جستارهای زبانی (پژوهش های زبان و ادبیات تطبیقی)

در این مقاله سعی شده است براساس این فرضیه که برای تهیه آزمون، هم باید به توانش زبان شناختی توجه داشت و هم توانش کاربردشناسی را ارزیابی کرد، مقیاسی به منظور سنجش مهارت کاربردشناسی زبان آموزان ارائه شود. برای نیل به این هدف، در این مقاله یک آزمون تکمیل گفتمان چهارگزینه ای (MDCT) برای چهار کنش گفتاری اصلی، یعنی عذرخواهی، درخواست، امتناع و تشکر برای زبان آموزان ایرانی EFL ارائه شده است. در اولین مرحله، از 155 دانشجوی ایرانی درخواست شد درمورد موقعیت هایی که در خانه، دانشگاه و جامعه مجبور به عذرخواهی، عدم پذیرش یک پیشنهاد یا دعوت، تشکر و درخواست چیزی شده اند، به صورت مکتوب مطالبی را عنوان کنند. در مرحله دوم، به منظور اطمینان از طبیعی بودن موقعیت ها، از گروه دیگری از دانشجویان درخواست شد تا به موقعیت های منتخب براساس فراوانی وقوع آن ها در زندگی روزمره شان امتیاز دهند. در مرحله سوم، آزمون ها توسط سخنگویان بومی زبان انگلیسی و متخصصان TEFL بررسی شدند. درنهایت، آیتم های MDCT توسط محققان تهیه و در مرحله نهایی، دو آزمون آزمایشی نیز اجرا شد. یافته ها نشان می دهد که مقیاس به دست آمده دارای روایی و پایایی بوده و برای سنجش دانش کاربردشناسی زبان آموزان ایرانی EFL مناسب است.

مهارت منظورشناختی، به توانایی استفاده مناسب از زبان در بافت اجتماعی گفته می شود. زبان آموز برای کسب توانمندی در مهارت منظورشناختی، باید دانش زبانی و اجتماعی خود را با اَشکال مختلف و راهبردهای منظورشناختی زبان همسو کند و قادر باشد در موقعیت ارتباطی از تمام اجزای مهارت برقراری ارتباط خود به صورت یکپارچه استفاده کند. در این مقاله، جایگاه پرورش مهارت منظورشناختی در حوزه آموزش زبان فرانسه در ایران بررسی شده است. هدف این پژوهش، علاوه بر تعریف مهارت منظورشناختی در حوزه آموزش زبان، بررسی میزان به کارگیری و پرورش این مهارت از سوی مدرسان ایرانی زبان فرانسه است. به این منظور، برای جمع آوری اطلاعات پرسش نامه ای تهیه و بین 50 مدرس ایرانی توزیع شد. برای انتخاب حجم نمونه از روش نمونه گیری تصادفی استفاده شده است. روش تحقیق از نوع توصیفی پیمایشی بوده و ابزار پژوهش هم شامل یک پرسش نامه است. پایایی پرسش نامه با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ، برابر 0.90 محاسبه شده است. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون t تک نمونه، آزمون هم بستگی و t مستقل نشان می دهد با اینکه پرورش این مهارت با زیاد شدن سن و تجربه مدرسان بیشتر می شود، به کارگیری فعالیت های مربوط به پرورش آن در کلاس زبان فرانسه جایگاه چندانی ندارد و این امر خلاف نظر مثبت مدرسان برای پرورش این جنبه از مهارت برقراری ارتباط زبانی است. بنابراین، پیشنهاد می شود در پژوهش های آتی، راهکارهایی به مدرسان ایرانی زبان فرانسه معرفی شود تا آن ها بتوانند عملکرد تدریسشان را با نیازهای زبان آموزان مطابق سازند و از زبان آموزانِ خود کنشگرهای اجتماعی ماهری در آنچه مهارت منظورشناختی نامیده می شود، بسازند.

اجرای ارزش یابی تکوینی عاملی مهم در کنترل کیفیت روش تدریس مدرسان در کلاس های چندفرهنگی به شمار می رود. اگرچه تحقیقات متعددی در حوزه ارزش یابی تکوینی و راهبردهای مورداستفاده مدرسان زبان انگلیسی انجام شده است، درمورد مدرسان آموزش زبان فارسی به فارسی آموزان خارجی تحقیقات اندک است. پژوهش حاضر با تمرکز بر سه هدف ازجمله شناسایی پرکاربردترین و ارزشمندترین راهبردهای ارزش یابی تکوینی در محیط چندفرهنگی کلاس های آموزش زبان فارسی و سنجش میزان هم بستگی ارزش و کاربرد راهبردهای ارزش یابی تکوینی با سطح آموزشی مدرسان آموزش زبان فارسی به غیرفارسی زبانان انجام گرفته است. بدین منظور، 3 مدرس آموزش زبان فارسی از سه سطح مقدماتی، میانی و پیشرفته در مرکز آموزش زبان فارسی به غیرفارسی زبانان دانشگاه علامه طباطبائی به سؤالات پرسش نامه راهبردهای ارزش یابی تکوینی (Jett, 2009) پاسخ دادند. همچنین برای ارائه نتایج قابل اعتمادتر، داده هایی براساس فهرست وارسی مشاهدات کلاسی (Jett, 2009; Stevens, 2012) و مصاحبه نیمه ساختاریافته گردآوری شد. از نرم افزار اس.پی.اس.اس. نسخه 25 برای تحلیل داده های کمی و انجام آزمون هم بستگی پیرسون، و جهت بررسی داده های مصاحبه از [1]شاخص های توصیفی و تحلیل مضمونی استفاده شد. ترکیب یافته های کمی و کیفی حاصل از این پژوهش گویای این است که از دیدگاه مدرسان آموزش زبان فارسی در هر سه سطح مقدماتی، میانی، و پیشرفته پرکاربردترین راهبرد، ارزش یابی خود/ همتاست و بیشترین ارزش نیز به ارزش یابی خود/همتا و مشارکت زبان آموزان در روند یادگیری خود اختصاص دارد. اگرچه براساس نتایج مشاهدات کلاسی، عملکرد مدرسان در کلاس های چندفرهنگی شان درمورد راهبردهای ارزش یابی تکوینی تا حدودی متفاوت بود، هم بستگی معناداری بین سطح آموزشی مدرسان و میزان کاربرد و ارزش راهبردهای ارزش یابی تکوینی وجود داشت. نتایج این پژوهش می تواند در بالا بردن سطح دانش وآگاهی مدرسان و طراحان دوره های تربیت مدرس زبان فارسی به غیرفارسی زبانان در ارائه ارزش یابی کلاس محور با استفاده از راهبردهای مؤثر ارزش یابی تکوینی در محیط های چندفرهنگی کمک کند.

در این جستار برآنیم تا با رویکرد تحلیل گفتمان از دو منظر ساختاری و موضوعی پیکره لطیفه ها را در زبان فارسی و زبان روسی مبتنی بر آرای رابرت لیو1 با تقسیم بندی به دو دسته زبان شناختی و غیرزبان شناختی و نظریه کاراسیک2 مبنی بر دسته بندی تحلیل معنایی و نشانه شناسی3 با روش استقرایی4 موردبررسی قرار دهیم. هدف از انجام این پژوهش شناسایی زبان ابزارهای تولید لطیفه ها با توجه به تفاوت ساختار واژگانی زبان روسی به عنوان زبان تصریفی5 و زبان فارسی به عنوان زبان پیوندی 6 (گفتنی است که این دو زبان در سطح نحو به پیوندی و تحلیلی نیز شناخته می شوند) است. فرضیه پژوهش مبتنی بر وجود تنوع زبان ابزارهای تولید لطیفه روسی با نسبت بیشینه در برابر زبان فارسی به دلایل پیش تر گفته شده در دسته بندی زبان شناختی و تأثیر مؤلفه های فرهنگی و ارزشی در تولید لطیفه های غیرزبان شناختی است. این پرسش مطرح می شود که با توجه با ساختار هر یک از زبان ها کدامین ابزار مشترک و کدام اختصاصی است؟ بیشینه و کمینه هر کدام از آن ها در این دو زبان کدام است؟ در انتهای بررسی پیکره های طنزآمیز، زبان ابزارهای دستوری (زبان شناختی) و در دسته غیرزبان شناختی مقوله های جنسیت زدگی، قومیتی و سیاسی در دو زبان شناسایی شدند. بسامد نمونه های زبان شناختی به طور معناداری در دو زبان کم تر از دسته غیرزبان شناختی است و نمونه های جنسیت زده و سیاسی از بیشینه آشکاری در برابر سایر زیرگروهای معنایی لطیفه ها برخوردارند.

رمان اجتماعی انتقادی سیاحت نامه ابراهیم بیگ اثری است که نویسنده آن با استفاده از غربِ خودی سازی شده، به انتقاد از جامعه خود و نهادهای سیاسی و مذهبیِ آن پرداخته است. در این گفتمان، تقابل ایران و غرب تلاشی برای ازبین بردن شکاف میان خود و دیگری، از طریق معکوس کردن نقش آنان و عجیب و غریب نشان دادن «خود» بیش از «دیگری» است. جستار حاضر با شناسایی شیوه ها و راهبردهای گفتمانی شده بازنماییِ ایدئولوژی در داستان مزبور، می کوشد به دو سؤال بنیادین پاسخ گوید: الف) راهبردهای گفتمانی چگونه به انتقال ایدئولوژی نویسنده می پردازند؟ ب) معکوس سازیِ گفتمانی که نتیجه فرایند خودی سازیِ غرب است، در داستان به چه نحو نمود یافته است؟ هدف این مقاله که با روش توصیفی تحلیلی انجام شده است، بررسی بازنمایی غرب در رمان ابراهیم بیگ از منظر مربع ایدئولوژیک ون دایک است. دستاورد اصلی پژوهش بیانگر آن است که تصویر غرب در گفتمان مراغه ای، به عنوان یک روشنفکر تجددخواه، نماینده تصویر کلیشه ای که در روان ایرانیان از این پدیده وجود دارد، نیست. وی در گفتمان خود، با استفاده از استراتژیِ کلی قطبی سازی، بر نقاط قوت غرب به مثابه گروه خودی، تأکید کرده و نقاط ضعف حاکمان ایران به عنوان گروه غیرخودی را برجسته تر بازنمایی کرده است. نویسنده در توصیف گروه «خودی» با کاربست راهبردهایی چون قطب بندی، مقایسه، دلالت ضمنی، دراماتیزه کردن و کنایه، روحیه آزادگی، وارستگی و سخت کوشی آنان را در متن القا می کند و در بازنمایی گروه «غیر خودی»، با بهره گیری از راهبردهایی چون توصیف کنشگر، اغراق، و بازی با اعداد، ویژگی هایی همچون طمع ورزی، بیدادگری، واپس گرایی، و فریبکاری را به مخاطب نشان می دهد.

تنوع در تمرین محتوا به واسطه توسعه فناوری ، مسیرهای جدیدی پیش روی ذی نفعان آموزش عالی گشوده است تا گام هایی مؤثرتر برای یاددهی یادگیری مهارت های زبانی بردارند. شبیه سازی در نسل جدید بازی ها، یادگیری معکوس مهارت های زبانی در آموزش عالی را به مفهوم واقعی کاربردی ساخته است. با توجه به اهمیت مهارت های درک انگلیسی با اهداف ویژه در زندگی، این پژوهشِ متممی با طرح توصیفی پیوسته در نیمسال اول تحصیلی 1400-1399 به بررسی کاربردپذیری یادگیری معکوس مبتنی بر واقعیت افزوده مهارت های درک انگلیسی با اهداف پرستاری پرداخت. به این منظور، 240 دانشجو (89 پسر و 151 دختر) از حوزه پرستاری در دانشگاه علوم پزشکی اصفهان انتخاب و بعد از شرکت در آزمون بسندگی انگلیسی به طور تصادفی به دو مجموﻋه پیش ساخته و خودمانی تقسیم شدند تا درک انگلیسی با اهداف پرستاری را فراگیرند. تکمیل پرسش نامه نگرش، ارزیابی مستمر در 18 جلسه یادگیری معکوس مبتنی بر واقعیت افزوده، رویدادنگاری یاددهنده، ارزیابی توان پیش برد عرﺻه شغلی و مصاحبه متمرکز فرایند این پژوهش را شکل داد. تحلیل داده ها با استفاده از تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر از کاربردپذیری یادگیری معکوس مبتنی بر واقعیت افزوده در آموزش درک انگلیسی با اهداف پرستاری در بافت یاددهی یادگیری و عرصه خبر داد. در این بین، شیوه تمرین عاملی در موفقیت و هدفمندی یادگیری معکوس انگلیسی با اهداف ویژه مؤثر بود. نتایج می تواند در تدوین شیوه نامه های جدید در قلمرو کاربرد فناوری در آموزش عالی به کار گرفته شود.

افزایش روزافزون حجم دانش و تغییر شرایط زندگی در دنیای پیچیده کنونی بازدهی مطلوب نظام آموزش و پرورش را به شناخت اصول اساسی یادگیری و طراحی مناسب کتاب های درسی متکی کرده است. با توجه به اینکه اولین زبان آموزشی انسان، زبان تصویری است و بر نقش تعیین کننده تصاویر در انتقال مفاهیم درسی تأکید شده است، پژوهش حاضر به بررسی پیوستگی های میان متن و تصویر در کتاب های عربی دوره اول متوسطه برپایه نظریه ماریا نیکولایوا و کارول اسکات پرداخته است و تبیین وضعیت کتاب ها از این منظر مسئله اصلی پژوهش حاضر است. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی و از نوع تحلیل محتواست. جامعه و نمونه آماری منطبق بر یکدیگرند و تمامی محتوای کتاب های عربی این مقطع (متن درس و تصاویر به کاررفته در این بخش) در سال تحصیلی 1399 1400را شامل می شوند. در این نوشتار از بازبینه ای شامل انواع مختلف روابط متن و تصویر (قرینه ای، مکملی، گسترشی/افزایشی، تقابلی، چندروایتی) مبتنی بر نظریه نیکولایوا و اسکات به عنوان ابزاری برای تحلیل استفاده شده و به منظور تجزیه و تحلیل داده ها روش آمار توصیفی (فراوانی و درصد فراوانی) و آمار استنباطی (آزمون خی دو) مورداستفاده قرار گرفته است. نتایج پژوهش نشان داد روابط قرینه ای، مکملی و افزایشی در کتاب های درسی عربی به چشم می خورد، اما رابطه قرینه ای دارای بیشترین بسامد است. بنابراین انواع مختلف روابط پویای متن و تصویر در محتوای کتاب های مذکور موردتوجه قرار نگرفته است و این کتاب های نونگاشت در حیطه رابطه متن و تصویر نیازمند اصلاح و بازبینی هستند.

مقاله پیش رو با هدف واکاوی تحلیل گفتمان حقوقی قراردادهای تسهیلات بانکی گردآوری شده است. مسئله این پژوهش عبارت است از تأملی بر تحلیل گفتمان حقوقی متون قراردادهای مرابحه، جُعاله، مشارکت مدنی و فروش اقساطی در گستره زبان شناسی حقوقی با استفاده از راهبرد بررسی مؤلفه های گفتمان مدار براساس الگوی ون لیوون (1996)، درنگی بر رازگونگی و مطالعه ابعاد شناختی گفتمان جاری در متون یادشده تا منابع ایجاد ابهام در این متون شناسایی شود. جهت ارزیابی فرضیات پژوهش با به کارگیری روش کیفی تحلیل گفتمان، مؤلفه های گفتمان مدار الگوی ون لیوون استخراج، میزان رازگونگی متن وانواع گونه های القایی در هر یک از بندهای قراردادهای مذکور شناسایی شده، بسامد و درصد وقوع آن ها استخراج شد. نتایج به دست آمده بیانگر وجود مؤلفه های گفتمان مدار صریح و پوشیده و رازگونگی در متن قراردادهای بیان شده است. کم ترین بسامد مؤلفه های صریح در قرارداد جعاله با بیست عدد و بیشترین درصد رازگونگی نیز در متن همین قرارداد به میزان 81.3 درصد دیده شد. بیشترین تعداد گونه القایی مبتنی بر تهدید نیزدر قراردادهای مرابحه و جُعاله با یازده عدد ملاحظه شد. از مجموع واکاوی های به عمل آمده چنین استنتاج می شود با توجه به وجود مؤلفه های گفتمان مدار پوشیده و نیز رازگونگی در متن تمام قراردادهای تسهیلاتی اصلح است برای شفاف سازی متون از به کارگیری مؤلفه های پوشیده اجتناب کرد تا با کاهش میزان رازگونگی از ابهام متن نیز کاسته شود. نتایج این پژوهش کارشناسان حقوقی بانک ها را در نگارش متن قراردادهایی با کاربردی همه فهم تر از زبان حقوقی یاری رسان خواهد بود.

مقاله حاضر با رویکردی شناختی به تحلیل نقادانه استعاره های مفهومی به عنوان نمودهای زبانی در متن که توسط لیکاف و جانسون (1980) ارائه شده است می پردازد. هدف اصلی، نشان دادن آن است که استعاره های مفهومی محدود به تجربیات جسمانی شده ذهن نبوده، بلکه عوامل مهم دیگری همچون روابط زمانی، مکانی و اجتماعی هر موقعیت یا قالب در شکل گیری و کاربرد استعاره ها دخیل هستند. بدین منظور، این مقاله متن ادبی را به سبب ایجاد موقعیت ها یا قالب های متعدد در دو بعد متنی (شخصیت های داستان) و فرامتنی (خواننده) بستری مناسب برای آزمون یافته ها و نظریات زبان شناختی می یابد. در این راستا، نظریه قالب بنیاد بافتی پیتر استاکول (2002) به عنوان ساختار روایی متن در روند خوانش و درک متن جهت بررسی مفهوم استعاری هویت و چگونگی نگاشت و دریافت آن توسط شخصیت و خواننده در رمان باقی مانده نوشته تام مک کارتی (2005) استفاده می شود. ابتدا کلان استعاره موجود در داستان در هر بافتی استخراج شده، سپس مطابقت آن با بافت غالب بررسی می شود؛ آن گاه مقاله به بعد فرامتنی پرداخته و تعامل شناختی خواننده با قالب هایی را که متن رمان فرا روی او قرار می دهد تحلیل می کند. پژوهش مقایسه ای بین استعاره های مفهومی که خواننده حین خواندن بدان ها می رسد با استعاره های مفهومی راوی داستان، مقید بودن استعاره مفهومی به شرایط بافت یا قالب را اثبات می کند. نتایج پژوهش نشان می دهند که مفهوم هویت شامل دو نگاشت استعاری متفاوت برای شخصیت و مخاطب است و هرکدام به درک متفاوتی از آن می رسند.

ویلیمیر خلبنیکوف یکی از شاعران برجسته روسی و از بنیان گذاران مکتب فوتوریسم در روسیه است. در ایران او را بیشتر به عنوان شاعر می شناسند و پژوهش های زبان شناسی او چندان موردتوجه و بررسی قرار نگرفته است. خلبنیکوف در نظام شاعرانه سمبولیست ها تجدیدنظر کرد. اگر در سنت سمبولیسم، واژگان چون نماد تصور می شدند و با زبانی شاعرانه در شعر نمود می یافتند و معنای پنهان آن ها ارزش داشت، در نظام شعری خلبنیکوف، واژه ها با ساخت آوایی خود، دارای مفهوم ذاتی و ارزش شاعرانه بودند و به این ترتیب وی توجهات را به گذشته زبان معطوف داشت و تصورات رایج پیشین درباره زبان را دچار تغییر و تحول کرد. جستار پیش رو، به شیوه توصیفی تحلیلی، و با هدف گشودن چشم اندازی به دستاوردهای فوریست های روسی، انجام شده است و به دنبال پاسخ به این پرسش است که کاوش های زبانی خلبنیکوف، به عنوان یکی از شاخص ترین چهره های فوتوریسم روسی، چه بوده و چه برآیندی برای زبان روسی داشته است. با بررسی نظریات زبانی شاعر، این نتیجه حاصل شد که تحقیقات زبانی او باعث گسترش سامانه واژگان در زبان روسی و ایجاد یک زبان جهانی با نام «زائوم/ فرامعنا» شده است. زبانی که در آن آوا خود مولّد معناست. همچنین این نتیجه حاصل شد که بدون تحقیقات زبانی خلبنیکوف، نظریات فرمالیست ها امکان بروز و ظهور نمی یافت. از نظر این شاعر همخوان ها در واژه نسبت به واکه ها اهمیت بیشتری دارند؛ به ویژه نخستین همخوان که معنای کل واژه را هدایت می کند. لذا از نظر خلبنیکوف واژگانی که با یک حرف همخوان مشابه آغاز می شوند، معانی مشابهی را حمل می کنند. متن خبر مورد نظر

بدیهی است که مهم ترین توانش موجود در هر مدل ترجمه، تسلط به زبان و فرهنگ مبدأ و مقصد است. از سوی دیگر، زبان و فرهنگ دو مقوله جدایی ناپذیر هستند، واقعیتی که با معرفی مفهوم «زبان فرهنگ» توسط آگار (1994) بیش از پیش برجسته شد. پژوهش دومرحله ای حاضر با رویکردی کیفی و با هدف بررسی میزان پوشش توانش زبان و فرهنگ در برنامه های درسی کارشناسی و کارشناسی ارشد مترجمی زبان انگلیسی دانشگا ه های دولتی ایران در مقایسه با برنامه های خارجی مشابه و نیز ارائه راهکارهایی برای بهبود برنامه های درسی مذکور از حیث این توانش انجام گرفت. برای این منظور، از تحلیل محتوای برنامه های درسی مربوطه و مصاحبه های نیمه ساختاریافته با متخصصان ایرانی استفاده شد. مهم ترین یافته این پژوهش تأکید بر ضرورت اصلاح برنامه های درسی کنونی در راستای پوشش حداکثری مباحثی است که در قالب فهرستی از موضوعات زبان و فرهنگ فارسی، زبان و فرهنگ انگلیسی، و زبان و فرهنگ مشترک ارائه شده است. فهرست مذکور، که یکی دیگر از یافته های ارزشمند پژوهش حاضر است، می تواند در طراحی برنامه های دانشگاهی مستقل برای تربیت مترجمان مکتوب، مترجمان شفاهی و مترجمان دیداری شنیداری یا گرایش های تخصصی مترجمی زبان انگلیسی نیز مفید باشد. به علاوه، پژوهشگران می توانند از یافته های این پژوهش، که حاصل رویکردی جزئی نگر به توانش زبان و فرهنگ است، جهت انجام مطالعات بیشتر درباره هریک از مؤلفه های این توانش استفاده کنند.

گویش لری ممسنی یکی از گویش های جنوبی زبان لری و شاخه ای از گویش های ایرانی جنوب غربی است که همانند بسیاری دیگر از گویش های ایرانی، تنوعات آوایی و واژ واجی چشمگیری دارد. یکی از حوزه های واژ واجی قابل توجه در این گویش، بازنمایی صورت های متنوع تک واژ گذشته ساز است. مسئله اصلی این پژوهش این است که چگونه می توان با ابزارهای نظریه بهینگی، فرایندها، محدودیت ها و رتبه بندی های ناظر بر این تنوعات واژ واجی را صورت بندی کرد و آیا قواعدی جهانی بر آن حاکم است؟ روش پژوهش حاضر، توصیفی تحلیلی و شیوه گردآوری داده ها اسنادی است که براساس فهرست افعال بسیط زبان فارسی (طباطبائی، 1376) فهرستی از افعال معادل در گویش لری ممسنی استخراج و براساس الفبای آوانگار بین المللی آوانویسی و تمامی بافت های تک واژ گذشته ساز در این داده ها در چارچوب رویکرد بهینگی بررسی شد. یافته ها نشان داد که گرایش به تضعیف و کم کوشی در گویش لری ممسنی، فرایندی بسیار رایج و گسترده است. تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که براساس معیارهای توزیع بافتی، فراوانی وقوع و اعمال کم ترین قواعد، تک واژ گذشته ساز زیربنایی در این گویش /ɪd/ است؛ درمجموع نُه تک واژگونه (/Ið/،/ð/،/ɑð/، /d/،/t/،/es/،/s/، /ɑs/و /Ø) برای این تک واژ شناسایی شد که تظاهر آوایی هرکدام در چارچوب بهینگی تحلیل شده است. در این بررسی درجات یا پیوستاری از تضعیف در همخوان و واکه تک واژ گذشته ساز زیربنایی /ɪd/ مشاهده شد که نشان دهنده این است که به طور کلی فرایند تضعیف تابع محدودیت های جهانی نشان داری LAZY در همخوان و *V (tense) در واکه و پایایی IDENT-IO و محدودیت های زیرمجموعه آن و جای گشت های ناظر بر وقوع این محدودیت ها در انتخاب برون داد بهینه اند. 6. پی نوشت ها [1] weakening

بی شک یکی از عواملی که به ارتقای سطح کیفی برنامه های آموزشی منجر می شود بررسی کیفیت آموزش از دیدگاه دریافت کننده های این خدمات است. در محیط های آموزشگاهی آموزش زبان انگلیسی نیز بنا به رقابت انکارناپذیری که در این حوزه وجود دارد کیفیت نقش تعیین کننده ای در انتخاب آموزشگاه زبان دارد. هدف پژوهش کنونی این است که نظرات زبان آموزان دریافت کننده خدمات آموزش زبان انگلیسی را نسبت به میزان کیفیت خدمات آموزشی و امکانات آموزشگاه ها بررسی کند. یکی از مدل هایی که برای بررسی میزان کیفیت آموزش ارائه و دریافت شده مورداستفاده قرار می گیرد مدل اجوکوآل است که مخصوص مراکز آموزش عالی طراحی شده است. مدل اجوکوآل جهت ارزشیابی سطح کیفیت آموزش در مراکز آموزش عالی است که در تحقیق حاضر مورداستفاده قرار گرفته است و در قالب پنج جنبه (امکانات فیزیکی، کادر علمی، خروجی یادگیری، پاسخ گویی، و توسعه شخصیتی) و 28 آیتم مجزا به شکل یک پرسش نامه درآمده است. مدل ارزیابی کیفیت آموزشی اجوکوآل از مدل دیگری که کیفیت خدمات را بررسی می کند مستخرج شده است به نام سروکوآل[1] که به بررسی کیفیت خدمات ارائه و دریافت شده می پردازد. سروکوآل را نیز می توان بخشی از حوزه بررسی کیفیت به نام مدیریت کیفیت جامع (Total Quality Management) دانست که عبارت است از «یک سیستم و فلسفه منطقی برای [ایجاد] تغییر و مدیریت کیفیت در مؤسسات آموزش عالی» (Hammersley & Pinnington, 1999). از آنجایی که پرسش نامه اجوکوآل متناسب با شرایط آموزش عالی طراحی شده است برخی از آیتم های آن که با بافت آموزشگاهی آموزش زبان انگلیسی تناسب نداشت با نظر متخصصان حذف شد و تعداد آیتم های آن از 28 آیتم به 23 آیتم تقلیل یافت. سپس این پرسش نامه به زبان فارسی ترجمه شد. ایده کلی این مدل بررسی کیفیت آموزش بررسی انتظارات مشتریان از کیفیت آموزش دریافت شده و همچنین تجربه آنان از خدمات دریافت شده است و فاصله بین این دو نشان دهنده میزان رضایت مشتری شمرده می شود. هرچقدر انتظارات بیشتر و کیفیت کم تری تجربه شود سطح کیفیت کم تر به دست می آید و هر چقدر تجربه خدمات دریافت شده بهتر از حد انتظار مشتری باشد کیفیت آموزشی بالاتر تخمین زده می شود. شرکت کننده های این تحقیق 254 زبان آموز یک آموزشگاه خصوصی آموزش زبان انگلیسی هستند که پس از دریافت پرسش نامه ها 200 پرسش نامه موردتأیید قرار گرفت و استفاده شد. با توجه به اینکه این تحقیق در دو فاز کمی و کیفی اجرا شده است، پس از بررسی های کمّی پرسش نامه مذکور از طریق تحلیل عاملی در نرم افزار ایموس و بررسی برازش این مدل در بافت آموزشگاهی، تعدادی از شرکت کننده ها که تمایل خود را به حضور در مصاحبه اعلام کرده بودند به مصاحبه دعوت شدند. سپس، محققان براساس کدبندی نظریه زمینه موضوعات مطرح شده توسط مصاحبه شوندگان را موردبررسی قرار دادند و رابطه بین بخش های مختلف پرسش نامه و کیفیت آموزشی را بررسی کردند. نتایج حاصله از بخش کمی این تحقیق در دو شاخص مؤید برازش مدل ارائه شده است (RMSEA و CFI) و در دو شاخص دیگر شاخص های برازش در سطح مطلوبی قرار نداشتند (مقدار p برای Chi‑square و CMIN/DF). ضمن اینکه بار عاملی برای همه آیتم های این پرسش نامه قابل قبول اعلام شدند و ضرایب هم بستگی بین جنبه ها نیز در بازه مناسبی قرار داشتند. درنتیجه جهت تعمیق نتایج کمی به دست آمده مصاحبه ها نقش مهم تری پیدا کردند. در مصاحبه ها نیز عمدتاً این مدل پذیرفته شده اعلام شد، ولی برخی از جنبه های این پرسش نامه زیر سؤال رفت ازجمله ارتباط رشته آکادمیک کادر آموزشی با آموزش زبان انگلیسی. آن ها با توجه به تجربه ای که در دریافت خدمات آموزش زبان انگلیسی از دانشجویان رشته های غیرمرتبط داشته اند، عمدتاً این دو عامل را غیرمرتبط دانستند. همچنین، مصاحبه شونده ها عوامل دیگری را نیز بر کیفیت مراکز آموزش زبان انگلیسی افزودند که در این تحقیق موردبررسی قرار گرفت. عوامل افزوده شده عبارت بودند از اهمیت تعیین سطح زبان آموزان (که هیچ جایگاهی در مدل اجوکوآل نداشت) قبل از ورود به کلاس ها، هم خوانی سن زبان آموزان سر کلاس (که در آموزش عالی با توجه هم سن بودن دانشجویان چنین چالشی وجود ندارد یا بسیار ضعیف است)، وجود مشاوره های زبانی مستمر و در دسترس در محیط آموزشی و همچنین ارزیابی های و گزارش های منظم از روند رشد زبانی زبان آموزان. هر یک از این پیشنهادات را می توان درنهایت با درنظر گرفتن ملاحظات مربوطه به این مدل جهت استفاده در مراکز آموزش زبان افزود. ابعاد کیفیت آموزشی در پرسش نامه مذکور بررسی و پیشنهاداتی در جهت حذف خلل های موجود با توجه به شرایط مربوط به این بافت آموزشی ارائه شد. با توجه به گستردگی کار آموزشگاه ها و استقبال زیاد از این خدمات آموزشی، ضرورت ایجاد مدل مخصوصی

هدف این مقاله بررسی مشکلات پیرامون ارائه تعریفی فراگیر برای مفهوم انگیزه و ریشه یابی آن ها برپایه یک بررسی توصیفی تحلیلی، تاریخی، ریشه شناسانه، و هستی شناسانه بود. بدین منظور توانایی و میل به تفکیک انگیزه با انگیختار که نزدیک ترین مفهوم به انگیزه است در میان انگلیسی زبانان و زبان آموزان ایرانی نیز بررسی شد. براساس یافته ها هر دو گروه که متشکل از تعداد مساوی مرد و زن بودند، هنگامی که با یکی از دو مفهوم انگیزه و انگیختار مواجه می شوند آن ها را تفکیک نمی کنند، و تفکیک آن ها تنها زمانی صورت می گیرد که هر دو مفهوم هم زمان وجود داشته باشند. در ادامه طبق بررسی تاریخی مفهوم و ریشه یابی ساختار کلمه، تعریف انگیزه با تمامی رویدادهایی که در ذهن عامل و خارج از آن اتفاق می افتد تا به سمت هدف حرکت کند، معادل شد. گستردگی این تعریف علت بی نتیجه ماندن تلاش ها برای ارائه نظریه ای فراگیر بوده است. همچنین علت فاصله گرفتن مفهوم در طول زمان از این تعریف را می شود در دلایل هستی شناسانه و همچنین فرایند تبدیل یک کلمه به مفهوم و در ادامه به ساختار به وضوح مشاهده کرد. به عبارت دیگر میل به پیروی از هستی شناسی فلسفه تحلیلی در میان روان شناسان از یک سو و نیاز به مقیاس پذیر بودن مفهوم از سوی دیگر، انگیزه را به سمت محدودیت معنایی سوق داده اند. واقف بودن به چنین نکاتی می تواند محققان را در جلوگیری از نتیجه گیری های نادرست یاری رساند، زیرا اگر توانایی این تفکیک وجود نداشته باشد، یافته های تحقیقات گوناگون در باب انگیزه به راحتی زیر سؤال خواهد رفت.

لودویگ ویتگنشتاین متأخر اعتقاد دارد که بازی های زبانی سبب ساز شکل گیری معناست. او زبان را دارای منطقی می داند که در گرامر اولیه آن کامل می شود. اما تناقض های موقعیتی، شرایطی را به بار می آورد که در قالب آن می توان به تصوری دیگر از همان موقعیت رسید. تصوری که در یک بازی زبانی جدید تبلور می یابد و می توان به آن عنوان تخیل داد. بنابراین می شود، این تصور را از امری ذهنی به مقوله ای زبانی بدل کرد. یکی از بسترهایی که می توان این بازی های زبانی را با شاهد مثال دنبال کرد، عرصه متون نمایشی است. ویتگنشتاین ماهیت پژوهش را در توصیف می داند و با تحلیل و تبیین مخالف است و ادعا دارد، که فلسفه زبان با توصیف بازی های زبانی به وظیفه خود عمل کرده است. هدف اصلی این مقاله این است که تخیل در زبان چگونه شکل می گیرد، و بر همین اساس، فیلم نامه درباره الی اثر اصغر فرهادی برای پژوهش برگزیده شده است. فرهادی برای رسیدن به این مقصود چگونه بازی زبانی خود را سامان می دهد؟ به نظر می رسد که وی از عنصر غیاب برای این بازی زبانی استفاده کرده است. این پژوهش که از منظر هدف کاربردی، براساس روش کیفی و براساس جمع آوری اطلاعات کتابخانه ای است، به این نتیجه دست یازیده که غیاب سبب ساز شکل گیری موقعیت های متناقض و متزلزل زبانی می شود و کمک می کند رویه های مختلف زبان در برخورد با یکدیگر شکل گیرد.

چشم انداز زبانی به عنوان یکی از شاخه های جدید زبان شناسی اجتماعی به کاربرد و بررسی علائم و نشانه های زبانی به صورت نوشتاری در مکان های عمومی می پردازد. با توجه به این تعریف، تمام علائم جاده ای، بیلبورد های تبلیغاتی، اسم خیابان ها، اسم مکان ها، علائم تبلیغاتی مغازه ها، دیوارنوشته ها و غیره چشم انداز زبانی یک منطقه خاص را تشکیل می دهند. هدف از انجام این پژوهش تحلیل، بررسی و رمزگشایی دیوارنوشته ها در چارچوب مفهوم چشم انداز زبانی است. از آنجا که پدیده چندزبانگی در چارچوب چشم انداز زبانی بسیار پراهمیت است، محققان این پژوهش کوشیدند تا بازنمود چندزبانگی را نیز در دیوارنوشته های کرمانشاه بررسی کنند. دیوارنویسی پدیده ای زبانی اجتماعی و ابزاری برای بیان دل مشغولی ها و اندیشه مردم هر جامعه است. پژوهش حاضر از نوع توصیفی میدانی است که به شیوه گردآوری اسنادی (عکس برداری)، به مطالعه تعداد 2008 دیوارنوشته شهر کرمانشاه پرداخته است. از میان 2008 دیوارنوشته، 1/95 درصد دیوارنوشته های شهر به فارسی، 08/3 درصد به عربی و 5/1 درصد به انگلیسی است و هیچ دیوارنوشته ای به زبان کردی وجود ندارد. نتایج پژوهش حاکی از آن است که دیوارنوشته های کرمانشاه بیشتر برگرفته از فرهنگ غیررسمی هستند که توسط توده مردم بر دیوار ها نقش بسته اند. در بررسی بازنمود چندزبانگی در کرمانشاه و در مقایسه سه زبان فارسی، انگلیسی و عربی، زبان فارسی بیشترین مضامین ارزشی برآمده از فرهنگ رسمی و مضامین تبلیغاتی برآمده از فرهنگ غیررسمی را دربر داشت. دیوارنوشته های انگلیسی بیشتر مربوط به نام ها بودند و دیوارنوشته های عربی نیز مضمون عقیدتی مذهبی داشتند.

جستار پیش رو می کوشد تا در چارچوب رویکرد نشانه معناشناسی به تحلیل گفتمان ادبی به واکاوی ابعاد پدیداری معنا در داستان کوتاه «درخت گلابی» اثر گلی ترقی بپردازد. روش تحقیق توصیفی تحلیلی است. درواقع نگارنده سعی دارد تا با تکیه بر گفتمان ادبی نویسنده و به شیوه تحلیل نشانه معناشناختی و با تکیه بر حضور پدیداری سوژه داستان نشان دهد چگونه گفته پرداز راوی مؤلفه های پدیداری را در بطن گفتمان می پروراند و فرایند تولید و دریافت معنا را تحت تأثیر قرار می دهد و در این میان گاه کنش روایی را به حاشیه می راند و گاه در راستای احیای آن قدم برمی دارد. هدف اصلی جستار پیش رو پاسخ گویی به پرسش های زیر است: 1. ابعاد پدیداری معنا تابع چه مؤلفه های گفتمانی و نشانه معنایی است و کارکرد آن ها چیست؟، 2. چگونه می توان جایگاه کنش را در کلیت نظام گفتمانی اثر حاضر تبیین کرد؟ بنابراین فرضیه های پژوهش حاضر از این قرارند: 1. ابعاد پدیداری معنا در گفتمان برونداد و تابع شوِش ، تنش و تطبیق است که دارای کارکرد زیبایی شناختی است؛ 2. برهم کنش این مؤلفه ها کنش روایی را از طریق برهم ریختن نظم و ایجاد آشفتگی در افعال مؤثر به حاشیه می راند و درادامه با ثبات نشانه معنایی افعال وجهی و شکل گیری درونه عاطفی عشق بار دیگر کنش در مرکزیت میدان گفتمانی قرار می دهد. بی شک این تعاملات با سبک های حضور نشانه معناشناختی پیوندی تنگاتنگ دارند.

مرجعیت بخشی در روایت فرایندی است که راوی از طریق مفصل بندی های گفتمانی، مشروعیتِ خود و روایتش را در داستان برمی سازد. هدف نگارندگان در این مقاله، بررسی فرایند های زبانی ایجاد، حفظ و تثبیت مرجعیت فردی دو راوی زن و مرد در روایت است. ازهمین رو، آن ها خوانشی واسازانه را با تکیه بر نظریه گفتمان لاکلا و موف (2001) و دریدا (1983) از مرجعیت فردی در روش شناسی ون لیوون (2007) ارائه کردند. آنگاه برای شناسایی ابزارهای زبانیِ فرایندهای ایجاد، حفظ و تثبیتِ مرجعیت فردی به سراغ سه کتاب پیرزاد و سلوک دولت آبادی رفتند و با گزینش هدفمند مواردِ وقوعِ مرجعیت فردی، آن ها را بررسی کردند. در پایان، پی برده شد پیرزاد و دولت آبادی با استفاده از مواضع گفتمانی خود و دیگری، ایجاد گره گاه های گفتمانی و بلورینه شدن حول آن ها سعی در مرجعیت بخشی به ابعاد خود و هم زمان، با طرد معانیِ نشانه ها از روایتِ دیگری سعی در مرجعیت زدایی دارند. همچنین، در سطح کلان تر آشکار شد خودِ بازنمایی شده دو راوی با یکدیگر تفاوت داشت؛ پیرزاد مایی گفتمانی را تشکیل داد و دولت آّبادی راوی همه چیزدان بود؛ این درحالی بود که هیچ کدام از این دو راوی از پارادوکس گریزی نداشتند.

در این مقاله با بهره گیری از رویکرد نشانه معناشناسی، به تحلیل فرایند انتقالِ معنا در نظام های نشانه ای خطبه الزّهراء پرداخته ایم. گفتمان این خطبه، در مسیر شکل گیری خود برای تولید معانی «قدرت الهی»، «سرای آخرت و دل بستگی های دنیایی»، «جان کندن»، «چگونگی مردن» و «مرگ»، به ترتیب از نشانه معناهای متفاوتی عبور می کند که به فرایند شکل گیری معنا منجر می شود. نظر به اینکه در روند انتقال معنا، با نظام های نشانه ای مختلفی مواجه هستیم و فرایند شکل گیری معنا، تابع یک نظام نشانه ای خاص در گفتمان خطبه الزّهراء نیست، ه دف جستار پیش رو با تکیه بر روش توصیفی تحلیلی و نظریات نشانه معناشناسی نوین، مشخص کردن نظام های گفتمانی حاکم بر گفتمان و بررسی شرایط انتقال معنا، چه از لحاظ صورت و چه از لحاظ معناست. پرسش اصلی مقاله این است که عملیات انتقال معنا از یک نظام نشانه ای به دیگر نظام های نشانه ای در یک خطبه، چگونه و براساس کدام کارکردها صورت می پذیرد؟ به عبارتی، فرایند استحاله معنا در گفتمان، تحت چه شرایطی نمود پیدا می کند؟ فرض نگارندگان، بر این است که فرایند استحاله معنا در گفتمانِ خطبه، تابع فرایندهای شَوِشی و مسائل عاطفی است که تکانه های معنایی و گسست های گفتمانی، به تقویت این فرایندها منجر می شود. مهم ترین دستاورد پژوهش حاضر، این است که فرایند استحاله معنا در انتقال از حضور استعلایی خداوند در ابتدای گفتمان، به حضور ناموزون و فناپذیر انسان در پایان گفتمان براساس کارکرد شَوِشی رخدادی گفتمان که شریک گفتمانی را با دو نوع حضور متفاوت مواجه می کند، رخ می دهد.

در یادگیری زبان دوم، هر زبان آموز اطلاعات را از یک منظر منحصربه فرد دریافت می کند و متغیرهای فردی ازجمله ویژگی های شخصیتی می تواند بر نوع یادگیری زبان آموزان اثرگذار باشد. هدف این پژوهش، بررسی ارتباط بین نوع شخصیتِ چینی زبانان بر سبک ها و راهبردهای یادگیری زبان فارسی به عنوان زبان دوم است. در این پژوهش 44 فارسی آموز به طور تصادفی، به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. به منظور تحلیل این ارتباط، از سه پرسش نامه شخصیت مایرز بریگز (فرم AV)، سبک های یادگیری کلب (1984) و راهبردهای یادگیری زبان آکسفورد (1990) استفاده شد. یافته های این پژوهش نشان داد که بین نوع شخصیت چینی زبانان با سبک های یادگیری آن ها ارتباط معناداری وجود دارد؛ درباره سبک یادگیری همگرا، چینی زبانان با نوع شخصیت حسی و ادراکی نسبت به افراد شهودی و قضاوتی بیشتر از سبک همگرا استفاده می کنند. درباره سبک های یادگیری واگرا و انطباق دهنده به طور مشابه، چینی زبانان با نوع شخصیت احساسی و ادراکی نسبت به افراد تفکری و قضاوتی، بیشتر از سبک یادگیری واگرا و انطباق دهنده استفاده می کنند. همچنین درباره سبک یادگیری جذب کننده، چینی زبانان با نوع شخصیت برون گرا، حسی، احساسی و ادراکی نسبت به افراد درون گرا، شهودی، تفکری و قضاوتی؛ بیشتر از سبک یادگیری جذب کننده استفاده می کنند. راهبردهای شناختی و فراشناختی به عنوان راهبردهای غالب فارسی آموزان چینی شناخته شد. همچنین نتایج این پژوهش نشان داد که سبک یادگیری جذب کننده، سبک غالب چینی زبانان است. دستاورهای این پژوهش کمک می کند تا با شناخت شخصیت فارسی آموزان چینی و درک سبک ها و راهبردهایی که به کار می گیرند، بر کیفیت آموزش تأثیر قابل توجه ای گذاشت و روش های تدریس زبان فارسی مناسبی را به کار گرفت.

هدف مقاله حاضر معرفی رویکردی تازه به ساخت واژه با عنوان «ساخت و تعبیر» بوده است. برای تحقق این هدف بخش هایی از نظریه نقش و ارجاع، به ساخت واژه تسری داده شده، با دیدگاه تازه ای تلفیق یافته و رویکرد جدیدی با عنوان «ساخت و تعبیر» را شکل داده است. این رویکرد جدید برای تحلیل چگونگی مفهوم سازی در زبان و نحوه کارکرد دو پدیده چند معنایی و هم معنایی و علت هم بستگی میان آن ها در قالب ساخت واژه اشتقاقی و بسیط و براساس تحلیل تعدادی وند و واژه که به صورت تصادفی انتخاب شده اند، ارائه و در سه مرحله اجرا شده است: در مرحله اول، دیدگاه های ساخت واژی متفاوتی در زمینه چند معنایی موردنقد و بررسی قرار گرفته، در مرحله دوم رویکرد پیشنهادی ارائه شده و در مرحله سوم موارد مشکل ساز رویکردهای پیشین در چارچوب پیشنهادی، موردتحلیل قرار گرفته و به نتیجه رسیده است که کاربرد با معنا تفاوت دارد. کاربرد بنیاد زبان و محور مفهوم سازی است. کاربرد به صورت هم زمان و پیوسته هم با معنا و هم با صورت سازه ها در حال تعامل است و همین تعامل هم زمان و دائمی علت شکل گیری چند معنایی و هم معنایی هم بسته و در رقابت است. همچنین توانش کاربردی در ذهن گوینده است، بنابراین گوینده در بستر شناخت فرهنگی و بافت، با ایجاد تعامل میان کاربرد، معنا و صورت، ارجاع می دهد و شنونده واحد ارجاعی یا «ساخت» را تعبیر و استنباط می کند و بدین گونه مفهوم سازی صورت می گیرد.

دراین پژوهش، به بررسی عوامل حمایت کننده ی روایی قسمتی از بخش درک مطلب آزمون استاندارد ای پی تی که هر ماه در ایران برگزار می شود می پردازیم، وبا اختصاص هر یک از سوالات آن، به یکی از مولفه های موثرشناخته شده در درک مطلب، سعی بر تحلیل آن می کنیم. توانایی ما در خواندن در زبان دوم، در ابتدا، به میزان آشنایی ما با دانش متنی که همان کلمات و دستور زبان هدف است بستگی دارد؛ و سپس تحت تاثیر دانش غیر متنی ماست؛ که اگر ارزیابی این توانایی با «دانش غیر متنی» ما، بیش از میزان هنجار آن آمیخته گردد؛ نتیجه ی حاصله اعتبار استاندارد سوال را تامین نخواهدکرد. ازآنجایی که آزمون های سرنوشت سازی[i] مانند EPT برای آزمون دهندگان با تجربیات و دیگر توانایی های شناختی متفاوت فردی طراحی می شوند، متوازن ساختن این مداخله ما را به نتایج مطلوب تری خواهد رساند. 85 سوال از 22 متن علمی توضیحی به طور تصادفی انتخاب شدند، و 150 آزمون ورخانم فارغ التحصیل رشته های نظری علوم انسانی، تجربی، و ریاضی از شهرستان ملایر در آزمون شرکت کردند. داده ها با استفاده از تحلیل آماری همبستگی پیرسون، نسبت خصیصه ی متفاوت-خصیصه ی یکسان، تحلیل آماری اکتشافی، و مدل تعدیل جزئی بررسی گردیدند. نتایج حاصله نشان داد که دانش غیر متنی در آزمون، تاثیر معنی دار و بیش از حد انتظاری نشان می دهد.معلمان، مدرسان، و موسسه های مجری طراحی آزمونهای استاندارد در زبان دوم، از نتایج تحقیق حاضر استفاده خواهند کرد. [i] High-stake tests

با توجه به عدم قطعیت و وجود نتایج متناقض در زمینه نقش آموزش و استفاده کاربردی و صحیح از تکنیک های مهارت خواندن، انجام پژوهش های بیشتر در این زمینه ضروری به نظر می رسد. مطالعه حاضر با هدف بررسی اثر استفاده از تکنیک های آموزشی: تقویت تایپی درونداده، حاشیه نویسی، و پیش سازمان دهنده ها بر درک مطلب زبان آموزان زبان انگلسیی انجام شد. برای این منظور، پس از گرفتن آزمون تعیین سطح سریع آکسفورد، 80 زبان آموز سطح متوسطه از مؤسسه زبان سفیر در اهواز انتخاب شدند و به چهار گروه تقویت تایپی درونداده، حاشیه نویسی، سازمان دهنده و متن ساده تقسیم شدند. سپس، آزمون خواندن پت به منزله پیش آزمون انجام شد. متون مختلف درک مطلب برای شرکت کنندگان در هر گروه با استفاده از روش های ذکرشده به مدت هشت جلسه آموزش داده شد. در انتها، نسخه مشابه و یکسان دیگری از آزمون خواندن پت به منزله پس آزمون استفاده شد. همچنین، داده های به دست آمده با استفاده از نرم افزار اس.پی.اس.اس. تحلیل شد. نتایج نشان داد که عملکرد گروه پیش سازمان دهنده به طور معناداری از سایر گروه ها بهتر بود. علاوه بر این، استفاده ازتکنیک پیش سازمان دهنده بر درک مطلب شرکت کنندگان نسبت به تقویت تایپی درونداده و حاشیه نویسی مؤثرتر بود. این تحقیق پیامدهای مهمی برای تجزیه و تحلیل متون درک مطلب، طراحی مواد آموزشی و نحوه استفاده از این اطلاعات برای فعال کردن طرح واره و بازیابی اطلاعات از حافظه بلندمدت دارد.

حافظه فعال به عنوان یک سیستم شناختی و یکی از عوامل مؤثر در تفاوت های فردی در یادگیری زبان دوم مورد توجه پژوهشگران قرار دارد. شناخت دقیق از میزان تأثیرگذاری ظرفیت حافظه فعال بر مؤلفه ها و مهارت های زبانی اطلاعات مفیدی در اختیار کسانی که با آموزش زبان سر و کار دارند، قرار می دهد (Baddeley, 2015). به منظور بررسی ارتباط بین ظرفیت دو مؤلفه از مؤلفه های حافظه فعال(به عنوان یکی از عوامل تفاوت های فردی در یادگیری) و یادگیری واژگان و دستور زبان انگلیسی(به عنوان مؤلفه های اساس ی در ی ادگیری زب ان) و همچنین بررسی تأثیر روش آموزشی به عنوان متغیری تأثیرگذار، 74 زبان آموز دختر در رده سنی کودکان (12-9 سال) و در سطح زبانی مبتدی با روش نمونه گیری در دسترس هدفمند انتخاب شدند. برای تعیین ظرفیت حلقه واجی از آزمون تکرار ناکلمه و یادآوری مستقیم ارقام و برای تعیین ظرفیت مؤلفه اجرایی مرکزی از آزمون یادآوری شمارش و یادآوری معکوس ارقام استفاده شد. بر اساس میانگین نمرات این آزمون ها، زبان آموزان به دو گروه همگن تقسیم شدند. گروه اول تحت روش آموزش استقرایی و گروه دوم تحت آموزش به روش قیاسی قرار گرفت. تحلیل آماری داده ها با استفاده از رگرسیون خطی و تی استیودنت دو نمونه مستقل انجام شد . نتایج نشان داد که ظرفیت مؤلفه حلقه واجی و مؤلفه اجرایی مرکزی در هر دو روش آموزشی بر یادگیری واژگان و دستور زبان انگلیسی تأثیر معناداری دارند، اما روش تدریس قیاسی بر میزان یادگیری دستور زبان به طور معناداری بهتر از روش استقرایی عمل می کند.