پژوهش ملل

برمبنای منشور ملل متحد یکی از اهداف اصلی حقوق بین الملل، تبیین و تعیین حقوق بین دولت ها و ملت ها و نحوه اجراء آنها براساس قواعد حقوقی شناخته شده بین المللی است تا از این طریق از بروز هرگونه تهدیداتی که بنحوی از انحاء موجب تضییع این حقوق و متعاقب آن تضعیف تعاملات دولت ها در روابط بین خود می گردد، جلوگیری کند. این در حالی است که عملکرد هدفدار برخی از دولت ها در صحنه بین المللی، عملا منجر به نادیده گرفته شدن این قواعد بین المللی گردیده و عرصه بین الملل را آبستن برخی تهدیدات مستقیم یا غیرمستقیم در قالب مفاهیم حقوقی نظیر: حقوق بشر، حقوق بشردوستانه و ... نموده است که در نوع خود نه تنها مشکلاتی را برای ملل و دولت های دیگر فراهم آورده بلکه صلح و امنیت جهانی را نیز به مخاطره می اندازد. در این رابطه، عملکرد دولت آمریکا بیش از هر دولت دیگری قابل رهگیری است. در این مقاله سعی بر این است تا با تبیین و تشریح برخی تهدیدات به این سوال اساسی که چگونه اقدامات آمریکا در منطقه خاورمیانه، در مقام اجرای قوانین منشور ملل متحد که از طریق دستاویزهایی چون حقوق بشر و حقوق بشردوستانه و ... انجام می شود، باعث ایجاد تهدیدات جدی علیه صلح و امنیت بین الملل می گردد، پاسخ داده شود. در توضیح فرضیه خود، به نمونه های بارز و آشکار برخی تهدیدات، نظیر: کاربرد زور، ترور، نسل کشی، تسلیحات هسته ای، مداخله بشردوستانه و اثرات آن پرداخته شده است.

خشونت علیه زنان از جمله مسائل نقض حقوق بشر است که در جوامع کنونی، در جهت تضییع حقوق زن مشاهده می گردد. بی تردید ادیان در جهت پیشگیری از این خشونت نقش به سزایی را ایفاء می کنند. از جمله می توان به خصوصیات دین اسلام اشاره نمود که نسبت به دیگر ادیان از چهارده قرن پیش، برای زنان حیثیت و منزلت انسانی قائل بوده و لذا با هرگونه خشونت و تحقیر زنان در جوامع و نسبیت های فرهنگی گوناگون مخالف بوده است. باتوجه به سیر تفکر در باب حقوق زن، آگاهی افراد جامعه از مبنای آن، غالبا افکار را به سمت انسان سالاری سوق می دهد و چه بسا با بررسی این موضوع از منظر دین اسلام پی به وجود مبنایی براساس کرامت انسانی برد که حقوق بشر جهانشمول غربی امروزه توجه خود را معطوف به آن نموده است، حال می توان به این نتیجه رسید که، کرامت انسانی در دین اسلام مبنای نفی هرگونه خشونت علیه زنان به مثابه اعطای حقوقی برای آنان مورد توجه بوده است.

پژوهش حاضر به روش شناسی و معرفت شناسی آیت اله مهدی حائری در موضوع حکومت و سیاست می پردازد. دیدگاه وی که معتقد است حکومت از شئون پیامبر (ص) و ائمه اطهار (ع) نیست، حکومت امری عرفی است و در زندگی اجتماعی، تنها از طریق وکالت می تواند مشروعیت داشته باشد. به این صورت که مردم کسانی را آزادانه بعنوان وکلای خود برای سامان دادن زندگی اجتماعی خویش انتخاب کنند، براساس کلام شیعه و در قالب نظریه استرشاد نقد و رد می شود. براساس کلام شیعی زندگی اجتماعی انسان طبق طبع اولیه آدمی تکامل گرا است و هرگونه جدایی از این طبع نوعی آسیب از این طبع اولیه است و انسان در جستجوی کمال و رشد با تأسی به یک الگو کامل انسانی به شکل گیری جامعه کمال گرا می انجامد. بدین جهت ماهیت زندگی اجتماعی انسان تجمع بر حول محور انسان کامل است تا با تأسی به وی زمینه تکامل فردی و اجتماعی فراهم شود. بی تردید عرصه های تکامل فردی و اجتماعی در این رویکرد مبتنی بر زیست در حیات جمعی حول محور انسان کامل است. اساس چنین جامعه ای رهبر آن است که در سنت کلامی امام و در عرفان انسان کامل نامیده می شود. لذا با رهبری نبی و امام است که انسان به تکامل می رسد و اینکه گفته شود؛ دستور الهی برای تشکیل حکومت از سوی امام و اطاعت مردم از امام وجود ندارد و حکومت امری شخصی است؛ سخن پسندیده ای نبوده و براساس نظریه استرشاد قابل قبول نیست. روش پژوهش در این مقاله توصیفی- اکتشافی است.

یکی از موضوعاتی که هم در عرصه سیاسی و هم در عرصه جغرافیای سیاسی مورد بحث قرار گرفته موضوع جهانی شدن است. جهانی شدن در زمینه های مختلف سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و غیره خود را نمایان ساخته است. جهانی شدن روندی اجتناب ناپذیر در اقتصاد، جامعه و سیاست است و در ابعاد اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی- سیاسی و علمی- فناوری دارای اهمیت ویژه ای است. بگونه ای که امروزه بطور فزاینده ای از جهانی شدن اقتصاد، جهانی شدن فرهنگ و جهانی شدن سیاست سخن گفته می شود. باتوجه به این مسئله سوال پژوهش حاضر بر این مبنا قرار گرفته است جهانی شدن سیاست چه تأثیری بر فرایند توسعه سیاسی در جمهوری اسلامی ایران داشته است؟ روش پژوهش در این مقاله توصیفی- تحلیلی است و از رهیافت نظری «نئولیبرالیسم» جهت تبیین موضوع پژوهش استفاده شده است. یافته پژوهش نشان می دهد گرایش به دولت رفاهی و دخالت گسترده دولت در اقتصاد می تواند شرایط نامساعدی برای شکوفایی جوامع مدنی فراهم آورد. بنابراین در توسعه سیاسی مواردی مانند گفتمان حاکم بر کشور، نوع ایدئولوژی، شکل حاکمیت، نوع رهبری، شرایط جغرافیایی سیاسی و جغرافیای راهبردی و منابع کشور باید مدنظر قرار گیرد.

امروزه تغییرات آب و هوایی جزء مسائل و نگرانی های قابل توجه جامعه بین المللی به شمار می رود، که نه تنها عوامل زیست محیطی بلکه جوامع بشری را با خطر مواجه ساخته است. در این جستار در پی آن هستیم تا پدیده تغییرات آب و هوایی و آثار و پیامدهای ناشی از آن را بر صلح و امنیت بین المللی بررسی نمائیم. آثار تغییرات آب و هوایی به مقوله های زیست محیطی محدود نمانده و ارتباط این تغییرات با صلح و امنیت بین المللی و در نتیجه امنیت انسانی را پیش کشیده است که نیاز به دخالت نظام حقوق بین الملل برای رویارویی با این پدیده را آشکار می سازد؛ امری که می تواند تهدیدی علیه صلح و امنیت بین المللی بر ماده 39 منشور ملل متحد به شمار آید. از این رو شورای امنیت به موجب فصل هفتم به ویژه مواد 40، 42 و 43 می تواند تصمیماتی را اتخاذ نماید که طبق ماده 25 منشور برای دولت های عضو الزام آور باشد. در نتیجه مسئله تغییرات آب و هوایی باتوجه به پیامدهایی که در سطح داخلی و بین المللی به دنبال دارد، تهدیدی علیه صلح و امنیت بین المللی تلقی می شود و عدم مسئولیت بین المللی دولت ها در نهادینه سازی مسئولیت کیفری و تخریب محیط زیست درخصوص طرح این مسئله، ناشی از انتقاداتی است که بر پیکره قدرت و سیاست در عرصه بین المللی وارد می شود.

در این پژوهش نگاهی به مقولات مربوط به کسره اضافه در زبان های گیلکی و مازندرانی و سپس به بررسی اضافه در زبان تالشی ریک (که تمرکز اصلی این پژوهش می باشد) پرداخته شده است. باتوجه به بررسی های انجام شده مشاهده شد که عنصر اضافه در زبان تالشی از نوع اضافه معکوس می باشد. در بخش دیگر مقاله نیز به نقش شناختی این عنصر در زبان تالشی (در ساخت مضاف˗ مضاف الیه) اشاره شده است. عنصر اضافه به نظر می رسد که در مفهوم سازی ذهنی نقشی را ایفا می کند. در بحث نتیجه گیری که انجام شده، نشان از این دارد که در زبان تالشی هنگام تغییر این سازه ها، ساخت مدنظر نادستوری نمی شود و همین عامل امکان تغییر نگرش در ذهن گویشور را ایجاد می کند. عنصر اضافه در زبان های ایرانی (غربی) وجود دارد که نقش ارتباط دهنده بین هسته اسمی و شناسه های آن را برعهده دارد. این عنصر پرکاربرد بنا به گفته بسیاری از زبان شناسان زایشی هیچگونه نقش معنایی در مفهوم سازی ذهنی ندارد، درحالیکه باتوجه به نظریه گشتالت، تصویر و زمینه، نشان داده ایم که با تغییر جای عناصر در سازه های ملکی که در آن عنصر اضافه بکار می رود چگونه مفهوم سازی در ذهن گویشور دچار تغییر می شود. و همچنین عنصر اضافه نقش تعیین کننده در تشخیص سازه ای که از نظر شناختی "تصویر" می باشد، را دارد.

بیشتر کشورهای در حال توسعه، برای بهبود کیفیت زندگی، کاهش نابرابری، دوگانگی و کاهش مهاجرت روستائیان به شهرهای بزرگ راهبردهای متفاوتی انجام داده اند، از مهمترین آنها، تبدیل روستاها به شهرهای کوچک و تقویت آنهاست که پیامدهای مختلفی همچون عوامل اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی در زندگی ساکنان آن منطقه نمایان می شود. این پژوهش به بررسی تأثیر شهر شدن زیارت بر کیفیت زندگی، وضعیت اقتصادی و مطلوبیت سکونتگاهی ساکنان در سال 1396 می باشد. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و گردآوری اطلاعات پیمایشی با استفاده از پرسشنامه خودساخته پژوهشگر بوده، جامعه آماری اهالی شهر و نمونه آماری 102 نفر که به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شده اند. از نرم افزار SPSS و آزمون T تک نمونه ایی برای تجزیه و تحلیل داده ها با سطح معناداری آزمون کلموگروف اسمیرونف استفاده شده است. توزیع نمرات در سه متغیر نرمال بوده، نتایج آن: 1- شهر شدن زیارت بر کیفیت زندگی ساکنان تاثیردارد؛ 2- شهر شدن زیارت بر وضعیت اقتصادی- اجتماعی زندگی ساکنان تاثیر ندارد؛ 3- شهر شدن زیارت بر ساماندهی مطلوبیت سکونتگاهی تاثیر دارد. آزمون پیرسون در سطح اطمینان 95 درصد از ضریب همبستگی جدول بحرانی (r=0.195) کمتر، افزایش سن بر کیفیت زندگی، وضعیت اقتصادی- اجتماعی و مطلوبیت سکونتگاهی جامعه تاثیر ندارد و افزایش تحصیلات برکیفیت زندگی، وضعیت اقتصادی-اجتماعی تاثیر ندارد، ولی بر مطلوبیت سکونتگاهی تاثیر دارد، با افزایش تحصیلات مطلوبیت سکونتگاهی نیز افزایش می یابد.