مطالب مرتبط با کلیدواژه
۱.
۲.
۳.
۴.
۵.
۶.
۷.
۸.
۹.
۱۰.
۱۱.
۱۲.
۱۳.
۱۴.
۱۵.
۱۶.
۱۷.
۱۸.
۱۹.
۲۰.
جهاد تبیین
حوزههای تخصصی:
«جهاد تبیین» موضوعی است که ماه های اخیر در بیانات مقام معظّم رهبری (حفظه الله) مورد اشاره و تأکید قرار گرفته و ابعاد مختلف آن توصیف شده است. گروه های علمیِ جهادی و انقلابی نیز سعی کرده اند که آن را تفصیل دهند و تبلیغ کنند. تاکنون مقالات متعدّدی درباره این موضوع، نگاشته و نشست های علمی مختلفی برگزار شده است. همه این کارها قابل تحسین است؛ امّا آسیبی که در این مقالات و نشست ها دیده می شود، مقطعی بودن، اکتفاکردن به مباحث نظری و کم توجّهی به عملیاتی کردن جهاد تبیین است.
گسترۀ «جهاد تبیین» در اندیشه دفاعی امام خامنه ای(مقاله پژوهشی حوزه)
ورود واژه «جهاد تبیین» در ادبیات سیاسی جهان اسلام در چند سال اخیر توسط امام خامنه ای فرمانده کل قوا و بالاترین مقام در نظام جمهوری اسلامی ایران، شناخت گستره آن را ضروری می نمایاند. «جهاد» در اندیشه مشهور فقها که فقط حمله مسلحانه به دشمن با سلاح خاص جنگی است، با جهاد با ابزار زبان و قلم تنافی دارد. همچنین در نگاه بدوی، حفظ کیان اسلام و مسلمانان در مقابل هجمه دشمن که مفهوم «دفاع» در اندیشه مشهور فقها و امام خامنه ای است، با به کارگیری واژه «جهاد تبیین» و کاربست آن در بیانات ایشان سازگاری ندارد. از سوی دیگر، به کار بردن تعبیر «جهاد» برای تبیین در زمان کنونی که کشور در حال دفاع از کیان اسلام و مسلمانان در برابر هجمه های گوناگون دشمن است، این سؤال را مطرح نموده که گستره جهاد تبیین در اندیشه دفاعی امام خامنه ای چگونه است؟ پژوهش حاضر در پاسخ به این سؤال، مفهوم و ابعاد «جهاد» و «دفاع» در اندیشه معظمٌ له را به روش مقایسه ای تحلیلی با استفاده از منابع مکتوب و بیانات ایشان تبیین کرده و توسعه مفهومی واژه «جهاد» را اثبات نموده است. در نهایت، «جهاد تبیین» به مثابه یکی از مصادیق جهاد، نوعی دفاع است و دفعِ هجمه دشمن در تحریف حقایق و وقایع. جهاد تبیین به تبع گستردگی ابعاد گوناگون دفاع، گسترده بوده و تفاوت آن با سایر ابعاد دفاع، ابزار و روش دفاعی آن است.
الگوی مفهومی جهاد تبیین از دیدگاه مقام معظم رهبری(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات راهبردی بسیج سال بیست و پنجم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۹۷ جلد ۲
153 - 184
جبهه استکبار از همان ابتدای پیروزی انقلاب و تکوین نظام اسلامی، سعی داشت که با نقشه ها و ابزارهای مختلف آن را سرکوب یا استحاله نموده و پیام انقلاب و دستاوردهای بزرگ آن را تحریف نماید. لذا از دروغ، ابهام افکنی، واورنه نشان دادن واقعیت ها برای غلبه بر قلب و اذهان مردم استفاده نمود. رهبر فرزانه انقلاب روایت صادقانه حقایق و تبیین منطقی و هوشمندانه آرمان ها و دستاوردهای انقلاب، را علاج این فتنه استکبار دانسته و بر جهاد تبیین تأکید دارند. با این مفروض شناخت ابعاد مختلف جهاد تبیین در منظومه فکری مقام معظم رهبری(مدظله العالی)هدف این مکتوب می باشد. این پژوهش با رویکرد آمیخته انجام شد. در بخش کیفی از مطالعات کتابخانه ای جهت گردآوری داده ها و از روش تحلیل محتوای قراردادی و دلفی جهت استخراج ابعاد و مؤلفه ها بهره گرفته شده است، و در بخش کمی به صورت میدانی به ارزیابی روایی و پایایی داده ها پرداخته شد. روایی داده ها با آلفای کریپندورف و پایایی آنها با ضریب هماهنگی کندال ارزیابی و تأیید شد، که در مجموع 294مفهوم اولیه، 29مقوله فرعی و8 مقوله اصلی شناسایی گردید. یافته ها نشان داد، که جهاد تبیین در6 عرصه فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی، سیاسی، دینی و فکر و اندیشه تبلور می یابد. همچنین اخلاق-مداری، دین مداری، دانش و آگاهی، انقلابی گری، ولایت مداری، مدیریت جهادی و عقلانیت، ازجمله عوامل زمینه ساز جهاد تبیین می-باشند. کامیابی در جهاد تبیین دستاوردهای همچون دستیابی به تمدن نوین اسلامی، امیدآفرینی، توسعه و پیشرفت، اقتدار و عزت-مندی، امنیت ملی و بین المللی و انسجام و وحدت اسلامی را در پی خواهد داشت.
رسالت های راهبردی دانشجویان به مثابه قدرت نرم در جهاد تبیین با بهره گیری از منویات امام خامنه ای (مد ظله العالی)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات قدرت نرم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۳۱
7 - 27
جهاد تبیین اصطلاحی است که امام خامنه ای(مدظله العالی) جهت مقابله با جنگ نرم علیه جمهوری اسلامی ایران مطرح نمودند. جهاد تبیین به معنای بیان درست واقعیت ها، هدایت اذهان، پاسخگویی به سؤالات و ابهاماتی می باشد، که توسط دشمن به جامعه اسلامی تزریق شده و فضایی غبار آلود را بر جامعه حاکم ساخته است. در این میان آنچه که مورد تأکید است نقش نخبگان به ویژه دانشجویان در این عرصه مبارزه است. در همین راستا پژوهش حاضر با هدف بررسی رسالت راهبردی دانشجویان در جهاد تبیین انجام شد. پژوهش حاضر در زمره پژوهش های ترکیبی می باشد. جامعه آماری این پژوهش مجموعه بیانات امام خامنه ای(مدظله العالی) از ابتدای دوره زعامت ایشان 1368 تا 1401 است، که با بکارگیری روش تحلیل محتوای کیفی تجزیه و تحلیل شدند. پایایی داده ها با استفاده از روش هولستی و اعتبار داده ها با استفاده از(CVI) و (CVR) بررسی و مورد تأیید قرار گرفت. یافته های پژوهش نشان داد که به منظور حصول موفقیت در جهاد تبیین پیش نیازها و الزاماتی لازم است، که در 4 مقوله مدیریت و کار جهادی، اخلاق مداری، ولایت مداری و تزکیه و خودسازی احصاء و شناسایی شدند. همچنین مبتنی بر یافته های پژوهش رسالت دانشجویان در 5 مقوله بصیرت افزایی، تحول خواهی، امید آفرینی، تحول آفرینی و آگاهی و آگاهی بخشی شناسایی و دسته بندی گردیدند.
جهاد تبیین حضرت فاطمه زهرا (س) و حضرت فاطمه معصومه (س) در دفاع از ولایت
منبع:
قرآن و عترت سال ۵ پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۱۰
29 - 58
حوزههای تخصصی:
مسأله امامت یکی از ضروریات مذهب شیعه است. این اصل مهم از نخستین روز های رحلت رسول خدا (ص) تا عصر حاضر نادیده گرفته شده است که البته مغالطه در تفکیک مفهوم خلافت و امامت در این حوزه اندیشه ای، چالش برانگیز می نماید. در این بین، حضرت فاطمه زهرا (س) بعنوان الگوی معیار، با اقدامات جهادی و تبیین ساختار امامت، محدوده حقوقی آن و نیز شرح حوزه های عقیدتی ولایت، به دفاع از این مهم پرداختند. حضرت معصومه (س) نیز از جمله شخصیت هایی است که در این حوزه ی فکری عقیدتی، عملکرد سیاسی مشابهی را ارائه کرده است. ایشان با انتخاب شهر قم، عملکرد بسیار مطلوب و هدفمندی را در دستور کار خویش قرار دادند؛ وانگهی تأسی به رفتار سیاسی حضرت فاطمه زهرا (س) که با انتخاب بهترین مکان، یعنی مسجد پیامبر (ص) که مهمترین تریبون سیاسی وقت بود، به جهاد تبیین در دفاع از مقام امامت پرداختند، جلب توجه می نماید. افزون بر آنکه سکوت و روی گردانی از حاکمیت نوپای وقت و همچنین گریه های هدفمند، در خواست از مهاجرین و انصار، از جمله اقداماتی بود که توسط حضرت فاطمه زهرا (س) ابداع و بعدها مشابهت رفتاری هوشمندانه ای در اقدامات حضرت فاطمه معصومه (س) عیان است. مهاجرت به شهر قم، افشاگری و سخنرانی های متقن، از جمله این تشابهات رفتاری است. از آنجا که یکی از چالش های امروز در جامعه، شبهات امامت ولایت در عصر غیبت حضرت مهدی (ع) است که گاه در عدم تبعیت از رهبر انقلاب اسلامی به عنوان ولی فقیه نیز نمود پیدا می کند، زنان جامعه امروز باید برای مواجهه با این چالش ها، از الگوی معیار در امور رفتاری و کلامی خود تبعیت کنند. نوشتار حاضر می کوشد با روش تحقیق کتابخانه ای، اقدامات جهادی و مناسبت های سیاسی رفتاری حضرت فاطمه زهرا (س) و حضرت معصومه (س) در جهت دفاع از جایگاه حقیقی و حقوقی امامت را به عنوان الگوی پیش روی زنان در مواجهه با شبهات امامت و ولایت، تبیین کند.
«جهاد تبیین» در سیره امام رضا علیه السلام؛ مطالعه موردی: کتاب عیون اخبار الرضا(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
فرهنگ رضوی سال ۱۱ بهار ۱۴۰۲ شماره ۴۱
35 - 66
حوزههای تخصصی:
«جهاد تبیین» به یکی از واژه های پربسامد در آثار تحلیلگران فرمایشات مقام معظم رهبری تبدیل شده است که ایشان در اربعین امسال در دیدار با دانشجویان، «جهاد تبیین» را از وظایف آن ها برشمرده است. در همین راستا، بررسی پشتوانه های دینی این کار از ارزش بالایی برخوردار است؛ چراکه به آن صبغه دینی و شرعی مضاعف می دهد. جهاد تبیین برای دفع ایراد و اشکال از ساحت معارف اسلامی، به ویژه «احادیث» و برای حفظ دین از طعن مخالفان و معاندان از اهمیت و ضرورت به سزایی برخوردار است. با این تفاسیر، پژوهش حاضر به دنبال پاسخ به این پرسش است که امام رضا(ع) چگونه و با استعانت از چه رویکرد و شیوه ای به تبیین «مشکل الحدیث»های اجدادشان می پرداختند؟ در همین راستا، نوشتار پیش رو، ضمن بیان پشتوانه دینی کلیدواژه «جهاد تبیین»، به بررسی سیره امام رضا(ع) در محدوده کتاب عیون اخبارالرضا(ع) پرداخته است. طبق یافته های پژوهش که مبتنی بر روش «اسنادی» است؛ امام رضا(ع) در مواجهه با تبیین مشکل الحدیث، با سه رویکرد «تبیینی»، «انکاری» و «تأویلی» مجاهدانه به تبیین احادیث مشکل اجداد طاهرینش پرداخته اند که این احادیث در سطح جامعه اسلامی، سبب شبهه و سؤال شده بود. هدف اصلی از این پژوهش این است که نشان داده شود جهاد تبیین امر مقدسی است که مجاهدان اصلی این جهاد، ائمه طاهرین(ع) هستند .
بررسی جایگاه جهاد تبیین و مصادیق عملی آن در گفتار و سیره اهل بیت علیهم السلام
منبع:
کلام حکمت سال ۵ پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۱۰
53 - 73
حوزههای تخصصی:
قانون جهاد یکی از مهمترین احکام و آموزه های اسلام است که برای دفاع از توحید، رفع موانع و عوامل مزاحم از مسیر حرکت تکاملی انسان وضع و تشریع شده است. جهاد همان تلاش و مبارزه است و انواع و اقسامی دارد. برای مثال مبارزه علمی، اقتصادی، سیاسی، نظامی، فکری و... در هر برهه ای از زمان، جهاد خاص خودش را می طلبد. یکی از مصادیق مبارزه فکری، جهاد تبیین است. در پژوهش حاضر با روش تحلیلی-توصیفی مسئله جهاد تبیین بررسی و مصادیق عملی آن در سیره اهل بیت (ع) بیان شده می شود. بررسی سیره اهل بیت (ع) روشن می کند که آنها برای دعوت و هدایت مردم و تبیین دین تلاش می کردند و از همه ابزارهای مفید و جذاب بهره می گرفتند. گاه مناظره، تدریس و پرسش و پاسخ داشتند، گاه موعظه داشتند، گاه خطابه می خواندند و گاه شعر می سرودند. سیره آنها کامل ترین الگوی جهاد تبیین است و انگیزه است برای اینکه افراد جامعه اسلامی دربرابر امواج عقاید منحرف دشمنان، ایستادگی و مبارزه کنند.
نسبت مفهومی «جهاد تبیین حقیقت» و «مطالبه گری» در منظومه اندیشگی آیت الله خامنه ای(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
انقلاب اسلامی با آرمانهای عدالت، جمهوریت، قانونگرایی، عزت، استقلال، آزادی، اسلامیت و نظایر آن توانست به پیروزی برسد و محمل ساخت ایدئولوژی، قانون اساسی و نظامسازی نیز بر همین اساس پدیدار شد. چالش بسیاری از نظامهای سیاسی در تحقق اهداف ایدئولوژی و نظام اعتقادی خود، ایستایی و انجمادی است که به دنبال تغییرات اجتماعی و تغییر نسلی در جامعه رخ داده و توان کنترل اجتماعی و قدرت اقناعی آن را کاهش میدهد که میتواند منجر به تضاد دولت ـ ملت شود. امری که برای جمهوری اسلامی نیز میتواند حادث شده و یا موجود باشد. در این راستا اما رهبر انقلاب اسلامی با طرح دو مفهوم «جهاد تبیین« و «مطالبهگری» میان ایدئولوژی و آرمان پیوند زده و تلاش میکند تا آنچه ایدئولوژی انقلاب اسلامی بر آن استقرار یافته را حفظ کند و استمرار بخشد. مسئله پژوهش حاضر این است که: «چه نسبتی میان دو مفهوم جهاد تبیین و مطالبهگری در نظام اندیشگی آیت الله خامنهای وجود دارد؟» روش جمعآوری اطلاعات، اسنادی است و تحلیل دادهها نیز بر اساس روش تحلیل اسنادی و با استفاده از آرای اندیشمندانی چون مانهایم در تحلیل نسبت ایدئولوژی و یوتوپیا، اینگلهارت و روشه در تغییر نسلی و اجتماعی و سایر نظریهپردازان برای توضیح نسبت مفهومی مطالبهگری و تبیین حقیقت در اندیشه آیت الله خامنهای بهره گرفته شده است. پژوهشگران مقاله به این یافته رسیدهاند که در اندیشه آیت الله خامنهای، جهاد تبیین به معنای ادراک ایدئولوژی انقلاب اسلامی در جامعه و مطالبهگری به معنای آرمانخواهی و پویایی مداوم در ایدئولوژی انقلاب اسلامی است.
جایگاه رأی خبرگان و کارگزاران نظام در منطق حکمرانی دینی، با تأکید بر فرایند تصمیم گیری امام خمینی(ره) بعد از فتح خرمشهر(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
دولت پژوهی ایران معاصر سال ۹ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱
161 - 184
حوزههای تخصصی:
مسئله ادامه جنگ پس از فتح خرمشهر، یکی از محورهای مهم تاریخ دفاع مقدس است که پیرامون آن با تحلیل های متفاوتی مواجهیم. بعد از گذشت بیش از سه دهه از پذیرش قطعنامه598، به واسطه فقدان مستندات و شواهد کافی و ارائه روایت های ناقص یا ناروا، تصویر شفافی از فرایند تاریخی تصمیم امام و نظام در این مسئله، وجود ندارد و همین امر موجب آن شده برخی جریان های سیاسی معاند یا مخالف، به تحریف تاریخ و تهاجم علیه امام بپردازند و منطق رهبری ایشان را با چالش مواجه سازند. پرسش این مقاله آن است که دیدگاه امام در ماجرای ادامه جنگ بعد از فتح خرمشهر چه بود و چه عوامل و حوادثی، موجب تغییر رویکرد ایشان گردید؟این نوشتار بر پایه برخی شواهد و مستندات تاریخی در پی اثبات این مدعاست که بعد از استماع برخی استدلال ها و مشاهده اجماع مسئولان عالی سیاسی و نظامی، این دیدگاه به تناسب شرایط، نظر اولیه امام پیرامون پایان جنگ، تغییر کرد.
کارکردها و پیامدهای جهاد تبیین در بین المللی شدن الگوی مقاومت از دیدگاه آیه الله خامنه ای(مقاله پژوهشی حوزه)
منبع:
حکومت اسلامی سال ۲۸ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲ (پیاپی ۱۰۸)
155-181
حوزههای تخصصی:
با گسترش عرصه های استبداد و استعمار در نظام بین الملل، جهانی شدن الگوی مقاومت، یکی از ضرورت های عصر ما به شمار می رود. هدف اصلی این مقاله، توصیف و تبیین تأثیرات ناشی از جهاد تبیین در گسترش هنجارهای مقاومت در عرصه بین المللی است تا از این رهگذر، کارکردها و پیامدهای جهانی این مسأله به ویژه در گستره جهان اسلام تحلیل شود. پژوهش حاضر این سؤال را مورد بررسی قرار می دهد که جهاد تبیین چه نقشی در فرامرزی شدن الگوی مقاومت و گسترش آن در عرصه بین الملل خواهد داشت و کارکردها و پیامدهای جهانی آن از منظر آیه الله خامنه ای چیست؟ در پاسخ، فرضیه نوشتار حاضر این است که به دلیل عقلانی و فطری بودن هنجارهای مقاومت اسلامی، جهاد تبیین می تواند نقشی تعیین کننده در تثبیت و گسترش این هنجارها به عنوان یک الگوی جهانی داشته باشد؛ این امر، تحولات مثبت بین المللی در مسیر تضعیف ظلم و استبداد را در سطح بین الملل در پی خواهد داشت. این فرضیه در تحقیق حاضر با روش توصیفی تحلیلی مورد مطالعه و بررسی قرار می گیرد.
واکاوی شیوه های مقابله با نفوذ دشمن در جهاد تبیین مبتنی بر آموزه های صحیفه سجّادیه
منبع:
دعاپژوهی سال ۳ بهار و تابستان ۱۴۰۲ شماره ۴
91 - 106
حوزههای تخصصی:
جهاد تبیین یک نوع جهاد فرهنگی است که در عرصه ی جنگ نرم، از اهمیت والایی برخوردار است. در تهاجم نرم که دشمن از طریق وارونه نمایی یا تحریف نمودن حقایق و ارزش های جامعه ی هدف، قصد دارد باور و نگرش آن جامعه را با افکار و اهداف خود، هم سو سازد. کارآمدترین ابزار برای مقابله، «جهاد تبیین» است؛ چرا که، رسالت این نوع جهاد، پرده برداشتن از حقایقی است که دشمن تلاش دارد آن ها را پنهان سازد. در این پژوهش، تلاش بر آن است تا با بهره گیری از روش توصیفی- تحلیلی به بررسی شیوه های مقابله با نفوذ دشمن از طریق این ابزار، در کتاب شریف صحیفه سجادیه پرداخته شود. یافته های پژوهش حاکی از آنند که آموزه های امام سجاد (ع) در این کتاب شریف، افزون بر جنگ سخت، در جنگ شناختی و از طریق ابزار جهاد تبیین، نیز قابل استفاده هستند. مطابق با این آموزه ها، شیوه های مقابله با نفوذ دشمن در بیانات آن حضرت را می توان به دو بخش دفاعی و تهاجمی تقسیم نمود که هر یک از این بخش ها، نیز دارای مؤلفه هایی می باشند.
مبانی قرآنی اهداف جهاد تبیین در منظومه فکری امام خامنه ای
منبع:
مطالعات قرآن و علوم سال ۷ پاییز و زمستان ۱۴۰۲ شماره ۱۴
227 - 257
حوزههای تخصصی:
جهان اسلام، امروز گرفتار تهاجم همه جانبه ای از سوی دشمنان شده است. توطئه فراگیر با ابزارهای گوناگون علمی و تکنولوژیکی، علیه اسلام، ارزش های اسلامی و مسلمانان به خصوص جوانان صورت گرفته است. پیوسته این هجمه ها شدید تر و گسترده تر و پیچیده تر می شود. جهت مقابله با این تهاجم بی رحم، هوشمندانه و با بهره گیری از رهنمودهای وحیانی قرآن و با استفاده از ابزارهای کارآمد روز باید به دفاع بر خواست. مقام معظم رهبری (مدظله العالی) کارآمدترین ابزار مقابله با دشمنان را «جهاد تبیین» معرفی نموده و همگان را ملزم به کاربست آن کرده اند. تحقیق پیشرو، با رویکرد تحلیلی- توصیفی، مبانی قرآنیِ اهداف جهاد تبیین در منظومه فکری امام خامنه ای (مدظله العالی) را مورد تحلیل و کنکاش قرار داده است. یافته ها حاکی از آن است که دشمنان اسلام، تمام ظرفیت ها و توانمندی ها خود را علیه اسلام، قرآن، ولایت، ارزش ها و منابع مادی و معنوی مسلمانان، تجهیز و به کار گرفته اند؛ تا بتوانند، نظام سلطه را در جامعه اسلامی حاکم سازند و با تحریف، خدعه و دروغ، حقایق را وارونه جلوه دهند. همچنین مشخص شد در جهت خنثی سازی، دفع و رفع اهداف دشمنان مهم ترین وسیله جهاد تبیین و شناخت مبانی قرآنی و اهداف آن است که از طریق نهادینه سازی مؤلفه های همچون: بصیرت و آگاهی بخشی، بیداری وجدان ها، ارائه الگوهای اصلی و حقیقی به جای الگوهای تقلبی و ناکارآمد، امیدبخشی، نهادینه نمودن سبک زندگی اسلامی، تقویت نمودن پایه های وحدت اسلامی و دوری از تفرقه، حفظ عزت ملی، تثبیت اخلاق و عقلانیت، جدال احسن، تبشیر و انذار، یادآوری نعمت ها، تکریم شخصیت ها به دست می آید.
شایستگی های فرماندهان جنگ نرم در جهاد تبیین(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مدیریت اسلامی سال ۳۱ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۴
79 - 109
حوزههای تخصصی:
جهاد دارای شاخه های متعددی است که در یک دسته بندی کلی به جهاد در عرصه سخت و جهاد در عرصه نرم تقسیم می شود. امروز در زیر مجموعه جهاد نرم، «جهاد تبیین» یک فریضه است. «جهاد تبیین» یک فریضه ی قطعی و یک فریضه ی فوری است و هر کسی که میتواند باید اقدام کند. منتها این جهاد نیز مانند هر جهاد دیگری دارای فرماندهانی است که باید شایستگی های خاصی را دارا باشند. در مقاله حاضر با استفاده از روش تحلیل مضمون و با بهره گیری از نرم افزار MAXQDA تلاش شده است شایستگی های فرماندهان جنگ نرم در جهاد تبیین احصا شود. ابزار گردآوری داده ها در این پژوهش مصاحبه از خبرگان بوده است، به این منظور تا رسیدن به اشباع نظری مصاحبه ها ادامه یافت که در مجموع با 10 خبره مصاحبه صورت پذیرفت. پس از تحلیل مصاحبه های صورت پذیرفته تعداد 680 مضمون اولیه به دست آمد که پس از پالایش653 عدد مضمون پایه شکل گرفت. سازماندهی مضامین پایه در قالب 10 مضمون سازمان دهنده صورت پذیرفت و در نهایت مضامین سازمان دهنده در قالب 3 مضمون فراگیر شایستگی های دانشی، شایستگی های گرایشی و شایستگی های رفتاری دسته بندی شدند.
طراحی و تصویر سازی مطلوب از «جهاد تبیین» در تقابل با پدیده جنگ شناختی مبتنی بر اندیشه های رهبری معظم انقلاب(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف: جنگ شناختی یا نبرد شناختی، نسل پنجم جنگ ها در ادبیات سیاسی و نظامی رایج در دنیا است که سه هدف اصلی فروپاشی اجتماعی، فروپاشی ساختاری و فروپاشی سرزمینی، از طریق دو راهبرد اصلی بی ثبات سازی و نفوذ به صورت هدفمند، با بهره گیری از مجموعه ای از فناوری های همگرا دنبال می کند. راه حل مقابله با جنگ شناختی در حوزه علوم اجتماعی و روان شناسی اجتماعی، آمادگی شناختی، توانمندسازی شناختی یا ارتقای شناختی شهروندان یک جامعه و کشور است که رهبری معظم انقلاب با تکیه بر ادبیات بومی و اسلامی از آن تحت عنوان «جهاد تبیین» یا «نهضت روشنگری» تعبیر نموده اند. هدف این پژوهش طراحی و تبیین الگوی مفهومی جنگ شناختی وتصویر سازی مطلوب از جهاد تبیین در مقابله با جنگ شناختی است. روش: رویکرد پژوهش اکتشافی و روش پژوهش از نوع تحلیل محتوا با استفاده از اسناد کتابخانه ای و بیانات و رهنمودهای مقام معظم رهبری است. یافته ها: یافته های پژوهش بیانگر آن است که چنانچه جهاد تبیین به صورت صحیح و اصولی انجام گیرد می تواند به عنوان یک راهکار اثربخش در مواجهه و مقابله با جنگ شناختی در بعد روان شناسی شناختی و جامعه شناسی شناختی مفید واقع شود و به تقویت وحدت اجتماعی و بازسازی اعتماد عمومی منجر گردد. نتیجه گیری: پس از واکاوی مفهومی و ارائه مدل نظری از جنگ شناختی در بستر مجموعه ای از فناوری های همگرا، نسبت به طراحی الگو و تصویرسازی مطلوب از مسئله جهاد تبیین برگرفته از منظومه فکری رهبری معظم انقلاب اقدام شده است و در بخش پایانی پژوهش، پیشنهادات و تجویزات راهبردی در خصوص مقابله با جنگ شناختی در سطح جامعه شناسی شناختی ارائه شده است.
تأثیر تحلیل نقش مایه های فولکلور بر حفظ هویت قالی های نوبران با رویکرد آینده نگاری
حوزههای تخصصی:
قالی های ذهنی باف، تجلی گاه فرهنگ عامه و منابع ارزشمندی در مطالعات فرهنگی است. دغدغه پژوهش، کم رونقی تولید، کاربرد و فراموشی طرح قالی های روستای سامان ساوه است. باهدف اصلی احیاء، حفظ و انتقال میراث فرهنگی به نسل های آینده در مقابله با تهاجم فرهنگی از جهاد تبیین به عنوان ضرورت پژوهش و راهبرد برای رفع دغدغه پژوهش استفاده شده است. جامعه آماری، روستاهای نوبران ساوه و جامعه هدف، روستای سامان از دهستان کوهپایه نوبران است. پژوهش بنیادی، کیفی و توصیفی تحلیلی حاضر با رویکرد آینده نگاری با روش اسنادی، میدانی و مصاحبه به سؤالات ذیل پاسخ می دهد. 1. چگونه می توان از نقش مایه های قالی روستایی ساوه در راستای تحقق جهاد تبیین استفاده کرد؟ 2. دستاورد تحقق جهاد تبیین با دیدگاه آینده نگاری در هویت منطقه نوبران چیست؟ جهاد تبیین به سه صورت قابل انجام است. الف) تبیین فرهنگی، با پژوهش و تشریح محتوای طرح قالی ها در قالب مقاله، کتاب و تولید محتوا. ب) تبیین هنری، با طراحی طرح های ذهنی در معرض فراموشی منطقه به نقشه های قالی. ج) تبیین اقتصادی-سیاسی با افشای شیوه استعماری غرب برای تسلط اقتصادی و فرهنگی بر ایران ازطریق قالی. نوشتار حاضر به بعد فرهنگی، اقتصادی و سیاسی پرداخته، همچنین دستاورد آن ایجاد شناخت وخودباوری، احیای هویت ملی و معرفی جهاد تبیین به عنوان پدافند غیرعامل در جنگ نرم است که به رونق تولید می انجامد.
روش شناسی مقام معظم رهبری در تقابل با انحرافات عقیدتی عصر غیبت با محوریت اندیشه جهاد تبیین
منبع:
جامعه مهدوی سال ۴ پاییز و زمستان ۱۴۰۲ شماره ۲ (پیاپی ۸)
163 - 194
حوزههای تخصصی:
انحرافات عقیدتی، به معنی بازگشت از اعتقادات صحیح به سوی التقاط و کج اندیشی است که راهبری و مقابله با آن در عصر غیبت به واسطه دوری جامعه از امام، شکلی متفاوت به خود می گیرد. این نوشتار، با روش تحلیلی_توصیفی و با هدف روش شناسی مقام معظم رهبری در تقابل با انحرافات عقیدتی عصر غیبت شکل گرفته و محور کار خود را بر پایه اندیشه جهاد تبیین قرار داده است. مقام معظم رهبری به عنوان یکی از نخبگان عصر غیبت، جهاد تبیین را بهترین راه آگاه سازی جامعه نسبت به انحرافات و نیز موفق ترین طریق دفاع از دیدگاه حق در برابر انحرافات دشمنان می دانند. با توجه به تقسیم انواع مختلف انحرافات در سه بخش فردی، فتنه دشمنان خارجی و پرسش ها و شبهات داخلی؛ شیوه تبیین در هر نوع، متفاوت از دیگری خواهد بود. مخاطب اصلی جهاد تبیین، افراد ناآگاه، غیرمغرض و کسانی هستند که تصوری از اسلام و اندیشه های اسلامی ندارند؛ بااین حال، تبیین می تواند خنثی کننده حربه ها و مغالطات دشمنان نیز باشد. روش های تبیینی مورد تأیید مقام معظم رهبری، در روایت صادقانه حقایق، تبیین منطقی آرمان ها و اهدف و در بیان دستاوردهاست؛ ازاین رو نگهداشت جامعه از انحرافات عصر غیبت با تبیین اموری چون: مسئله امامت در ادبیات شیعه امامیه، اثبات تولد شخص مهدی، شناخت و مراجعه به منابع اصیل اسلامی، توجه به نشانه های قطعی ظهور، درک صحیح از معنای انتظار و سیستم نیابت عامه انجام می پذیرد.
مدل نظام مند جهاد تبیین در اندیشه دفاعی مقام معظم فرماندهی کل قوا (حفظ الله تعالی)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مدیریت نظامی سال ۲۴ بهار ۱۴۰۳ شماره ۹۳
1 - 2
حوزههای تخصصی:
جهاد تبیین به عنوان یکی از وجوه جهاد کبیر در معنای خاصش، ناظر به تقابل عملیاتی با جنگ هوشمند دشمن به خصوص بعد تبلیغی - رسانه ای آن موردتوجه است. این پژوهش، اندیشه مقام معظم رهبری (مدظله) در خصوص جهاد تبیین را در قالب الگویی ارائه نموده است. پژوهش حاضر ازنظر فایده و هدف از نوع تحقیقات کاربردی، ازنظر رویکرد از نوع کیفی بر پایه پارادایم تفسیری و ازنظر ماهیت و نوع مطالعه از نوع اکتشافی است. روش تحقیق این پژوهش «داده بنیاد» است که بر اساس آن و در راستای اهداف پژوهش به صورتی هدفمند و نظام مند به گونه ای که بتوان عصاره بینش فرماندهی معظم کل قوا در زمینه جهاد تبیین را استخراج، مفهوم سازی، مقوله سازی و سپس مدل پردازی نمود، موردبررسی و تحلیل قرارگرفته است. در همین راستا، در مرحله اول، تعداد 147 گزاره در قالب 113 مفهوم استخراج شد. در مرحله دوم 6 مقوله اصلی جهاد تبیین: (عوامل عِلی، مقوله محوری، شرایط زمینه ای، عوامل مداخله گر، راهبردها و پیامدها) دسته بندی و احصاء شده و در مرحله سوم بر اساس الگوی نظریه استراوس کوربین مدل نظام مند اندیشه معظم له در حوزه جهاد تبیین جهت تدوین دکترین و استراتژی های سیاسی، فرهنگی و امنیتی - دفاعی کشور در راستای مواجهه با جنگ پیچیده و ترکیبی دشمن ارائه گردیده است.
الگوی فرماندهی انتظامی جمهوری اسلامی ایران در تحقق جهاد تبیین(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات مدیریت انتظامی سال ۱۹ بهار ۱۴۰۳شماره ۱
43 - 73
حوزههای تخصصی:
زمینه و هدف: جهاد تبیین از موضوعات مهم موردتوجه مقام رهبری است. آگاهی از شرایط، علل و عوامل اثرگذار توسط فرماندهی انتظامی جمهوری اسلامی ایران بهعنوان یک نیروی مردمی و انتظامی در تحقق جهاد تبیین زمینهساز و یاریگر جامعه مطلوب و تداوم انقلاب است. هدف این پژوهش، ارائه الگوی پارادایمی نقش فرماندهی کل نیروی انتظامی (فراجا) در تحقق جهاد تبیین بود.روش: روش پژوهش براساس هدف کاربردی و با توجه به شیوه جمعآوری اطلاعات و تجزیهوتحلیل آنها کیفی و با استراتژی نظریه دادهبنیاد انجام شده است. مشارکتکنندگان پژوهش 32 نفر از فرماندهان انتظامی استان کرمانشاه بودند که از طریق نمونهگیری نظری و هدفمند انتخاب شدند و گردآوری اطلاعات از طریق مصاحبههای عمیق نیمهساختاریافته انجام و سپس طی سه فرایند کدگذاری باز، محوری و گزینشی، مفهومپردازی و تجزیهوتحلیل شد. یافتهها: الگوی نقش فرماندهی انتظامی جمهوری اسلامی ایران در تحقق جهاد تبیین بیانگر مقولههای شرایط علّی (شفافیت و روشنگری، اصلاح قوانین، یکپارچهسازی اهداف و شناخت جامع جهاد تبیین)، شرایط زمینهای (اخلاقمداری، هماهنگی رویکردی و توجه به زیرساختها)، شرایط مداخلهای (منابع لازم و موجود، حجم کار، تبیینگری فرماندهان و ولایتمحوری)، راهبردها (اقدامات انگیزشی، فعالیتهای فرهنگی و استفاده از رسانه) و همچنین پیامدهای اولیه (افزایش توان فراجا و اعتماد و سرمایه اجتماعی) و پیامدهای ثانویه (امنیّت و آرامش و وحدت و انسجام) است.نتیجهگیری: عوامل زیادی بر تحقق جهاد تبیین توسط فرماندهی نیروی انتظامی تأثیرگذارند که لازم است فرماندهان و مدیران ارشد انتظامی، برنامهریزان و مسئولان آموزش و روشنگری نیروهای انتظامی به این عوامل ـ که در یافتهها اشاره شد ـ توجه ویژهای نمایند و از طریق راهبردهای یادشده، پیامدهای این امر را فراهم سازند.
الزامات راهبردی تحقق فریضه جهاد تبیین
منبع:
راهبرد سیاسی سال ۶ زمستان ۱۴۰۱ شماره ۲۳
167 - 203
حوزههای تخصصی:
تغییر راهبرد دشمنان انقلاب اسلامی از جنگ سخت به جنگ نرم ، با بهره مندی از تاکتیک های تحریم و تحریف با هدف تسلیم ملت ایران در عرصه ی نبردِ اراده ها و جنگ روایت ها ، ضرورت جهاد تبیین را بیش از پیش نشان می دهد. در این تحقیق هدف اصلی شناخت الزامات راهبردی تحقق فریضه جهاد تبیین است و سؤال تحقیق عبارتست از این که الزامات راهبردی اثربخش در اجرایی شدن فریضه جهاد تبیین کدام اند؟ نوع تحقیق کاربردی و روش انجام تحقیق توصیفی و موردی – زمینه ای است. نتایج بدست آمده بیانگر آن است که برای اجرایی شدن این فریضه باید در چهار سطح شناسایی و برآورد اولویت های تبیینی، سازماندهی ظرفیت ها و منابع، آموزش عناصر تبیین گر و طرح ریزی عملیاتی در اجرای راهبردها اقدام گردد.
الزامات فریضه جهاد تبیین درسطح ارتش جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات اعتقادی سیاسی سال اول زمستان ۱۴۰۲ شماره ۲
44 - 55
حوزههای تخصصی:
فریضه فوری وقطعی جهاد تبیین درهمه سطوح به ویژه درسطح ارتش جمهوری اسلامی ایران یکی ازوظایف مهم همه کارکنان می باشد. دراین میان، شناخت الزامات جهادتبیین به موفقیت در اجرای این تکلیف کمک می کند البته مقام معظم رهبری در بین سالهای مختلف به این فریضه اشاره داشتند اما اخیرا در سخنرانی های مختلف تاکید بیشتری در این موضوع دارند.مقاله حاضرکوشیده است الزامات اجرایی این فریضه را بررسی و راهکارهای مناسب ارائه نماید.جامعه مخاطب این پویش کارکنان ارتش جمهوری اسلامی ایران می باشدکه با مراجعه به آثار مقام معظم رهبری و با استفاده از روش توصیفی تحلیلی بررسی و با روش تحلیل محتوی تجزیه و تحلیل شده است. یافته ها نشان می دهد شناخت این الزامات در محورهای: 1-اخلاقی(تقویت ایمان ومعنویت ،توکل و ...) 2- محتوایی (همراستا با نقشه کلان انقلاب وسیاست های ابلاغی ستاد کل نیروهای مسلح ،پشتوانه علمی ومنطقی و...) 3-مهارتی(پایبندی به قوانین ، بهره مندی از بستر فضای مجازی وسواد رسانه و ... ) دراجرای این فریضه کمک شایانی دارد.