شناسایی و تحلیل نقش های کتابخانه های عمومی در اجتماع: یک مرور نظام مند (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
هدف: نقش کتابخانه های عمومی در مقایسه با گذشته متفاوت تر و گسترده تر شده است. پس از آغاز قرن جدید، تغییراتی بنیادی در نقش ها و خدمات کتابخانه های عمومی به خصوص با تأکید بر نقش های اجتماعی آن صورت گرفته است. لذا با توجه به گسترش دامنه خدمات این کتابخانه ها و تأثیر بیش از پیش آن بر جامعه، پژوهش حاضر به شناسایی و تحلیل نقش های اجتماعی کتابخانه های عمومی پرداخته است.روش: این پژوهش به لحاظ هدف از نوع کاربردی و از حیث ماهیتِ داده ها از نوع کیفی است که با تکنیک مرور نظام مند و کاربرد الگوی چهار مرحله ای اوکولی و شابرام (2010) انجام شده است. همچنین برای انتخاب صحیح مقالات در مرحله دومِ الگوی مذکور، از فرایندِ انتخابِ مقالات سیلوا (2015) استفاده شده است. جامعه آماری، متونی را شامل می شود که طی سال های 1381 تا 1401 به زبان فارسی و سال های 2002 تا 2022 به زبان انگلیسی منتشر شده اند. پس از جست وجو در پایگاه های اطلاعاتی و بازیابی 1819 مقاله، به پاکسازی و غربالگری مقالات پرداخته و در نهایت، 201 مقاله مرتبط با نقش های اجتماعی کتابخانه های عمومی گزینش شده است.یافته ها: با وجود اهمیت نقش های اجتماعی کتابخانه های عمومی، مطالعات مربوط به این حوزه در کشور اندک است، و تنها در دهه اخیر به این مسئله توجه شده است. علی رغم فقر پژوهشی در کشور ایران، پژوهش در این حوزه در کشورهای خارجی سابقه طولانی تری داشته و پژوهشگران تحقیقات متعددی انجام داده اند. یافته ها نشان می دهد کتابخانه های عمومی هفت نقش شامل: 1. ترویج عدالت اجتماعی، 2. توسعه سرمایه اجتماعی، 3. بالابردن مشارکت اجتماعی، 4. ارتقای تاب آوری اجتماعی، 5. اجتماع سازی، 6. مدیریت بحران های طبیعی و 7. کاهش محرومیت ها و آسیب های اجتماعی، در جامعه ایفا می کنند.نتیجه گیری: شرط اساسی برای موفقیت در تحقق این نقش ها، درک کامل و جامع از موقعیت کتابخانه های عمومی در شبکه اجتماعات محلی است. برای تحقق این امر، لازم است کتابخانه های عمومی بیش از هر چیز، از مسائل جامعه آگاه باشند. کتابخانه های عمومی با سازماندهی فعالیت هایی که به ایجاد فضایی برای ملاقات، توسعه ارتباطات شخصی و ارتباط با اعضا و اقشار مختلف جامعه منجر می شوند، به ارائه نقش های اجتماعیِ جدید خود، و نیز تقویت جایگاه کتابخانه به عنوان یک نهاد قابل اتکا و شایسته اعتماد در سطح جامعه کمک می کنند. کتابخانه های عمومی می توانند با کمک به توسعه اجتماعی، عاملی مثبت برای تغییر و تحول جامعه باشند. لذا ضروری است در این مسیر، کتابخانه ها به موازات نیازهای اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی جوامع گام بردارند تا به معنای واقعی، جزئی از اجتماع شوند. بر این اساس، برای ایفای نفش خود باید با اقدامات فراگیر، آگاهی رسانی مناسب و دانش افزایی مخاطب، و نیز استفاده از منابع انسانی و آموزشی کیفیت زندگی شهروندان را بهبود بخشند.Identifying and Analyzing the Roles of Public Libraries in the Community:A Systematic Review
Purpose: The role of public libraries has changed and expanded compared to the past. Since the beginning of the new century, we have seen fundamental changes in the roles and services of public libraries, especially with emphasis on their social roles. Therefore, considering the expansion of the range of services of these libraries and their impact on society, this research aims to identify and analyze the community roles of public libraries.Method: This research is practical in terms of its purpose, and the nature of the data is a qualitative type, performed with the systematic review technique and the application of the four-stage model of Okoli and Shabram (2010). To select the articles correctly in the second stage of the mentioned model, the process of selecting the articles of Silva (2015) was used. The statistical population was the texts were published in the Persian language between 1381 and 1401, and in English between 2002 and 2022. After searching the databases and retrieving 1819 articles, the articles were cleaned and screened. Finally, 201 articles related to the social roles of public libraries were selected.Findings: Studies related to the social roles of public libraries in the country, despite their importance, are nascent and have only been paid attention to in the last decade, so the lack of research in this field is evident. But this research abroad has met with more success among researchers, they have had a long history and much research has been carried out. The findings showed that public libraries have seven roles including 1. Promoting social justice, 2. Developing social capital, 3. Increasing social participation, 4. Promoting social resilience, 5. Community building, 6. Managing natural crises, and 7. Reducing deprivations and injuries. Social, they play in the community.Conclusion: The primary condition for success in fulfilling these roles is a complete and comprehensive understanding of the position of public libraries in the local social network. To achieve this goal, public libraries need to be aware of their societal conditions above all. By organizing activities that lead to creating a space for meeting, developing personal relationships, and communicating with members and different strata of society, public libraries present their new community roles and strengthen the position of the library as a reliable institution worthy of trust at the community level. They help by performing the roles mentioned in this research, public libraries can contribute to social development and be a positive factor in the change and evolution of society. In this way, libraries and their facilities, activities, and programs must take steps in line with the social, cultural, political, and economic needs of the communities to become a part of the community in the real sense. Therefore, they should play their role in this field and overcome the difficulties, with comprehensive measures and proper awareness and knowledge enhancement of the audience, as well as the use of human and educational resources to improve the quality of the citizens 'lives.
تبلیغات
