پژوهش ملل

خاطره گویی یک سبک مهم و اصیل در روایت حوادث جنگ برای نسل های آینده و ثبت و ضبط و انتقال تجارب تلخ و شیرین نسل های پیشین و نسل حاضر برای نسل های بعد است که زنان اقوام مختلف ایرانی در این میان از جایگاه ویژه ای برخوردار بوده اند. نهضت خاطره نویسی جنگ، در ایران یکی از گسترده ترین رویدادهای فرهنگی به شمار می آید. از نخستین روزهای مقاومت مردمی داستان و خاطره با وجوه افتراق و اشتراک به شرح وقایع پرداخته اند. حضور استوار زنان در جنگ به ویژه مبارزه های دوره معاصر یکی از مهمترین عرصه ها برای ظهور محکم آنان است. در ادبیات پایداری بی بی مریم، معصومه آباد، زهرا حسینی در جنگجویی و شجاعت پیوند مستقیمی داشته اند. هر سه با نوشتن کتاب خاطرات، خلاقانه درک عمیق خودشان را از اجتماع بیان کرده اند، و در توصیف قهرمانی آزادیخواه، با عمق بخشی به اندیشه و پرورش موضوع صحنه های قبل از پیروزی در جنگ و مقاومت صبورانه آنها در برابر فشارها و آزارهای رژیم بعث بر خود و خانواده هایشان خاطرات شان را به نگارش درآوردند. این پژوهش، مضامین و مفاهیمی چون: مبارزه، سیاست، اجتماع، انسان دوستی، وطن پرستی، قهرمان پروری، آزادی، استقامت در برابر دشمنان را بطورکامل نشان داده است. و با بیان همانندی و ناهمانندی هایی واقعیت های زمان هر کدام از نویسندگان را با ارائه شواهد ذکر کرده است.

این مقاله با هدف بررسی رابطه تعارض قوانین و تعارض دادگاه ها تدوین شده است. بطوریکه یکی از اساسی-ترین بخش های حقوق بین الملل خصوصی مربوط به مسئله رابطه تعارض قوانین و تعارض دادگاه ها و مقرراتی که در این زمینه وجود دارد می باشد. در این مقاله به بررسی و شناخت رابطه تعارض قوانین با تعارض دادگاه ها و مسایل و مقررات مربوط به آن پرداخته شده است. در حقوق داخلی نیز بحث صلاحیت قاضی و دادگاه نیز پیش می آید که به آن صلاحیت ذاتی یا نسبی گویند و محل اقامت شخصی است که این صلاحیت را روشن می کند. و در صورت تعارض قوانین این نکته حائز اهمیت است که ممکن است دادگاه ملی صلاحیت رسیدگی به موضوع را داشته باشد اما این صلاحیت باعث اعمال قانون ملی نخواهد شد. رابطه تعارض قوانین و تعارض دادگاه ها به چند صورت بروز می کند؛ وجوه اشتراک بین تعارض قوانین و تعارض دادگاه ها، وجوه اشراق بین تعارض قوانین و تعارض دادگاه ها، تاثیر متقابل تعارض قوانین و تعارض دادگاه ها مورد بررسی قرار گرفت. پژوهش حاضر به این نتیجه رسید که در رابطه تعارض قوانین و تعارض دادگاه ها، حل مسأله تعارض دادگاه ها مقدم بر حل مسئله تعارض قوانین است.

اهمال کاری یکی از پدیده های مشکل ساز برای تعداد زیادی از افراد است که میلیون ها نفر را در جهان تحت تأثیر قرار داده است. هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه هویت تحصیلی و اهمال کاری تحصیلی است. به این منظور 301 نفر از دانش آموزان دختر دوره دوم متوسطه ناحیه یک شهر ساری در سال تحصیلی 98-97 به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای انتخاب و پرسشنامه های هویت تحصیلی و اهمال کاری را تکمیل نمودند. تجزیه و تحلیل داده های آماری گردآوری شده در این پژوهش با استفاده از آمار توصیفی (میانگین، انحراف معیار، چولگی و واریانس) بوده و آمار استنباطی (رگرسیون چند متغیره، ضریب همبستگی پیرسون) انجام گرفته است. نتایج، نشان دهنده این واقعیت بود که بین هویت تحصیلی موفق با اهمال کاری تحصیلی رابطه منفی و معنادار وجود دارد و بین هویت تحصیلی سردرگم و هویت تحصیلی دیررس با اهمال-کاری تحصیلی رابطه مثبت و معنادار وجود دارد. باتوجه به توضیحات و بررسی های مختصری که در مورد رویکردهای مختلف اهمال کاری ارائه شد و نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده ها می توان چنین نتیجه گرفت که امروزه جهت رفع مشکل اهمال کاری دانش آموزان باید به عوامل مرتبط با این پدیده توجه کرد و درصدد رفع آنها کوشید. همان اندازه که مباحث نظری با مطالعات تجربی و دقیق همراه می شود، یافته های امیدوار کننده تری نیز به دست می آید.

دستیابی به اهداف مستلزم پیروی از مجموعه ای از بایسته هاست، و البته میزان التزام و پایبندی به آنها در طول مسیر تعیین کننده میزان موفقیت در رسیدن به مقصود است. نظم از جمله عناصر اجتناب ناپذیر، و چه بسا نقشه راه رسیدن به آرمان هاست. فارق از توصیه اکید کلام وحی، انبیاء و اولیاء الهی، اهل خرد نیز بر اهمیت نظم، منطبق با ارزش ها و باورها، و تأثیر آن بر تمامی شئون زندگی، اعم از فردی یا اجتماعی، بعنوان قاعده ای کلی، همچنین سامان دهنده بینش، منش و کنش افراد اذعان کرده اند. همچون نظم در نظام هستی، از نظر آنان روابط انسانی متأثر از ارزش های مشترک در یک مجموعه، شرط مسلم رسیدن به نظم اجتماعی در سایه توجهات مدیری توانمند می باشد. در پژوهش پیش رو پژوهشگر قصد دارد به روش کتابخانه-ای، با رویکرد اجتماعی و با استعانت از نظریات اندیشمندان، و تمرکز عمده بر نظریه نظم اجتماعیِ ارائه شده تالکوت پارسونز، پس از مروری اجمالی بر سیره فردی و اجتماعی نبی اکرم، و شرح احوالات مردم سرزمین عربستان، شیوه مدیریتی آن حضرت، همچنین میزان موفقیت ایشان را در بنیاد نهادن جامعه ای نوین با پیروی از عنصر نظم به آزمون بگذارد. بنابراین سوال پژوهش حاضر پاسخ به این پرسش است که تا چه میزان پیام آور توحید توانستند با تلاش برای نهادینه کردن ارزش های اسلامی و جایگزینی آن با آنچه پیش از آن در میان مردم آن دیار مرسوم بود، به همسو کردن آرمان های تازه مسلمانان توفیق یافته و در نتیجه به نظم اجتماعی دست یابند.

پراگماتیسم و نو پراگماتیسم از مهمترین مکاتب فلسفی هستند که در دهه های اخیر، بسیاری از حوزه های زندگی اجتماعی از جمله حقوق و سیاست را بطور جدی تحت تاثیر خود قرار داده است. باتوجه به این دو مکتب، مفهوم حقوق بشر به روشنی مفهومی اختلافی و بحث انگیز و نیازمند توجیه است. در قرن 19 عقل به «عقل علمی» تبدیل شد و چنانکه پیداست علم نیز دشمن مفهوم حقوق طبیعی بود. افزون بر این، واکنشی علیه فردگرایی نظریه حقوق طبیعی نیز به وجود آمد و این اندیشه ارسطویی که مفهوم اساسی فلسفه سیاسی جامعه است، دوباره احیاء شد. در حقیقت ریچارد رورتی استدلال کرده است که هیچ مبنای نظری برای حقوق بشر وجود ندارد، زیرا هیچ مبنای نظری برای هیچ باوری وجود ندارد. البته این چیزی نیست که مایه تاسف باشد، چراکه هم این حقیقتی فلسفی و ضروری است و هم مسئله حقوق بشر برای موفقیت اش نیازی به نظریه ندارد بلکه نیازمند همدلی است. در این پژوهش به معرفی مبانی پراگماتیسم و نو پراگماتیسم پرداخته و سپس به بررسی جایگاه انسان در این مکتب با تکیه بر آراء یکی از فلاسفه این مکتب "ریچارد رورتی" پرداخته و در نهایت نظر او راجع به حقوق بشر به وضوح شرح داده خواهد شد.

در حقوق موضوعه ایران، نظام ادله قانونی در دادرسی حقوقی پذیرفته شده است بطوریکه دلایلی را که دادرس برای اثبات دعوا باید مورد استفاده قرار دهد در مواد 1258 از ق.م و 248 و 257 از ق.آ.د.م احصا شده است. در دادرسی حقوقی انگلیس برخلاف بسیاری از کشورها، علی القاعده ادله شفاهی همانند شهادت از مدارک کتبی رایج تر است. مقوله اثبات دعوا برپایه نظام مترقی دادرسی، آزادی مناسبی را برای قاضی در رسیدگی به دعاوی و ارزیابی ادله اثباتی در دادرسی حقوقی به نسبت بسیاری دیگر از کشورها از جمله ایران ایجاد نموده است. سوالی که در این پژوهش مطرح می شود این است که؛ ارزیابی ادله اثبات دعاوی در حقوق ایران و انگلیس به چه صورت می باشد؟ در صورت غیرقانونی بودن روش به دست آوردن دلیل، قاضی می تواند این مسئله را در ارزیابی کلی دادرسی موثر بداند؟ که در پاسخ می توان گفت، ارزیابی ادله در حقوق انگلیس از آزادی بیشتری برخوردار است بطوریکه دلایل بر قاضی تحمیل نمی شود و قاضی هر نوع دلیل را می تواند مورد ارزیابی قرار دهد. در حالیکه در حقوق ایران بعضی از ادله بر قاضی تحمیل می شود و ناچاراً باید طبق همان ادله اقدام به صدور رای نماید. در صورت غیرقانونی بودن دلیل، می تواند در ارزیابی کلی دادرس از موضوع و باتوجه به مجموعه شرایط و اوضاع و احوال حاکم بر مسئله موثر باشد و اینکه در صورت تقصیر یا اشتباه دادرس در ارزیابی ادله مسئولیت کیفری، انتظامی و مدنی بر او بار خواهد شد.

مکتب انگلیسی علیرغم گرایشاتی که در هستی شناسی و روش شناسی به خردگرایان و واقعگرایان دارد ولی در بعد امنیت آن را بعنوان یک ارزش هنجاری تعریف می کند و نه یک موضوع ابزاری و معتقد است که؛ امنیت، برساخته اجتماعی است و قابل تغییر، فلذا باید در یک جامعه امنیتی که لزوماً به دولت محدود نمی شود، مستقر گردد. در این مقاله سعی بر این است تا مکتب انگلیسی از ابعاد مختلف مورد بررسی قرار گیرد. نخست اینکه آیا این مکتب واجد مداخلات روش شناسانه و هستی شناسانه در باب مقوله امنیت می باشد؟ تفسیر مکتب انگلیسی از گفتمان امنیت چگونه است؟ و سوال آخر اینکه رابطه این مکتب با مکاتب دیگر نظیر؛ واقعگرایی، خردگرایی و انقلابی گرایی چگونه می باشد؟ در پاسخ به سوالات مطرح شده در این مقاله باید بگوییم: اندیشمندان مکتب انگلیسی علیرغم اساسی بودن امنیت روابط بین الملل در نظریه و عمل، توجه صریح و آشکاری به امنیت از خود نشان نداده اند. لیکن باتوجه به اظهارات اندیشمندان دو گروه "کثرت گرا و همبستگی گرا" از این مکتب، به نظر می رسد هر دو گروه سعی دارند تا حدودی این خلأ را در تفکر مکتب انگلیسی با طرح این استدلال پر کنند که مکتب انگلیسی روی اصلی ترین ایده های یک فهم صریح و ضمنی از امنیت شکل گرفته است.