درخت حوزه‌های تخصصی

علوم سیاسی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
آثار و زندگینامه اندیشمندان سیاسی آثار و زندگینامه بزرگان روابط بین الملل اصول روابط بین الملل اقتصاد سیاسی بین الملل امنیت ملی و بین المللی اندیشه سیاسی تاریخ تحولات سیاسی اجتماعی ایران تاریخ روابط بین الملل توسعه و مسایل سیاسی اجتماعی مربوط به شمال و جنوب جامعه شناسی سیاسی جهانی شدن روابط خارجی ایران روانشناسی سیاسی روش شناسی سازمان های بین المللی سیاست خارجی (مبانی و مفاهیم نظری) سیاست خارجی ایران سیاستگذاری عمومی فرهنگ و سیاست مبانی علم سیاست مسایل ایران مطالعات منطقه ای نظریه های روابط بین الملل نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۳٬۴۲۱ تا ۳٬۴۴۰ مورد از کل ۳۱٬۹۵۳ مورد.
۳۴۲۱.

دیالکتیک چهاربُعدی گذار به هم گرایی منطقه ای نمونه ی مطالعاتی غرب آسیا(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: علوم سیاسی (باقرالعلوم) سال بیست و پنجم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۹۸ 119 - 142

کلیدواژه‌ها: هم گرایی منطقه ای آسیای غربی منابع بینشی منابع انگیزشی منابع ساختاری منابع محیطی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۰ تعداد دانلود : ۲۷۹
مساله ی هم گرایی ملت ها اگرچه سابقه ی دیرینه ای دارد، بااین حال توجه علمی به این موضوع و تعقیب آن به مثابه یک کوشش علمی، پس از جنگ جهانی دوم و در مطالعات مرتبط با حوزه ی روابط بین الملل و پس ازآن به طور ویژه در حوزه ی مطالعات منطقه ای دنبال شده است. سوال این است که ناکامی کشورهای غرب آسیا در سودهی به هم گرایی منطقه ای از کجا ناشی می شود؟ فرضیه ی تحقیق این است که توفیق هم گرایی در غرب آسیا در گرو یک الگوی چهاربُعدی است که بتواند تمامی خلاهای موجود را پوشش داده و زمینه های لازم برای گذار به هم گرایی را میان بازیگران منطقه فراهم آورد. این الگو دربرگیرنده ی چهار ساحت: بینشی (اعتقادی)، انگیزشی، ساختاری و محیط کنش گری بازیگران است و با تمایزگذاری میان جهانِ شناخت های بازیگر با جهانِ انگیزه ها و ویژگی های شخصیتی ایشان، که از دیگر مولفه های روانی هم چون احساسات و تجارب و عواطف و منافع سرچشمه می گیرند، می کوشد تا به دلیل غلبه ی مولفه های کارگزارانه بر مولفه های ساختاری در منطقه ی غرب آسیا و به موازات بررسی مولفه های محیطی و ساختاری، بر هر دو سرمنشاء «انسان- محورِ» تاثیرگذار در کنش های بازیگران منطقه ای پرتو بتاباند.
۳۴۲۲.

الگویابی بنیان های هیدروپلیتیک همگرایانه و واگرایانه بین ایران، افغانستان و ترکمنستان در حوضه های آبریز مرزهای شرقی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روابط خارجی سال چهاردهم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ 94 - 135

کلیدواژه‌ها: هیدروپلیتیک ایران افغانستان ترکمنستان حوضه آبریز هامون (هیرمند) حوضه آبریز سرخس (هریرود)

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۳ تعداد دانلود : ۲۶۴
افزایش تقاضا و کاهش عرضه، دو روند همزمانی بوده اند که در طول چند دهه اخیر باعث تشدید بحران و رقابت بر سر منابع آبی مشترک در سطح منطقه گردیده اند. از یک طرف افزایش جمعیت، مصرف بی رویه و افزایش مصارف اقتصادی باعث جهش شدید تقاضا برای منابع آبی شده و از طرفی دیگر نیز تغییرات اقلیمی، منجر به کاهش عرضه آن گردیده است.بر همین اساس رقابت بر سر دستیابی به سهم بیشتری از منابع آبی در حوضه های آبریز مشترک پیرامون ایران به خصوص در حوضه های آبریز مرزهای شرقی شامل هامون (هیرمند) و سرخس (هریرود) بین ایران، افغانستان و ترکمنستان تشدید شده است. در این چارچوب، پرسش اساسی پژوهش حاضر این است که بنیان های هیدروپلیتیک همگرایانه و واگرایانه ایران در حوضه های آبریز مشترک مرزهای شرقی چگونه قابلیت تبیین و الگویابی دارند؟فرضیه پژوهش حاضر مبتنی بر این گزاره است که بنیان های هیدروپلیتیک همگرایانه ایران با افغانستان و ترکمنستان در حوضه های آبریز مشترک بر مبنای هیدرولیبرالیسم و مبتنی برهیدرو-دیپلماسی، دیپلماسی کارکردگرایانه و همکاری حقوقی است در حالی که بنیان های هیدروپلیتیک واگرایانه ایران با این کشورها بر مبنای نظریه هیدرورئالیسم و مبتنی بر منازعات بر سر حقابه، دیدگاه رهبران سیاسی افغانستان، فقدان حکمرانی پایدار آبی در افغانستان، تغییرات اقلیمی و اختلافات بر سر رژیم حقوقی،قابلیت الگویابی دارد.
۳۴۲۳.

آینده دولت در نظریه های جهانی شدن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دولت پژوهی سال هشتم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۳۰ 29 - 57

کلیدواژه‌ها: آینده جهانی شدن آینده دولت جهان پس از کرونا تأثیر جنگ اوکراین

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۶ تعداد دانلود : ۲۴۰
در این مقاله دو مدعای مطرح شده در مورد آینده دولت در فرایند جهانی شدن که در آثار احمد گل محمدی نیز مورد تأکید قرار گرفته است مورد بررسی قرار خواهد گرفت. مدعای اول در مورد تحقق جهانی شدن و تداوم آن به عنوان فرایندی است که ماهیت پدیده های اجتماعی را دگرگون خواهد کرد. مدعای دوم در مورد آینده دولت است. به خصوص دولت به معنای وبری آن. پرسش اصلی در این مقاله این است که از منظر نگرش های گوناگون در مورد جهانی شدن آیا دولت به معنای وبری تداوم خواهد یافت؟ فرضیه ای که به دنبال بررسی صحت آن هستیم این است که با تداوم فرایند جهانی شدن دولت به حایت خود ادامه خواهد داد اما با تحول جدی در کارکرد و نحوه نقش آفرینی در عرصه جهانی مواجه خواهد شد. در این زمینه مروری بر نظریه ها و اندیشه های برخی از صاحب نظران اصلی جهانی شدن انجام شده و نشان داده شده است که از دید اکثر این نظریات، فرایند جهانی شدن ادامه یافته و به فشردگی بیشتر و عمیق تر فضا و زمان منجر خواهد شد. در عین حال دولت نیز به حیات و تأثیرگذاری خود ادامه خواهد داد اما ماهیت و کارکرد دولت عمیقا متحول خواهد شد و به تدریج از معنای وبری خود فاصله خواهد گرفت. برای نشان دادن صحت این مدعا هم به بررسی نظریات نظریه پردازان اصلی جهانی شدن پرداخته و هم با بررسی برخی از واقعیت و آمار موجود در فضای جهانی به خصوص پس از وقوع همه گیری کرونا و جنگ اوکراین نشان خواهیم داد که در عرصه واقعیت چه اتفاقی برای این فرایند جهانی شدن و آینده دولت ها افتاده است.
۳۴۲۴.

نقض حق بر سلامتی ناشی از تحریم های بین المللی و مسئولیت بین المللی دولت ها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات بین المللی سال ۱۹ پاییز ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۷۴) 143 - 162

کلیدواژه‌ها: تحریم نقض حقوق بشر حق بر سلامتی اعلامیه جهانی حقوق بشر سازمان ملل

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۹ تعداد دانلود : ۳۰۵
امروزه تحریم ها بعنوان کاربردی ترین ابزار اعمال فشار در نظام بین المللی در اشکال مختلف به وسیله ی یک یا چندین دولت ، با هدف حمایت از حقوق بشر، مبارزه با تروریسم و جلوگیری از جنگ وغیره وضع و به اجرا در می آیند. بررسی مسئله تحریم و نقض مسائل حقوق بشری و اثرات آن بویژه نقض حق بر سلامتی همواره بحث برانگیز بوده است. هدف از این مقاله پاسخ به این سوال است که مسئولیت بین المللی دولت ها در قبال نقض حق بر سلامتی ناشی از تحریم ها چگونه می باشد؟ در این بررسی فرض بر این است که تحریم ها از جوانب مختلفی بویژه اقتصادی، موجب نقض حقوق بشر از جمله نقض حق بر سلامتی می گردد. با توجه به فرضیه طرح شده و با تکیه بر اسناد و دلایل حقوقی؛ مبنای حقوقی و آثار وضع تحریم ها بر موازین حقوق بشر، اسناد حقوقی بین المللی، منع تحریم های بین المللی، مفهوم مسئولیت بین المللی دولت ها در حقوق بین الملل، و مبانی ایجاد مسئولیت بین المللی دولت ها (ناشی از تحریم) مورد بررسی قرار گرفته است.
۳۴۲۵.

Identities’ Orientation in Iraq (post- Saddam); Confrontation or Interaction(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: Contemporary Research on the Islamic Revolution, Volume ۴, Issue ۱۴, Autumn ۲۰۲۲ 111 - 136

کلیدواژه‌ها: Orientation Identities Confrontation Interaction Constructive

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۱ تعداد دانلود : ۲۴۱
In post-Saddam Iraq, the identity contest and lack of an inclusive government in organizing these competitions paved the way for identity conflict. This crisis caused increasing social divergence and acted as an obstacle for national and collective identity formation as preconditions in national government and political order establishment. In post-Saddam Iraq, the events such as ISIS rise, the Kurdish independence issue, the fragmentation between political and religious groups …, etc. show the identity policies’ confrontation. In identity confrontation, Iraq’s solution is resorting to identity interaction and to an inclusive and strong government establishment where can have all ethnic and religious groups (Kurds, Arabs, Shiites, and Sunnis) trust and cooperation. Explaining the different trends of various identities in Iraq and examining the identity crises which have prevented an efficient government and a cohesive nation emergence, this descriptive-analytic research seeks to answer this question: In Iraq are the different identities’ orientations in confrontation or in interaction? The results of the study show that there is a two-way and inverse relationship between them, i.e., the incomplete identity interaction process has created numerous crises leading to confrontation continuation between ethnic and religious groups, and this defective process has ultimately led to national and regional conflict spreading and intensification. In this paper, in collecting data and information the library resources is used applying Constructive theory.
۳۴۲۶.

فناوری زنجیره قالب ها و مسئله مشروعیت دولت مدرن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی سال بیست و پنجم بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۹۵) 147 - 186

کلیدواژه‌ها: زنجیره قالب ها مشروعیت بحران مشروعیت دولت کریپتو - آنارشیسم کریپتو - نهادگرایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۸ تعداد دانلود : ۲۶۶
فناوری بلاک چین (زنجیره قالب ها) یکی از نوظهورترین و یکی از چالش برانگیزترین فناوری های اطلاعاتی - ارتباطی جدید از نظر سیاسی بوده است . ساختار زنجیره قالب ها به گونه ای است که دست کم به صورت نظری می تواند برخی از کارکردها و قابلیت های دولت ها را تحت الشعاع قرار داده و در نتیجه، مشروعیت آنها را به چالش بکشد. این فناوری دارای ویژگی هایی است که می تواند با توانمندسازی بیش از پیش دولت ها یا کمک به فرایندهای تقویت نمایندگی دموکراتیک ، به عاملی مشروعیت بخش بدل شده یا حداقل از بحران مشروعیت دولت ها بکاهد. در این مقاله با تفکیک دو رویکرد اصلی پیرامون رابطه میان سیاست و زنجیره قالب ها (تکنو- سیاست زنجیره قالب ها )، تلاش می کنیم آثار احتمالی این فناوری را بر مشروعیت دولت های مدرن در چهار عرصه حاکمیت ، اعتماد سیاسی ، کارامدی و دموکراسی به بحث بگذاریم .
۳۴۲۷.

افلاطون و پرسمان امنیت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی سال بیست و پنجم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۹۶) 179 - 226

کلیدواژه‌ها: فلسفه امنیت مبتنی بر رهایی فلسفه امنیت مبتنی بر قدرت سویه های امنیت مرجع امنیت مسئله امنیت ابزار امنیت هرمنوتیک

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۰ تعداد دانلود : ۲۵۷
آرای فیلسوفان بزرگ تاریخ به رغم دیرینگی و زمینه محوری شان از آنجا که از چشم انداز مفاهیم امروزین امنیتی نگریسته می شوند، سنجه هایی در اختیار می گذارند که برپایه آنها می توان هم مکتب های امنیتی روزآمد و هم سیاست های امنیتی روزمره و پیامدهای آنها ( یعنی هم نظریه و هم کنش تجربی آنها) را مورد ارزیابی و بازاندیشی قرار داد و به بهبود آنها، در جهت اعتلای شرایط زندگی انسانی یاری رساند. در این راستا، مقاله پیش رو این پرسش بنیادی را پیش می کشد که چه نوع رویکردی به مفهوم امنیت را می توان از اندیشه سیاسی افلاطون استنتاج کرد. در پرتو پاسخگویی به این پرسش، مرجع، مسئله و ابزارهای امنیت در اندیشه افلاطون شناسایی می شوند. این مطالعه با به کارگیری روش هرمنوتیکی نشان می دهد که رویکرد امنیتی استنتاج شده از اندیشه سیاسی افلاطون، رویکردی مبتنی بر فلسفه رهایی است که برپایه آن امنیت در پرتو چیرگی عوامل نرمی چون برپاداری قوانین خدایی، کسب فضیلت های انسانی و برقراری عدالت (همگی در معنای افلاطونی آن) در جامعه پدیدار می شود.
۳۴۲۸.

The Media Function of the Islamic Revolutionary Movement of Iran (Research Type: Radio)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: Contemporary Research on the Islamic Revolution, Volume ۴, Issue ۱۲, Spring ۲۰۲۲ 111 - 123

کلیدواژه‌ها: Functional model media function Radio Movement

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۸ تعداد دانلود : ۲۵۰
The Islamic Revolutionary Movement is one of the most important and influential events of the contemporary period, which started a new process by challenging the existing order. The media today has created a new kind of power that has an intangible face with its own speed and complexity. Representing the power and influence of the media plays an important role in the perception and action of the audience. Radio, as a hot medium, has a special place in establishing direct and comprehensive communication with the general public, the functions and dysfunctions of which must be explained. This study seeks to answer the question of what role the radio media played in the process and spread of the Islamic Revolution; And the research hypothesis is based on this. Based on the findings of radio media research on the role of function, the capacity to create perceptions of lack of justice in society, the transmission of values ​​related to violence management, the flourishing of critical rationality and the teaching of right-wing aggression and the role of dysfunctional promotion of personal and ethnic prejudice Habit has institutionalized violence in the attitudes and behaviors of individuals in society and the transmission of anti-violence-related values ​​as a tool for the expansion and cohesion of revolutionary movements.
۳۴۲۹.

چالش ها و فرصت های نظام امامت- امت سایبری(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: حکومت اسلامی سال ۲۷ تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۱۰۴) 79-110

کلیدواژه‌ها: امامت امت امت سایبری دولت ملت فضای مجازی سازمان هم کاری اسلامی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۹ تعداد دانلود : ۳۱۷
در عصر فضای مجازی، داعیه های فرامرزی اسلام و نیز افزایش عمق راه بردی آن امکان تحقق بیش تری یافته است. فضای مجازی، به عنوان فضایی واقعی، امتداد اجتماع انسانی در بستر فن آوری اطلاعات و ارتباطات است. پرسش اصلی پژوهش این است که با قابلیت های ایجادشده در فضای مجازی مانند فشردگی مکان و زمان که امکان طرحی نو از این نظام سیاسیِ اصیل را در این فضا پدید آورده است، چالش ها و فرصت های چنین نظامی در فضای مجازی چیست و راه کارهای برون رفت از این چالش ها کدام است؟ این پژوهش، با روش توصیفی تحلیلی و به کارگیری ابزار کتابخانه و اینترنت در جمع آوری اطلاعات، پس از تبیین امکان نظام امامت امت سایبری، به فرصت ها و چالش های تشکیل این نوع نظام در فضای مجازی می پردازد و به چالش های نظری و عملی این موضوع با تأکید بر نقش محوری سازمان هم کاری اسلامی پاسخ می گوید. برخی از چالش های این نظام در فضای مجازی عبارتند از: اختلاف در امامت سایبری، تعارض در اشکال حکومت ایده آل شیعه و اهل سنت، ناسازگاری نظام امامت امت سایبری با نظام فعلی دولت ملت در کشورهای اسلامی، حکمرانی فضای مجازی و گمنامی کاربران آن. رفع این چالش های نظری و عملی، فرصت های ارزش مندی در اختیار امت اسلامی قرار می دهد که شکوفایی فقه تقریب، فرصت های سیاسی، اقتصادی و فرهنگی از شاخص ترین آن هاست.
۳۴۳۰.

راهبردهای جمهوری اسلامی ایران برای مواجهه و بهره گیری از دیپلماسی هوش مصنوعی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دانش سیاسی سال هجدهم پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۳۶) 563 - 596

کلیدواژه‌ها: جمهوری اسلامی ایران دیپلماسی راهبرد روش سوات ماتر یس اس پیس وزارت امور خارجه هوش مصنوعی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۰ تعداد دانلود : ۳۵۸
در عصر حاضر، با فراگیر شدن هوش مصنوعی و پیدایش تدریجی نسلی نوظهور از دیپلماسی با عنوان «دیپلماسی هوش مصنوعی» شاهد آن هستیم که نه تنها قدرت های بزرگ، بلکه رقبا و دشمنان منطقه ای ایران نیز گام های مؤثری در این زمینه برداشته اند. چنین شرایطی برای ایران تهدیدی جدی به حساب می آید و البته فرصت هایی را نیز در خود نهفته دارد. پژوهش حاضر در صدد پاسخ گویی به این سؤال است که «چه راهبردهایی برای مواجهه فعال ایران با دیپلماسی هوش مصنوعی وجود دارد؟». در این پژوهش محققان با استفاده از مصاحبه عمقی، روش سوات و ماتریس اسپیس به گردآوری داده ها و تحلیل آنها پرداخته اند. دستاوردهای پژوهش حاکی از آن است که با توجه به مقدورات و محذورات ایران، مجموعه راهبردهای محافظه کارانه، بهتر می توانند زمینه نقش آفرینی فعالانه ایران در حوزه دیپلماسی هوش مصنوعی و تأمین منافع و امنیت ملی را فراهم آورند.
۳۴۳۱.

تحلیل توافق نامه 25 ساله ایران و چین در پرتو تحولات سیاست خارجی چین(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات اقتصاد سیاسی بین الملل دوره پنجم بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۱ 175 - 200

کلیدواژه‌ها: توافق نامه 25 ساله اقتصاد سیاسی بین المللی توافق نامه مشارکت جهت گیری سیاست خارجی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۲ تعداد دانلود : ۲۵۳
در سال 1399 سندی بین ایران و چین منعقد شد که در ادبیات عمومی به توافق نامه 25 ساله ایران و چین معروف است و همکاری های دو کشور را برای یک دوره 25 ساله در حوزه های مختلف «سیاسی»، «اجرایی»، «انسانی و فرهنگی»، «قضایی، امنیتی و دفاعی» و «منطقه ای و بین المللی» سامان می دهد. این مقاله در پی پاسخ به این سؤال است که توافق نامه 25 ساله ایران و چین در پرتوی تحولات سیاست خارجی چین چگونه قابل ارزیابی است؟ فرضیه مقاله که با روش کیفی و مبتنی بر رویکرد توصیفی- تحلیلی بررسی شده آن بود که با پایان جنگ سرد جهت گیری های سیاست خارجی چین از «عدم تعهد» به «توافق نامه مشارکت» تغییر کرده است و توافق نامه 25 ساله ایران و چین نیز در قالب این تغییر رویکرد قابل ارزیابی است. پرداختن به این موضوع از آن نظر حائز اهمیت است که توافق نامه 25 ساله ایران و چین به نوعی از منظر سیاست خارجی چین نیز بررسی شود. با این بررسی مشخص خواهد شد چینی ها چگونه در قالب یک سیاست هماهنگ و برنامه ریزی شده، استراتژی های خود را به مرحله اجرا درمی آورند. یافته های تجربی مقاله نشان داد که از سال 1993 به بعد تعداد شکای چین در قالب توافق نامه مشارکت روند صعودی داشته است به گونه ای که امروز پکن با بیش از یک صد کشور و سازمان منطقه ای توافق نامه مشارکت دارد. این به آن معنی است که دیپلماسی مشارکت در سال های اخیر به یک ابزار مهم در سیاست خارجی چین تبدیل شده است. یافته های نظری پژوهش نیز بیانگر آن است که جهت گیری سیاست خارجی کشورها ثابت نیست و در شرایط زمانی مختلف تحت تأثیر مقتضیات منافع ملی تغییر می کند.
۳۴۳۲.

حقوق بین الملل مدرن در پرتو یک جانبه گرایی آمریکا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی آمریکا سال دوم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۶) 67 - 91

کلیدواژه‌ها: حقوق بین الملل مدرن یکجانبه گرایی آمریکا عرف بین الملل قدرت های بزرگ

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۴ تعداد دانلود : ۲۲۱
قدرت های بزرگ با توانمندی هایی مختلف، موقعیت ممتازی برای فعالیت در عرصه های گوناگون بین المللی دارند. یکی از این موارد نقشی است که در زمینه ایجاد قواعد حقوقی بین المللی دارند. در دوره مدرن که دوره زمانی بعد از 1945 را در بر می گیرد، قدرت های بزرگ با همکاری و رقابت خود علاوه بر توسعه حقوق بین الملل سنتی، در بسیاری از موارد به قواعد حقوقی جدیدی نیز شکل داده اند. علاوه بر همکاری و رقابت، یکجانبه گرایی قدرت های بزرگ نیز می تواند آثار زیادی بر حقوق بین الملل داشته باشد. هدف پژوهش حاضر بررسی یکجانبه گرایی امریکا در عرصه روابط بین الملل و تأثیرات آن بر حقوق بین الملل است. بدین لحاظ سؤال این است یکجانبه گرایی آمریکا در عرصه روابط بین الملل چگونه حقوق بین الملل را تحت تأثیر قرار می دهد؟ در فرضیه می توان گفت با توجه به اینکه امریکا به عنوان هژمون، ظرفیت تأثیرگذاری بالایی بر عرصه روابط بین الملل دارد، در حوزه حقوق بین المللی نیز عملکرد یکجانبه گرایانه این کشور اگرچه می تواند در مواردی منجر به ایجاد عرف بین المللی شود، ولی در عمل موجبات ضعف و بحران کارکردی این حوزه را فراهم می کند. نتایج پژوهش نشان می دهد که عملکرد یکجانبه امریکا در مواردی مانند دفاع پیشدستانه، استفاده از پهپادها و استفاده از شکنجه برای گرفتن اقرار از متهمین تروریستی منجر به نادیده گرفتن قواعد عمومی و در نهایت تضعیف حقوق بین الملل می شود. پژوهش حاضر با رویکرد توصیفی-تحلیلی یکجانبه گرایی امریکا در عرصه حقوق بین الملل را در سه حوزه ایجاد عرف بین المللی، پیامدهای فرامرزی حقوق داخلی و تفسیر قواعد حقوق بین المللی توسط این کشور مورد بررسی قرار داده است.
۳۴۳۳.

اندیشه سیاسی در متون ساسانی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: علوم سیاسی (باقرالعلوم) سال بیست و پنجم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۱۰۰ 101 - 122

کلیدواژه‌ها: زردشت دوره ی ساسانی شهریاری اندیشه ی سیاسی اوستا گات ها کارنامه ی اردشیر بابکان عهد اردشیر نامه ی تنسر کارنامه ی انوشیروان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۱ تعداد دانلود : ۲۶۹
دوره ی ساسانی را می توان نقطه ی عطفی در تاریخ ایران دانست که برای نخستین بار یک نظام مقتدر سیاسی بر پایه ی وحدت دین و حکومت شکل گرفته و به نوعی، دو عنصر ملیّت و مذهب، سامان سیاسی و نظام دانایی خاصی را تعیّن می بخشد. هدف پژوهش پیش رو، شناخت و فهم ویژگی های سرشت نمای اندیشه ی سیاسی زردشتی- ساسانی است. تأکید این پژوهش بر متون و رساله های دارای بن مایه ی سیاسی و شهریاری است که در دوره ی ساسانی تألیف شده یا در قرون اولیه ی اسلامی، تحت تأثیر سنّت زردشتی- ساسانی تدوین شده است. شاخصه های پایه ی اندیشه ی سیاسی در متون این دوره، با به کارگیری روش توصیفی – تحلیلی و رویکرد متن محور، ذیل سه محورِ پیوند دیانت و سیاست، سلسله مراتب اجتماعی و نظام کیهانی و فرّه کیانی و تخمه ی شاهی، مورد بررسی قرار گرفته است. متون اصلی مورد مطالعه عبارت اند از: کارنامه ی اردشیر بابکان، عهد اردشیر، نامه ی تنسر و کارنامه ی انوشیروان. نتایج نشان داد که اندیشه ی سیاسی زردشتی-ساسانی، برآمده از سامان معرفتی ای است که انسان و جامعه ی انسانی را در پیوند ناگسستنی با کیهان و نظم کیهانی می داند و از همین روی، نظم سیاسی را موظّف به تحقّق بخشیدن به دیانت و احکام آن، به عنوان تجلّی والای نظم و قوانین کیهانی می کند. در جامعه ی انسانی، به پیروی از نظام کیهانی، وجود سلسله مراتب و خویش کاری ناگزیر است. سمبل این جامعه پادشاه است؛ او چه از جنبه ی نژادگی و نَسَبی و چه از جنبه ی کرداری و منشی، باید نماینده و پاسدار باورها و ارزش های دیانت مزدَیَسنا باشد.
۳۴۳۴.

درآمدی نظری بر رویکردهای نوین حل وفصل منازعات سیاسی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: علوم سیاسی (باقرالعلوم) سال بیست و پنجم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۱۰۰ 123 - 146

کلیدواژه‌ها: نظام سیاسی منازعات سیاسی رویکرد تحلیلی رویکرد حل مسأله رویکرد تعاملی رویکرد واکنش متقابل و پاسخ گویی رویکرد نامتقارن

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۱ تعداد دانلود : ۱۹۹
تنوع منازعات در زندگی اجتماعی باعث پیدایش طیف وسیعی از رویکردها برای حل وفصل منازعه شده که هر یک در زمینه ای خاص به کار گرفته شده است. در این میان، حل وفصل منازعات سیاسی، به طیف محدودتری از راهکارها و نقش نظام سیاسی به عنوان طرف تصمیم گیرنده در چنین منازعاتی تمرکز یافته است. با توجه به نقش مؤثر نظام سیاسی در حل وفصل منازعات و نظر به محدودیت رویکردهای سنتی به طیف بسته ای از شاخص های حل وفصل منازعات، پژوهش حاضر با طرح این پرسش که مهم ترین رویکردهای جدید برای حل وفصل منازعات سیاسی کدام اند، به دنبال شناسایی رویکردهای جدیدترِ حل وفصل منازعات سیاسی در فراسوی الگوهای سنتی است. روش پژوهش، توصیفی-تحلیلی بوده و به شناسایی رویکردهای نوین حل وفصل منازعات پرداخته است. یافته های پژوهش که با نگرشی میان رشته ای استخراج و تدوین شده، نمونه هایی از مهم ترین رویکردهای نوین حل وفصل منازعات شامل رویکرد تحلیلی، رویکرد آشتی جویانه، رویکرد اخلاقی، رویکرد حل مسأله، رویکرد تعاملی، رویکرد ذهنی، رویکرد واکنش متقابل و پاسخگویی، رویکرد نیازهای انسانی و رویکرد نامتقارن که قابلیت کاربست در حوزه منازعات سیاسی را دارند معرفی کرده است.
۳۴۳۵.

چالش بی تفاوتی سیاسی (مطالعه موردی: زنان شهرستان شاهین شهر)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست پژوهی جهان اسلام دوره ۹ تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲۵ 64 - 82

کلیدواژه‌ها: بی تفاوتی سیاسی زنان مشارکت شاهین شهر انفعال سیاسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۸ تعداد دانلود : ۱۷۹
هدف این پژوهش بررسی رابطه بی تفاوتی سیاسی زنان (به عنوان متغیر وابسته) و متغیرهای زمینه ای (سن، تحصیلات، تأهل، اشتغال، مذهب، قومیت، درآمد، زبان یا گویش و محل سکونت) می باشد که در این مقاله به آن پرداخته شده است و فرض برآن بوده که بین همه این متغیرهای زمینه ای با بی تفاوتی سیاسی (به عنوان متغیر وابسته) در بین زنان شاهین شهر رابطه معناداری وجود دارد، بر اساس روش گردآوری داده ها، پژوهشی پیمایشی- علی از شاخه تحقیقات میدانی بوده و جامعه آماری متشکل از 388 نفر زنان 18 سال به بالای شهرستان شاهین شهر، از طریق نمونه گیری تصادفی، با استفاده از ابزار پرسشنامه مشتمل بر 91 سؤال که تجزیه وتحلیل داده ها، با استفاده از نرم افزار  SPSS محاسبه شده است. با توجه به نتایج حاصل شده از روش تحلیل رگرسیون چندگانه به روش هم زمان مشخص شد که بین متغیرهای زمینه ای (سن، تحصیلات، تأهل، اشتغال، مذهب، قومیت، درآمد، زبان یا گویش و محل سکونت) با بی تفاوتی سیاسی در بین زنان شاهین شهر رابطه معناداری یافت نشد.
۳۴۳۶.

شناسایی متغیرهای آینده تأثیرگذار بر تفکیک قوا در حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آینده پژوهی دفاعی سال هفتم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۲۷ 83 - 113

کلیدواژه‌ها: آینده پژوهی تفکیک قوا حقوق اساسی پیشران تریبونا

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۱ تعداد دانلود : ۲۲۶
هدف اصلی از تفکیک قوا، تقنین، اجرا و قضا، به نحو صحیح و واقعی است. ساختار حکومتی در جمهوری اسلامی ایران نیز به موجب اصل 57 قانون اساسی، تفکیک قوا را را به رسمیت شناخته است. این پژوهش از نظر هدف؛ کاربردی و از لحاظ ماهیت؛ توصیفی-تحلیلی است، که با ترکیب روش های آینده پژوهی؛ در راستای پاسخ به چیستی شناسایی متغیرهای آینده تأثیرگذار بر تفکیک قوا در حقوق اساسی ج.ا.ا، انجام و در ادامه از نرم افزار علم سنجی «VOSviewr» استفاده شد تا با استفاده از آن ارتباط متغیرهای تأثیرگذار بر آینده آن ترسیم شود. از مجموع 45 پیشران احصاء شده، 31 پیشران در شمار متغیرهای موافق با تفکیک قوا، 4 پیشران در شمار متغیرهای موافق مشروط (نسبی) و تعداد 10 پیشران در شمار متغیرهای مخالف با تفکیک قوا شناسایی شد. برابر شناسایی نرم افزار تعداد 17 واژه پرکاربرد از واژگان مرتبط با تفکیک قوا و حقوق اساسی، تا سال 2010میلادی و تعداد 18 واژه پرکاربرد نیز از سال 2018میلادی به بعد شناسایی شد. مضاف بر پیشران های مؤکد، حکم حکومتی ولی معظم فقیه، به دلیل نقش تعدیل کنندگی و گره گشایی در بن بست های مختلف (تریبونا)، به عنوان یک پیشران کلیدی و حیاتی خواهد بود. از منظر پژوهشگر یافته ها نشان می دهد که متغیرهای فراوانی بر آینده تفکیک قوا در جمهوری اسلامی ایران نقش آفرینی خواهند داشت که مهمترین آنها پیشران های مذهبی اعم از شیعی و سنی و نیز پیشران های فلسفی و کلامی و نیز ابرپدیده ولی فقیه که کاربست آن همانند قاعده تریبونا در غرب است دارای نقش برجسته و متمایز خواهند بود.
۳۴۳۷.

دورنمای جایگاه اتحادیه اروپا در اقتصاد سیاسی جهانی در ۲۰۵۰(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روابط خارجی سال چهاردهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ 89 - 126

کلیدواژه‌ها: اتحادیه اروپا اقتصاد سیاسی آینده پژوهی نهادگرایی همگرایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۶ تعداد دانلود : ۳۲۶
بعد از جنگ جهانی دوم، کشورهای اروپایی درصدد برآمدند تا جهت ممانعت از تکرار تجربه تلخ جنگ و خسارات ناشی از آن به همکاری با یکدیگر بپردازند. بنابراین در سال 1957 بازار مشترک اروپائی بنیان نهاده شد و در سال 1993 بازار مشترک، تبدیل به اتحادیه اروپا شد. با پیوستن اعضای جدید و توسعه همه جانبه، اتحادیه اروپا به کنشگر مهمی در جهان به خصوص در حوزه اقتصاد سیاسی جهانی تبدیل شد. با گذر زمان عوامل متعددی ازجمله رشد خوانش های یوروسپتیویسم، بحران یورو، بحران مهاجرت، برگزیت و....زنگ بحرانی شدن شرایط اتحادیه را به صدا درآوردند و این تصور را در بین سایر کنشگران جهانی ایجاد کردند که اتحادیه اروپا در مسیر واگرایی قرارگرفته است. اسناد بی شماری نیز با محوریت احتمال فروپاشی اتحادیه اروپا انتشار یافتند. اکنون یکی از محتمل ترین سناریوهای مطرح شده از سوی بسیاری از خبرگان، سناریوی فروپاشی است. با این وجود، حجم سرمایه گذاری اتحادیه در مناطق مختلف جهان، توسعه فناوری های کلیدی، افزایش مناسبات اقتصادی با سایر کنشگران نظام بین الملل و نفوذ این سازمان در مناطق سرشار از منابع گازی، طلا و... ازجمله آفریقا و اوراسیا، روند افزایش قدرت اتحادیه در همه ابعاد به خصوص اقتصاد سیاسی جهانی را نمایان می سازد. فهم دوگانه موجود از جایگاه آینده اتحادیه اروپا در اقتصاد سیاسی جهانی، لزوم نگارش یک مقاله که ترسیم کننده سناریوهای مشخصی برای اتحادیه اروپا باشد را مطرح ساخت. ترسیم سناریوها صرفاً از طریق مطالعه اسنادی و کتابخانه ای میسر نبود.
۳۴۳۸.

نظریه بازی ها و خروج امریکا از برجام(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه ایرانی سیاست بین الملل سال دهم بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۲۰) 159-178

کلیدواژه‌ها: برجام خروج آمریکا از برجام نظریه بازی ها بازی معمای زندانی بازی معمای زندانی تکراری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۰ تعداد دانلود : ۲۵۲
دوره پسا برجام تعاملات اقتصادی و تجاری بین ایران و ایالات متحده شکل نگرفت و نبود فشار بازیگران اقتصادی موجب تسهیل خروج ترامپ از برجام شد، در این مقاله خروج آمریکا از توافق هسته ای«برجام» را از این منظر تحلیل می کنیم و این سوال مطرح است که: عدم شکل گیری همکاری های اقتصادی و تجاری میان ایران و آمریکا چه تاثیری بر خروج آمریکا از برجام داشت؟ در فرضیه داریم: عدم تعاملات اقتصادی و تجاری موجب تسهیل خروج آمریکا از برجام شده است. در این پژوهش با روش توصیفی-تحلیلی(منابع اسنادی) و با استفاده از نظریه بازیها؛ مدل بازی معمای زندانی تکراری، روابط ایران و آمریکا در سه مقطع: مذاکرات محرمانه عمان تا برجام(2015)، پسابرجام و پس از خروج آمریکا از برجام(2018) را مدل سازی کردیم و به این نتیجه رسیدیم که در مرحله اول بازی تغییرات فضای سیاسی ناشی از رویکرد دولت های ایران و آمریکا موجب شد طرفین همکاری را به عنوان مبنای بازی اول انتخاب کنند، در بازی مرحله دوم با زمینه اقتصادی در دوره پسابرجام بین ایران و آمریکا برخلاف کشورهای اروپایی همکاری شکل نگرفت و این عدم همکاری اقتصادی و تجاری موجب شد در مرحله سوم بازی مجدد فضای سیاسی غالب شود و با خروج آمریکا از برجام و کاهش تدریجی تعهدات هسته ای از سوی ایران عدم همکاری مطابق بازی معمای زندانی(بازی بی برنده) مسلط شود و روابط را به پیش از برجام بازگرداند.
۳۴۳۹.

امنیتی کردن پدیده مهاجرت توسط احزاب راست گرا و تاثیر آن بر انتخابات پارلمان اتحادیه اروپا ( ۲۰۱۹ ۲۰۰۹ )(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست خارجی سال ۳۶ تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۱۴۲) 131 - 152

کلیدواژه‌ها: امنیتی شدن مهاجرت احزاب راستگرا اتحادیه اروپا

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۵ تعداد دانلود : ۲۰۶
در سال های اخیر در بسیاری از کشورهای اروپایی، احزاب جناح راست توانسته اند از موضوع مهاجرت به عنوان یک «ساختار فرصت» در احیا و تقویت خود استفاده کرده و با استفاده از فرایند «امنیتی کردن» و خارج کردن این موضوع از حوزه «مسائل عمومی» به «مسائل امنیتی» در انتخابات پارلمان اروپا به موفقیت های بزرگی دست یابند. با توجه به این مسئله، سؤال اصلی این پژوهش آن است که مهم ترین عامل موفقیت فرایند امنیتی کردن موضوع مهاجرت توسط این احزاب و به تبع آن پیروزی در انتخابات پارلمان اروپا در بازه ی زمانی ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۹ چه بوده است؟ فرضیه اصلی این پژوهش آن است که گفتمان «ضدمهاجرت» و عناصر معنایی شکل دهنده به آن، نقش مهمی در موفق بودن این احزاب در فرایند امنیتی کردن موضوع مهاجرت داشته است. یافته های پژوهش نشان می دهد این احزاب، با استفاده از استراتژی هایی چون: «برجسته سازی موضوع مهاجرت به عنوان یکی از شکایات اعتراضی، امنیتی سازی آن و تبلیغات سیاسی در جهت عادی سازی گفتمان ضدمهاجرتی»، به موفقیت انتخاباتی در سه دوره مورد بررسی رسیده اند. این پژوهش به لحاظ روش، مبتنی بر بررسی موردی به عنوان یکی از روش های تحقیق کیفی است. در این پژوهش فرایند امنیتی شدن در مکتب کپنهاگ به عنوان چهارچوب نظری درنظر گرفته شده است. روش گردآوری اطلاعات نیز به شیوه کتابخانه ای و مطالعه اسنادی و استفاده از منابع مجازی است.
۳۴۴۰.

بررسی تأثیر مؤلفه های اقتصادی جهانی شدن بر توسعه اقتصادی در ترکیه (2021- 2001)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات بین المللی سال ۱۹ زمستان ۱۴۰۱ شماره ۳ (پیاپی ۷۵) 103 - 125

کلیدواژه‌ها: جهانی شدن اقتصاد توسعه اقتصادی اقتصاد باز جذب سرمایه گذاری خارجی تعاملات اقتصادی ترکیه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۶ تعداد دانلود : ۲۳۷
پایان جنگ سرد و اضمحلال نظام کمونیسم هم زمان با ظهور جهانی شدن و پیشرفت علم و فناوری، نظامم بینن الملل را دستخوش تحولات جدی نمود بنابراین سیاست سفلی و موضوعات مرتبط با اقتصاد، تجارت و فرهنگ بیش از پیش مورد اهتمام بازیگران دولتی و غیردولتی قرار گرفت. مقوله توسعه اقتصادی که از بعد از جنگ جهانی دوم همواره از دغدغه های جدی دولت ها بوده با مطرح شدن جهانی شدن اقتصاد بیش از پیش مورد توجه قرار گرفت. از این روی دولت ها در بستر جهانی شدن، با اتخاذ سیاست ها و خط مشی های نوینی در چارچوب همکاری های منطقه ایی و بین المللی، توسعه اقتصادی جوامع خود را در دستور کار قرار داده اند. در پژوهش حاضر کوشش شده تا مولفه های جهانی شدن اقتصاد در ترکیه مورد بررسی قرار گیرد و هم چنین تاثیر جهانی شدن اقتصاد بر توسعه اقتصادی واکاوی شود. در این راستا پژوهش حاضر تلاشی است تا به این پرسش اساسی بپردازد که جهانی شدن اقتصاد چه تاثیری بر توسعه اقتصادی ترکیه بین سال های 2021-2001 داشته است؟ یافته پژوهش حاکی از آن است که ترکیه علی رغم تلاطم در رشد اقتصادی در سال های اخیر، با اتخاذ برنامه های گوناگون به دنبال ارتقای شاخص های جهانی شدن اقتصادی، موفق به ارتقای سطح توسعه اقتصادی شده است. در این پژوهش از روش کیفی با رویکرد تبیینی بهره برده شده تا رابطه علی و معلولی دو متغیر مستقل (جهانی شدن اقتصاد) و وابسته (توسعه اقتصادی ترکیه) مورد بررسی و کندوکاو قرار گیرد.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان