هدف ما در این مقاله، تخمین و تحلیل تابع مصرف بخش خصوصی با استفاده از روشهمگرایی و فرایند دو مرحلهای انگل - گرنجر در طول دوره 1374-1338 برای اقتصاد ایرانمیباشد. نتایج تجربی اقتصادسنجی نشان میدهد که در طول دوره مورد مطالعه، میل نهایی بهمصرف بلندمدت 0/76 و میل نهایی به مصرف کوتاهمدت 0/68 است. اثر بازخورد، کهپویایی کوتاهمدت را نشان میدهد، حدود 0/46 میباشد. این نکته، بدان مفهوم است که 46درصد عدم تعادل منتجه بین مصرف کوتاهمدت و بلندمدت در هر سال از بین میرود. بااستفاده از تکنیک ضریبهای متغیر عطفی، در این مطالعه نشان میدهیم که میل نهایی به مصرفبلندمدت از سال 1338 تا 1360 با یک روند نزولی سالانه حدود 1/1 درصد کاهش داشتهاست، اما در طول سالهای 1361 تا 1374 با یک روند تدریجی سالانه حدود 0/40 درصدافزایش یافته است.
امروزه تقریبا همه کشورهای توسعه یافته و برخی از کشورهای در حال توسعه بر اینمطلب اذعان دارند که بهبود بهرهوری منشأ اصلی رشد اقتصادی و رفاه ملی میباشد و اگربهرهوری تولید (خدمت) در کشوری افزون گردد، همه کس از آن سود خواهند برد. اهمیت اینموضوع در شبکههای حمل و نقل جوامع با توجه به نقش این شبکهها در رشد و توسعهاقتصادی به خوبی قابل تشخیص میباشد. در این میان، راه آهن در بین شبکههای مختلف حملو نقل کشورها، با توجه به قابلیت بالای اعتماد در جا به جایی بار و مسافر و ارزانی آن درمقایسه با شیوههای دیگر حمل و نقل، جایگاه خاصی دارد. بهرهوری را غالبا به دو روش ارزشیابی مینمایند. یکی روش مهندسان صنایع که استفاده ازنسبتها (نسبت ستانده به داده) میباشد و دیگری روش اقتصاددانان که با به کارگیری تابع تولیدمؤسسه به سنجش بهرهوری میپردازند. ارائه تابع تولید حمل بار و سرانجام استنباط نحوهبهکارگیری نهادههای تولید حمل بار در طول سالهای 1359 تا 1374 در راه آهن جمهوریاسلامی ایران محور این مقاله میباشد.
در این گزارش، ابتدا به نبود اطلاعات و آمار مورد نیاز برای تهیه برنامههای عمرانیکشور در هنگام تشکیل سازمان برنامه در سال 1327، و در نتیجه، سپردن کار برنامهریزی بهکارشناسان خارجی پرداختهایم و پس از بررسی وضعیت کتابخانه در سازمان برنامه و بودجه،پیش از پیروزی انقلاب اسلامی، علل عدم موفقیت سازمان، در ایجاد یک مرکز اطلاعرسانیفعال و موفق را بررسی نمودهایم. سپس دلایل و نحوه تشکیل مرکز مدارک اقتصادی -اجتماعی و انتشارات سازمان برنامه و بودجه در شهریور 1361 شرح دادهایم و با ارائه دادهها،هدفها و عملکرد این مرکز را سنجیدهایم. آن گاه فعالیتهای مرکز مدارک در جهت ایجاد و تجهیزکتابخانههای سازمانهای برنامه و بودجه استانها و تشکیل شبکه اطلاعات اقتصادی - اجتماعیرا برشمرده، و تأثیر این شبکه را بر مطالعات اقتصادی - اجتماعی در کشور بررسی کردهایم. درپایان، با ارائه پیشنهادهایی، خطوط اساسی توسعه کمی و کیفی مرکز مدارک و کتابخانههایاستانی سازمان برنامه و بودجه و چشمانداز شبکه اطلاعات اقتصادی - اجتماعی در آینده راترسیم نمودهایم.
نرخهای ارز دوگانه و بازار سیاه ارز در کشورهای در حال توسعه عمومیت داشته، ومجموعه شواهد بسیاری در مورد اثر نظامهای موازی ارز بر عملکرد اقتصاد کلان این کشورها،در دسترس است. در این مقاله، یک سنخ شناسی ساده از انواع نظامهای موازی ارز ارائهمینماییم و در مورد چگونگی ایجاد آنها بحث میکنیم و این نکته را پی میگیریم که چرا درمیان شقوق مختلف، کشورها این ترتیبات را انتخاب میکنند. همچنین توانایی بازارهای موازیارز در حفاظت از ذخایر بینالمللی و قیمتهای داخلی از تکانههایی که به تراز پرداختها واردمیآید را میسنجیم و با بررسی نتایج حاصل از مطالعات موردی انجام شده برای هشت کشورمختلف، در مورد موضوعهایی از قبیل چگونگی تعیین مابهالتفاوت نرخ ارز در کوتاهمدت وبلندمدت، رابطه بین مابهالتفاوت و معاملات غیرقانونی، و اثر مالی نرخهای موازی بحثمیکنیم. افزون بر آن، تجربه آن دسته از کشورها را که برای یکسانسازی بازار ارز خودکوشیدهاند را با یکدیگر مقایسه مینماییم و پیامد سیاستهای مختلف را بررسی میکنیم.