متون ناآشنا اثربخشی بیشتری را به دنبال دارد.
۵.

اثربخشی بازی درمانی عروسکی بر ارتقای مهارت های اجتماعی کودکان پیش دبستانی دچار نشانگان داون(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بازی درمانی عروسکی مهارتهای اجتماعی نشانگان داون

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۰ تعداد دانلود : ۴۴۶
هدف از مطالعه حاضر تعیین درجه اثربخشی بازی درمانی عروسکی بر مهارت های اجتماعی کودکان دچار نشانگان داون بود. روش: روش مطالعه حاضر از نوع تک آزمودنی (ABA) و نمونه آماری شامل سه کودک پسر آموزش پذیر دچار نشانگان داون (یک آزمودنی از جلسه ششم از برنامه درمان خارج شد) بود که به شیوه نمونه گیری در دسترس انتخاب و طی 17 جلسه 35 دقیقه ای آموزش مهارتهای اجتماعی از طریق بازی درمانی عروسکی به آنان ارائه شد. هر یک از کودکان، پیش از آغاز، در حین و پس از پایان مداخله و پس از گذشت 45 روز در مرحله پیگیری ازطریق فهرست بازبینی محقق ساخته مهارتهای اجتماعی، هشت بار توسط محقّق و چهار بار توسط معلّمین مورد مشاهده و ارزیابی قرار گرفتند. یافته ها: نتایج در یکی از آزمودنیها، نشان دهنده افزایش مهارتهای اجتماعی در طول مداخله و کاهش مهارتها (بالاتر از خطپایه) در دوره پیگیری و نشاندهنده افزایش مهارتها در طول مداخله و مرحله پیگیری، در آزمودنی دیگر بود. نتیجه گیری : بر مبنای نتایج مطالعه حاضر استفاده از روش بازی درمانی عروسکی به عنوان شیوهای مناسب جهت ارتقای کیفیت مهارت های اجتماعی کودکان دچار نشانگان داون در محیط های آموزشی پیشنهاد میشود.
۶.

اثربخشی روان نمایشگری با محتوای معنوی بر شادی، لذت و سلامت روان دانشجویان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: روان نمایشگری سلامت روان شادی لذت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۹ تعداد دانلود : ۲۷۳
هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی روان نمایشگری با محتوای معنوی بر شادی، لذت و سلامت روان دانشجویان بود. روش: روش مطالعه آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون با گروه گواه، و جامعه آماری کلیه دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه اصفهان به تعداد 9620 نفر بود. از میان آنها 44 نفر به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای، انتخاب و در دو گروه 22 نفری آزمایش و گواه گمارش شد. هر دو گروه در مراحل پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری یک ماهه، به پرسشنامه های شادکامی آکسفورد هیلز و آرگایل ( 2002 )، مقیاس خوشکامی اسنیت- همیلتون ( 1995 ) و پرسشنامه سلامت عمومی 28 سؤالی گلدبرگ ( 1972 ) پاسخ دادند. برای گروه آزمایش، ده جلسه گروهی 5/1 ساعتی روان نمایشگری با محتوای معنوی دوبار در هفته، اجرا شد اما گروه گواه مداخله ای دریافت نکرد. برای تحلیل داده ها از تحلیل واریانس و مان ویتنی-یو استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که تمام متغیرهای وابسته در گروه آزمایش در مقایسه با گروه گواه، ارتقاء معناداری داشت. این نتایج پس از پیگیری یک ماهه نیز تأیید شد. نتیجه گیری: از روان نمایشگری با محتوای معنوی می توان به عنوان یک روش مداخلاتی موثر در ارتقاء شادی، لذت و سلامت روان در جمعیت دانشجویان استفاده کرد.
۷.

اثربخشی درمانگری شناختی رفتاری بر سه عامل پویشی تعارض های وابستگی،خشم و مادری در مادران افسرده پس از زایمان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تغارض های خشم درمانگری شناختی رفتاری مادری وابستگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۳ تعداد دانلود : ۱۹۸
هدف مطالعه تعیین میزان اثربخشی درمانگری شناختی رفتاری بر سه عامل پویشی تعارض های وابستگی، خشم مادری در افسردگی پس از زایمان بود. روش پژوهش شبه تجربی و جامعه آماری شامل 768 مادری بود که در طول یک فصل زایمان کرده بودند و تحت پوشش مراکز بهداشتی درمانی شهرستان سسندج قرار داشتند که با روش نمونه گیری تصادفی،64 نفر از آن ها در دو گروه موازی 32 نفری آزمایش و گواه جایگزین شدند و به پرسشنامه های افسردگی بک(بک،استیر و براون،1996)و افسردگی پس از زایمان ادینبرگ(کوکس،هالند و ساگوفسکی،1987)و مصاحبه ساختار یافته اختلالات بالینی محور یک (فرست،اسپیتزر،گی بن و و ویلیامز،2002)پاسخ دادند. نتایج نشان داد تغییرات در نمره های گروه آزمایش و گواه و حفظ این تغییرات در مرحله پیگیری،6ماه بعد از درمان شناختی رفتاری در متغیر تعارض های مادری معنادار و برای تعارض های خشم و وابستگی معنادار نیست. هیجان های خشم و وابستگی تنها با نشانه گرفتن افکار خودکار منفی تغییری نمی کنند و ثبات در هیجانی های بنیادین خشم و وابستگی با طول درمان ممکن است بیشتر حاصل شود. نتایج حاصل از این مطالعه می تواند برای مراکز بهداشتی- درمانی در درمان افسردگی پس از زایمان قابل استفاده باشد.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۶۸