رحمت الله قلی پور

افزایش سطح مخارج دولت در سال های متوالی پس از انقلاب، به عنوان چالشی جدی در نظام خط مشی گذاری ایران محسوب می شود. تفاوت مخارج و درآمدها به کسری بودجه و در نتیجه تأمین آن از منابع خارج از دولت منجر می شود و اگر از منبع درستی تأمین نشود صدمات جبران ناپذیری به اقتصاد کشور وارد می کند. از طرفی کاهش توان مدیریتی دولت به دلیل کاهش سطح درآمد کارکنان که حاصل افزایش مخارج دولت و کاهش توان پرداخت آن است به عنوان یکی از عوامل مهم می تواند به خروج افراد کاردان و متخصص و عدم جذب افراد توانمند منجر شود. این پژوهش با موضوع بررسی علل و زمینه های افزایش مخارج دولت در بازه دوره های اول تا هشتم مجلس شورای اسلامی، به مطالعه مستندات مربوط به بودجه با استفاده از رویکرد نظریه داده بنیاد پرداخته است. نتایج تحلیل داده ها در قالب مفاهیم و مقوله ها دسته بندی شده و پس از کدگذاری محوری، به مفهوم سازی در این حوزه پرداخته است. در این راستا «نیروهای پیشران افزایش مخارج دولت در ساختار دولت» به عنوان مقوله محوری قلمداد شده است. با توجه به شواهد موجود از افزایش سطح مخارج دولت و فاصله آن با درآمد دولت و با استفاده از داده های به دست آمده از پژوهش به نظر می رسد تأثیر نیروهای پیشران افزایش مخارج در ساختار دولت و مجلس غالب بوده است. این نیروها هم از داخل ساختار این دو نهاد و هم از طریق تأثیر نیروهای خارج از نظام خط مشی گذاری و نیز فشار مطالبه کالا یا خدمات عمومی یا منافع گروهی از ذی نفعان تقویت می شود.

هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر ادراک از استراتژی مدیریت استعداد بر عملکرد شغلی کارکنان با در نظر گرفتن نقش میانجی گری هوش عاطفی می باشد. جامعه آماری در این پژوهش کارکنان شرکت ایران خودرو تهران می باشد که داده های مورد نیاز با استفاده از ابزار پرسشنامه و روش نمونه گیری تصادفی از میان 379 نفر از کارکنان به دست آمده است. روش تحقیق بر اساس نحوه گردآوری داده ها توصیفی- همبستگی، از شاخه تحلیل کوواریانس و به طور مشخص مبتنی بر مدل سازی معادلات ساختاری و با استفاده از نرم افزارLISREL  انجام شده است. نتایج تجزیه و تحلیل آماری  نشان می دهد که: 1) ادراک از استراتژی مدیریت استعداد بر هوش عاطفی کارکنان اثری مستقیم و معنادار دارد. 2) هوش عاطفی بر عملکرد شغلی کارکنان اثری مستقیم و معنادار دارد. 3) ادراک از استراتژی مدیریت استعداد بر عملکرد شغلی کارکنان اثری مستقیم و معنادار دارد و در نهایت هوش عاطفی در رابطه بین ادراک از استراتژی مدیریت استعداد و عملکرد شغلی کارکنان نقش میانجی را ایفا می کند.

وجود خط مشی های متعدد برای حل مسائل مشترک و یا برای حوزه خط مشی واحد، سبب می گردد نتایج آن خط مشی ها حاصلِ مطلوبی را به ارمغان نداشته باشند. موازی کاری، تعارض نقش ها و عدم همکاری میان نهادهای ذیلِ یک حوزه خط مشی گاه باعث می شود با برآیند صفر و یا حتی منفی در ارزیابی نتایج آن خط مشی ها مواجه گردیم. چه باید کرد؟ مدل ها و رویکردهای متنوعی در پاسخ به این سؤال ارائه شده است. پاسخ به این سؤال را در انبوهی از مفاهیم متنوعی می توان یافت که هریک از زاویه ای خاص و گاهی متفاوت به این مسئله نگریسته اند. اصلی ترین پاسخ را با مفهومی تحت عنوان «یکپارچه سازی خط مشی» پیشنهاد داده اند. یکپارچه سازی خط مشی را می توان « به مثابه یک فرآیند مفهوم پردازی تعریف نمود که طی آن، خط مشی ها در یک کلِّ واحد، همسان و هماهنگ می شوند و یا اینکه مسائل مربوط به یک خط مشی در دیگر خط مشی ها ادغام می شود». علی رغم مناسب بودن این رویکرد برای اجرا در فرآیند خط مشی گذاری در حوزه های مختلف کشور، چنین رویکردی نتوانسته است مسیر همواری را برای خود ایجاد نماید. این تحقیق بر آن است تا با استفاده از روش شناسی نظریه پردازی داده- بنیاد به واکاوی علل این ناکامی در حوزه فرهنگ بپردازد. بدین منظور، مصاحبه های عمیق و باز با خبرگان اجرایی و دانشگاهی حوزه خط مشی گذاری فرهنگی صورت گرفت و نظرات آنان در سه مرحله و بر اساس کدگذاری باز، محوری و انتخابی مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. آنچه در نهایت حاصل گردید، سه مقوله اصلیِ مؤثر در ناکامی یکپارچه سازی خط مشی های فرهنگی در ایران بوده است که با عناوین زیست بومِ فرهنگ، ساختار خط مشی گذاری و فرآیند خط مشی گذاری معرفی شده اند. این مقوله ها با دسته بندی عوامل ناکامیِ موجود در ادبیات علمی این حوزه (عوامل هنجاری، سازمانی و رویه ای) انطباق معنایی دارند. در ذیل هریک از این مقوله ها، دلایل اصلی علل ناکامی یکپارچه سازی تشریح شده است.

برند به عنوان ارزشمند ترین دارایی ناملموس هر سازمانی، به دلیل مزیت های فوق العاد ه ای که ایجاد می کند، نقش مهمی در موفقیت سازمان و برقراری ارتباط مؤثر با مشتریان دارد؛ بنابراین ایجاد و حفظ موقعیت مناسب آن در ذهن مشتریان برای تأثیر در تصمیم گیری و قصد خرید آنها از اهداف مهم هر سازمان به شمار می رود. پژوهش حاضر به بررسی تأثیر ارزش ویژه برند و ابعاد آن براساس «الگوی آکر» (آگاهی برند، تداعی برند، کیفیت ادراک شده و وفاداری برند) بر ارزش ادراک شده و قصد خرید مجدد و نقش میانجی ارزش ادراک شده در میان 267 نفر از بیمه گذاران عمر شرکت «بیمه سامان» در شهر تهران پرداخته است. داده های پژوهش از طریق پرسشنامه با ضریب پایایی 95/0 جمع آوری شدند. تحلیل عاملی اکتشافی و آزمون همبستگی بااستفاده از نرم افزار SPSS 16 انجام گرفته و برای آزمون الگو های اندازه گیری (تحلیل عاملی تأییدی) و ساختاری نرم افزار LISREL 8/50 به کار رفته است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که ارزش ویژه برند بر ارزش ادراک شده و قصد خرید مجدد و همچنین ارزش ادراک شده بر قصد خرید مجدد بیمه گذاران عمر، اثر مثبت و معنادار دارد. آگاهی برند و تداعی برند بر ارزش ادراک شده و قصد خرید مجدد، اثر معنادار ندارد، کیفیت ادراک شده به طور غیرمستقیم از طریق ارزش ادراک شده اثر مثبتی و معنادار بر قصد خرید مجدد دارد و درنهایت وفاداری برند، تنها بعدی است که به صورت مستقیم و غیرمستقیم ازطریق ارزش ادراک شده بر قصد خرید مجدد بیمه گذاران عمر اثر مثبت و معنادار دارد

توانمندسازی در سازمان قابلیتی است که فرصت تصمیم گیری را از طریق گسترده کردن حیطة اختیارات فراهم می کند و باعث شکسته شدن سلسله مراتب سنتی ساختارهای سازمان می شود. طی سال های گذشته، محققان همراه با ابعاد مختلف توانمندسازی، به بُعد روان شناختی آن نیز توجه کرده اند. یکی از عوامل مؤثر بر توانمندسازی روان شناختی، تسهیم دانش است. هدف پژوهش حاضر، بررسی رابطة توانمندسازی روان شناختی و تسهیم دانش کارکنان است. این پژوهش از نظر نحوة گردآوری داده ها، توصیفی- پیمایشی، و از نظر مقاصد پژوهش، کاربردی است. جامعة آماری این تحقیق، 387 نفر از کارکنان آموزش وپرورش استان مازندران می باشند، که 172 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها، پرسشنامه های استاندارد به کار گرفته شد، و تجزیه وتحلیل داده ها با نرم افزارهای SPSS و LISREL انجام گرفت. یافته ها نشان می دهد بین توانمندسازی روان شناختی و همة ابعاد تسهیم دانش ارتباط مثبت و معنادار وجود دارد. با توجه به نتایج مشاهده شده، تسهیم دانش عاملی بسیار قوی است، که به توانمندسازی روانی کارکنان منجر می شود.

صاحب نظران علم خط مشی معتقدند که خاتمه خط مشی از گام های فرآیند خط مشی گذاری است که نسبت به سایر گام های این چرخه کمتر مورد مداقه قرار گرفته است. خط مشی های خاتمه یافته را می توان به دو دسته تقسیم بندی کرد: 1) خط مشی هایی که خاتمه بخشی آن بر مبنای منطق و عقلانیت صورت گرفته است (مرتفع شدن مسئله عمومی، ناکارایی خط مشی جاری و...)، 2) خط مشی هایی که پس از تدوین و ابلاغ از سوی مجریان رها، معطل و در نهایت خاتمه می یابند. این پژوهش کیفی تلاش دارد فرایند رخداد خاتمه بخشی از نوع دوم را نظریه پردازی کند. در مرحله اول داده ها از طریق انجام مصاحبه های ساختاریافته با مسئولان و مدیران نظام خط مشی گذاری ایران گردآوری می شوند. در مرحله دوم «تم های کلیدی» استخراج شده و بر اساس راهبرد پژوهشی نظریه پردازی داده-بنیاد، که روشی نظام مند و کیفی برای خلق نظریه است، نظریه خاتمه خط مشی های عمومی در ایران خلق می گردد. نظریه حاصل نشان می دهد که پدیده محوری چنین فرآیندی مضمونی تحت عنوان خط مشی عمومی لرزان است که در فرآیندی از عوامل بستری و مداخله گر و به اتکای دسته ای از عوامل علی، خاتمه خط مشی را تبیین می کند.

این پژوهش با هدف بررسی تأثیر توانمندسازی روان شناختی در به اشتراک گذاری دانش کارکنان زن اداره آموزش و پرورش استان مازندران انجام شد. روش تحقیق حاضر توصیفی- پیمایشی و مبتنی بر مدل معادلات ساختاری و ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه بود. پایایی سؤالات با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ تعیین شد و روایی پرسشنامه ها به وسیله خبرگان مدیریت منابع انسانی، رفتار سازمانی و مدیریت دانش تأیید شد. یافته ها، تأیید مسیر ارتباط بین متغیرهای این پژوهش را نشان می دهد. همچنین نتایج تحقیق نشان می دهد که توانمندسازی روان شناختی و ابعاد آن پیش بینی کننده معناداری برای به اشتراک گذاری دانش کارکنان است. به عبارت دیگر توانمندسازی روان شناختی بر اشتراک گذاری دانش کارکنان اثرگذار است.

هدف این پژوهش، تبیین تأثیر منتورینگ[1] بر جانشین پروری[2] با تمرکز بر طرح توسعه ی فردی[3] است. برای تبیین این موضوع، از مدل ستاره ای هفت نقطه ی جانشین پروری راثول استفاده شده است. در مرحله ی ششم این مدل، پس از مشخص شدن وجود شکاف بین وضعیت موجود و وضعیت مطلوب، ابزار مناسبی که می تواند این شکاف را پر کند، طرح توسعه ی فردی و روش یا شیوه ی مناسب برای اجرای طرح توسعه ی فردی، منتورینگ است. جامعه ی آماری این پژوهش 400 نفر از کارکنانی هستند که در مرکز تحقیقات مخابرات ایران دوره های آموزشی و تخصصی را برای بهبود و ارتقای مهارت خود گذرانده اند و نمونه ی پژوهش، مطابق با فرمول کوکران 200 نفر می باشد. روش پژوهشی، توصیفی همبستگی و ابزار گردآوری داده ها پرسش نامه بوده است. آزمون فرضیه های پژوهشی براساس روش مدل سازی معادلات ساختاری مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج، حاکی از آن است که کارکردهای توسعه ی کار راهه ی شغلی و مدل سازی نقش می توانند در اجرای طرح توسعه ی فردی مثمرثمر باشند؛ ولی کارکردهای روانی اجتماعی نمی توانند تأثیری بر طرح توسعه ی فردی داشته باشند.

هدف اصلی این مقاله، طراحی مدل عوامل مؤثر بر به کارگیری سیاست پژوهی با فن نگاشت مفهومی و اعتبارسنجی آن است. بدین منظور یک تحقیق در سه مرحله با روش ترکیبی از نوع متوالی- اکتشافی اجرا شده است. در مرحلة اول، عوامل از طریق مرور متون تحقیق، مصاحبه و برگزاری گروه کانونی شناسایی شد. در این مرحله برای تجزیه و تحلیل داده ها تحلیل تم به کار گرفته شد. در مرحلة دوم برای طراحی مدل فن نگاشت مفهومی به کار گرفته شد. در نهایت، در مرحلة سوم برای اعتبارسنجی مدل طراحی شده روش تحلیل عاملی تأییدی اجرا شد. جامعة آماری در این تحقیق استادان و محقاق [j1] حوزة خط مشی گذاری عمومی و کارشناسان شورای تخصصی حوزوی شورای عالی انقلاب فرهنگی است. روش نمونه گیری چندسطحی و در سطوح مختلف روش هدفمند- متوالی در دستور کار قرار گرفته است. تعداد اعضای نمونه در مصاحبه 10 نفر، گروه کانونی 7 نفر، طراحی مدل 19 نفر و اعتبارستجی مدل 83 نفر است. نتایج طراحی مدل نشان داد عوامل در قالب 18 مؤلفه و 4 بعد شامل تحقیق، خط مشی گذار، ویژگی های هویتی محقق و زمینه است. در مرحلة اعتبارسنجی نیز مدل طراحی شده تأیید شد.

حکومت ها برای مدیریت مسائل عمومی فرارو، دستگاهی با عنوان «خط مشی گذاری عمومی» طراحی کرده اند که برای طراحی خط مشی های عمومی از شیوه ها و فنون بسیاری بهره می گیرد. استفاده از تجربه های خط مشی ای حکومت های پیشین داخلی و همچنین سایر کشورها از جمله روش های متداول چنین رویکردی است. اما پژوهشگران عرصه خط مشی عمومی، به ندرت «تاریخ» را به منزله ابزاری برای کمک به حل مسائل عمومی مد نظر قرار داده اند. این مقاله با تمرکز بر نقش تجربه در مدیریت و همین طور در خط مشی گذاری عمومی، مبانی و چارچوب اجرایی روش شناسی تاریخی در خط مشی گذاری عمومی را تحلیل و تبیین می کند و تاریخ را به منزله «تجربه تاریخی» در مقام ابزار تحلیل مسائل عمومی واکاوی می کند. موضوع «تعمیم پذیری» نتایج تحقیق تاریخی برای پژوهش های علوم اجتماعی نیز از دو دیدگاه مورخان و دانشمندان علوم اجتماعی تحلیل و مدلی ترکیبی برای چگونگی تعمیم نتایج این گونه پژوهش ها ارائه می شود. در نهایت، به عنوان نمونه، این روش بر روی یک مورد تاریخی (بررسی الگوی تحول دانش در حوزه تمدن اسلامی؛ نهضت ترجمه) اجرا می شود

هدف تحقیق حاضر بررسی میزان تغییرپذیری مهندسان شرکت توانمند، نسبت به تغییر ابزاری صورت گرفته در شیوه نصب و کنترل تجهیزات از دستی به تکنولوژیکی می باشد. در این راه، ابتدا به بررسی ادبیات نظری مدیریت تغییر و مقاومت در برابر تغییر پرداخته شده، سپس بر مبنای روش شناسی کمی به جمع آوری داده ها و تجزیه و تحلیل آنها اقدام گردیده است. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده ها، نشان می دهد که مهندسان در زمینه آگاهی از نیاز به تغییر، تمایل به تغییر و مقاوم سازی (حمایت از تغییر) میانگین بالا و در زمینه دانش در مورد تغییر و مهارت مورد نیاز تغییر، میانگین پایینی را کسب نموده اند. در پایان با توجه به نتایج حاصل شده، پیشنهاداتی جهت بهتر شدن تغییرپذیری مهندسان ارایه شده است.

در مدیریت دانش حفظ و نگهداری کارکنان دانشی و پرورش ظرفیت یادگیری آن­ها نقش تعیین کننده­ای در موفقیت و کسب مزیت رقابتی برای سازمان دارد. در این پژوهش هدف شناسایی عواملی است که بر ماندگاری کارکنان دانشی تأثیر دارد. محققان و صاحب نظران عوامل مختلفی را بر ماندگاری این کارکنان تأثیرگذار می­دانند که می­توان آن­ها را در سه گروه عوامل محیطی، شخصی و ساختاری به اضافه رضایت شغلی و تعهد سازمانی قرار داد. جامعه آماری این پژوهش 170 نفر از کارکنان شرکت پالایش و پخش فرآورده­های نفتی ایران می­باشد. نتایج نشان می­دهد که بین نظر کارکنان دانشی و مدیران آن­ها در مورد تأثیر عوامل در نظرگرفته شده اختلاف وجود دارد. در شرایطی که کارکنان متغیرهای آموزش­های عمومی، استقلال، حمایت اجتماعی و پرداخت را در اولویت­های اول خود قرار دادند. مدیران روی رضایت شغلی، پرداخت، حمایت اجتماعی و عدالت تأکید داشته­اند.

شخصیت برند نقش مهمی در موفقیت کسب وکارها، افزایش ارزش ادراک شده، ایجاد ارتباط قوی با مشتریان، وفاداری و قصد خرید مجدد آن ها دارد. پژوهش حاضر به بررسی تاثیر شخصیت برند شرکت بیمه سامان و ابعاد آن (براساس مدل شخصیت برند جنیفر آکر) شامل صداقت، هیجان، صلاحیت، خبرگی و قدرتمندی برند بر روی ارزش ادراک شده و وفاداری برند (پیامدهای شخصیت برند) و تاثیر آن ها بر قصد خرید مجدد 267 نفر از بیمه گذاران عمر این شرکت در شهر تهران پرداخته است. جهت انجام تحلیل عاملی تاییدی متغیرهای تحقیق، از مدل های اندازه گیری با کاربرد نرم افزار LISREL استفاده شده است. فرضیه های تحقیق نیز با استفاده از تحلیل همبستگی و تحلیل رگرسیون خطی ساده و چندگانه با نرم افزار SPSS آزمون شده اند. با توجه به غیرنرمال بودن جامعه آماری، آزمون همبستگی اسپیرمن انجام گرفته است که نتایج حاصل از آن وجود همبستگی معنادار و مثبت بین تمامی متغیرها را نشان می دهد. یافته های حاصل از تحلیل رگرسیون نشان می دهد که شخصیت برند بیمه سامان تاثیر معناداری بر ارزش ادراک شده و وفاداری برند بیمه گذاران عمر دارد و ارزش ادراک شده و وفاداری برند نیز بر قصد خرید مجدد آن ها تاثیر گذارند. همچنین نتایج حاکی از آن است که صداقت، صلاحیت و قدرتمندی برند بر ارزش ادراک شده و صداقت، هیجان و صلاحیت برند بر وفاداری برند تاثیر داشته و در این میان صلاحیت برند دارای بیشترین تاثیر بر ارزش ادراک شده و وفاداری برند بیمه گذاران عمر می باشد.

از اواخر دهه 1970 خصوصی سازی بعنوان یک هدف غالب در سیاستهای کلی دولتها درآمده است و هر کشور بنابر شرایط خاص خود الگویی خاص را از خصوصی سازی دنبال نموده است. هدف تحقیق حاضر طراحی مدلی جامع و مناسب جهت خصوصی سازی و واگذاری بنگاههای دولتی در ایران با رویکرد خط مشی گذاری است که ضمن توجه به قوانین و سلسله مراتب آنها در کشور استراتژیهای مناسب واگذاری را ارائه دهد. در این مدل، خصوصی سازی بر محور دو مجموعه از اهداف قرار گرفته است: 1- اهداف مالی بنگاه (اهداف خرد) و 2- اهداف مصلحت عامه (اهداف کلان) که اولی شامل: بهره وری، رقابت و سودآوری بوده و دومی شامل: اشتغال، محیط زیست ، رفاه عمومی و عدالت است. با توجه به این اهداف، راهکارهایی جهت آماده سازی بسترهای خصوصی سازی در کشور شامل: شفاف سازی در واگذاریها، ایجاد امنیت سرمایه گذاری، وضع و اصلاح قوانین و مقررات، ایجاد محیط رقابتی، تحقیق و توسعه، تقویت بازار بورس، ارزیابی و تجدید ساختار شرکتها، ایجاد نهاد غیر دولتی نظارتی مطرح شده و بر اساس این الزامات، دو استراتژی عمده خصوصی سازی یعنی جذب سرمایه گذاری خارجی و عرضه سهام در بورس اوراق بهادار پیشنهاد گریده و نظارت دولت و مجلس و مجمع تشخیص مصلحت نظام و نیز نظارت رسانه ها و نهادهای غیر دولتی بر فرایند خصوصی سازی در نظر گرفته شده و در پایان ارائه گزارش عملکرد از فرایند خصوصی سازی از عناصر مدل شناخته شده است

مرحله اجرا یکی از مهم ترین و پر چالش ترین مراحل فرایند خط مشی گذاری می باشد. و در این خصوص اجرای ناموفق خط مشی های تدوین شده به خصوص در حوزه خط مشی های صنعتی از جمله مشکلاتی است که تقریباً تمامی کشورهای در حال توسعه و توسعه یافته با آن مواجه اند و در این خصوص هزینه های غیرقابل جبرانی را پرداخت می نمایند. این مقاله در تلاش است ضمن بررسی مشکلات اجرای خط مشی، به ارایه مدل اجرای خط مشی های صنعتی در استان قم بپردازد. مدل ارایه شده در این مقاله دارای پنج مرحله بوده و بنا دارد تا از این طریق علاوه بر کم کردن مشکلات اجرای خط مشی های صنعتی در استان قم، فرایند آن را نیز در استان بهبود بخشد. این مراحل به ترتیب عبارتند از: ""فرهنگ سازی اجرا""، ""ظرفیت سازی اجرا""، ""کارآفرینی اجرا""، ""هم افزایی در اجرا"" و در نهایت ""اجرای موفق خط مشی های صنعتی"". در این پژوهش طراحی مدل با رویکرد کیفی و با استفاده از تحلیل داده بنیاد (GT) و از طریق مصاحبه های اکتشافی انجام شده است و از طریق مصاحبه های روایی سنجی مدل مذکور تست شده است.

در سال های اخیر به منظور علمی نمودن سیاست ها، فعالیت نهادهای سیاست پژو در فضای سیاست گذاری، افزایش یافته است. هدف از این پژوهش بررسی تأثیر این نهادها در فضای سیاست گذاری است. به این منظور از مدل ارایه شده توسط دوکشیر و ترلاو استفاده شده است. این مدل که روند سیاست پژوهی را شکل میدهد، از چهار بعد، تشخیص مشکلات و شناسایی مسایل، درک مسایل اصلی، پشتیبانی از برنامه اقدامات انتخابی و اثر ارزیابی و فرآیند کنترل تشکیل شده است. فرض بر آن است روندهای فوق تأثیر زیادی بر علمی نمودن سیاست ها خواهند گذاشت. در بررسی پیمایشی بین نهادهای سیاست پژو در ایران، مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی به عنوان جامعهی آماری انتخاب شده است. از بین 120 نفر اعضاء جامعهی آماری، 40 نفر به روش تصادفی ساده انتخاب شده اند. اطلاعات به وسیله-ی پرسشنامه جمع آوری و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. براساس نتایج به دست آمده در هر چهار بعد، بین وضع موجود و وضع مطلوب تفاوت معناداری وجود دارد. به این معنا که فعالیت های سیاست پژوهی در جامعهی آماری از تأثیرگذاری لازم در فضای سیاست گذاری برخوردار نیست. تحلیل و تبیین قرار گرفتن در این وضعیت، بخش پایانی این مقاله را شکل میدهد.

تناسب شغلی (تناسب بین شغل و شاغل) یکی از مباحث بنیادین مدیریت منابع انسانی است، و ثابت شده که وجود این تناسب برای بهره وری نیروی انسانی یک ضرورت سازمانی به منظور است. هدف اصلی این پژوهش بررسی تناسب شغلی و رابطه آن با تعهد سازمانی کارکنان ستاد مرکزی شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی ایران می باشد. ابزار جمع آوری اطلاعات به منظور سنجش تعهد سازمانی، پرسشنامه 15 سوالی آلن و می یر و برای سنجش تناسب شغلی پرسشنامه های دانش، مهارت و توانایی شغلی بانک اطلاعات شغلی بین المللی (O*NET) است،که هریک از پرسشنامه ها بطور میانگین شامل 21 سوال می باشد. پایایی پرسشنامه تعهد سازمانی 0.89 و پایایی پرسشنامه سنجش تناسب شغلی 0.87 به دست آمد. با توجه به اینکه آلفای کرونباخ هر دو پرسشنامه بیش از 0.7 بوده و می توان نتیجه گرفت هر دو پرسشنامه از پایایی لازم برخوردار بوده اند. حجم جامعه آماری مورد نظر 150 نفر بوده که بر اساس روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای از بین آنها 80 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب و در نهایت 78 پرسشنامه جمع آوری گردید. به منظور تعیین نرمال بودن داده های از آزمون کولموگروف- اسمیرنوف استفاده شده و نتایج آزمون نرمال بودن داده ها را تایید نمود. فرضیات تحقیق با انجام آزمون T مستقل آزموده نشده و تاثیر معنی دار و مثبت آن ها به اثبات رسید، به این معنی که کارکنانی دارای تناسب شغلی بوده اند از تعهد سازمانی بیشتری برخوردار بوده اند. نتیجه دیگر این پژوهش حاکی از آن است که فقط حدود 40 درصد از کارکنان شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی از لحاظ شغلی کاملا متناسب بوده و از این لحاظ این شرکت در وضعیت ضعیفی قراردارد

در سال های اخیر کارآفرینی در حوزه فناوری اطلاعات به عنوان مهم ترین عامل در توسعه اقتصادی کشورها شناسایی شده است. با توجه به این که تشخیص فرصت به عنوان اولین و مهم ترین مرحله در کارآفرینی است، از این رو شناسایی عامل های موثر بر تشخیص فرصت موضوع بسیار با اهمیتی بوده و در همین راستا مقاله حاضر با هدف بررسی عامل های موثر فردی و اجتماعی بر تشخیص فرصت های کارآفرینانه در حوزه فناوری اطلاعات انجام شده است. در راستای سوال اصلی تحقیق، اثرهای متغیرهای مستقل (دانش سابق کارآفرین، احساس خود اثربخشی، جستجوی منظم فرصت ها، پیوندهای قوی و ضعیف اجتماعی،‌ مربیان و جریان های اطلاعاتی) بر متغیر وابسته (تشخیص فرصت کارآفرینانه) آزموده شد. جامعه آماری این تحقیق 230 نفر از کارآفرینان در حوزه فناوری اطلاعات در شهر تهران بوده اند که از میان آن ها حدود 142 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده ها پرسش نامه، روش تحقیق توصیفی و از نوع همبستگی بوده و روایی پرسش نامه به روش اعتبار محتوا و پایایی آن با روش آلفای کرونباخ (0.7) تایید شده است. نتایج نشان می دهد که متغیرهای مستقل دانش سابق، وجود مربی در صنعت فناوری اطلاعات و احساس خود اثربخشی، تاثیر مثبت بر تشخیص فرصت کارآفرینانه دارند؛ اما متغیرهای مستقل دیگر تاثیر معناداری بر تشخیص فرصت در این حوزه نداشته اند. هم چنین مقایسه پیوندهای ضعیف و قوی اجتماعی نشان می دهد که پیوندهای ضعیف اجتماعی تاثیر بیش تری بر تشخیص فرصت کارآفرینانه در مقایسه با پیوندهای قوی دارند.

کارآفرینی، عامل اصلی نوآوری و توسعه اقتصادی کشورها شناخته شده است. هر چند تعریف عمومی از کارآفرینی وجود ندارد، اما بسیاری از تعاریف کارآفرینی اخیراً بر تشخیص فرصت به عنوان مهم ترین گام در فرایند کارآفرینی تمرکز کرده اند. مطالعات متعددی در خصوص عوامل مؤثر بر تشخیص فرصت کارآفرینی شناسایی شده که در میان این عوامل، نقش دانش سابق کار آفرین از اهمیت بیشتری برخوردار بوده و در بیشتر تحقیقات نظری و تجربی از آن حمایت شده است. هدف این مقاله، مطالعات و تحقیقات صورت گرفته در این موضوع را مورد بررسی قرار می دهد. روش انجام پژوهش تحلیل اسنادی بوده است. یافته: برخی از پژوهشها به نقش مستقیم دانش سابق کارآفرین بر روی تشخیص فرصت اشاره کرده اند، اما مطالعات جدیدتر بر اساس دیدگاه شناختی معتقدند که دانش سابق با تقویت ساختارشناختی کار آفرین، در جذب اطلاعات جدید و در نتیجه، شناخت فرصت به او کمک می کند. از طرف دیگر، نقش فعالیتهای آموزشی، پژوهشی، ترویجی و مشاوره ای دانشگاهها را در ایجاد و توسعه دانش کارآفرینان به منظور ارتقای قابلیت تشخیص فرصتهای کارآفرینانه بررسی می کند.

هدف اصلی این پژوهش بررسی تناسب شغلی و رابطه آن با تعهد سازمانی میباشد. ابزار جمع آوری اطلاعات به منظور سنجش تعهد سازمانی، پرسش نامه 15 سؤالی آلن و مییر، و برای سنجش تناسب شغلی پرسش نامه بانک اطلاعات شغلی بین المللی (O*NET) است، که هریک از پرسش نامه ها به طور میانگین شامل 21 سؤال میباشد. پایایی پرسشنامه تعهد سازمانی 89/0 و پایایی پرسش نامه سنجش تناسب شغلی 87/0 به دست آمد و آلفای کرونباخ هر دو پرسش نامه بیش از 7/0 میباشد. حجم جامعه آماری مورد نظر 150 نفر میباشد. براساس روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای از بین آنها 80 نمونه آماری انتخاب گردید و در نهایت 78 پرسش نامه جمع آوری گردید. جهت تعیین نرمال بودن داده های به دست آمده از آزمون کولموگروف- اسمیرنوف استفاده شد و نتایج آزمون نرمال بودن داده ها را تأیید کرد. فرضیات تحقیق با انجام آزمون T مستقل به بوته آزمون قرارداده شدند و تأثیر معنادار و مثبت آنها به اثبات رسید، به این معنا که کارکنانی که از لحاظ شغلی متناسب بوده اند، تعهد سازمانی بیشتری داشته اند. نتیجه دیگری که از این پژوهش به دست آمد گویای این واقعیت بود که فقط حدود 40 درصد از کارکنان این شرکت از لحاظ شغلی کاملاً متناسب بودند.