مطالعات راهبردی بسیج

مطالعات راهبردی بسیج

مطالعات راهبردی بسیج سال 26 تابستان 1402 شماره 99 (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

اهداف استکبار جهانی از ایجاد جنگ های مذهبی سی ساله در جهان اسلام(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: استکبار جهانی جنگ مذهبی جنگ های مذهبی سی ساله اروپا جهان اسلام

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۵ تعداد دانلود : ۱۰۴
هدف این پژوهش شناسایی اهداف استکبار جهانی از ایجاد جنگ های مذهبی در جهان اسلام، براساس تجربه تاریخی جنگ های سی ساله اروپا در قرن هفدهم میلادی است. این پژوهش نوعی تحقیق کاربردی - اکتشافی است که با روش پژوهش ترکیبی صورت گرفت. جامعه آماری پژوهش شامل سه گروه «خبرگان علمی» «کارشناسان مسایل سیاسی» و «کارشناسان مسایل دفاعی-امنیتی» است. روش نمونه گیری، در مرحله کیفی، روش نمونه گیری هدفمند و در مرحله کمی، روش نمونه گیری طبقه ای نسبتی بود. حجم نمونه در مرحله کیفی 18 نفر بود که به دلیل دستیابی به اشباع نظری تا سیزده نفر ادامه یافت همچنین حجم نمونه در مرحله کمی 24 نفر بود. ابزار گردآوری داده ها در مرحله کیفی، مصاحبه عمیق و در مرحله کمی، پرسشنامه محقق ساخته بود که با استفاده از داده های حاصل از مرحله کیفی ساخته شد. برای تحلیل داده های کیفی حاصل از مصاحبه ها از روش تحلیل محتوا و برای اعتباریابی یافته های حاصل از تحلیل مصاحبه ها از روش دلفی استفاده شد، برای این منظور یافته های حاصل از مصاحبه ها درقالب یک پرسشنامه محقق ساخته، سازماندهی و برای مصاحبه شوندگان ارسال شد و پس از دو مرحله رفت و برگشت، نتایج حاصل توسط آزمون دوجمله ای مورد تحلیل قرارگرفت. یافته های تحقیق نشان داد که اهداف استکبار را می توان در قالب چهار دسته شامل «اهداف سیاسی» «اهداف اقتصادی» «اهداف نظامی - امنیتی» و «اهداف فرهنگی- اجتماعی» طبقه بندی نمود.
۲.

رویکرد اقتصاد اسلامی به دوگانه ی اثباتی هنجاری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: علم اثباتی علم هنجاری اقتصاد اسلامی آیه محکمه فریضه عادله سنت قائمه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۹ تعداد دانلود : ۱۱۸
یکی از مهمترین چالش های پیش روی اقتصاد اسلامی در عرصه روش شناسی، بحث پیرامون هنجاری و یا اثباتی بودن اقتصاد اسلامی بوده است. این مقاله قصد دارد با رد تعلق اقتصاد اسلامی به حوزه اقتصاد هنجاری، تقسیمی قابل قبول بین گزاره های اقتصاد اسلامی پیشنهاد دهد. فرضیه ای که این مقاله می کوشد آن را نشان دهد این است که اگرچه تفکیک کامل علم اقتصاد اثباتی از اقتصاد هنجاری اصولاً ممکن نیست، ولی به رسمیت شناختن تمایز میان انواع گزاره های علمی، به منظور استفاده از روش شناسی متناسب برای هر یک، اگر به درستی صورت پذیرد، مفید و حتی ضروری است. روش این پژوهش، ابتدا بررسی اسنادی سیر تاریخی و مفهومی دوگانه ی اقتصاد اثباتی و هنجاری در اندیشه اقتصادی غرب و همچنین دسته بندی های مشابه نزد اقتصاددانان مسلمان، و سپس ارائه تفسیری جدید از یک روایت راهگشا پیرامون دسته بندی گزاره های یک علم است. در پایان بدین جمع بندی خواهیم رسید که علم از سه نوع گزاره تشکیل شده است که هر یک نیازمند روش شناسی مختص خود می باشند.
۳.

مطالعه تأثیر عوامل جامعه شناختی بر شکل گیری کرسی های آزاد اندیشی (مورد مطالعه: دانشگاه های آزاد اسلامی استان خوزستان)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: کرسی آزاد اندیشی جامعه شناختی دانشگاه آزاد اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۰ تعداد دانلود : ۷۲
دانشجویان کشور عنصر فعالی هستند که می توانند در مسائل گوناگون کشور اثرگذار باشند و عمده این اثرگذاری به حضور در صحنه و اظهارنظر در موضوعات مختلف است. میدان دادن به دانشجویان برای اظهار نظر تاکید ویژه مقام معظم رهبری (آیت الله سید علی خامنه ای) خطاب به مسئولین کشور است. هدف از این پژوهش تعیین نقش مولفه های تاثیرگذار بر شکل گیری کرسی های آزاد اندیشی در دانشگاه های آزاد اسلامی استان خوزستان می باشد. جامعه آماری تحقیق عبارت است از کلیه دانشجویان دانشگاه های آزاد اسلامی استان خوزستان 60641 دانشجو می باشد. حجم نمونه 426 دانشجو در سال تحصیلی 1402-1401 که با استفاده از جدول مورگان محاسبه شده است. در این پژوهش از روش نمونه گیری غیر احتمالی آسان استفاده شد. برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شده است. برای تحلیل داده ها و آزمون فرضیه ها از آزمون های توصیفی و ضریب همبستگی پیرسون رگرسیون چند گانه استفاده شد. یافته های مطالعه نشان داد که، ارتقاء سطح مولفه های اعتماد اجتماعی، استفاده از رسانه های جمعی داخلی، مشارکت اجتماعی، دینداری ورزشهای اجتماعی، احساس امنیت، قومیت و پایگاه اقتصادی – اجتماعی می توانند با شکل گیری کرسی های آزاد اندیشی در دانشگاه های آزاد اسلامی استان خوزستان ارتباط دارند. در خصوص اهمیت و نقش متغیرهای مستقل در پیش بینی تغییرات متغیر وابسته، متغیر دینداری(349/0= β) ، امنیت اجتماعی (233/0= β) و مشارکت اجتماعی (135/0= β) به مراتب سهم بیشتری در مقایسه با سایر متغیرها در پیشگویی متغیر وابسته دارند.
۴.

حجاب، هویت زنانه و هژمونی ایدئولوژیک انقلاب اسلامی در گفتمان آیت الله خامنه ای (مد ظله العالی)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: حجاب گفتمان آیت الله خامنه ای هژمونی ایدئولوژیک راهبرد فرهنگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۷ تعداد دانلود : ۱۰۹
گسترش وسایل ارتباطی نوین و افزایش آمیختگی اجتماعی ایران با جامعه جهانی، ارتقای دانش زنان و اثرپذیری آنان از مکاتب فمینیستی و فرهنگ سرمایه داری در سال های اخیر، به نوع جدیدی از هویت خواهی زنانه در ایران دامن زده و مقاومت هایی را در برابر سیاست های فرهنگی دولت و اجرای احکام دینی از جمله حجاب پدید آورده است. به رغم اهمیت مواجهه دولت با این پدیده از نقطه نظر ثبات سیاسی و اجتماعی، بررسی رویکرد دستگاه های حاکمیتی ، حکایت از فقدان راهبردی عالمانه دارد. بی شک دیدگاه رهبری نظام در تدوین چنین راهبردی، تعیین کننده است. در این مقاله در پی پاسخ به این پرسش هستیم که با توجه به هویت خواهی های نوین زنانه و در راستای حفظ هژمونی انقلاب اسلامی، از منظر آیت الله خامنه ای چه مواجهه ای با پدیده بی حجابی مطلوب است؟ این پژوهش، بر اساس روش تحلیل مضامین شبکه ای و به صورت اسنادی انجام شده است. داده ها با بهره گیری از نرم افزار مکس کیودا و به صورت کدگذاری سه مرحله ای انجام شده و برای تایید قابلیت اعتماد یافته ها نیز از روش همتایی استفاده شده است. بر اساس یافته های این پژوهش، گفتمان رهبر انقلاب با شاخص های «تبیین فکری و فرهنگی در مدیریت حجاب»، «مراقبت از توطئه دشمن در مساله حجاب»، «نفی انفعال در مقابل هجوم تبلیغاتی غرب»، «لزوم تبیین جایگاه حجاب در تعالی و رشد اجتماعی زنان»، «الگوسازی» و «نهی از منکر بر مبنای مدارا و منطق» یک برساخته معنایی را تولید کرده که با در نظر داشت آنها می توان در عین حفظ هژمونی انقلاب، راه برون رفتی برای مشکل بی حجابی و بدحجابی پیدا کرد.
۵.

مدل سازی ساختاری تفسیری راهبردهای ارتقای اشتغال پذیری کارکنان وظیفه مبتنی بر آمایش سرزمینی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: اشتغال پذیری آمایش سرزمینی نیروهای مسلح کارکنان وظیفه مدل سازی ساختاری تفسیری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۶ تعداد دانلود : ۱۲۷
هدف از انجام پژوهش حاضر، مدل سازی ساختاری تفسیری راهبردهای ارتقای اشتغال پذیری کارکنان وظیفه مبتنی بر آمایش سرزمینی است. شناسایی راهبردهای ارتقای اشتغال پذیری کارکنان وظیفه مبتنی بر آمایش سرزمینی از طریق مصاحبه های نیمه ساختار یافته با روش تحلیل محتوای کیفی بر پایه تکنیک اشباع نظری و روش نمونه گیری هدفمند با 34 نفر از اساتید و خبرگان مدیریت، اقتصاد و سیاست گذاران نیروهای مسلح انجام گرفت. روایی و پایایی مصاحبه ها به ترتیب با روش روایی محتوایی نسبی و شاخص کاپای کوهن تایید شد. کدگذاری مصاحبه ها بااستفاده از نرم افزار 2020MAXQDA منجر به شناسایی 12 راهبرد شد. به منظور سطح بندی راهبردهای شناسایی شده از نظرات 89 نفر از مسئولان ارشد و کارکنان ستاد کل نیروهای مسلح و مدیران سازمان نظام وظیفه با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای و به کمک پرسشنامه استفاده شد. روایی و پایایی پرسشنامه به ترتیب با بهره گیری از روایی محتوا و روش آزمون پس آزمون تایید شد. راهبردهای شناسایی شده با روش ساختاری تفسیری منجر به تشکیل هشت سطح شد که بهره گیری بهتر از آمایش سرزمینی و آموزش ضمن خدمت اثرگذارترین و بازمهندسی فرآیندها و تحلیل زنجیره ارزش اثرپذیرترین عوامل بودند
۶.

واکاوی نقش معنویت در مدیریت انقلابی براساس دیدگاه رهبر معظم انقلاب با تاکید بر قرآن کریم و صحیفه سجادیه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مدیریت انقلابی معنویت رهبر معظم انقلاب تحلیل مضمون قران کریم صحیفه سجادیه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۲ تعداد دانلود : ۸۸
مدیریت نقش بسزایی در کارایی سازمانی دارد و بدون مدیریت صحیح و اسلامی امکان رشد حقیقی در سازمان ها وجود نخواهدداشت. مدیریت انقلابی به عنوان یک مدیریت مبتنی بر ارزش، دارای ویژگی های منحصر به فردی است که در شرایط حاضر کشور و لزوم عبور از مشکلات مدیریتی، اهمیت دوچندانی یافته است. از میان مولفه های متعدد مدیریت انقلابی، معنویت جایگاه ویژه ای دارد. در این پژوهش که از لحاظ روش کیفی است با بهره گیری از تحلیل مضمون و تشکیل شبکه مضامین، سعی شده الگوی مدیریت مبتنی بر معنویت براساس بیانات رهبر معظم انقلاب و با استناد به آیات قران کریم و صحیفه سجادیه، ارائه شود. در این مقاله در ابتدا با مطالعه بیانات معظم له، 43 مضمون پایه با بهره گیری از نرم افزار Maxqda22 استخراج شد و سپس این مضامین پایه در سه مضمون نگرشی، گرایشی و رفتاری با استناد به قرآن کریم و صحیفه سجادیه سازماندهی شدند. از آنجاکه مضامین استخراج شده مستند به آیات موضوعی قران کریم و فرازهای مرتبط در صحیفه سجادیّه هستند، از روایی لازم برخوردارند. پایایی نتایج نیز با محاسبه ضریب توافق کاپا دارای مقبولیت کافی (بالای 90 درصد) تشخیص داده شد. نتایج نشان می دهد مدیریت معنویت محور با پیروی از 10 مولفه (مضمون) بینشی، 12 مولفه گرایشی و 21 مولفه رفتاری محقق می شود. اصلی ترین و موثرترین مضامین در بین 43 مضمون پایه عبارت از مضمون توحید در بین مؤلفه های بینشی، صدق و اخلاص در بین مولفه های گرایشی و تقوا در بین مولفه های رفتاری می باشد.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۹۳