درخت حوزه‌های تخصصی

علوم انسانی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
آسیب شناسی علوم انسانی بومی سازی علوم انسانی تعامل علوم انسانی با حوزه فرهنگ چشم انداز آینده روش شناسی علوم انسانی و طبیعی علوم انسانی در کشورهای منطقه و جهان غرب علوم انسانی و مفاهیم مرتبط نظام آموزشی در حوزه علوم انسانی
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۶۰۱ تا ۶۲۰ مورد از کل ۲٬۸۸۰ مورد.
۶۰۱.

بررسی اثر عوامل درونی و بیرونی بر بازگشت ایرانیان خارج از کشور طی سالهای ۱۳۹۳ تا ۱۴۰۱(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست نامه علم و فناوری دوره دوازدهم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴ (پیاپی ۴۱) 62 - 47

کلیدواژه‌ها: مهاجرت بازگشتی تصمیم به بازگشت بازگشت داوطلبانه و ادغام مجدد حمایت شده پاندمی کووید-19 دایاسپورا

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۴ تعداد دانلود : ۲۱۱
مهاجران بازگشتی می توانند به کاهش اثرات منفی مهاجرت و توسعه جوامع مبدأ کمک کنند. این پژوهش با هدف بررسی اثر عوامل درونی و بیرونی بر بازگشت ایرانیان خارج از کشور به روش ترکیبی انجام شده است. مقایسه فراز و فرود های شاخص های بازگشت (نرخ بازگشت و نرخ تصمیم به بازگشت) و پیشران های بازگشت طی سال های 1393 تا 1401 ، حاکی از آن هستند که همواره دو عامل درونی «خانواده» و «احساس میهن پرستی» مهم ترین پیشران های اثرگذار بر جریان بازگشتی به کشور بوده اند؛ اما در اثر عوامل بیرونی دو نقطه عطف در سال های مورد بررسی وجود داشته است. در سال 96-1395 نرخ بازگشت ایرانیان (بازگشت داوطلبانه متخصصان ایرانی و بازگشت داوطلبانه و ادغام مجدد حمایت شده مهاجران ایرانی)، همزمان با امضای توافق نامه هسته ای و بهبود چشم انداز سیاسی و اقتصادی کشور در اثر امید به رفع تحریم ها، به عنوان یک عامل جاذب قدرتمند در کشور مبدأ، افزایش یافته است. در سال 1400-1399 نیز نرخ بازگشت داوطلبانه متخصصان ایرانی به دلیل بروز پاندمی کرونا و افزایش نارضایتی از شرایط در کشور میزبان افزایش قابل توجهی یافته است، درحالی که بازگشت داوطلبانه و ادغام مجدد حمایت شده مهاجران ایرانی نه تنها افزایش نیافته، بلکه روند نزولی نیز یافته است.
۶۰۲.

مبانی اخلاقی مستخرج از مبانی کلامی مرحوم ملامهدی نراقی(ره)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات معرفتی در دانشگاه اسلامی سال ۲۶ تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۹۱) 356 - 337

کلیدواژه‌ها: مبانی کلامی مبانی اخلاقی نظام اخلاقی مرحوم ملامهدی نراقی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۹ تعداد دانلود : ۹۲
این پژوهش با هدف تبیین و استخراج مبانی اخلاق از مبانی کلامی ملامهدی نراقی انجام شد. بررسی مبانی کلامی اخلاق، زمینه را برای کنکاش و تدوین مبانی مهم دیگری همچون: مبانی هستی شناسانه، معرفت شناسانه و معناشناسانه اخلاق فراهم می کند و در ایجاد یک نظام منسجم اخلاقی مؤثر است. روش: برای دستیابی به هدف پژوهش، با استفاده از روش کتابخانه ای، نرم افزارهای علمی و اسناد نوشتاری، به پردازش و تحلیل داده ها و گزاره ها با شیوه توصیفی تحلیلی پرداخته شده است. یافته ها: این پژوهش به مبانی اخلاقی مستخرج از مبانی کلامی مرحوم نراقی مانند جایگاه و اثرگذاری توحید در اخلاق نراقی، امامت و افضلیت امام، شفاعت و دیگرگروی، غایت گرا و فضیلت گرا بودن نراقی در اخلاق هنجاری، شهودگرایی او در دیدگاههای فرااخلاقی و جایگاه داشتن عقل و وحی در حکم اخلاقی دست یافت. نتیجه گیری: بر اساس مبانی کلامی مرحوم نراقی، باور به توحید در حوزه های ارزشگذاری اخلاقی، انگیزش اخلاقی، رشد اخلاقی و ساختاربندی نظام اخلاقی، مؤثر است. همچنین وی در مباحث اخلاقی به نوعی نگاه غایت گرایانه و فضیلت گرایی پرداخته و قائل به جایگاه داشتن عقل و وحی و شهود در حکم اخلاقی است.
۶۰۳.

مؤلفه های اندیشه امام خامنه ای در تحقق پدافند غیرعامل در فضای مجازی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی ناجا سال ۷ زمستان ۱۴۰۱ شماره ۲۶ 81 - 104

کلیدواژه‌ها: پدافند سایبری فضای مجازی دفاع ملی پدیدارشناسی امام خامنه ای

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۴ تعداد دانلود : ۱۳۳
هدف پژوهش حاضر، شناسایی مؤلفه ها و ابعاد اندیشه های امام خامنه ای(مدظله العالی) برای تحقق پدافند غیرعامل در فضای مجازی است. نظر به اهمیت فضای مجازی و نقش ویژه آن به عنوان فناوری پیش ران در حوزه های فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی کشور و نیز لزوم مدیریت فضای مجازی برای جلوگیری از نفوذ و سوءاستفاده دشمنان و مقابله با تهاجمات و کاهش آسیب های احتمالی، ارائه الگویی به منظور مواجهه با آسیب ها و تهدیدهای فضای مجازی امری ضروری به نظر می رسد. در این بین، ضرورت، اصول، مفاهیم و شیوه های پدافند سایبری به کرات توسط مقام معظم رهبری به صورت مبسوط مورد تأکید قرار گرفته است. در تحقیق حاضر، در ابتدا، ابعاد و مؤلفه های پدافند سایبری شناسایی و اولویت بندی گردید و در ادامه، کوشیده شد تا با تحلیل مضمون فرمایشات مقام معظم رهبری(مدظله العالی) به ارائه الگویی برای پدافند سایبری در عرصه های جنگ نرم و فضای مجازی پرداخته شود؛ بنابراین، روش انجام پژوهش شیوه کیفی پدیدار شناختی است. جامعه آماری پژوهش شامل یک گروه 800 نفری از خبرگان(اساتید و اعضای هیئت علمی)، مدرسان، مدیران، کارکنان، متخصصان و دانشجویان حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات، دفاع سایبری و جنگ در فضای مجازی است. از بین این افراد به روش نمونه گیری تصادفی ساده و با استفاده از رابطه کوکران در جامعه محدود، نمونه آماری به تعداد 29 نفر به طور هدفمند برای مصاحبه عمیق انتخاب شدند. روایی یافته های مطالعه با استفاده از روش های تطبیقی تضمین گردید و برای تجزیه وتحلیل داده ها از شیوه های کدگذاری باز و محوری بهره گرفته شد و بدین ترتیب، 52 گزاره مفهومی اولیه با 9 مقوله فرعی و 5 گزاره مقوله ای تأثیرگذار بر پدافند سایبری از منظر امام خامنه ای(مدظله العالی) در قالب عوامل علی، زمینه ای و شرایط محیطی شناسایی و روابط بین آنها در چارچوب الگوی ساختاری ترسیم و ارائه گردید. 
۶۰۴.

مطالعه تطبیقی مدخلیّتِ «شریعت» در «رستگاری» از منظر مسیحیت و اسلام(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات معرفتی در دانشگاه اسلامی سال ۲۶ بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۹۰) 76 - 55

کلیدواژه‌ها: مسیحیت اسلام شریعت رستگاری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۳ تعداد دانلود : ۹۲
هدف: هدف از این نوشتار، بررسی تطبیقیِ مدخلیّتِ «شریعت» در «رستگاری» از منظر مسیحیت و اسلام و واکاوی ضرورتِ عمل به احکام و پایبندی به مناسک در نیل به رستگاری در این ادیان بود. روش: در این پژوهش از روش کتابخانه ای و فیش برداری استفاده شده و داده ها مبتنی بر منابع علمیِ معتبر، ارزیابی و تحلیل شده است. یافته ها: بر خلاف باورِ عده ای که از روی جهل یا از سر عمد، قائل به رفع تکلیف شرعی در آیین مسیحیت و حتی اسلام اند، شریعت ضرورتی گزیزناپذیر در نیل به رستگاری است. در دین مسیحیت، حضرت مسیح(ع) هرگز شریعت را طرد نکرد، اما مؤلفه های دین را نیز منحصر در احکام تشریعی ندانست؛ گویی مسیح یک شخص طریقت مدارِ متشرّع است. در دین اسلام نیز همه مراتب دین(شریعت، طریقت و حقیقت) در یک سطح بوده و شریعت تنها یک طریق لحاظ شده است و نه تمام دین؛ که اگر مورد صیانت قرار نگیرد یا در حفظ آن تسامح و تساهلی رخ دهد، سایر مراتب در معرض فساد و نابودی قرار می گیرند و رستگاری محقق نخواهد شد. نتیجه گیری: تأکید بر شریعت در کتب مقدس هر یک از ادیانِ مورد مطالعه، در یک سطح قرار ندارد؛ اما تحقّقِ رستگاری و نجات، به طور حتم منوط به فهمِ حقیقت دین و عمل به شریعتِ آنهاست.
۶۰۵.

فراتحلیل رابطه دینداری با شادکامی در ایران پس از انقلاب اسلامی ایران (از سال 1382تا 1399)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پاسداری فرهنگی انقلاب اسلامی سال دوازدهم پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۲۶ 287 - 321

کلیدواژه‌ها: شادکامی دینداری فراتحلیل جمهوری اسلامی ایران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۶ تعداد دانلود : ۲۱۴
این پژوهش به بررسی مطالعات دینداری با شادکامی در جمهوری اسلامی ایران با استفاده از رویکرد فراتحلیل می پردازد. جامعه آماری پژوهش، شامل پایان نامه های کارشناسی ارشد، دکترا و مقالات مرتبط با دینداری و شادکامی بود که تعداد 39 مطالعه با استفاده از روش نمونه گیری غیرتصادفی هدفمند به عنوان نمونه وارد فرایند فراتحلیل شدند. ضریب اندازه اثر با به کارگیری نرم افزار CMA2 مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داده است اندازه اثر مطالعات دینداری با شادکامی معادل 410/0 بدست آمده است که بر اساس معیار کوهن در حد متوسط ولی رو به بالا تفسیر می شود. نتایج پژوهش همچنین نشان داده است که هر چقدر از زمان انقلاب اسلامی ایران می گذرد میزان رابطه دینداری با شادکامی در حال افزایش است و این نشان می دهد که دینداری از مهم ترین متغیرهای مرتبط با شادکامی در جمهوری اسلامی ایران می باشد، و نشان از اهمیت دینداری در بروز شادکامی در میان افراد جامعه می باشد. همچنین نتایج حاصله نشان داد که رابطه بین تمام ابعاد دینداری با شادکامی معنادار است این در حالی است که بعد اعتقادی و مناسکی دینداری بیشترین رابطه را با شادکامی دارد اما ابعاد پیامدی و تجربی رابطه پایینی با شادکامی داشته اند. بنابراین با در نظر گرفتن شرایط اجتماعی جامعه ایران و مطالعاتی که در این زمینه انجام شده است شادکامی به عنوان یک پدیده اجتماعی تحت تأثیر عوامل مختلفی از جمله دینداری شهروندان است. در نهایت نتایج تحقیق نشان داده است شهروندانی که به مسائل دینی اعتقاد دارند و به آنها عمل می کنند دارای شادکامی بالاتری نسبت به بقیه هستند.
۶۰۶.

ارائۀ الگوی پارادایمی راهکارهای جذب سرمایه مردمی و مشارکت خیرین ورزشیار بر اساس نظریه داده بنیاد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پاسداری فرهنگی انقلاب اسلامی سال دوازدهم پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۲۶ 135 - 163

کلیدواژه‌ها: خیرین فرهنگ نیکوکاری سرمایه های مردمی خیرین ورزش یار نظریه داده بنیاد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۸ تعداد دانلود : ۲۱۳
هدف از پژوهش حاضر ارائه الگوی پارادایمی راه کارهای جذب سرمایه مردمی و مشارکت خیرین ورزش یار بر اساس نظریه داده بنیاد بود. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل تمامی خبرگان آگاه از موضوع پژوهش بود که به وسیله نمونه گیری ترکیبی و به دو روش هدفمند و گلوله برفی تعداد 32 مصاحبه عمیق تا رسیدن به اشباع نظری صورت گرفت. تجزیه و تحلیل نتایج کدگذاری باز حاکی از آن بود که 196 نشان می تواند بر راهکارهای جذب سرمایه مردمی و مشارکت خیرین ورزش یار موثر باشد. در کدگذاری محوری نشان ها در 63 مفهوم و 23 مقوله طبقه بندی گردید. یافته ها نشان داد عوامل مختلفی از جمله توسعه مدیریت یکپارچه و برنامه ریزی، توسعه فرهنگ جذب سرمایه های مردمی و مشارکت ، توسعه تعاملات با خیرین ، آموزش ، توسعه ساختاری، فرهنگ سازی، اخلاق گرایی، توسعه تبلیغات و پی گیری رسانه ای ، توسعه سیستم ارزشیابی عملکرد مجمع خیرین می توانند در موفقیت راه کارهای جذب سرمایه مردمی و مشارکت خیرین ورزش یار تاثیرگذار باشند. با توجه به نتایج پژوهش حاضر می توان به مدیران سازمان های ورزشی پیشنهاد کرد با استفاده از نشان ها، مفاهیم و مقوله های شناسایی شده در پژوهش حاضر در برنامه ریزی های آتی خود جهت جذب سرمایه های مردمی و نیز ارتباط موثر با خیرین استفاده نمایند.
۶۰۷.

بررسی عوامل مؤثر بر تصمیم دانشجویان به تغییر رشته در دوره کارشناسی ارشد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نامه آموزش عالی سال ۱۵ پاییز ۱۴۰۱ شماره ۵۹ 61 - 83

کلیدواژه‌ها: انتخاب رشته تحصیلات تکمیلی رویکرد ترکیبی علوم انسانی تغییر رشته

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۱ تعداد دانلود : ۱۰۵
هدف: شناسایی و اولویت بندی عوامل موثر بر تغییر رشته دانشجویان در دوره کارشناسی ارشد به یکی از رشته های گروه علوم انسانی.روش پژوهش: تحقیق از نوع پسا رویدادی و با رویکرد ترکیبی اجرا شده است. در بخش کیفی تحقیق، با 12 تن از استادان، معاونین و دانشجویان تغییر رشته داده در دانشگاه تربیت مدرس، مصاحبه نیمه ساختار یافته انجام و اشباع نظری داده ها حاصل شده است. جهت استخراج عوامل از روشهای کدگذاری باز و محوری استفاده شده است. در بخش کمی تحقیق، جامعه آماری عبارت بوده است از تمامی دانشجویانی که با داشتن مدرک کارشناسی در یکی از رشته های گروه های تحصیلی غیر علوم انسانی، در دوره کارشناسی ارشد در سال تحصیلی 98-97 اقدام به تغییر رشته نموده اند. در این مرحله 80 نفر از این گونه دانشجویان به عنوان نمونه انتخاب شده و به پرسش نامه طراحی شده حاصل از نتایج بخش کیفی پاسخ دادند.یافته ها: 54 مفهوم اولیه و 7 دسته عامل، با عناوین علمی، فردی، شغلی، اقتصادی، تحصیلی، اجتماعی و سازمانی شناسایی شدند. گروه سنی، گروه تحصیلی، نوع دانشگاه و میانگین نمرات دانشجویان در دوره کارشناسی، فاصله زمانی بین دو دوره تحصیلی و وضعیت اشتغال، از جمله ویژگی های فردی دانشجویان هستند که در تغییر رشته آنها در دوره کارشناسی ارشد مؤثر بوده اند.نتیجه گیری: افرادی که تغییر رشته می دهند، به دنبال نیل به اهداف و آرمان های فردی و جمعی خود هستند؛ آرمان ها و اهدافی که در بستر رشته قبلی محقق نشده اند.
۶۰۸.

رابطه انسان و فناوری در آموزش الکترونیک از چشم انداز نظریه کنشگرشبکه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نامه آموزش عالی سال ۱۵ زمستان ۱۴۰۱ شماره ۶۰ 57 - 86

کلیدواژه‌ها: آموزش الکترونیک فناوری اطلاعات هویت فضای مجازی لاتور کنشگر - شبکه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۱ تعداد دانلود : ۱۴۱
هدف: بررسی رابطه انسان و فناوری در آموزش الکترونیک و پاسخ به این پرسش که «فناوری اطلاعات در آموزش الکترونیک چه تغییراتی در امر آموزش و نیز کنشگران آن ایجاد می کند»؟ پاسخ به این سوال های فرعی که آیا فناوری ارتباطی در آموزش الکترونیک، نقش کنشگر انسانی را کمرنگ و بدل به تسهیلگر می کند؟ فناوری در آموزش مجازی چه اثراتی بر آموزگار، دانش آموزش، کلاس، محتوای درسی، نظام ارزیابی و تصور همگانی از آموزش دارد و چگونه شبکه آموزش را بازتعریف می کند؟روش پژوهش:  برای بررسی اثر فناوری آموزش الکترونیک بر معلم، فراگیر، محتوای آموزشی و دیگر کنشگران و عناصر این عرصه از  روشی اسنادی و توصیفی- تحلیلی استفاده می کنیم و با به خدمت گرفتن چهارچوب مفهومیِ نظریه کنشگرشبکه و به طور خاص مفاهیم وساطت های چهارگانه آن به عنوان یک ابزار تحلیلی در فهم ارتباط انسان و فناوری در حوزه آموزش الکترونیک، تحلیل و تفسیری از آموزش الکترونیک و عاملیت کنشگران آن ارائه می دهیم.یافته ها: فناوری اطلاعات در آموزش الکترونیک 1- هدف را تغییر می دهد (وساطت ترجمه)؛ 2- کنش را تغییر می دهد (وساطت تشکیل)، 3- زمان و مکان را در خود جمع می کند (وساطت جعبه سیاه سازی)، 4- دیگر کنشگران را نمایندگی می کند (وساطت نمایندگی).نتیجه گیری: فناوری اطلاعات در آموزش مجازی ابزاری صرف در دست آموزگار و در خدمت آموزش نیست. این فناوری هم کنشگرانِ این حوزه و هم امر آموزش را از جهات متعدد تغییر داده است که تحلیل این شیوه آموزش در قالب وساطت های چهارگانه فهمی روشن تر از این تغییرات ارائه می دهد. «آموزشِ تغییر یافته» با وساطت فناوری را باید از  نو شناخت
۶۰۹.

اختلاط حقیقیه و خارجیه: ضرب های عقیم و مثال های نقض(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تاریخ علم دوره ۲۰ پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۳۳) 133 - 151

کلیدواژه‌ها: اختلاط حقیقیه خارجیه شمس الدین سمرقندی ضرب عقیم منتج

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۹ تعداد دانلود : ۱۹۶
در مقاله دیگری ضرب های منتج و نتایج اختلاط حقیقیه و خارجیه را مورد بحث قرار داده و برای تک تک ضرب های منتج برهان آوردیم. در این مقاله اما می خواهیم ضرب های عقیم و نتایج غیر قابل اثبات را به صورت جامع بررسی کنیم و با ارائه مثال های نقض مناسب، عقیم بودن آن ضرب ها و غیر قابل اثبات بودن آن نتایج را نشان دهیم. با این کار، برنامه پژوهشی شمس الدین سمرقندی به سرانجام مطلوب خود می رسد، برنامه ای که در دو کتاب قسطاس الأفکار و شرح القسطاس آغاز و بدون رسیدن به نتیجه نهایی رها شده و با شگفتی تمام، از سوی منطق دانان بعدی پی گیری نشده بود. در ادامه، مجموعه ضرب ها و اختلاط های منتج و عقیم و نیز نتایج قابل اثبات و غیر قابل اثبات را مقایسه کرده و با استقرای آنها به استخراج برخی احکام کلی و جزئی آنها می پردازیم. این پژوهش هم چنین به انبوهی از سؤال های باز دامن زده است که چکیده ای از آنها را در پایان مقاله آورده ایم به امید آن که به یاری اندیشمندان دیگر دشواری های آنها فروگشاده شده و پاسخ های آنها به دست آید
۶۱۰.

عنصر ضرر در جرایم اقتصادی؛ پیوند رفتار و نتیجه جرم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی ناجا سال ۷ تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲۴ 133 - 152

کلیدواژه‌ها: کلان بودن ضرر امنیت اقتصادی جرایم اقتصادی عنصر رفتار عنصر نتیجه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۹ تعداد دانلود : ۹۴
چالش اصلی در جرایم اقتصادی در حقوق کیفری ایران این است که جرایمی مستقل و اصیل نمی باشند بلکه درحقیقت، جرایم اقتصادی همان جرایم عمومی با دو ویژگی مصداقی و مبلغی هستند و مقنن به شناسایی جرایم اقتصادی پرداخته است؛ از این رو، شناسایی جرایم اقتصادی از جرایم عمومی از این رو حائز اهمیت می باشد که بتوان تعیین نمود که یک جرم عمومی و مالی مانند کلاهبرداری با چه ویژگی هایی جرم اقتصادی قلمداد می شود؛ بنابراین، برای شناسایی جرایم اقتصادی و تمیز آنها از سایر جرایم، در این مقاله، از دو معیار عنصر ضرر و کلان بودن ضرر با توجه به ضابطه مصداقی و مبلغی که مقنن در بند ب ماده 109 قانون مجازات اسلامی و تبصره ماده 36 قانون مرقوم تعیین نموده است، بهره برده ایم و ابتدا با رویکرد راهبردی به بازتعریف جرم اقتصادی پرداخته و سپس به بازشناسی این جرم از جرایم مشابه پرداخته شده است و در مرحله بعد، عنصر ضرر در جرایم اقتصادی تحلیل و برخی از مصادیق کاربردی این جرم مورد ارزیابی قرار گرفته و درنهایت، وجوه تمایز آن با فساد بررسی شده است. 
۶۱۱.

دانشگاه در تراز جمهوری اسلامی ایران در سپهر اندیشه امامین انقلاب اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی ناجا سال ۷ بهار ۱۴۰۱ شماره ۲۳ 27 - 52

کلیدواژه‌ها: تولید علم مرجعیت علمی دانشگاه امام خمینی (ره) امام خامنه ای (مدظله العالی)

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۲ تعداد دانلود : ۸۶
دانشگاه به عنوان طلایه دار فرهنگ و اندیشه و به دلیل نقش برجسته ای که در تربیت نیروی انسانی متخصص برعهده دارد، از ارج و احترام والایی برخوردار می باشد و از آنجا که علم، یکی از اصلی ترین ابزارهای توسعه، پیشرفت و اقتدار ملی کشور محسوب می گردد و یکی از خاستگاه های آن نیز دانشگاه می باشد، از این رو، نهاد دانشگاه همواره موردتوجه مردم و مسئولین بوده است. بر این اساس، مقاله حاضر درصدد پاسخ گویی به این سوال اصلی است که دانشگاه در تراز جمهوری اسلامی ایران در سپهر اندیشه امامین انقلاب اسلامی چگونه باید باشد؟ تحقیق پیش رو، از نظر هدف، کاربردی و از جنبه ماهیت، آمیخته است و با استفاده از روش تحلیل مضمون(تماتیک) کلیه بیانات و مکتوبات امام خمینی(ره) از سال 1357 تا 1368 و امام خامنه ای(مدظله العالی) از سال 1368 تاکنون را به شیوه تمام شمار مورد مطالعه قرار داده است. یافته های تحقیق پس از اِعمال نظر جامعه خبرگان شناسایی شد و شامل 172 مضمون پایه اولیه، 50 مضمون پایه ثانویه، 17 مضمون سازمان دهنده(6 مورد مشترک بین فرمایشات امام و رهبری) و 1 مضمون فراگیر است. بر اساس نتایج تحقیق، مهم ترین انتظارات و مطالبات ولی فقیه از دانشگاه برای اینکه در تراز جمهوری اسلامی ایران قرار گیرد، عبارت است از: استقلال فکری، استکبارستیزی، اسلامی شدن، آرمان خواهی، وحدت با حوزه، امیدآفرینی، خدمت به کشور و اسلام، شکوفایی استعدادها، تحول آفرینی، کسب مرجعیت علمی و شکل گیری تمدن نوین اسلامی. 
۶۱۲.

الگوی داده بنیاد برساخت امید اجتماعی در رسانه ملی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پاسداری فرهنگی انقلاب اسلامی سال دوازدهم پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۲۶ 257 - 286

کلیدواژه‌ها: امید اجتماعی رسانه ملی بازتعریف شادی نظریه زمینه ای

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۶ تعداد دانلود : ۳۱۳
امید در دنیای مدرن را می توان یکی از مسائل مهم در حوزه علوم اجتماعی تلقی کرد. اهمیت این موضوع زمانی بیشتر خود را نشان می دهدکه مفهوم پیش گفته شده نه به طور مجرد و تنها بلکه در تناسب با رسانه ها مورد واکاوی قرار گیرد. هدف پژوهش حاضر واکاوی بستر های رشد امید اجتماعی در رسانه ملی بود. روش شناسی حاکم بر این پژوهش کیفی و رویکرد آن نظریه زمینه ای است. جامعه هدف، 21 نفر از مدیران رسانه ملی کشور و شبکه های استانی (تهران و ایلام) بودند که با استفاد از نمونه گیری نظری و هدفمند، برای مصاحبه عمیق انتخاب شدند و فرایند نمونه گیری تا مرحله اشباع کامل اطلاعات ادامه یافت. داده های به دست آمده پس از تبدیل به متن با استفاده از کد گذاری باز، محوری و گزینشی مورد تحلیل قرار گرفتند که نتایج حاصل از آن در قالب 12 مقوله اصلی و 1 مقوله هسته به همراه خط داستان و مدل پاردایمی ارائه شد. نتایج به دست آمده نشان دهنده آن بود که «امید اجتماعی رسانه محور» به عنوان پدیده مرکزی پژوهش به دنبال مجموعه ای شرایط عِلی، از جمله عملکرد های تخصصی در رسانه، توسعه کیفی برنامه ها، بازتعریف شادی در رسانه، بسط آگاهی اجتماعی، ارائه درک مشترک از اهداف، حمایت از خانواده ها به همراه مجموعه ای از شرایط زمینه ای و مداخله گر برساخته می شود. امید اجتماعی برساخته شده، حامل استراتژی هایی چون اقدامات ترمیمی از سوی رسانه ملی بوده و به دنبال خود پیامد هایی نظیر توسعه و اعتمادآفرینی و رشد و توسعه فردی را به همراه دارد. مدل پارادایمی و خط داستان درک بهتری از نتایج فوق بدست می دهند.
۶۱۳.

تدبیر و انتظام ملی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی ناجا سال ۷ پاییز ۱۴۰۱ شماره ۲۵ 77 - 97

کلیدواژه‌ها: تدبیر تدبر ربوبیت انتظام امنیت پلیس

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۲ تعداد دانلود : ۱۵۰
تدبیر در اصطلاح به معنی قرار دادن چیزی پشت سَرِ چیز دیگر با تنظیم خاص برای رسیدن به هدف معین است و در آیات و روایات، درخصوص فعل حکیمانه خداوند در خلق نظام هستی به کار رفته است. خداوند علاوه بر اینکه خالق، هستی بخش و پدیدآورنده تمام موجودات عالم است، مدیر عالم هستی است و تدبیر عالم هستی را نیز انجام می دهد و اینکه خداوند، خود، هستی را عطا فرموده است و خود نیز مدیریت آن را برعهده دارد، جلوه ای از رحمت الهی است. از سوی دیگر، تمام قوانین عقلی حاکم بر جوامع انسانی، از حقایق خارجی گرفته شده است؛ یعنی از نظامی که در عالم برقرار است و این نظام نیز همان تدبیر خداوند است و از آنجا که پلیس در جامعه، به نوعی مدبر امور نظم و امنیت است، ترجمان صفت تدبیر محسوب می شود. بر این اساس، مقاله حاضر با هدف تبیین ارتباط تدبیر با عملکرد پلیس نگاشته شده است و بر این فرضیه استوار است که اعمال قانون با هدف کسب رضایتمندی مردم، مستلزم تدبیر مأموران می باشد که مهم ترین رکن آن، اخلاق محوری است و از آنجا که پلیس مظهر حاکمیت است، به منظور برقراری امنیت و نظم، باید از اقتدار لازم برخوردار باشد، اما این اقتدار به معنای ایجاد اقتدار مطلوب است که منظور از آن، قاطعیت در کنار عدالت، مروت و ترحم است؛ همان گونه که ذات مقدس پروردگار در عین آنکه "رحمان" و "رحیم" است، صاحب "عذاب الیم" نیز می باشد.واژگان کلیدی: تدبیر، تدبّر، ربوبیت، انتظام، امنیت، پلیس
۶۱۴.

بررسی وضعیت موجود ماهیت عناصر ده گانه برنامه درسی دروس معارف اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات معرفتی در دانشگاه اسلامی سال ۲۶ زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴ (پیاپی ۹۳) 881 - 898

کلیدواژه‌ها: دروس معارف اسلامی برنامه درسی عناصر وضعیت موجود

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۰ تعداد دانلود : ۱۱۲
هدف: هدف پژوهش بررسی وضعیت موجود ماهیت عناصر ده گانه برنامه درسی معارف اسلامی از دیدگاه دانشجویان و استادان دروس معارف اسلامی بود. روش: رویکرد پژوهش کمی بود. پژوهش ازلحاظ هدف کاربردی و ازلحاظ روش توصیفی از نوع پیمایشی بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانشجویان نیمسال هشتم مقطع کارشناسی دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی کشور و استادان دروس معارف اسلامی بودند. حجم نمونه دانشجویان بر اساس روش نمونه گیری طبقه ای و جدول برآورد حجم نمونه کرجسی و مورگان با اعمال ضریب یک و نیم 535 نفر و حجم نمونه استادان 214 نفر بودند. ابزار اندازه گیری دو پرسشنامه محقق ساخته دانشجویان و اساتید بود. برای محاسبه روایی محتوایی ابزارها از روش CVR یا ضریب لاوشه استفاده شد و میزان روایی ابزارها به ترتیب 89/0 و 78/0 محاسبه شد و برای محاسبه پایایی ابزارها از آزمون الفای کرونباخ استفاده شد و میزان پایایی ابزارها به ترتیب 86/0 و 81/0 محاسبه شد. برای تجزیه وتحلیل داده ها از شاخص های آمار توصیفی شامل فراوانی، درصد، میانگین و انحراف معیار و آزمون نرمال بودن توزیع داده ها (کالموگروف-اسمیرونف) و آزمون t تک گروهی استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد از دیدگاه دانشجویان و استادان وضعیت موجود ماهیت عناصر ده گانه برنامه درسی پایین تر از حد متوسط و در حد خیلی ضعیف بود. نتیجه گیری: با شناسایی وضعیت موجود همه عناصر برنامه درسی ضمن به دست آوردن تصویری واقع بینانه از گذشته و حال، می توان وضعیت مطلوب عناصر برنامه درسی را در آینده ترسیم نمود.
۶۱۵.

ضرورت توجه به گردشگری جهت تحقق رشد اقتصادی در برنامه هفتم توسعه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات میان رشته ای در علوم انسانی دوره ۱۵ زمستان ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۵۷) 95 - 112

کلیدواژه‌ها: گردشگری رشد اقتصادی پنل دیتا آمایش سرزمین

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۵ تعداد دانلود : ۱۹۵
رشد و توسعه اقتصادی از جمله اهدافی است که هر اقتصادی دنبال می کند و دلیل این امر منافع فراوانی است که رشد اقتصادی را محقق می سازد. بنابراین در برنامه هفتم توسعه نیز مانند سایر برنامه های قبلی می بایست به موضوع رشد و توسعه توجه شود. در این برنامه باید به مفهوم آمایش سرزمین و زیربخش هایی که دارای مزیت هایی مانند گردشگری هستند، توجه ویژه شود. گردشگری به عنوان چهارمین صنعت درآمدزای دنیا، منافع اقتصادی و اجتماعی قابل توجهی به همراه دارد که توسعه آن یکی از کم هزینه ترین روش های رشد اقتصادی در برنامه هفتم توسعه به شمار می آید و از آنجا که ایران جزء10 کشور اول جهان از لحاظ جاذبه های گردشگری و جزء 15 کشور اول جهان از نظر تنوع گردشگری و جزء ۸ کشور اول جهان از نظر تنوع صنایع دستی بوده و به لحاظ تنوع آب و هوایی از یک سو و وجود مکان های تاریخی و فرهنگی منحصربه فرد از سوی دیگر، یکی از چند کشور انگشت شماری است که از مزیت مطلق جذب گردشگری جهان برخوردار است، به همین سبب، در این مقاله به بررسی اثر گردشگری خارجی بر رشد اقتصادی استان های ایران به صورت کلی و تفکیک 9 منطقه آمایش سرزمین پرداخته شده است تا در صورت اثرگذاری به عنوان یک زیربخش مهم در برنامه هفتم پیشنهاد شود و امکان سیاست گذاری به تفکیک مناطق آمایش صورت پذیرد. برای دستیابی به این مهم، از روش پنل دیتا و داده های فصلی جمع آوری شده از مرکز آمار ایران و سازمان میراث فرهنگی طی سال های ۱۳۸۹ تا ۱۳۹7بهره برده شده است. نتایج نشان داد که گردشگری اثر مثبت و معناداری بر رشد اقتصادی بیشتر استان های ایران دارد و بیشترین اثر در مناطق 4 و 5 و کمترین اثر در منطقه 8 و 9 آمایش سرزمین وجود دارد. بنابراین باید در برنامه هفتم به ایجاد ظرفیت در این زیربخش توجه ویژه شود.
۶۱۶.

ملاحظاتِ نیل به مسئله تِزپاسخ (تقسیم کاری پژوهشی برای جامعه دانشجویی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نامه آموزش عالی سال ۱۵ زمستان ۱۴۰۱ شماره ۶۰ 107 - 130

کلیدواژه‌ها: تولید علم مسئله تز روش دانشجو

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۶ تعداد دانلود : ۱۱۷
هدف: این پژوهش با مباحثی در حوزه «روش شناسی علم» آغاز؛ و سپس با طرح موضوعاتی در حیطه «معرفت شناسی علم» پی گرفته می شود و در نهایت نیز سعی دارد با تکیه بر آنها تقسیم کاری پژوهشی برای دانشجویان مقاطع تحصیلی مختلف ارائه دهد. مخاطب این تحقیق اگرچه دانشجویان رشته علوم اجتماعی اند؛ ولی برای سایر رشته های علوم انسانی نیز موضوعیت دارد. ما با اذعان به اینکه قسمی از پژوهش های دانشجویان داخلیْ از نوع بکرِ آن به حساب می آید؛ در عین حالْ بر این نظر نیز هستیم که بخش اعظمی از آنها در چارچوب یک کار علمی –در معنایی که مد نظر این مقاله است– قرار ندارد. دلیل این انحراف از معیارهای علمی بودن را نیز به عدم توانایی آنها در رسیدن به «مسئله مورد انتظار» می دانیم.مبنای نظری: تحقیق حاضر از نوع داده بنیاد بوده و به همین سبب نیز فاقد چارچوب نظریِ مشخصی است؛ با این حالْ ایده اصلیِ آنْ که تقسیم کار پیشنهادی مان بر آن بنا شده، از آرای رندل کالینز در باب «اجتماع علمی» (تعامل نیابتی) نشئت گرفته است.روش: تقسیم کار پیشنهادیِ این مقاله، حاصلی از «مرور نظام مندِ» 51 مقاله علمی پژوهشی بوده که مشخصاً توسط دانشجویان مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری و در بین سال های 1395 تا 1400 نگاشته شده اند. بخش «طرح مسئله حجاب» نیز در چارچوب تقسیم کار پیشنهادیِ مذکور؛ و در خلال مرور نظام مند پژوهش های پیشینی که در خصوص حجاب صورت پذیرفته اند؛ فرموله شده است.  نتایج: با طرح هفت نوع فرایند رسیدن به مسئله؛  نشان داده ایم که هر یک برای دانشجویان کدامیک از مقاطع تحصیلی سه گانه مناسب است.
۶۱۷.

مطالعه شاخصه های معنویت در منظومه فکری مقام معظم رهبری با تاکید بر بیانیه گام دوم انقلاب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پاسداری فرهنگی انقلاب اسلامی سال دوازدهم پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۲۶ 347 - 369

کلیدواژه‌ها: معنویت گام دوم انقلاب منظومه فکری مقام معظم رهبری خودسازی جامعه پردازی تمدن سازی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۶ تعداد دانلود : ۲۲۳
انقلاب اسلامی مبتنی بر فرهنگ ناب اسلامی پدید آمد و مسیر خود را در گام اول پیموده و به گام دوم رسیده است. فرهنگ ناب اسلامی خواهان سعادت نوع بشر است و سعادت نوع بشر نیز در گرو معنویت عمیق ناب می باشد. از این رو مقام معظم رهبری در توصیه های بیانیه گام دوم انقلاب بر آن تأکید دارد. اما رسیدن به معنویت عمیق، نخست نیازمند شناخت شاخصه های معنویت است. لذا ضرورت دارد شاخصه های تعمیق معنویت در منظومه فکری مقام معظم رهبری به عنوان مصدر بیانیه گام دوم، مورد اکتشاف قرار گیرد. در منظومه فکری معظم له، معنویت در سه سطح خودسازی، جامعه پردازی و تمدن سازی صورت می گیرد. پژوهش حاضر تلاشی است برای شناخت این شاخصه ها و به صورت استقرایی به اکتشاف مؤلفه های آن می پردازد. سپس اطلاعات به دست آمده را با روش کیفی داده کاوی بررسی نموده و به صورت توصیفی-تحلیلی بیان می نماید. چشم انداز این نوشتار نیز بررسی اکتشافی از شاخصه های شش توصیه دیگر معظم له در بیانیه گام دوم انقلاب است.
۶۱۸.

بررسی و نقد مبانی تکلیف گریزی معنویتهای سکولار ایران معاصر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات معرفتی در دانشگاه اسلامی سال ۲۶ تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۹۱) 418 - 397

کلیدواژه‌ها: تکلیف گریزی معنویت سکولار اومانیسم خودبسندگی عقل تاریخمندی دین

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۷ تعداد دانلود : ۱۴۱
معنویتهای نوظهور در ایران معاصر با وجود تلاش پرچمداران آنها برای حفظ وجهه دینی خود، از جهات متعددی دینداری را مورد هجمه قرار می دهند که یکی از مهم ترین آنها، تکلیف گرایی است. ظهور وگسترش این معنویتها تقابلی آشکار با تکلیف مداری جامعه مسلمان ایران دارد. هدف: این پژوهش با هدف واکاوی مبانی تلکیف گریزی در معنویتهای ایران معاصر و نقد آنها، تقابل این گونه معنویتها را با اصل دینداری و تکلیف مداری نشان داد و معلوم کرد تلاش معنویت گرایان معاصر ایرانی برای مقابله با اصل تکلیف مداری، با ادعای دینداری آنان تعارض دارد. روش: در تحقیق حاضر، گردآوری مطالب به روش کتابخانه ای و پردازش اطلاعات به روش توصیفی- تحلیلی و با رویکرد انتقادی انجام شد. یافته ها: مبانی معنویت گرایان سکولار که به ناچار موجب تکلیف گریزی می شود، در سه حوزه انسان شناسی، معرفت شناسی و دین شناسی، عبارتند از: اومانیسم، خودبسندگی عقل و تاریخی بودن دین. مهم ترین نقدهایی که بر مبانی پیشین وارد شده نیز عبارتند از: تنزّل وجودی انسان، نسبی شدن ارزشها، عدم تبیین دقیق معانی عقل، محدودیتهای عقل مادی و ابزاری در تعیین سعادت انسان و راه دستیابی به آن، عدم توجه به گستردگی مفهوم دین و اهداف بعثت پیامبران. نتیجه گیری: ارتقای سطح آگاهی و بینش مردم در جامعه دینی ایران، نسبت به حقیقت معنویتهای مدرن و فاصله این معنویتها از دین مبین اسلام، مهم ترین راهکارهای مقابله با معنویت گرایان سکولار ایران معاصر است.
۶۱۹.

طراحی الگوی به کارگیری ظرفیت نخبگان وظیفه کشور در نیروهای مسلح(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی ناجا سال ۷ زمستان ۱۴۰۱ شماره ۲۶ 33 - 60

کلیدواژه‌ها: خدمت سربازی نخبگان نیروی های مسلح به هم رسانی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۶ تعداد دانلود : ۱۳۳
یکی از مسائل اصلی نیروهای مسلح استفاده از ظرفیت نخبگانی کشور است. یکی از اقداماتی که ستاد کل نیروهای مسلح به منظور استفاده از ظرفیت نخبگان کشور انجام داده است، امکان انجام طرح های تحقیقاتی جایگزینِ خدمت سربازی است. طرح های جایگزین خدمت فرصتی را فراهم کرده است تا از ظرفیت نخبگان استفاده بهتری شود. استفاده از ظرفیت نخبگان کشور در حل مسائل نیروهای مسلح، بهبود نگاه نخبگان به نیروهای مسلح، جلوگیری از فرار نخبگان از کشور، کسب تجربه و یادگیری ناشی از ارتباط با سازمان های مختلف و... از مزایای طرح های جایگزین خدمت است. اما اجرای طرح های جایگزین خدمت، چالش هایی را با خود به همراه داشته است. یکی از این چالش ها، ضعف در انتخاب طرح ها توسط نخبگان و انتخاب نخبگان توسط نیروهای مسلح یا سازمان هاست. در این تحقیق، به منظور رفع چالش به هم رسانی ظرفیت نخبگان و نیاز نیروهای مسلح، 13 مورد مصاحبه با افراد دارای سابقه انجام طرح های احتساب خدمت و افراد خبره در حوزه سربازی نخبگان انجام شده است و علاوه بر مصاحبه ها، با مرور ادبیات این حوزه، الگویی برای به هم رسانی نخبگان و نیاز نیروهای مسلح به روش نظریه داده بنیاد طراحی شده است. بر اساس این الگو، ایجاد بستر برخط به هم رسانی، حق انتخاب طرح توسط نخبگان و حق انتخاب نخبگان توسط سازمان ها و استفاده از نظام کارگزاران خصوصی و تخصصی می تواند چالش های به کارگیری ظرفیت نخبگان وظیفه را برطرف نماید. 
۶۲۰.

ابعاد حقوقی صلاحیت انتظامی دولت جمهوری اسلامی ایران در دریای آزاد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی ناجا سال ۷ تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲۴ 53 - 80

کلیدواژه‌ها: صلاحیت انتظامی دریای آزاد حقوق بین الملل کنوانسیون حقوق دریاها جمهوری اسلامی ایران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۲ تعداد دانلود : ۱۲۸
امروزه، منافع کشورها موجب گردیده است تا روزانه هزاران کشتی با تمسک به اصل آزادی دریاها و صلاحیت انحصاری دولت صاحب پرچم، در دریای آزاد به آمدوشد مشغول باشند. اما پدیده های مجرمانه و یا برخی وقایع حقوقی، موجب ایجاد ناامنی در دریا و مانع تحقق برخورداری کامل کشورها از این آزادی ها شده است؛ بنابراین، حقوق  بین الملل دریاها، در برخی موارد، به منظور مقابله با جرایم دریایی، به سایر دولت ها نیز صلاحیت هایی را اعطا نموده است. جمهوری اسلامی ایران به عنوان یکی از اعضای جامعه بین المللی که دارای سواحل طولانی بوده و از آن طریق به آب های آزاد جهان دسترسی دارد، همواره درمعرض جرایم دریایی و وقایع حقوقی در دریای آزاد قرار دارد؛ بنابراین، ضروری است تا با توجه به قواعد بین المللی و حقوق داخلی، صلاحیت های انتظامی دولت ایران در دریای آزاد و روش اجرای آن تبیین گردد. این تحقیق که با هدف کاربردی در پی اثبات این فرضیه است که جمهوری اسلامی ایران در دریای آزاد واجد برخی از صلاحیت های انتظامی است، داده های لازم را از منابع مختلف حقوق  بین الملل به روش کتابخانه ای گردآوری نموده و با روش توصیفی تحلیلی به ابعاد حقوقی صلاحیت های دولت در دریای آزاد پرداخته است و سرانجام، با پردازش داده ها و نگرش به حقوق داخلی، ایران را در دریای آزاد واجد صلاحیت انتظامی دانسته و کیفیت اِعمال آن را تبیین نموده است. 

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان