پژوهش در ورزش تربیتی (دانشگاهی)

هدف این پژوهش، تعیین رابطه بین نقش دیگرانِ مهم و مشارکت در فعالیت بدنی و ورزش نوجوانان و ارائة مدل بود. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی است. ﺟﺎﻣﻌﺔ آﻣﺎری ﺗﺤﻘﻴﻖ را ﻧﻮﺟﻮاﻧﺎن 12 تا 18ﺳﺎﻟﺔ ﺷﻬﺮستان زرین شهر تشکیل داده اند. طبق جدول کرجسی و مورگان تعداد 381 نفر به عنوان نمونة پژوهش به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. ابزار پژوهش، پرسش نامة بین المللی فعالیت بدنی و پرسش نامة محقق ساختة نقش دیگرانِ مهم بود. روایی پرسش نامة بین المللی فعالیت بدنی در پژوهش های مختلف داخلی و خارجی تأیید گردیده است. روایی صوری و محتوایی پرسش نامة دیگرانِ مهم نیز با بررسی دقیق متون و مبانی نظری پژوهش و نظر استادان و متخصصان در این زمینه تأیید گردید (10 نفر). همچنین روایی سازة پرسش نامه با کاربرد روش های مناسب آماری تأیید شد. پایایی پرسش نامه ها در یک مطالعة مقدماتی از طریق آلفای کرونباخ بررسی شد و ضریب پایایی پرسش نامة فعالیت بدنی 92/0 و پایایی پرسش نامة نقش دیگرانِ مهم 94/0 محاسبه گردید. برای تجزیه وتحلیل داده ها از روش های آمار توصیفی و استنباطی استفاده شد. نتایج نشان داد بین نقش دیگرانِ مهم و سطح فعالیت بدنی و مشارکت در ورزش نوجوانان، رابطه وجود دارد. همچنین، نقش حامی والدین، نقش الگوی دوستان و نقش هم کنش معلمان، بیشترین همبستگی را با سطح فعالیت بدنی نوجوانان و نقش مشوق والدین، الگوی دوستان و هم کنش معلمان، بیشترین همبستگی را با مشارکت در ورزش نوجوانان داشت. درنهایت، نتایج آزمون مدل پژوهش نشان داد معلمان بیشترین تأثیر را در مشارکت نوجوانان در فعالیت بدنی و ورزش دارند و بعد از آن، به ترتیب دوستان و هم سالان و والدین قرار داشتند.

هدف از پژوهش حاضر بررسی اثر فرهنگ سازمانی بر اخلاق حرفه ای و عملکرد شغلی اعضای هیئت علمی رشتة تربیت بدنی و علوم ورزشی بود. این پژوهش به لحاظ هدف، کاربردی، به لحاظ نحوة جمع آوری داده ها، میدانی و به لحاظ نوع، علّی بود که مبنای آن بر اساس مدل سازی معادلات ساختاری در محیط لیزرل بنا شد. جامعة آماری را همة اعضای هیئت علمی کشور در رشتة تربیت بدنی و علوم ورزشی (709 N= ) تشکیل دادند که حجم نمونه بر اساس جدول کرجسی و مورگان برابر با 256 نفر در نظر گرفته شد. برای سنجش متغیر فرهنگ سازمانی از پرسش نامة استاندارد دنیسون (2000) شامل 12 مؤلفه و 60 سؤال، برای سنجش متغیر عملکرد شغلی از پرسش نامة استاندارد علیرضایی و همکاران (2013) شامل دو مؤلفه و 23 سؤال، و برای سنجش متغیر اخلاق حرفه ای از پرسش نامة استاندارد 16سؤالی کادوزیر و براون(2004) شامل هشت مؤلفه استفاده شد. روایی پرسش نامه ها را به لحاظ صوری و محتوایی، استادان مدیریت ورزشی تأیید کردند و آلفای کرونباخ معادل 0/85 برای پرسش نامة فرهنگ سازمانی، 0/81 برای پرسش نامة اخلاق حرفه ای و 0/80 برای پرسش نامة عملکرد شغلی، نشان از پایایی مطلوب ابزار تحقیق داشت. با توجه به مدل ساختاری ارائه شدة نهایی، فرهنگ سازمانی با ضریب 1/31 بر روی اخلاق حرفه ای و با ضریب 0/96 بر روی عملکرد شغلی به طور معنادار اثرگذار است. همچنین اخلاق حرفه ای با ضریب 0/87 به طور معنادار بر عملکرد شغلی اعضای هیئت علمی رشتة تربیت بدنی و علوم ورزشی اثرگذار است. بنابراین می توان با ارتقای متغیرهای فرهنگ سازمانی و اخلاق حرفه ای در اعضای هیئت علمیِ تربیت بدنی و علوم ورزشی، عملکرد شغلی آنها را بهبود بخشید.

همواره یکی از برنامه های باشگاه های ورزشی، پرداختن به فعالیت های خیرخواهانه بوده است؛ به طوری که کارکردهای اجتماعی خاصی در میان جامعه به همراه داشته اند. ازاین رو، هدف اصلی این پژوهش، نقش فعالیت های خیرخواهانه بر هم هویتی تیمی و سازمانی و قصد خرید هواداران باشگاه های فوتبال بود. پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش، توصیفی همبستگی بود. جامعة آماری شامل دانشجویان دانشگاه های کردستان و علوم پزشکی شهر سنندج بودند. تعداد 250 نفر که نسبت به طرفداری از تیم مورد علاقة خود پاسخ مثبت داده بودند، به عنوان نمونه آماری و به روش تصادفی برای تحلیل آماری در نظر گرفته شدند. ابزار پژوهش شامل پرسش نامه ای برگرفته از پژوهش لی (2009) با ابعاد هم هویتی تیمی، سازمانی و قصد خرید، و همچنین پرسش نامه محقق ساخته فعالیت های خیرخواهانه با استفاده از فعالیت های خیرخواهانة مندرج در سایت های رسمی باشگاه ها بود. برای بررسی پایایی و روایی ابزار پژوهش، از آلفای کرونباخ و تحلیل عاملی تأییدی استفاده شد. نتایج نشان داد که فعالیت های خیرخواهانه بر هم هویتی تیمی (20/0)، هم هویتی سازمانی (25/0) و قصد خرید (11/0) تأثیر دارند. مطابق با نتایج می توان گفت باشگاه هایی که به رفع مشکلات جامعه کمک می کنند، نوعی از هویت تیمی و سازمانی را در بین هواداران ترویج می دهند که منجر به مشارکت گروهی و خرید محصولات ورزشی باشگاه می شود. این اقدامات موجب افزایش حس انسان دوستانه در جامعه و تأثیرگذاری در آیندة باشگاه ها می گردد.

هدف از پژوهش حاضر بررسی تأثیر سبک رهبری رهبران همسطح بر هویت و کارآمدی تیمی بازیکنان هندبال دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی کشور بود. جامعة آماری این پژوهش را همة بازیکنان تیم های شرکت کننده در مسابقات هندبال دانشجویان پسر دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی کشور تشکیل دادند (140 نفر) که از بین آنها 107 نفر به روش دردسترس به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها پس از تأیید روایی و پایایی، از پرسش نامه های رهبری  در ورزش (چلادورای و صالح، 1980)، هویت تیمی (فرانسن و همکاران، 2015) و کارآمدی تیمی (فلتز و لیرگ، 1998) استفاده شد. نتایج نشان داد سبک بازخورد مثبت رهبران همسطح بر کارآمدی تیمی بازیکنان، تأثیر مثبت و سبک آموزش و تمرین آنها بر هویت تیمی بازیکنان، تأثیر منفی و معناداری دارد. همچنین، هویت تیمی بر کارآمدی تیمی تأثیر مثبت و معنادار دارد. در نهایت، سبک آموزش رهبران همسطح به طور غیرمستقیم (به واسطة هویت تیمی) بر کارآمدی تیمی تأثیر منفی و معنادار نشان داد. با توجه به یافته های پژوهش، به مسئولان تیم ها پیشنهاد می شود رهبران همسطحِ درونِ تیم های خود را شناسایی کنند و آنها را از نقش مؤثر رفتارشان در ایجاد هویت و کارآمدی تیمی در بین اعضای تیم مطلع سازند.

هدف از پژوهش حاضر تبیین الگوی تعهد به مشارکت بانوان استان مازندران در ورزش همگانی بوده است. این پژوهش از نوع توصیفی همبستگی و مبتنی بر مدل معادلات ساختاری (SEM) بوده است. جامعة آماری را بانوان سازمان یافتة ورزش همگانی استان مازندران تشکیل دادند که 500 نفر به صورت تصادفی خوشه ای در سه منطقة غرب، مرکز و شرق استان انتخاب شدند و پرسش نامه بین آنها توزیع شد که در نهایت تعداد 400 پرسش نامه برای تجزیه وتحلیل آماری انتخاب شد. به منظور تجزیه وتحلیل داده ها، از مدل حداقل مربعات جزئی و نرم افزار (پی. ال. اس) استفاده شده است. نتایج نشان داد انگیزة مشارکت تأثیر معناداری بر تعهد به مشارکت ندارد. همچنین، نتایج نشان داد «موانع مشارکت» بر «تعهد به مشارکت» تأثیر منفی و معناداری دارد و «پیامد مشارکت» بر «تعهد به مشارکت» تأثیر مثبت و معناداری دارد. به طورکلی نتایج نشان داد موانع و پیامد مشارکت بر تعهد به مشارکت تأثیر معنادار دارد. با توجه به نتایج به دست آمده در پژوهش حاضر به مسئولان و متولیان ورزش استان مازندران توصیه می شود علاوه بر آگاه سازی بانوان استان از فواید ورزش و مشارکت در آن، در رفع موانع موجود در مسیرِ مشارکت بانوان در ورزش نیز همت بگمارند.

مشارکت در فعالیت های ورزشی علی رغم فواید بسیار، همواره با خطرات مختلفی نیز همراه است که در این میان مربیان از نظر حقوقی بیشترین پتانسیل را برای قبول مسئولیت های قانونی در قبال ورزشکاران آسیب دیده دارند. به همین دلیل، پژوهش حاضر با هدف سنجش دانش مربیان رشته های مختلف ورزشی شهر اصفهان از وظایف قانونی خود در قبال ورزشکاران انجام شده است. در این پژوهش از دو روش کمّی ( توصیفی     پیمایشی ) و کیفی ( تحلیل محتوای کیفی ) برای تحلیل اطلاعاتِ به دست آمده از ابزار های اندازه گیری استفاده شد. به همین منظور، تعداد 285 نفر از مربیان رشته های مختلف ورزشی با روش تصادفی طبقه ای انتخاب شدند و به پرسش نامه ای 48 سؤالی در قالب هفت مؤلفه پاسخ دادند. همچنین 35 نفر از مربیان از تمام رشته های ورزشی به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند و در مصاحبه ای نیمه سازمان یافته شرکت کردند. نتایج پژوهش نشان داد مربیان دانش مناسبی از هیچ یک از حیطه های وظایف قانونی خود ندارند که در این میان، عوامل جنسیت و درجة مربیگری نیز بر دانش آنان تأثیری نداشته است. در این ارتباط، سیستم آموزش مربیان با مرجعیت فدراسیون های ورزشی، منابع ارتقای دانش مربیان، فقدان حمایت رسانه ای و به صورت کلی دانش اندک و توجه نامناسب جامعة ورزش به مسائل حقوقی مرتبط با ورزش می تواند از جمله عوامل مؤثر بر دانش نامناسب مربیان از این مباحث باشد.

هدف از این پژوهش بررسی کیفیت خدمات دانشکدة تربیت بدنی و مقایسة آن با دیگر دانشکده های دانشگاه گیلان و تأثیر آن بر خوشنامی آنها بود. پژوهش حاضر از نوع توصیفی     تحلیلی بود و جامعة آماری پژوهش را تمام دانشجویان دانشگاه گیلان در سال های تحصیلی 93-94 و 94-95 (3834 نفر) تشکیل دادند که با استفاده از نمونه گیریِ نسبتی     تصادفی ساده، تعداد 460 نفر به عنوان نمونة آماری انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها، دو پرسش نامة سنجش خوشنامی (فوم بران، 1996) و ادراکات و انتظارات مشتری از کیفیت خدمات ارائه شده بر اساس مدل سروکوال (1985) بودند. روایی پرسش نامه ها را 15 نفر از استادان دانشگاه تأیید کردند و اعتبار آن با استفاده از آلفای کرونباخ به ترتیب 0/86 و 0/85 محاسبه شد. از آزمون تحلیل واریانس یک طرفه و معادلات ساختاری برای تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شد. یافته های این مطالعه نشان داد اختلاف معن ا داری بین دانشکده های دانشگاه گیلان در کیفیت خدمات وجود نداشت، اما دانشکدة تربیت بدنی در بُعد اعتبار، نسبت به دیگر دانشکده ها جایگاه بالاتر و در دو بُعد پاسخ گویی و تضمین، جایگاهی پائین تر داشت. همچنین، نتایج پژوهش نشان داد که کیفیت خدمات، اثر مثبت و مؤثری بر خوشنامی دانشکده ها دارد. به نظر می رسد برای بهبود کیفیت خدمات ارائه شده و در نتیجه افزایش خوشنامی دانشکده های دانشگاه گیلان، به ویژه دانشکدة تربیت بدنی، لازم است تا مسئولان به کیفیت خدمات آموزشی و پژوهشی در دانشکده ، تسهیل و بهبود روابط کارکنان و استادان با دانشجویان، توجه به تجهیزات، امکانات و فضاهای دانشکده و ایجاد حس اعتماد و اطمینان در دانشجویان توجه ویژه ای داشته باشند.

پژوهش حاضر با هدف بررسی روابط بین انگیزة مشارکت ورزشی، نشاط و شادابی با پیشرفت تحصیلی دانش آموزان پسر دورة متوسطة اول شهرستان بناب انجام گرفت. این پژوهش بر حسب هدف، کاربردی است و بر اساس روش، توصیفی همبستگی است که به صورت پیمایشی انجام شده است. جامعة آماری این پژوهش، تمام دانش آموزان پسر دورة متوسطة اول شهرستان بناب بودند که 2730 نفر هستند. بر اساس جدول مورگان تعداد 338 نفر به عنوان نمونة پژوهش و به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. در این پژوهش، سه پرسش نامة انگیزة مشارکت ورزشی، نشاط و شادی و پیشرفت تحصیلی با تأیید روایی و پایایی و از آزمون کلموگروف اسمیرنف و رگرسیون با استفاده از نرم افزار SPSS استفاده شد. نتایج نشان داد همبستگی معنا داری بین انگیزة مشارکت ورزشی با شادی و نشاط وجود دارد (01/0= P ، 66/0= r ) و بین مؤلفه های انگیزة مشارکت ورزشی، همچون موفقیت، گروه گرایی، تخلیة انرژی، بهبود مهارت، دوست یابی، تفریح و سرگرمی هم با شادی و نشاط رابطة معنا داری وجود دارد؛ اما آمادگی و نیز عوامل موقعیتی، تأثیر معنا داری بر شادی و نشاط دانش آموزان نداشتند ولی بین شادی و نشاط دانش آموزان و پیشرفت تحصیلی آنها ارتباط معنا داری وجود دارد (01/0= P ، 52/0= r ). در نهایت، اینکه مشارکت ورزشی با ضریب 52درصد توانایی پیش بینی شادی و نشاط دانش آموزان را دارد و شادی و نشاط نیز با ضریب 39درصد توانایی پیش بینی پیشرفت تحصیلی دانش آموزان را دارد. بنابراین، پیشنهاد می شود مسئولان ورزش مدارس، زمینه های مناسب را برای فعالیت های ورزشی ایجاد کنند تا در کنار آن، موجبات شادی و نشاط، پیشرفت تحصیلی و موفقیت درسی دانش آموزان را فراهم آورند.

هدف این پژوهش شناسایی و اولویت بندی عوامل مؤثر بر توسعة ورزش همگانی در خوابگاه های دانشجویی بود. روش پژوهش پیمایشی و به لحاظ هدف کاربردی بود. جامعة آماری شامل دانشجویان ساکن خوابگاه، در هشت دانشگاه دولتی جنوب شرق کشور بود (16227= N ) که از این تعداد 368 نفر پسر و 375 نفر دختر، نمونة پژوهش را تشکیل دادند. نمونه گیری به صورت طبقه ای در دسترس انجام شد. ابزار پژوهش، پرسش نامة محقق ساخته ای بود که روایی آن با تحلیل عاملی، و پایایی آن با آلفای کرونباخ ( α =0/89) محاسبه شد. برای تحلیل داده ها از آزمون تی تک نمونه و روش تحلیل سلسله مراتبی استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد که همة عوامل تأثیر معناداری بر توسعة ورزش همگانی در خوابگاه های دانشجویان داشتند. اولویت بندی عوامل به روش تحلیل سلسله مراتبی برای پسران به ترتیب عبارت بودند از: عامل ساختاری، زمان، عوامل مدیریتی، فردی و فرهنگی و برای دختران عبارت بودند از: عامل ساختاری، مدیریتی، زمان، عوامل فرهنگی و فردی. با توجه به یافته های پژوهش می توان چنین نتیجه گرفت که با برنامه ریزی و تمرکز روی عوامل تأثیرگذار بر توسعة ورزش همگانی در خوابگاه های دانشجویان می توان شرایطی ایجاد کرد تا دانشجویان با رغبت بیشتری به ورزش همگانی روی آورند.

پژوهش حاضر با هدف تدوین الگوی توسعة مدیریت دانش در وزارت ورزش و جوانان انجام شد. روش پژوهش حاضر، کیفی و مبتنی بر نظریة داده بنیاد با رویکرد سیستماتیک است. جامعة آماری این پژوهش شامل تمام مدیران، مشاوران و کارشناسان خبرة وزارت ورزش و جوانان و اعضای هیئت علمی مطلع از حوزة مدیریتِ دانش در این وزارتخانه بود. در این تحقیق از روش نمونه گیری هدفمند مبتنی بر رویکرد نظری استفاده شد، جمع آوری اطلاعات تا اشباع نظری داده ها ادامه یافت و تعداد 19 مصاحبة فردی نیمه ساختاریافته انجام گرفت. به منظور تجزیه وتحلیل داده ها از روش کدگذاری سه مرحله ای باز، محوری و انتخابیِ استراس و کوربین با استفاده از نرم افزار مکس کیودا (MAXQDA 10) استفاده شد. با کمک نرم افزار در مرحلة کدگذاری باز تعداد 172 کد مستقل باز اولیه (مفاهیم)، 32 کد باز ثانویه (مقوله های فرعی) و در نهایت بر اساس کدهای باز ثانویه، 12 مقولة اصلی ایجاد شد. نتایج این پژوهش نشان داد به منظور توسعة مدیریت دانش در وزارت ورزش و جوانان، باید 12 عامل یادشده به عنوان مؤلفه های کلیدی مد نظر قرار گیرند که ارتباط بین آنها در قالب الگوی نهایی پژوهش ارائه شده است. در این الگو، توسعة مدیریت دانش با مقولات فرعیِ سطح مشارکت کارکنان در برنامه های دانشی و فرهنگ سازمانیِ دانش مدار، به عنوان مقولة اصلی یا پدیدة محوری انتخاب شد که به عنوان یک متغیر وابسته تحت تأثیر شرایط گوناگونی مانند ارادة سازمانی، تدوین برنامة استراتژیک مدیریت دانش، تشویق و انگیزش کارکنان، عوامل فردی، عوامل سازمانی، بسترهای اجرایی و بسترهای نرم افزاری قرار دارد.

توسعة ورزش دانشگاهی می تواند ضامن سلامتی دانشجویان و یکی از عوامل مؤثر در توسعة ورزش کشور باشد. بر همین اساس، برای تحول در ورزش کشور نقش دانشگاه ها مهم است. شناسایی بسترها و عوامل توسعة ورزش در دانشگاه ها علاوه بر ارتقای سطح سلامتی دانشجویان، باعث رشد ورزش کشور می شود. هدف از پژوهش حاضر طراحی الگوی توسعة ورزش در دانشگاه فنی وحرفه ای بود و مشارکت کنندگان در پژوهش، استادان و مدیران تربیت بدنیِ دانشگاه های کشور بودند که بر اساس شیوة نمونه گیریِ هدفمند انتخاب شده اند. بر اساس روش نظریة داده بنیاد، داده ها پس از کدگذاری تجزیه وتحلیل شدند و برای تحلیل داده های پژوهش از نرم افزار مکس کیو دی استفاده شد. نتایج نشان داد که برای توسعة ورزش دانشگاهی چند عامل علّی دخیل اند که عبارتند از فضا و تجهیزات، مدیریت و برنامه ریزی، اعتبارات و فراهم بودن زیرساخت های ورزش همگانی. همچنین مواردی مثل تغییر سبک زندگی، کافی نبودن منابع مالی و امکاناتی و نیز پرداختن به امورات روزمره، عوامل مداخله گر هستند و جذابیت ورزش، حمایت رهبری از ورزش دانشجویی، قدمت، ساختار و نیز گستردگی مراکز دانشگاهی، عوامل زمینه ای به حساب می آیند. در نهایت، کاهش آسیب های اجتماعی، افزایش جمعیت تحت پوشش، افزایش منابع مالی و امکاناتی و همچنین افزایش بهره وری، پیامدهای مدل توسعة ورزش در دانشگاه های کشور هستند. بر اساس مدل ارائه شده، اموری همچون توسعة مدیریت مشارکتی، استقرار نظام مدیریتی و برنامه ریزی، ایجاد دغدغه در مسئولان، افزایش منابع مالی و نیز اولویت بخشیدن به ورزش همگانی، نقش مؤثری بر توسعة ورزش در دانشگاه ها دارند.

هدف این پژوهش تدوین مضامین راهبردی المپیادهای ورزشی درون مدرسه ای استان اصفهان در یک دورة زمانی پنج ساله بود. پژوهش از نظر هدف کاربردی بود. جامعة آماری خبرگان المپیادهای ورزشی درون مدرسه ای بودند و با استفاده از دو روش نمونه گیری نظری و گلوله برفی تا رسیدن به اشباع نظری (80 نفر) نمونه گیری ادامه پیدا کرد. از ترکیبی از روش های کیفی و کمّیِ ضریب دهی و رتبه دهی برای گردآوری و تحلیل داده ها استفاده شد. ابزار پژوهش، پرسش نامة باز بود و برای جمع آوری اطلاعات از روش مصاحبه، نظر سنجی و جلسات شورای راهبردی استفاده شد. برای تجزیه وتحلیل اطلاعات مورد نیاز در بخش کمّی از ماتریس ارزیابی موقعیت و اقدام راهبردی (SPACE) و ماتریس برنامه ریزی راهبردی کمّی (QSPM) و در بخش کیفی از روش استقرای منطقی استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد که المپیادهای ورزشی درون مدرسه ای هشت هدف کلان دارند؛ ضمن اینکه راهبرد های المپیادهای ورزشی درون مدرسه ای بر اساس ماتریس ارزیابی موقعیت و اقدام راهبردی در موقعیت محافظه کارانه قرار گرفتند. ازاین رو هم افزایی و تعامل با سازمان های مرتبط با ورزش مدارس به عنوان استراتژی اولویت دار باید مد نظر قرار گیرد؛ بنابراین، مدیران با استفاده از برنامة تدوین شدة حاضر می توانند اهداف کلان ورزش را نشانه بروند و شرایط را به منظور تحقق چشم اندازِ در نظر گرفته شده فراهم آورند.