علی زاده محمدی

در پژوهش های مختلف سازه فراوانی تعارض و گستردگی مسائل تعارض آمیز به جای همدیگر مورد استفاده قرار می گرفتند و تمایزی بین آن ها وجود نداشت. در حالی که با گسترش مدل های نظری این سازه ها از هم متمایز شدند. با این وجود برخلاف سازه فراوانی تعارض که ابزاری برای سنجش آن وجود داشت، هنوز مدلی برای اندازه گیری سازه گستردگی حوزه های تعارض پیشنهاد نشده است؛ بنابراین پژوهش حاضر با هدف اندازه گیری سازه گستردگی حوزه های تعارض و ارزیابی نقش آن در روابط والد - نوجوان انجام شد. پژوهش حاضر توصیفی از نوع مدل یابی معادلات ساختاری است و نمونه پژوهش را ۷۰۴ نوجوان که در مدارس شهر تهران مشغول به تحصیل بودند، تشکیل دادند. برای اندازه گیری سازه گستردگی مسائل تعارض آمیز از تعریف مدل «فرایند ادراک نوجوان از تعارضات با والدین» استفاده شد و مبتنی بر این مدل نمره گذاری جدیدی برای چک لیست بازسازی شده مسائل تعارض آمیز والد - نوجوان پیشنهاد شد و سپس این مدل مورد آزمون قرار گرفت. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی دو عامل را شناسایی کرد و تحلیل عاملی تأییدی نیز مدل های تک عاملی و دوعاملی را برای سنجش این سازه مورد تأیید قرار داد (۱۵/1 =χ2/df، 1= NNFI، ۱=CFI، 054/0 =SRMR، 02۱/0=RMSEA). نتایج مدل یابی معادلات ساختاری نیز اثر این سازه را بر نارضایتی روابط نوجوان با مادر و هم با پدر در قالب یک مدل ساختاری تأیید کرد. در نتیجه پژوهشگران می توانند برای سنجش گستردگی مسائل تعارض آمیز به عنوان یک سازه مجزا از فراوانی تعارض، از مدل اندازه گیری پیشنهادی پژوهش حاضر استفاده کنند.

سابقه و هدف: در دهه های اخیر پژوهشگران به رضایتمندی و سازگاری زندگی زناشویی که یکی از مسائل اصلی زندگی خانوادگی محسوب می شود به طور گسترده ای توجه کرده اند. پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش میانجی گری گرایش های معنوی در رابطه بین تنظیم شناختی هیجان با سازگاری زوجی انجام شده است.

هدف این پژوهش، تعیین نقش میانجی گری ناگویی هیجانی در ارتباط بین تصور از خدا و رضایت زناشویی بود. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی است. بدین منظور، 395 فرد متأهل ساکن شهر تهران (198 زن، 197 مرد) در سال 98 97، به روش نمونه گیری در دسترس، به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند و به مقیاس های تصور از خدای مظاهری و همکاران (1384)، ناگویی هیجانی بگبی و همکاران (1994) و رضایت زناشویی اولسون و همکاران (1989) پاسخ دادند. نتایج نهایی حاصل از مدل یابی معادلات ساختاری حاکی از این بود که ناگویی هیجانی در ارتباط بین تصور از خدا و رضایت زناشویی نقش میانجی گری ایفا می کند. علاوه بر این، ارتباط مثبت و معنادار تصور از خدا با رضایت زناشویی، ارتباط منفی و معنادار تصور از خدا با ناگویی هیجانی و در نهایت، ارتباط منفی و معنادار ناگویی هیجانی با رضایت زناشویی به دست آمد. به طورکلی، یافته های پژوهش نشان داد که تصور مثبت از خدا از طریق کاهش نشانه های ناگویی هیجانی موجب افزایش رضایت زناشویی می شود. به عبارت دیگر، کاهش نشانه های ناگویی هیجانی می تواند چگونگی ارتباط بین تصور از خدا و رضایت زناشویی را بهتر تبیین کند.

هدف: هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی درمان وحدت مدار بر اضطراب مرگ و تاب آوری در بیماران مبتلا به سرطان خون بود. روش: جامعه آماری پژوهش، شامل تمام بیماران مبتلا به سرطان خون  لوسمی  مراجعه کننده به مؤسسه خیریه مهیار در سال 1398 و 1399 بودند که از میان آنها 34 بیمار با مراجعه به فرمول حجم نمونه کوهن با استفاده از روش نمونه گیری دردسترس انتخاب شدند و با گمارش تصادفی و همگن سازی سن، جنس و سابقه درمان در دو گروه آزمایش و یک گروه گواه قرار گرفتند. داده های پژوهش با استفاده از پرسشنامه اضطراب بک (1988)؛ مقیاس اضطراب مرگ تمپلر (1970) و مقیاس تاب آوری کانر دیویدسون (2003) جمع آوری شدند. به منظور انجام مداخله، شرکت کنندگان گروه آزمایش تحت 8 جلسه درمان وحدت مدار قرار گرفتند. برای تحلیل داده ها از روش تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر و نرم افزار SPSS-24 استفاده شد. یافته ها: داده های حاصل بیانگر کاهش نمرات پس آزمون (88/4±69/0) و پیگیری (70/4±58/0) اضطراب مرگ نسبت به پیش آزمون (29/10±04/1) و افزایش نمرات پس آزمون (17/16±28/1) و پیگیری (35/16±22/1) تاب آوری نسبت به پیش آزمون (88/8±33/1) و گروه گواه بود. اثر متقابل زمان * گروه موجب کاهش اضطراب مرگ (001/0=P) و افزایش تاب آوری (001/0=P) نسبت به گروه گواه شد. نتیجه گیری: براساس نتایج سودمندی روش و نگرش وحدت مدار به زندگی در  کاهش عوارض روان شناختی سرطان خون در کنار درمان های پزشکی برای  افزایش تاب آوری این بیماران و کاهش اضطراب مرگ آنها پیشنهاد می شود.

هدف: هدف این پژوهش تعیین نقش تعدیل کنندگی جهت گیری در رابطه جنسی مردان، با بی ثباتی ازدواج بود. روش پژوهش: پژوهش حاضر از نوع همبستگی است. جامعه آماری پژوهش مردان ساکن شهر تهران بودند که حداقل یک سال از زندگی مشترکشان گذشته بود. به این ترتیب،150 نفر به روش نمونه گیری در دسترس از نقاط مختلف شهر تهران با مراجعه به مکان های عمومی و با توزیع پرسشنامه در فضای مجازی انتخاب شدند. ابزارهای اندازه گیری در این پژوهش شامل پرسشنامه های بی ثباتی ازدواج بوث و همکاران (1983)، نقش های جنسیتی بم (1974) و جهت گیری در رابطه جنسی هاگز و اسنل (1990) بودند. یافته ها: نتایج نشان داد که جهت گیری در رابطه جنسی، نقش تعدیل کنندگی در رابطه نقش های جنسیتی با بی ثباتی ازدواج دارد. بالا بودن جهت گیری مشارکتی در رابطه جنسی، کاهش بی ثباتی ازدواج را به همراه دارد. جهت گیری مبادله ای در رابطه جنسی، بالا بودن آن سبب افزایش بی ثباتی ازدواج در مردان می شود. همچنین در جهت گیری توقع در رابطه جنسی، بالا رفتن آن افزایش بی ثباتی ازدواج در مردان را به همراه دارد (0.01=P). نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان داد در مردانی که جهت گیری توقع، مبادله ای و توقع در رابطه جنسی بالا بوده، افزایش نقش های جنسیتی باعث کاهش بی ثباتی می شود؛ اما در مردانی که جهت گیری مشارکتی و مبادله ای پایین بوده، افزایش نقش های جنسیتی تغییری در میزان بی ثباتی ازدواج ندارد.

هدف پژوهش بررسی نقش میانجی دل بستگی به همسالان در رابطه دل بستگی به والدین با بلوغ اجتماعی نوجوانان دانش آموز بود. روش تحقیق توصیفی و از نوع همبستگی بود. جامعه آماری 3553 دانش آموز دختر و پسر 18-16 ساله منطقه یک تهران بودند که بر اساس جدول کرجسی-مورگان و با روش تصادفی مبتنی بر دسترس پذیری، با احتساب ریزش و داده های پرت، 334 نفرشان به عنوان نمونه انتخاب شدند. داده ها به وسیله فهرست تجدیدنظر شده دل بستگی به والدین و همسالان آرمسدن و گرنبرگ (1987) و مقیاس بلوغ اجتماعی نالینی رائو (1973) گردآوری شد. تحلیل داده ها استفاده از آزمون های آماری ضریب همبستگی پیرسون، رگرسیون چند متغیری گام به گام و آزمون رگرسیون سلسله مراتبی انجام شد. یافته ها نشان داد که رابطه میان دل بستگی به والدین با بلوغ اجتماعی معنی دار بود و برعکس رابطه میان دل بستگی به همسالان با بلوغ اجتماعی معنی دار نبود. همچنین یافته ها نشان داد که دل بستگی به همسالان، در رابطه ی دل بستگی به والدین و بلوغ اجتماعی فاقد نقش میانجی بود؛ بنابراین با آنکه دل بستگی به همسالان در میان بلوغ اجتماعی و دل بستگی به والدین نقش میانجی ایفا نکرد، یافته های این پژوهش روشن نمود که دل بستگی به والدین در تعیین بلوغ اجتماعی نوجوانان از دل بستگی به همسالان تعیین کننده تر است.

پژوهش حاضر با هدف شناسایی مسائل پرتعارض در روابط والد-نوجوان در پاندمی کووید ۱۹ انجام شد. نمونه پژوهش1590 نوجوان ساکن شهر تهران بودند که به صورت مجازی به چک لیست بازسازی شده مسائل تعارض آمیز والد-نوجوان (PACIC-R) پاسخ دادند. نتایج پژوهش نشان داد که ۹۳/۹۷ درصد از نوجوانان حداقل در یکی از ۴۷ مسئله مطرح شده در PACIC-R با والدین خود اختلاف داشتند و ۳۰/۷۷ درصد از نوجوانان حداقل در یکی از این مسائل تعارض پر تکرار (یک یا چند بار در روز) با والدین خود داشتند. استفاده از رسانه (گوشی، اینترنت و بازهای اینترنتی و رایانه) تعارض عمده نوجوانان با والدین در بین ۱۳ حوزه تعارض آمیز بود و ۵۰ درصد از نوجوانان حداقل در طول یک ماه، یک یا چندبار در روز درباره این مسائل با والدینشان بحث می کردند. همچنین اختلاف در حوزه های «رفتار والدین»، «مسائل انضباطی» و «مسائل تحصیلی» به ترتیب از بیشترین مسائل تعارض آمیز عمده نوجوانان با والدین بود. به طور کل در پژوهش حاضر به بررسی ۱۳ حوزه تعارض آمیز والد-نوجوان و نقش تفاوت های سنی و جنسیتی در این حوزه ها پرداخته شد. با توجه به فراوانی بالای تعارضات روزانه در روابط والد-نوجوان در پاندمی کووید ۱۹ و به دلیل عامل خطر تعارضات والد-نوجوان در حوزه استفاده از رسانه، در بروز آسیب های روان شناختی مانند وابستگی به اینترنت در نوجوانان باید مورد توجه قرار گیرد.

مقدمه: ارزیابی و واکاوی مشکلات دوره نوجوانی دارای اهمیت بسیار است. یکی از رفتارهایی که سبب نگرانی های عمومی درباره سلامت نوجوان شده است، رفتارهای خودآسیب رسان است. هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان همه گیری رفتارهای خودآسیب رسان نوجوانان دختر و پسر و کارکردهای این نوع رفتارها انجام شد. روش: پژوهش حاضر از نوع توصیفی بود. جامعه ی پژوهشی شامل کلیه ی نوجوانان ۱۵ تا ۱۸ ساله ی شهر سنندج در سال ۹۹-۱۳۹۸ بود که از این میان نمونه ای با حجم ۱۳۳۴ نفر (۶۸۶ دختر و ۶۴۸ پسر) با روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. ابزار مورد استفاده مقیاس رفتارها و کارکردهای خودجرحی کلونسکی و گلن بود. برای تحلیل داده ها از آمار توصیفی، مجذور خی و آزمون تی مستقل و نرم افزار SPSS نسخه ۲۵ استفاده گردید. یافته ها: نرخ همه گیری رفتارهای خودآسیب رسان در میان دختران و پسران به ترتیب ۹/۶ و ۷/۱ درصد بود. الگوی رفتارهای خودآسیب رسان دختران نسبت به پسران غیرقابل مشاهده تر (۰/۰۰۹<P، ۶/۳۷=Χ۲) و نامنظم تر (۰/۰۰۱<P، ۱۴/۳۶=Χ۲) بود. از میان رفتارهای خودآسیب رسان، به ترتیب، زخمی کردن عمدی خود، بریدن عمدی قسمت هایی از بدن خود، انجام رفتارهای خودشکست دهنده و خودگویی های آزاردهنده دارای بیشترین فراوانی بود. همچنین رفتارهای خودآسیب رسان دختران در مقایسه با پسران بیشتر دارای کارکرد درون فردی بود (۰/۰۵<P، ۲/۱۸=T). نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاضر نشان داد که دختران نوجوان در مقایسه با پسران رفتارهای خودآسیب رسان بیشتری را تجربه کردند و نرخ همه گیری رفتارهای خودآسیب رسان در نوجوانان رو به افزایش است که باید به آن توجه جدی نمود.

زمینه و هدف: امروزه نقش تنظیم هیجان در بیماری های روانی و توانمندی های یادگیری و عملکردی دانش آموزان نوجوان تایید شده است و مبنای مهمی در ظهور اختلال های عاطفی و رفتاری در طی نوجوانی است؛ لذا این پژوهش، با هدف تعیین اثربخشی گروه درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر تنظیم شناختی هیجان در نوجوانان دختر انجام شد. روش پژوهش: این پژوهش از طرح پیش آزمون – پس آزمون با گروه کنترل همراه با پیگیری دو ماهه بود و جامعه آماری، کل دانش آموزان مقطع دوم متوسطه شهرستان ساوه (استان مرکزی) در سال تحصیلی ۱۳۹۶- ۱۳۹۵ مشغول به تحصیل بودند. از بین این دانش آموزان، تعداد ۳۰ نفر (۱۵ نفر گروه آزمایش و ۱۵ نفر گروه کنترل) به روش نمونه برداری خوشه ای انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند. ابزار مورد استفاده در این پژوهش پرسشنامه تنظیم شناختی هیجان توسط گرانفسکی، کرایج و اسپنهاون (۲۰۰۱) بود. دانش آموزان گروه آزمایش هشت جلسه آموزش ذهن آگاهی دریافت کردند و گروه کنترل مداخله ای دریافت نکردند. داده ها با استفاده از واریانس اندازه گیری مکرر تحلیل شد. یافته ها: نتایج نشان داد که گروه درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر تنظیم شناختی هیجان در نوجوانان دختر موثر است و این تاثیر در آزمون پیگیری پایدار بوده است. نتایج پژوهش نشان داد درمان ذهن آگاهی باعث افزایش تنظیم مثبت شناختی هیجانی و کاهش تنظیم منفی شناختی هیجانی شد (01/0=P). نتیجه گیری: براساس یافته های پژوهش به مشاوران و روانشناسان پیشنهاد می شود از گروه درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی به عنوان روش کارآمد برای افزایش تنظیم هیجانی مثبت در نوجوانان دختر استفاده کنند.

هدف: با توجه به افزایش جمعیت سالمندان  در قرن 21 یکی از راه های مناسب برای بهتر شدن زندگی سالمند و افزایش توانمندی او و کاهش وابستگی او به دارو و درمان که هزینه قابل توجهی را بر او تحمیل می کند موسیقی درمانی است. پژوهش حاضر نیز با هدف تأثیر موسیقی درمانی برعزت نفس ومعنای زندگی در سالمندان 60  تا 80 سال شهر تهران تدوین شد. روش: روش پژوهش شبه تجربی با طرح پیش آزمون –  پس آزمون با گروه کنترل استفاده شد. جامعه آماری پژوهش کلیه افراد سالمند 60 تا 80 سال ساکن خانه سالمندان تشکیل می دادند که با روش نمونه گیری هدفمند 22 نفر در دو گروه (11 نفر گروه آزمایش و 11 نفر گروه کنترل)  انتخاب شدند. گروه آزمایش  ده جلسه 45 دقیقه ای مداخله موسیقی درمانی دریافت کردند. برای گرداوری اطلاعات از پرسشنامه مقیاس عزت نفس روزنبرگ (1965) و پرسشنامه معنای زندگی (استگر، 2010) استفاده شد. یافته ها:  بررسی ها نشان داد که موسیقی درمانی بر میزان عزت نفس سالمندان (05/0 ≤ p) و بر معنای زندگی در سالمندان تأثیر معناداری (05/0 ≤ p) دارد. نتیجه گیری:  بنابر این و بر اساس نتایج به دست آمده مراکز نگهداری سالمندان می توانند از موسیقی و مداخلات مربوط به آن در جهت افزایش عزت نفس و معنای زندگی سالمندان و در نتیجه ارتقای کیفیت زندگی آن ها استفاده نمایند.

مرگ فرزند یکی از دردناک ترین بحران هایی است که والدین تجربه می کنند. آن ها در پی این فقدان، با آسیب های متعددی روبه رو می شوند. هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی آموزش مفاهیم رویکرد وحدت مدار بر کاهش علائم افسردگی و افزایش بهزیستی معنوی مادران داغدیده بود. در این پژوهش از طرح مطالعه تجربی تک موردی از نوع چند خط پایه ای بهره گرفته شد. جمعیت آماری این پژوهش شامل کلیه مادرانی است بود که فرزند خود را در طی 6 الی 12ماه گذشته در بیمارستان محک از دست داده بودند. از این بین سه مادر به شیوه نموه گیری مبتنی بر هدف انتخاب شدند و هریک در 6 جلسه 90 دقیقه ای انفرادی و هفته ای یک بار در جلسات مداخله آموزش محور رویکرد وحدت مدار شرکت کردند. متغیر ها ی مورد اندازه گیری ، توسط مقیاس افسردگی بک ویرایش دوم(BDI-II) و مقیاس بهزیستی پالوتزین و الیسون در سه خط پایه، طی مداخله و دو پیگیری مورد اندازه گیری قرار گرفتند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل چشمی، اندازه اثر، شاخص کوهن و درصد بهبودی بهره گرفته شد. نتایج تحلیل روند نتایج سنجش ها و نیز محاسبه درصد کاهش و افزایش نتایج نسبت به خط پایه، حاکی از کاهش نمرات افسردگی و افزایش بهزیستی معنوی مادران بوده است. به نظر می رسد که مداخله انفرادی از نوع آموزش مفاهیم رویکرد وحدت مدار با توجه ویژه به نیاز های بنیادی وجودی و معنوی موجب کاهش علائم افسردگی و افزایش بهزیستی معنوی مادران داغدیده شود.

زمینه و هدف: این پژوهش، با هدف تعیین اثربخشی گروه درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی، بر دلبستگی به والدین و همسالان در نوجوانان دختر انجام شد. روش پژوهش: در این پژوهش از طرح پیش آزمون پس آزمون با گروه کنترل همراه با پیگیری دو ماهه استفاده شد. جامعه آماری، کل دانش آموزان مقطع دوم متوسطه شهرستان ساوه (استان مرکزی) که در سال تحصیلی ۱۳۹۶- ۱۳۹۵ مشغول به تحصیل بودند، بود. از بین این دانش آموزان، تعداد ۳۰ نفر (۱۵ نفر گروه آزمایش و ۱۵ نفر گروه کنترل) به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و و کنترل جایگزین شدند. ابزار مورد استفاده در این پژوهش، پرسشنامه دلبستگی به والدین و همسالان (آرمسدن و گرینبرگ، ۱۹۸۷) بود. دانش آموزان گروه آزمایش هشت جلسه آموزش ذهن آگاهی دریافت کردند و گروه کنترل آزمایشی دریافت نکرد. یافته ها: نتایج آزمون تحلیل کوواریانس و اندازه گیری مکرر نشان داد که آموزش ذهن آگاهی به شیوه گروهی بردلبستگی به والدین و همسالان در نوجوانان دختر موثر است و این تاثیر در آزمون پیگیری پایدار بوده است. نتایج پژوهش نشان داد؛ آموزش ذهن آگاهی باعث افزایش مولفه های ارتباط، اعتماد به والدین و همسالان و کاهش بیگانگی از والدین و همسالان در نوجوانان دختر شد. نتیجه گیری: به نظر می رسد این شیوه مداخله را می توان به عنوان شیوه مستقل یا در کنار سایر مداخلات برای دلسبتگی به والدین و همسالان به کار برد.

این پژوهش با هدف مقایسه اثربخشی قصه گویی والد کودک با و بدون ایفای نقش بر خلاقیت کودکان پیش دبستانی انجام شد. جامعه آماری کودکان پیش دبستانی 4 تا 6 ساله مهد کودک های تهران و مادران آن ها بود. 42 کودک پیش دبستانی (24 دختر و 18 پسر) به روش نمونه برداری دردسترس انتخاب شدند و به صورت تصادفی در سه گروه قصه گویی با ایفای نقش، قصه گویی بدون ایفای نقش و گروه گواه (در هر گروه 14 نفر) جایگزین شدند. آزمون تصویری تفکر خلاق تورنس فرم ب (1998) در سه مرحله برای سنجش خلاقیت کودکان استفاده شد. نتایج حاصل از آزمون تحلیل کوواریانس نشان داد قصه گویی با اندازه اثر نسبتاً بزرگی برخلاقیت کودکان اثر مثبت و قصه گویی والد کودک با ایفای نقش در مقایسه با قصه گویی والد کودک بدون ایفای نقش اثر بیشتری بر خلاقیت کودکان پیش دبستانی دارد. نتایج آزمون تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر نیز حاکی از اثربخشی قصه گویی والد کودک با ایفای نقش بر خلاقیت کلی و تمام مؤلفه های خلاقیت کودکان پیش دبستانی با گذشت زمان باثبات بود و اثر قصه گویی والد کودک بدون ایفای نقش بر خلاقیت کودکان پیش دبستانی با گذشت زمان فقط بر خلاقیت کلی و مؤلفه های ابتکار و بسط ثبات داشت. با توجه به نتایج، می توان از روش های قصه گویی والد کودک با ایفای نقش به منظور افزایش خلاقیت کودکان پیش دبستانی چه در محیط خانه و چه مکان های آموزشی استفاده کرد.

پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی آموزش روان شناسی وحدت مدار بر خودشفقت ورزی و صمیمیت زناشویی در مادران در مرحله آشیانه خالی انجام شد. روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون _ پس آزمون، گروه گواه و پیگیری ۲ ماهه بود. جامعه آماری متشکل از مادران در مرحله آشیانه خالی شهر تهران بود. روش نمونه گیری به صورت هدفمند بود و با در نظر گرفتن معیارهای ورود به مطالعه، ۲۴ مادر در دو گروه ۱۲ نفری به صورت تصادف گمارده شدند. گروه آزمایش در ۶ جلسه حضوری آموزش روان شناسی وحدت مدار، هفته ای یکبار، به مدت ۱۲۰ دقیقه شرکت و ۶ جلسه تمرین در منزل را دریافت کردند و گروه گواه در فهرست انتظار قرار گرفتند. ابزار پژوهش، فرم کوتاه خود شفقت ورزی و مقیاس صمیمیت واکر بود. جهت تجزیه و تحلیل داده ها، از آمار توصیفی و آزمون تحلیل کوواریانس تک متغیره استفاده شد. نتایج نشان داد که آموزش روان شناسی وحدت مدار بر بهبود خودشفقت ورزی مادران در مرحله آشیانه خالی، اثربخشی معناداری دارد. اما اثربخشی این مداخله بر صمیمیت زناشویی این افراد معنادار نبود. این نتایج پس از پیگیری ۲ ماهه نیز پایدار بود. بنابراین آموزش روان شناسی وحدت مدار می تواند به عنوان یکی از مداخلات روان شناختی مؤثر بر افزایش خودشفقت ورزی مادران در مرحله آشیانه خالی مورد استفاده قرار گیرد.

هدف: به علت وجود برخی از ویژگی ها و تحولات گسترده ی این دوره، احتمال وقوع رفتارهای پرخطر از سوی نوجوانان وجود دارد. بر این اساس شناخت رفتارهای پرخطر و چگونگی ابراز آن ها حائز اهمیت است. هدف پژوهش حاضر شناسایی چیستی و چگونگی رفتارهای پرخطر در نوجوانان درگیر در رفتارهای پرخطر بود. روش: روش این پژوهش کیفی و پدیدارشناسی بود که به توصیف چیستی و چگونگی تجارب زیسته ی نوجوانان پرداخت. جامعه ی مورد مطالعه، نوجوانان 15 تا 18 ساله ی شهر سنندج با سابقه ی فعلی و گذشته انجام رفتارهای پرخطر بودند. داده ها از طریق نمونه گیری در دسترس و مصاحبه ی عمیق با 14 نفر (هشت پسر و شش دختر) گرد آوری و با استفاده از روش تحلیل پدیدارشناسی توصیفی تحلیل شدند. یافته ها: تحلیل تجارب مشارکت کنندگان در بخش چیستی رفتارهای پرخطر منجر به شناسایی دو مضمون اصلی (آسیب رسانی و هنجارشکنی) و پنج مضمون فرعی (آسیب فردی، آسیب خانوادگی، آسیب اجتماعی، هنجارهای قانونی و ارزش های دینی) و در بخش زمینه های رفتارهای پرخطر منجر به شناسایی سه مضمون اصلی (عوامل فردی، خانوادگی و اجتماعی) و دوازده مضمون فرعی (هیجان خواهی، کنجکاوی، لذت جویی، شجاعت، آشفتگی خانوادگی، نبود یکی از والدین، سابقه ی رفتار پرخطر در خانواده، غفلت والدین، نقش دوستان، نقص انگیزه، محدودیت شادی محیط و نفوذ رسانه ها)گردید. نتیجه گیری: بر اساس تجربه ی زیسته ی نوجوانان درگیر رفتارهای پرخطر، مجموعه ای از چند عامل با هم سبب بروز رفتار پرخطر از سوی نوجوانان می گردد. این مطالعه دربرگیرنده ی مضمون های مهمی برای مشاوران، معلمان و مسؤولین نهادهای مرتبط با امر آموزش و پرورش و خانواده ها است.

اهداف: هدف این پژوهش بررسی نقش واسطه ای تنظیم هیجان شناختی در رابطه بین طرح واره های ناسازگار اولیه و همسرآزاری بود. مواد و روش ها: پژوهش، توصیفی از نوع همبستگی بود. بدین منظور 324 نفر (226 زن، 98 مرد) از زنان و مردان متأهل ساکن شهر تهران در سال 1397، به صورت نمونه گیری در دسترس از پنج منطقه مختلف تهران انتخاب شدند. شرکت کنندگان پرسش نامه تاکتیک های حل تعارض استراوس و همکاران (CTS-2)، فرم کوتاه پرسش نامه طرح واره های ناسازگار اولیه یانگ (YSQ-SF)، پرسش نامه تنظیم شناختی هیجان گارنفسکی و پرسش نامه کرایج و اسپینهاون (CERQ) را تکمیل کردند. برای تحلیل داده ها از همبستگی پیرسون، مدل یابی معادلات ساختاری، و از نرم افزار AMOS نسخه 23 استفاده شد. یافته ها: نتایج معادلات ساختاری نشان داد مسیر مستقیم معناداری از طرح واره های ناسازگار اولیه بر تنظیم هیجانی و از تنظیم هیجانی منفی بر همسرآزاری برقرار است. همچنین مسیر غیرمستقیم معناداری نیز از حوزه های اول، دوم، و سوم طرح واره های ناسازگار اولیه به همسرآزاری به واسطه تنظیم هیجانی منفی، به ترتیب با ضریب مسیر 0/13، 0/16، و 0/13 برقرار است. ضمن اینکه شاخص کای دو بر درجه آزادی (x 2 /dF) برابر با 1/595، شاخص ریشه میانگین مجذورات تقریب (RMSEA) برابر با 0/045 وشاخص برازندگی تطبیقی (CFI) برابر با 0/953 بود که نشانگر برازندگی خوب مدل است. نتیجه گیری: بنابراین بر اساس یافته های این پژوهش می توان نتیجه گرفت که رابطه طرح واره های ناسازگار اولیه و همسرآزاری یک رابطه خطی و ساده نیست و تنظیم هیجان در این رابطه نقش واسطه ای دارد.

برقراری ارتباط برای همه خانواده ها ضروری است و ازآنجایی که بیشتر مخاطبین تلویزیون خانواده ها هستند، وسایل ارتباط جمعی می توانند نقش و کارکردهای مؤثری داشته باشند. ازاین رو پژوهش حاضر با هدف بررسی آسیب شناسی سریال های شبکه نمایش خانگی بر خانواده مبتنی بر نگاه سیستمی انجام شده است. روش این پژوهش تحلیل درون مایه بود. بدین منظور از میان ده سریال شبکه نمایش خانگی در میان سال های 1395 تا 1399 شمار پنج سریال به نام های ممنوعه، دل، مانکن، عاشقانه ها و کرگدن به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شد. خیانت زناشویی، خشونت، عشق مثلثی، زندگی اشرافی، پنهان کاری و دروغ، سازوکار حل مشکلات شخصی و خانوادگی و ملاک های انتخاب افراد برای ازدواج در این سریال ها تحلیل شده است. ابزارهای این پژوهش با به کارگیری مشاهده درون مایه سریال ها از سوی متخصصین رشته های جامعه شناسی، روانشناسی بالینی و روانشناسی بالینی گرایش خانواده جهت ثبت مصادیق ذکرشده گردآوری شد. در تحلیل حاضر تفاوت میان تعداد مفاهیم مورد مشاهده نسبت به فراوانی مورد انتظار از طریق آزمون خی دو موردبررسی قرار گرفت. یافته ها نشان داد میان فراوانی مورد انتظار و فروانی مشاهده شده تفاوت معنی داری وجود نداشت (p >0/05 ). به عبارتی یافته های پژوهش نشان داد در این سریال ها شاهد فراوانی خیانت زناشویی، خشونت، عشق مثلثی، زندگی اشرافی، پنهان کاری و دروغ، روش های منفی حل مشکلات شخصی و خانوادگی و عدم انتخاب ملاک های مناسب افراد برای ازدواج با یکدیگر هستیم؛ که لازم است در مطالعه ای تأثیر این مفاهیم در ارتقا بهداشت روانی خانواده ایرانی با توجه به سناریو و گفتمان درونی فیلم ها ارزیابی شود که این سریال ها چه تغییراتی در سبک  زندگی خانواده ایرانی ایجاد می کنند. 

این مقاله با هدف واکاوی دیدگاه نوجوانان از تاثیرات درون روانی مواجهه با محتویات خارج عرف جنسی در اینترنت نگارش شده است. به این منظور، تعداد 54 مصاحبه عمقی با دانش آموز سنین 18-15 ساله در شهر تهران (25 دختر ، 29 پسر) در خرداد 1395 انجام شد. مصاحبه های عمیق با رویکرد تحلیل محتوای موضوعی از نوع استقرایی تحلیل شدند. این تحقیق نشان داد که مواجهه با محتوای فوق تاثیرات مهم روانشناختی شامل شناختی، روانی و عاطفی دارد. تاثیرات فوق به ترتیب اهمیت عبارت بودند از: 1. افت تحصیلی، 2. آسیب شدید روانشناختی بخصوص دردختران(شامل افسردگی و خودکشی)، 3. تحریک و تهییج جنسی ، 4. بلوغ زودرس و 5. افزایش استرس های روحی. تنها اثر مثبت این مواجهه نیز افزایش معلومات جنسی نام اشاره شد. بنابراین سیاستگذاران سلامت نوجوانان ضروری است که به تغییرات اجتماعی در عصر تکنولوژی ارتباطات شامل دسترسی به اینترنت و فضای مجازی در سنین کودکی و نوجوانی و اثرات روانی و آسیبهای مربوط به آن توجه جدی کنند و مداخلات مناسب طراحی گردد.

مقدمه و هدف: مطابق با ادبیات پژوهش، روابط پنهانی خارج از رابطه ی زناشویی موسوم به «خیانت زناشویی» با آسیبهای شدید روانشناختی در فرد خیانت دیده همراه میباشد. هدف از این مطالعه اثربخشی گروه درمانی مبتنی بر هنر اجرا (پرفورمنس آرت) بر بهبود تنظیم هیجانی و کاهش علایم استرس پس از سانحه در زنان آسیب دیده از خیانت همسر بود. روش: طرح تحقیق این مطالعه، شبه آزمایشی به شیوه ی پیش آزمون-پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه ی آماری پژوهش کلیه ی زنان آسیب دیده از خیانت همسر بودند که در پاییز 1395 به علت برخی علایم بالینی ناشی از خیانت همسر به فراخوان برگزاری کارگاه درمان آسیبهای ناشی از خیانت زناشویی در تهران، در شبکه ی ارتباطات مجازی پاسخ مثبت دادند. ۳۰ زن خیانت دیده که واجد ملاکهای ورود در پژوهش بودند، به شیوهی نمونه گیری در دسترس انتخاب و با گمارش تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه (هر گروه ۱۵ نفر) جایگزین شدند. درحالیکه افراد گروه آزمایش گروه درمانی مبتنی بر هنر اجرا را به مدت 16 ساعت در دو روز متوالی و هر روز هشت ساعت دریافت کردند، افراد گروه گواه مداخله ای دریافت نکردند. هنر اجرا یا پرفورمنس آرت، مشاوره ای گروهی از نوع هنردرمانیست که از روشهای عملی چون نوشتن نام، تمرین آینه، قرار گرفتن روبروی دیوار خالی، مشاهده ی رنگهای اصلی، تولید آوا، یادآوری واقعه ی خیانت، خلوت با خاطرهی رنج آور و نظایر آن برای تسهیل در تغییرات سازنده در زندگی اعضای گروه استفاده میکند. کلیه ی شرکت کنندگان به مقیاسهای تنظیم شناختی هیجان گارنفسکی و همکاران (2002) و استرس پس از سانحه ی سون و فوا (1991) در مراحل پیش آزمون، پس آزمون و دوره ی پیگیری یکماهه پاسخ دادند. نتایج: نتایج تحلیل کوواریانس نشان میدهد زنان گروه آزمایش در قیاس با زنان گروه گواه به طور معناداری در مراحل پس آزمون و پیگیری نمره ی بالاتری در تنظیم هیجانی و نمره ی پایینتری در علایم استرس پس از سانحه کسب کرده اند (01/0p<). بحث: ابعاد خلاقانه ی گروه درمانی مبتنی بر هنر اجرا از طریق ایجاد یک فضای گروهی که تسهیل کننده ی فرایند همدلی و همیاری، و به اشتراک گزاردن مشکلات شخصیست، خاک حاصلخیزی برای بهبود آسیبهای عاطفی و هیجانی ناشی از خیانت همسر در زنان خیانتدیده فراهم می آورد. در چنین فضایی فرد خیانتدیده با سهولت بیشتری آلام ناشی از تجربه ی خیانت همسرش را با دیگرانی که واجد تجربه ی هیجانی مشابهی هستند و در فرایند پالایش هیجانی او برایش به مثابه ی آیینه ای تمام نما عمل میکنند، به اشتراک می گذارد؛ تاجاییکه فرد به ابراز هیجان و گفتگو با همسر خیانتکار خود سوق مییابد.

روان شناسی وحدت مدار با اتکا به نگرش وحدت انسان و جهان و ساختار، با برداشتی متمایز از فلسفه وجودی و پدیدارشناسی، نظام منسجمی از مفاهیم روان شناسی ارائه می کند که او را از دیگر مکاتب روان شناسی به ویژه روان شناسی انسان گرا و رفتاری و تحلیلی فروید متمایز می سازد. هدف مقاله حاضر، تدوین رویکرد روان شناسی بومی مبتنی بر جهان بینی وحدت است که شالوده نظام فکری، دینی و فرهنگی شرق را در تقابل با رویکرد های روان شناسی مبتنی بر فلسفه پدیدارشناسی شکل می دهد. این مقاله با طرح ماهیت وحدانی انسان بر اصالت های فطری روان شناختی مبتنی بر وحدت و معناداری و غایت مداری ذاتی انسان تأکید دارد و بدین ترتیب در تبیین مؤلفه های روان شناختی، مفروضات ساختاری ای ایجاد می کند که آن را از مکاتب روان شناسی پدیدارشناختی و انسان گرا کاملاً متمایز می سازد. از آنجا که در این رویکرد آغاز و جهت و غایت وحدانی برای ماهیت انسان توصیف می شود این نظریه می تواند ایده معنایی غایت گرایانه را در روان شناسی توسعه دهد.