میزان پوشش توانش زبان و فرهنگ در برنامه های کارشناسی و کارشناسی ارشد مترجمی زبان انگلیسی دانشگاه های دولتی ایران (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

بدیهی است که مهم ترین توانش موجود در هر مدل ترجمه، تسلط به زبان و فرهنگ مبدأ و مقصد است. از سوی دیگر، زبان و فرهنگ دو مقوله جدایی ناپذیر هستند، واقعیتی که با معرفی مفهوم «زبان فرهنگ» توسط آگار (1994) بیش از پیش برجسته شد. پژوهش دومرحله ای حاضر با رویکردی کیفی و با هدف بررسی میزان پوشش توانش زبان و فرهنگ در برنامه های درسی کارشناسی و کارشناسی ارشد مترجمی زبان انگلیسی دانشگا ه های دولتی ایران در مقایسه با برنامه های خارجی مشابه و نیز ارائه راهکارهایی برای بهبود برنامه های درسی مذکور از حیث این توانش انجام گرفت. برای این منظور، از تحلیل محتوای برنامه های درسی مربوطه و مصاحبه های نیمه ساختاریافته با متخصصان ایرانی استفاده شد. مهم ترین یافته این پژوهش تأکید بر ضرورت اصلاح برنامه های درسی کنونی در راستای پوشش حداکثری مباحثی است که در قالب فهرستی از موضوعات زبان و فرهنگ فارسی، زبان و فرهنگ انگلیسی، و زبان و فرهنگ مشترک ارائه شده است. فهرست مذکور، که یکی دیگر از یافته های ارزشمند پژوهش حاضر است، می تواند در طراحی برنامه های دانشگاهی مستقل برای تربیت مترجمان مکتوب، مترجمان شفاهی و مترجمان دیداری شنیداری یا گرایش های تخصصی مترجمی زبان انگلیسی نیز مفید باشد. به علاوه، پژوهشگران می توانند از یافته های این پژوهش، که حاصل رویکردی جزئی نگر به توانش زبان و فرهنگ است، جهت انجام مطالعات بیشتر درباره هریک از مؤلفه های این توانش استفاده کنند.