بررسی اثربخشی درمان توان بخشی شناختی در کنترل استرس و اضطراب دانش آموزان دختر دوره دوم دبیرستان (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

مقدمه: استرس و اضطراب عملکرد شناختی تکالیف درگیر در حافظه فعال را تخریب کرده، اثرات کاهشی بر ظرفیت حافظه فعال داشته و از کارایی آن می کاهد. یکی از رویکردهای درمانی جدید که اثربخشی آن در کاهش استرس و اضطراب قابل بررسی است، توان بخشی شناختی و تلاش جهت ترمیم نقایص شناختی است. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی درمان توان بخشی شناختی در کنترل استرس و اضطراب دانش آموزان دختر دوره دوم دبیرستان شهر تهران انجام شده است. روش کار: روش پژوهش نیمه تجربی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل و پیگیری بود. جامعه پژوهش متشکل از دانش آموزان دختر با نشانه های اضطراب و استرس که در مقطع دوره دوم دبیرستان شهر تهران در سال تحصیلی 1398-1397 مشغول به تحصیل بودند، بود. نمونه پژوهش شامل 30 دانش آموز دختر بود که به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. گروه آزمایش توسط نرم افزار توان بخشی شناختی Captainchr('39')s Log در 8 جلسه 90 دقیقه ای به صورت فردی مورد مداخله قرار گرفتند، در صورتی که هیچ مداخله ای روی گروه کنترل انجام نگرفت. ابزار پژوهش پرسشنامه DASS-21 بود که دو گروه، در سه مرحله آن را تکمیل نمودند. داده ها با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس چند متغیری و به وسیله نرم افزار SPSS-22 تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که درمان توان بخشی شناختی حافظه فعال تأثیر معناداری در کاهش استرس و اضطراب دانش آموزان در مرحله پس آزمون و پیگیری دارد. نتیجه گیری: بر اساس یافته های پژوهش حاضر می توان نتیجه گرفت که درمان توان بخشی شناختی حافظه فعال در کاهش استرس و اضطراب دانش آموزان دختر مؤثر است، در نتیجه می توان جهت کاهش استرس و اضطراب آنها از این مداخله سود جست.