بررسی ویژگی های روان سنجی نسخه فارسی مقیاس حساسیت پردازش حسی (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

مقدمه: حساسیت پردازش حسی صفت ذاتی است که در حدود 25 درصد افراد جامعه دیده می شود و با اختلال پردازش حسی متفاوت است. افزون بر مصاحبه بالینی، یکی از راه های ارزیابی این ویژگی استفاده از پرسشنامه ۲۷ پرسشی حساسیت پردازش حسی است. از این رو، پژوهش حاضر با هدف بررسی ویژگی های روان سنجی نسخه کامل این پرسشنامه به زبان فارسی انجام شد. روش کار: شرکت کنندگان شامل 484 نفر (86/70 درصد زن) در رده سنی 18 تا 78 سال بودند که به پرسشنامه حساسیت پردازش حسی همراه با پرسشنامه افسردگی و اضطراب با استفاده از گوگل فرم پاسخ دادند تا اثرپذیری پرسشنامه مذکور بررسی شود. برای بررسی پایایی بازآزمایی پرسشنامه، پس از دو هفته 168 نفر (80/73 درصد زن) دوباره پرسشنامه حساسیت پردازش حسی را تکمیل کردند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش های آماری آلفای کرونباخ، همبستگی پیرسون، تحلیل عاملی اکتشافی یافته ها با نرم افزارهای MATLAB، Excel و SPSS-26 استفاده شد. یافته ها: همسانی درونی ترجمه فارسی پرسشنامه حساسیت پردازش حسی با استفاده از آلفای کرونباخ 81/0 به دست آمده است. پایایی بازآزمایی این مقیاس 78/0 و پایایی دو نیمه کردن آزمون نیز در این پژوهش 66/0 به دست آمده است. تحلیل عاملی اکتشافی پرسشنامه، سه مولفه را نشان می دهد که خرده مقیاس های آن دارای روایی همگرایی خوبی هستند. ارتباط مثبت و معنا دار حساسیت پردازش حسی با افسردگی و اضطراب تایید شده و نتایج در حالت کنترل این دو نیز یکی بوده است. نتیجه گیری: نسخه فارسی پرسشنامه حساسیت پردازش حسی با ۲۷ پرسش، از ویژگی های روان سنجی مناسبی برخوردار است و قابل مقایسه با نسخه اصلی و پژوهش های دیگر به زبان های مختلف است و می تواند در موقعیت های بالینی و پژوهشی، ابزار قابل اعتمادی باشد.