پژوهش ملل

پژوهش ملل

پژوهش ملل آذر 1400 شماره 70

مقالات

۱.

پیامدهای بحران ویروس کووید 19 بر سیاست داخلی جمهوری اسلامی ایران و جامعه جهانی

تعداد بازدید : ۱۴۵ تعداد دانلود : ۱۳۸
شیوع همه گیری ویروس کرونا، وضع تازه ای را در جهان انسانی بوجود آورده است. از اولویت افتادن دعواهای سیاسی، فروریختن دگم های مذهبی، آسیب پذیری بالقوه انسان ها در مواجهه با طبیعت و اهمیت بیش از پیش علم در زندگی بشر، بخشی از تغییرات و تذکرات ناشی از ورود ویروس کرونا به زندگی انسان مدرن می باشد. طبق آمارهای اعلامی تاکنون بیش از 40 میلیون نفر در سراسر دنیا به این ویروس مبتلا شده اند و بیش از یک میلیون و 115 هزار نفر نیز جانشان را از دست داده اند. این ویروس همچنین به محکی برای کارآمدی و عقلانیت نظام ها و چهره های سیاسی گوناگون بدل شده است. در ایران نیز شیوع ویروس کرونا، واکنش های متفاوتی داشته است: برخی کرونا را گواه جدید ناکارآمدی نظام سیاسی می دانند، برخی نیز با نشان دادن وضعیت جوامع غربی مبتلا به این ویروس، عملکرد حکومت ایران را قابل قبول می دانند. مقاله حاضر با هدف بررسی تاثیرات ویروس کووید 19 بر سیاست داخلی ایران و جامعه جهانی با روش توصیفی - تحلیلی انجام گرفته است. سوال اصلی این است که با شیوع قابل چشم گیر ویروس کرونا در جهان چه تغییراتی در سیاست داخلی و عرصه بین الملل را شاهد خواهیم بود؟ تحلیل اطلاعات نشان می دهد که ویروس کووید 19 تاثیرات قابل توجهی در حوزه اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی در عرصه نظام بین الملل می تواند داشته باشد. لذا در بعد سیاسی باعث تغییر در رویکرد و باور قدرت های تاثیرگذار بر نظام بین الملل، ایجاد فضای توطئه سازی، تضعیف دموکراسی و تقویت اقتدارگرایی و تغییر در حوزه نظریه های مهم روابط بین الملل شده است.
۲.

تأثیر امنیت زیست محیطی بر تحکیم صلح پایدار در سده بیست ویکم: موانع و چالش ها

نویسنده:
تعداد بازدید : ۵۲۴ تعداد دانلود : ۱۹۰
گذار سیستمی به نظام بین الملل پساجنگ سرد، ماهیت صلح و امنیت بین المللی را دچار تحول ماهوی و کارکردی نموده است، بنحویکه مولفه های سازای صلح پایدار بین المللی مشتمل بر نظم سازی در مقابل تهدیدات زیست محیطی، اقتصادی، اجتماعی و انسانی در سطح ملی، منطقه ای و جهانی مفهوم پردازی می گردد. در مقاله حاضر روش پژوهش به صورت تبیینی-تحلیلی بوده و با استفاده از منابع اسنادی، ضمن بررسی اهمیت مقوله امنیت زیست محیطی بعنوان یک پدیده امنیتی نوظهور و پویا، به واکاوی نقش و جایگاه امنیت زیست محیطی در ارتقای صلح وثبات جهانی و چالش ها و موانع مواجهه با این مهم، پرداخته می شود. سوال اصلی این است که، چگونه امنیت زیست محیطی می تواند صلح پایدار در سده بیست ویکم را تحکیم بخشد؟ در پاسخ این فرضیه مطرح است که؛ امنیت زیست محیطی با کنترل و ساماندهی تهدیدات انسانی، اجتماعی و اقتصادی، بی نظمی و آنتروپی سیستمی در نظام بین الملل را کاهش داده و زمینه ساز وضعیت صلح پایدار در سیستم بین المللی خواهد گردید. یافته نشان می دهد که؛ تهدیدات زیست محیطی از طریق هم افزایی سایر مؤلفه های بی ثبات کننده در نظام بین الملل (تهدیدات اقتصادی، اجتماعی و انسانی) صلح پایدار جهانی را تهدید می کند که در این راستا، تحکیم صلح پایدار بین المللی منوط به ایجاد و حفظ امنیت زیست محیطی پایدار در چارچوب یک گفتمان و عمل همگانی و فعال می باشد.
۳.

بررسی تروریستی خواندن سپاه پاسداران از جانب آمریکا از منظر حقوق بین الملل

تعداد بازدید : ۲۸۹ تعداد دانلود : ۲۵۷
این مقاله به بررسی تروریستی خواندن سپاه در قالب حقوق بین الملل پرداخته است. ایالات متحده آمریکا در تازه ترین اقدام خود علیه جمهوری اسلامی ایران، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را در فهرست سازمان های تروریستی خود قرار داد. این اولین بار است که یک نهاد رسمی از یک دولت مستقل از سوی کشوری دیگر با چنین تصمیمی مواجه می شود. مقامات این کشور با متهم نمودن این نهاد به حمایت از تروریسم در منطقه از این اقدام خود بعنوان اهرمی برای فشار بیشتر و کشاندن ایران به میز مذاکره نام برده اند. در مقاله پیش رو سعی بر آن شده تا با ارائه تعریفی از تروریسم و بررسی اسناد جهانی و قوانین داخلی آمریکا در این خصوص به بحث پرداخته و ضمن توصیفی از شرایط ایجاد شده به تحلیل حقوقی این اقدام بپردازیم. جمهوری اسلامی ایران در قبال این تصمیم، دست به اقدام متقابل زده و فرماندهی مرکزی آمریکا موسوم به سنتکام و تمامی نیروهای وابسته به آن را گروه تروریستی اعلام کرده است. یافته ها بر این اصل استوار است که این اقدام ایالات متحده خلاف اصول منشور ملل متحد، ناقض صلح و امنیت و نظم بین المللی قلمداد می شود و حضور پررنگ شورای امنیت را بعنوان رکن حافظ صلح سازمان ملل در این عرصه طلب می کند. همچنین وفق مواد 40 و 41 کمیسیون حقوق بین الملل درخصوص مسئولیت دولت ها، مسئولیت بین المللی ایالات متحده را در پی داشته، محکوم به عدم شناسایی است و اصولا باید به شورای امنیت گزارش شود.
۴.

رقابت استراتژیک ابرقدرت ها؛ نقش و جایگاه چین و آمریکا در پرونده هسته ای کره شمالی

نویسنده:
تعداد بازدید : ۱۴۰ تعداد دانلود : ۱۱۴
بحران هسته ای کره شمالی باتوجه به اهمیت و پیچیدگی های آن، یکی از مهم ترین زمینه های بروز و ظهور رقابت استراتژیک میان ایالات متحده آمریکا و چین می باشد. ایالات متحده در پوشش شورای امنیت سازمان ملل متحد با صدور قطعنامه ها و تحریم های گوناگون تلاش هایی را برای کنترل فعالیت های هسته ای کره شمالی انجام داده است. چین نیز اگرچه مهم ترین هوادار و حامی کره شمالی به شمار می رود، اما با گسترش فعالیت های هسته ای و موشکی کره شمالی موافق نیست. در این مقاله میزان تهدیدآمیز بودن بحران هسته ای کره شمالی برای دو کشور مورد ارزیابی قرارگرفته است. مقاله حاضر در پی پاسخ به این سوال است: بحران هسته ای کره شمالی چگونه از طریق موازنه تهدید میان آمریکا و چین به رقابت و منازعه استراتژیک میان این دو کشور دامن می زند؟ در پاسخ این فرضیه مطرح است: آمریکا می کوشد از یکسو با حل بحران هسته ای کره شمالی جایگاه هژمونیک خود در عرصه نظام بین الملل را حفظ کند و از سوی دیگر با رفع این بحران به نوعی به تضعیف رقیب نوظهور خود، چین بپردازد. از سوی دیگر، چین با در نظر گرفتن تبعات منفی گسترش بحران هسته ای در شبه جزیره کره برای کشورش، تمام تلاش خود را مصروف بهره گیری بیشتر از این بحران در رقابت استراتژیک با ایالات متحده نموده است. روش پژوهش توصیفی-تحلیلی بوده و داده های آن از طریق مطالعات کتابخانه ای گردآوری و در چارچوب نظریه موازنه تهدید استفان والت، بررسی و تحلیل شده اند.
۵.

نگاهی به علل و زمینه های اشاعه و نفوذ انقلاب اسلامی در کشور لبنان (از منظر الگوی نظریه پخش)

تعداد بازدید : ۲۵۷ تعداد دانلود : ۱۳۲
صدور انقلاب اسلامی به سایر کشورهای جهان از نخستین روزهای به پیروزی رسیدن انقلاب اسلامی در کلام امام خمینی (ره) بعنوان رهبر انقلاب اسلامی پدیدار گشت. باتوجه به زمینه تاثیرپذیری عقیدتی و ایدئولوژیکی لبنان از انقلاب اسلامی، جهان شاهد بوجود آمدن یک تشکیلات منظم و منسجم نظامی و سیاسی در لبنان است. هدف مقاله حاضر واکاوی و تحلیل مبانی علل و زمینه های اشاعه و نفوذ انقلاب اسلامی در کشور لبنان می باشد. باتوجه به تاثیر ملموس انقلاب اسلامی در لبنان بررسی علمی علل آن ضروری می نماید بر همین اساس نوشتار حاضر با استفاده از روش تحلیلی – توصیفی و با تکیه بر منابع کتابخانه ای و الکترونیکی ضمن بررسی پایه های و عقیدتی انقلاب اسلامی ایران، به بررسی تاثیر این منابع بر شیعیان لبنان پرداخته است. یافته ها نشان می دهد که نفوذ انقلاب اسلامی ایران در کشور لبنان به دلیل داشتن آرمان مشترک که همانا پیروی از اسلام بعنوان یگانه راه سعادت در برابر اندیشه های لیبرالیسم و مارکسیسم، مولفه های ارزشی و فرهنگی مشترک چون آزادی، عدالت، استقلال و عزت، دشمن مشترک که همانا ابرقدرت ها و نمایندگان آنها در منطقه و ایدئولوژی مشترک که همان ایدئولوژی اسلام شیعی تحت رهبری ولی فقیه می باشد.
۶.

حقوق کودک از سیادت تا وزارت

تعداد بازدید : ۲۵۵ تعداد دانلود : ۱۲۳
کنوانسیون حقوق کودک مصوب ۱۹۸۹ شامل حقوق صیانتی، تأمینی و مشارکتی است که قسم اخیر، نوآوری عمده این سند نسبت به اسناد پیشین تلقی می شود و بر سه رکن مصلحت، ظرفیت و صدا استوار است. این مقاله به ناکامی های نظری و عملی اصول مشارکتی CRC می پردازد و در برابر مشارکت سیادتی و ریاستی کودک که روح کلی این سند است، سعی در معرفی ایده دیگری تحت عنوان مشارکت وزارتی دارد با این ادعا که ایده مشارکت وزارتی در میان تئوری-هایی که تاکنون در ادبیات تفسیری کنوانسیون مطرح شده، نظرا و عملاً قابل دفاع ترین ایده است. مسئله اصلی این تحقیق، تحلیل چگونگی صیانت و حفاظت از کودک در مقابل آفات و تهدیدها در عین معتبر دانستن مشارکت او در سطوح مختلف از تصمیم گیری است. این مقاله با بررسی نظرات مفسرین کنوانسیون حقوق کودک و نگاه انتقادی به آراء ایشان با روش توصیفی-تحلیلی و شیوه کار کتابخانه ای، نقاط بحرانی گفتمان رایج حقوق کودک را شناسایی می کند و با خوض در بحر نصوص مبنایی نظام حقوق داخلی سعی در صید ایده ای نوین برای تحلیل حقوق کودک بعنوان عضوی حیاتی از کالبد حقوق بشر دارد.
۷.

تأثیر روش تدریس پژوهش محور در آموزش درس تاریخ (مطالعه موردی: دانش آموزان متوسطه دوم)

نویسنده:
تعداد بازدید : ۵۵۷ تعداد دانلود : ۲۸۸
در عصر حاضر بر روش های فعال تدریس مبتنی بر نظریات شناختی و ساخت گرایانه تأکید می شود که فرض اصلی بر این است که هرچه میزان مشارکت دانش آموزان در آموزش افزایش یابد، یادگیری بیشتری صورت می گیرد، در این راستا، معلم نقش بسیار مهم و اساسی را برعهده دارد، زیرا علاوه بر نقش هدایتی، حمایتی؛ سازمان دادن به فعالیت های یادگیری دانش آموزان و رشد هماهنگ ابعاد وجودی آنان نیز به عهده اوست. مقاله حاضر به منظور بررسی کاربردی روش های تدریس فعال در آموزش درس تاریخ صورت گرفته است. به منظور دستیابی به اهداف پژوهش ابتدا روش های فعال تدریس بررسی می شود. روش انجام پژوهش به صورت کتابخانه ای و با رویکرد توصیفی - تحلیلی است. نتایج نشان می دهد روش های تدریس ایفای نقش، کار مشارکتی و گروه های کوچک در آموزش درس تاریخ کاربردی است. همچنین روش های تدریس اعضای تیم، جستجوی موقعیت و گردش علمی از جمله روش های تدریس کاربردی در آموزش تاریخ بیان شده است. در همین راستا یکی از بهترین روش های تدریس درس تاریخ، روش استقرایی و ساخت گرایی عنوان شده است.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۸۳