پژوهش ملل

پژوهش ملل

پژوهش ملل بهمن 1395 شماره 14

مقالات

۱.

از سیاست نگاه به شرق تا سیاست سرد: مرکل، پوتین و سیاست خارجی آلمان در قبال روسیه*

تعداد بازدید : ۱۱۳۷ تعداد دانلود : ۵۲۲
روابط آلمان با روسیه برای امنیت اروپا و کلیت نظام غرب از زمان جنگ جهانی دوم به بعد اهمیت اساسی داشته است. لذا علیرغم بحران های ژئوپلیتیکی ناشی از پایان جنگ سرد و فروپاشی شوروی، رویکرد همکاری به عنوان ادامه سیاست نگاه به شرق، همچنان در مرکز توجه سیاست آلمان نسبت به روسیه باقی ماند و حتی این کشور به عنوان شریک راهبردی روسیه در اروپا شناخته شد. با این وجود، از سال 2012 شرایط شروع به تغییر کرد و این روند منفی در زمان بحران اوکراین در سال 2014 نیز شدت گرفت. از آن زمان تا کنون روابط آلمان و روسیه دیگر آن سطح درک متقابلی را که قبلاً داشت، نشان نمی دهد. در این مقاله در وهله اول، تمرکز روی کار توصیفی بوده و بعد به دنبال تأیید این مطلب که آیا سیاست آلمان نسبت به روسیه در طول سال های گذشته تغییر کرده است یا نه و اگر تغییر کرده تا چه حد و در چه راستایی بوده است؟ نتیجه ای هم که گرفته شد این است که سیاست کنونی آلمان نسبت به روسیه، با شرایط پس از جنگ سرد تطابق بیشتری دارد و دیگر این کشور از بیان انتقادات تند و تیز نسبت به روسیه نگران نیست و آماده است تا هزینه های ناشی از تحریم اقتصادی روسیه به جهت نقض قوانین بین المللی را نیز تحمل کند. از سوی دیگر باید گفت که تغییر سیاست آلمان در قبال روسیه چندان کلی و عمیق نیست و هنوز هم شراکت و همکاری به عنوان گزینه ای مطلوب، مدنظر آلمانی ها است.
۲.

نقش ارتباطات سازمانی در نظام آموزشی

تعداد بازدید : ۲۴۱۱ تعداد دانلود : ۱۰۰۵
ارتباط از جمله پدیده هایی است که با همه جوانب زندگی انسان پیوند خورده است. ارتباطات از مهم ترین و پیچیده ترین رفتارهای انسانی است که روز به روز بر این پیچیدگی افزوده می شود. انسانها بخش مهمی از زندگی خود را در سازمان های رسمی و غیررسمی سپری می کنند که در آن ارتباطات جریان دارد. ارتباطات سازمانی امری انکارناپذیر است، زیرا مراحل انجام کار را ترغیب کرده و تبادل اطلاعات بین کارکنان رده های مختلف سازمانی را امکان پذیر می سازد. در این میان ارتباطات در سازمان های آموزشی به مراتب حساس تر و پیچیده تر هم می شود. هر چه شرایط بهتری برای جریان ارتباطی در سطح فردی، گروهی و سازمانی فراهم گردد شرایط برای آموزش موثرتر فراهم می گردد. در این مقاله از روش پژوهش توصیفی و برای جمع آوری اطلاعات از روش مطالعه میدانی و کتابخانه ای استفاده شده و بررسی نتایج از نوع تحلیلی می باشد. در مورد ارتباطات نظریه های متفاوتی بیان شده است که این نظریه ها می توانند به برقراری ارتباطات موثر در سازمان منجر شود. رهبران و مدیران آموزشی با شناخت ابعاد، فرایندها، الگوها، شبکه ها و رویکردهای ارتباطی می توانند کاراترین آنرا شناخته و در ساختار آموزش بکار گیرند تا نتایج خوبی بدست آورند.
۳.

رابطه سلامت روانی و شادکامی با تعهد سازمانی پرسنل اداره آموزش و پرورش شهرستان بهشهر

تعداد بازدید : ۶۶۲ تعداد دانلود : ۱۲۴۹
هدف از پژوهش حاضر »بررسی رابطه سلامت روانی و شادکامی با تعهد سازمانی پرسنل اداره آموزش و پرورش شهرستان بهشهر« می باشد. به این منظور از بین 97 نفر از پرسنل حاضر در این اداره، طبق فرمول مورگان و کرجسی، تعداد 78 نفر به عنوان نمونه، از روش تصادفی انتخاب شدند. داده های پژوهش نیز با استفاده از سه پرسشنامه استاندارد سلامت روانی، شادکامی آکسفورد و تعهد سازمانی جمع آوری و تحت نرم افزار SPSS تجزیه و تحلیل شدند. یافته های فرضیه اصلی بیانگر این است که رابطه معناداری بین سلامت روانی و شادکامی با تعهد سازمانی پرسنل اداره آموزش و پرورش شهرستان بهشهر وجود دارد. نتایج فرضیه فرعی نشان داد از بین مولفه های سلامت روانی، علائم جسمانی با تعهدپرسنل رابطه مستقیم وجود دارد. از طرفی علائم اضطراب، بی خوابی و علائم افسردگی با تعهد سازمانی رابطه معکوس دارد. همچنین علائم اختلال در کارکرد اجتماعی با تعهد سازمانی پرسنل رابطه معناداری ندارد. از بین مولفه-های شادکامی، رضایت از زندگی، حرمت شخص و رضایت خاطر شخص با تعهد پرسنل رابطه مستقیم دارد. همچنین بهزیستی فاعلی و خلق مثبت با تعهد سازمانی پرسنل رابطه ای ندارد.
۴.

تأثیر تفکیک قوا برعملکرد جمهوری اسلامی ایران: نقاط قوت و ضعف

تعداد بازدید : ۱۰۰۳ تعداد دانلود : ۶۵۱
اصل تفکیک قوا یکی از مولفه های نظام های دموکراتیک است. اصلی که علاوه بر تسهیل امور حکومتی بر جلوگیری از خودسری های قدرت سیاسی می کاهد. لکن این مدعا باید پذیرفته شود که اصل تفکیک قوا لزوماً به معنای تفکیک واقعی و یا نسبی نیست و لاجرم هر ساختار اساسی و سیاسی که از این مبنا پیروی نکند نظام مردم سالار نیست، که به واقع اشتباه است. تفکیک قوا با آنچه که در مقابل استقلال قوا گفته می شود متفاوت است. چه اینکه برخی رژیم های اقتدارگرا نیز به ظاهر از این اصل پیروی می کنند ولیکن استقلال قوا را مورد هجمه قرار می دهند. قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، هم اصل تفکیک قوا و هم استقلال قوا را پذیرفته است. لکن نه بر مبانی نظری غربی بلکه با مبانی درون ساختی ایدئولوژی حکومتی خود. بنابراین در این پژوهش به بررسی مبانی نظری اصل تفکیک قوا پرداخته و سپس با ویژگی درون ساختی، ساختار قدرت سیاسی در نظام جمهوری اسلامی ایران بر طبق قانون اساسی به این پرسش پاسخ خواهیم داد که آیا تفکیک و استقلال قوا چه مجتمعاً و چه منفرداً در نظام حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران وجود دارد و آیا باتوجه به تعاریف و مبانی غربی این اصل قابلیت تطبیق با نظام حقوق اساسی ما را دارد یا خیر؟ و در هر دو صورت نقاط ضعف و قوت کدامند؟
۵.

رابطه تفکر انتقادی و رفتار شهروندی معلمان دوره ابتدایی

تعداد بازدید : ۹۲۵ تعداد دانلود : ۴۷۱
هدف از تحقیق حاضر بررسی رابطه میان تفکر انتقادی (مهارت های تفکر انتقادی) با رفتار شهروندی معلمان ابتدایی شهرستان تنکابن است. روش تحقیق از نوع توصیفی- همبستگی می باشد. روش گردآوری داده های تحقیق به صورت میدانی و از طریق پرسشنامه های معتبر تفکر انتقادی و رفتار شهروندی می باشد که دارای گویه هایی از نوع طیف لیکرت 5 گزینه ای تشکیل شده و از پایایی و روایی لازم برخوردار می باشند. جامعه آماری تحقیق مجموعه معلمین ابتدایی شهرستان تنکابن به تعداد 483 نفر در 90 مدرسه می باشد. نمونه آماری این تحقیق به صورت تصادفی- طبقه ای انتخاب و براساس جدول مورگان 214 نفر در نظر گرفته شده اند. با استفاده از اطلاعات آماری توصیفی و استفاده از آزمون همبستگی پیرسون و رگرسیون گام به گام فرضیه های تحقیق مورد آزمون قرار گرفته اند. قبل از آزمون همبستگی برای پی بردن به نرمال بودن توزیع داده ها از آزمون کولوموگروف- اسمیرنوف استفاده شده و بعد از اطمینان از نرمال بودن داده ها، فرضیه های اصلی و فرعی پژوهش، مورد آزمون واقع شده اند. نتایج تحقیق نشان داده است، ضریب همبستگی بین متغیر پیش بین (مهارت های تفکر انتقادی) و متغیر ملاک (رفتار شهروندی) در سطح 95 درصد به میزان 895 درصد= y معنی دار بوده است. ضمن اینکه هر یک از مهارت های تفکر انتقادی (تحلیل، ارزشیابی، استنباط، استدلال قیاسی، استدلال استقرایی) قابلیت لازم را برای پیش بینی متغیر ملاک (رفتار شهروندی) معلمان ابتدایی برخوردار بوده اند، که در این میان تأثیر مهارت تجزیه و تحلیل بالاترین رابطه معنی داری را با رفتار شهروندی برخوردار بوده است.
۶.

توسعه سیاسی و جامعه شناسی سیاسی در بستر تحولات اجتماعی

نویسنده:
تعداد بازدید : ۲۲۶۲ تعداد دانلود : ۱۰۶۴
نظریه های توسعه سیاسی دارای مبادی و ریشه های فلسفی متفاوتی هستند، همچنین براساس موقعیت سیاسی، بستر تاریخی و جغرافیایی که در آن مطرح شده از جهت گیری علمی، اقتصادی، جامعه شناختی، انسان شناختی، تاریخی، جغرافیایی و سیاسی ویژه ای برخوردار می باشند. در بین رویکردهای مختلف علمی به توسعه، جامعه شناسی سیاسی تأکید و دیدگاهی را مدنظر دارد که براساس آن به توسعه به مانند فراگردی توجه دارد که به تغییرات اجتماعی گسترده ای دامن می زند. همچنین از عوامل ساختاری، فرهنگی و شبکه های مبادلات اجتماعی درون و بیرون جوامع متأثر می گردد. از این جهت بررسی رابطه میان توسعه سیاسی و جامعه شناسی سیاسی و تحول در این رابطه در عرصه های گوناگون حائز اهمیت است. هدف از پژوهش حاضر بررسی ارکان توسعه سیاسی و نقش جامعه شناسی در این حوزه و همچنین تحولات آن در مطالعات جامعه شناسی نوین است. سوال اصلی که مطرح می شود این است که چه نسبتی میان توسعه سیاسی و مطالعات جامعه شناسی سیاسی وجود دارد. فرضیه پژوهش بیانگر این مطلب است که جامعه شناسی سیاسی با محور قرار دادن جامعه بعنوان مبنای تحولات سیاسی، شناخت صحیح آن را بنای توسعه سیاسی می داند. این پژوهش با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و بهره گیری از مطالعات کتابخانه ای در کنار متون معتبر به این نتیجه دست یافته است که با نزدیک شدن به تحولات جهانی شدن، جامعه نقش اصلی را در توسعه سیاسی بازی می کند و مطالعات جامعه شناسی بر مدار اهمیت جامعه نسبت به دولت محور بودن نظریه های توسعه تأکید می ورزد.
۷.

پیش بینی رضایت زناشویی بر اساس نقش عملکرد خانواده و الگوهای ارتباطی زوجین

تعداد بازدید : ۱۶۳۰ تعداد دانلود : ۷۴۰
هدف پژوهش حاضر پیش بینی رضایت زناشویی براساس نقش عملکرد خانواده و الگوهای ارتباطی زوجین در دانشجویان متأهل استان کرمانشاه است. روش این پژوهش از نظر هدف کاربردی، از نظر نوع داده ها کمی، از نظر نحوه گرداوری داده ها توصیفی و از نظر شیوه اجراء همبستگی است. جامع آماری شامل کلیه دانشجویان متأهل زن و مرد دانشگاه های استان کرمانشاه به تعداد 150نفر (75 مرد و 75 زن) می باشد که به شیوه نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب و پرسشنامه های رضایت زناشویی انریچ - فرم کوتاه، عملکرد خانواده اپشتاین و همکاران، الگوهای ارتباطی زوجین کریستنسن و سولاوی را تکمیل کردند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه به روش همزمان استفاده شد. نتایج نشان داد بین کلیه ابعاد عملکرد خانواده و رضایت زناشویی رابطه منفی معناداری وجود دارد. بین الگوی سازنده متقابل و رضایت زناشویی رابطه مثبت و معنادار و بین الگوهای توقع، کناره گیری و اجتناب متقابل با رضایت زناشویی رابطه منفی و معنادار وجود دارد. تحلیل رگرسیون نیز نشان داد متغیرهای پیش بین به ترتیب 66 و 81 درصد تغییرات رضایت زناشویی را پیش بینی می کند. عملکرد خانواده و الگوهای ارتباطی زوجین، رضایت زناشویی را پیش بینی می کند. لذا در درمان مشکلات زناشویی می تواند مورد توجه درمانگران قرار گیرد.
۸.

الگوی روابط ایران و عربستان: از رقابت تا خصومت

نویسنده:
تعداد بازدید : ۸۲۰ تعداد دانلود : ۵۵۱
ایران و عربستان به علت موقعیت ژئوپلیتیک و ژئواکونومیک از اهمیت بالایی در خاورمیانه و خلیج فارس برخوردار هستند. علاوه بر این، دو کشور به عنوان دو نماد تشیع و تسنن به نوعی رهبری دو مذهب مهم اسلامی را بر عهده دارند. این عوامل باعث رقابتی روزافزون بین دو طرف در دوران قبل و بعد از انقلاب اسلامی شده است. در دوران قبل از انقلاب دو کشور محورهای اصلی در طرح دو ستونی آمریکا در خلیج فارس بودند، اما در عین حال رقابت بین طرفین در حوزه های سیاسی و انرژی وجود داشت. با پیروزی انقلاب اسلامی عنصر ایدئولوژی و مذهب نیز به این رقابت افزوده شد. رقابت دو کشور بر روابط فی مابین تأثیر بسزایی داشته است. در این بین زمانی دو طرف بر سر مسائل منطقه ای، فرهنگی و مذهبی رو در روی یکدیگر قرار گرفته اند و گاه بر سر منافع مشترک باهم همکاری کرده اند. سوال اصلی در این نوشتار که با روش توصیفی- تحلیلی انجام شده، این است که رقابتی که امروزه در حوزه های سیاسی، اقتصادی و مذهبی بین ایران و عربستان جریان دارد چه تأثیری بر مناسبات دو طرف و آینده سیاسی خاورمیانه خواهد داشت؟ فرضیه نوشتار نیز این است که به علت غالب بودن عوامل سیاسی و به خصوص ایدئولوژیک در رقابت دو کشور چشم انداز روشنی برای بهبود روابط دو طرف در کوتاه مدت وجود ندارد، امری که می تواند آینده سیاسی خاورمیانه را به سمت بی ثباتی هر چه بیشتر سوق دهد.
۹.

نقش برجام در تشدید واگرایی بین ایران و عربستان

تعداد بازدید : ۱۵۰۶ تعداد دانلود : ۸۰۱
آنچه به عنوان توافق هسته ای بین ایران و کشورهای غربی بعد از سال ها مذاکره و تلاش دیپلماتیک، منعقد شد تأثیری مستقیم بر روابط ایران و عربستان گذاشته است. هرچند این دو کشور در برهه قبل از انقلاب و متأثر از سیاست دوستونی آمریکا، یک رابطه مساعد و همگرا داشتند اما بعد از انقلاب اسلامی با اقدامات عربستان نظیر حمایت عربستان از عراق در جنگ تحمیلی و کشتار حجاج ایرانی در سال 1366 روابط دو طرف به سمت واگرایی پیش رفت؛ بنابراین آنچه به عنوان واگرایی بعد از انقلاب شکل گرفته بود با به سرانجام رسیدن مذاکرات هسته ای وارد مرحله نوینی شد. در این پژوهش و در چارچوب نظریه رئالیسم تهاجمی که هدف مطلوب کشورها در نظام آنارشیک را رسیدن به هژمون می داند که به تبع این امر دولت ها به دنبال افزایش قدرت نسبی خود و کاهش قدرت رقبایشان خواهند بود، به این پرسش می پردازیم که برجام چگونه باعث واگرایی بین ایران و عربستان شده است؟ پاسخ به این پرسش به عنوان فرضیه عبارت است از: از آنجایی که برجام باعث افزایش نفوذ و تقویت جایگاه منطقه ای ایران شده، لذا باعث تشدید رقابت و تنش و در نتیجه واگرایی بین این کشور و عربستان به عنوان داعیه دار برتری در منطقه و جهان اسلام شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که واگرایی بین ایران و عربستان به تقویت اقتصاد و مواضع سیاسی ایران به عنوان بازیگر محوری در معادلات منطقه به شکل بی سابقه ای تشدید شده است.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۸۳