پژوهش در ورزش تربیتی (دانشگاهی)

تمرین و فعالیت بدنی منظم در تمامی دوره های زندگی به ویژه در دوران کودکی و نوجوانی، نقش مهمی در تعیین تندرستی و سبک زندگی آتی افراد دارد بدین جهت که شناخت استعدادها و توانایی های بدنی در این دوره شکل گرفته و طی زندگی آتی فرد تکمیل می شود.لذا هدف پژوهش حاضر مدل سازی ابعاد بازاریابی اجتماعی در گرایش دانش آموزان به فعالیت ورزشی و کنترل وزن بود .تحقیق حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر گردآوری اطلاعات توصیفی- پیمایشی بود. جامعه آماری تحقیق را مدیران ارشد دفتر تربیت بدنی وزارت و ادارات کل آموزش و پرورش استان ها بودند. نمونه آماری بصورت کل شمار 150 نفر در نظر گرفته شد. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته ای بود. برای تجزیه و تحلیل داده های تحقیق از آمار توصیفی و همچنین به منظورتعیین بین متغیرها از طریق آزمون فریدمن از نرم افزار SPSS23 و در بخش آمار استنباطی از مدل معادلات ساختاری از نرم افزار Smart PLS استفاده شد. براساس نتایج مدل تحقیق مشاهد شد که ابعاد بازاریابی اجتماعی در گرایش به فعالیت ورزشی و کنترل وزن برازش مطلوب و معنی داری دارد. همچنین نتایج تحقیق نشان داد اولویت ابعاد بازاریابی اجتماعی در گرایش دانش آموزان به فعالیت های ورزشی و کنترل وزن به ترتیب شامل عموم مردم ، پیشنهاد، قابلیت دسترسی، هزینه مشارکت، ایجاد شرکا، سیاست و خط مشی و ارتباطات اجتماعی می باشد. امید است که مربیان و معلمان و عوامل ورزشی کشور از این رویکرد جهت ارتقاء سلامتی دانش آموزان بیشتر استفاده کنند.

هدف از پژوهش حاضر ساخت و اعتباریابی مقیاس حمایت والدین از درس تربیت بدنی بود. روش پژوهش به صورت آمیخته (کیفی و کمی) بود. در بخش کیفی با بررسی مبانی نظری و ادبیات و تشکیل جلسات کانونی و مصاحبه با 6 نفر از متخصصان حوزه تربیت بدنی و علوم تربیتی، پرسش نامه ای با 29 سوال تدوین شد. بخش کمی تحقیق شامل 3مرحله بود. مرحله اول توزیع پرسش نامه بین 10 نفر از متخصصین برای بررسی روایی صوری و محتوا و انجام پایلوت اولیه روی 90 نفر که منجر به حذف یک سوال از پرسش نامه شد. مرحله دوم انجام تحلیل عاملی اکتشافی که منجر استخراج 5عامل مقیاس و حذف 2سوال شد و مرحله سوم انجام تحلیل عاملی تأییدی و بررسی روایی همگرا و واگرا و پایایی ترکیبی بود. ابزار پژوهش در مرحله کیفی مصاحبه با اعضای گروه کانونی و در مرحله کمی پرسش نامه 5 ارزشی لیکرت بود. مشارکت کنندگان بخش کمی 7634 نفر از والدین دانش آموزان از سراسر استان های ایران بودند. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی حاکی از آن است که پنج مولفه "نگرش به درس تربیت بدنی، الگوی رفتاری، تعامل با معلم، حمایت عاطفی و پشتیبانی" احصا شد. همچنین یافته های تحلیل عاملی تاییدی بیانگر مناسب بودن شاخص های برازش و تایید مدل بود. در نهایت می توان گفت مقیاس حمایت والدین از درس تربیت بدنی از روایی و پایایی مناسب برخوردار و در سطح کشور ایران قابل استفاده می باشد.

تحقیق حاضر باهدف طراحی مدل توسعه سواد پژوهشی معلمان تربیت بدنی وزارت آموزش وپرورش طراحی گردید. تحقیق حاضر ازجمله تحقیقات آمیخته بود که به صورت روش های کیفی و کمی انجام شد. در بخش کیفی مشارکت کنندگان شامل 15 نفر از خبرگان آگاه به موضوع تحقیق بودند. در بخش کمی نیز جامعه آماری شامل کلیه معلمان تربیت بدنی در شهر همدان بود که تعداد آنان شامل 350 معلم بود. بر اساس جدول مورگان تعداد 186 نفر به عنوان نمونه مشخص گردیدند. ابزار تحقیق حاضر شامل مصاحبه و پرسشنامه محقق ساخته 37 سؤالی بود. روایی این پرسشنامه به وسیله نظرات برخی اساتید دانشگاهی موردبررسی و تأیید قرار گرفت. پایایی این پرسشنامه نیز میزان 85/0 مشخص شد. به منظور تحلیل داده های تحقیق حاضر از نرم افزارهای SPSS و PLS استفاده گردید. نتایج تحقیق نشان داد که در میان عوامل شناسایی شده، بانک اطلاعاتی با میزان تأثیر 896/0 مهم ترین عامل مشخص گردیده است. همچنین نتایج تحقیق حاضر مشخص نمودند که عامل جریان های مدیریتی با میزان تأثیر 890/0 و همچنین عامل مسائل فنی با میزان تأثیر 840/0 از عوامل شناسایی شده می باشد. به عبارتی توجه به مسائل مربوط به بانک اطلاعاتی، مدیریتی و فنی می تواند زمینه جدی جهت بهبود سواد پژوهش را فراهم نمود.

هدف این پژوهش ارائه و اعتبارسنجی الگوی راهبردی مدیریت استعدادهای ورزشی دانش آموزان بود. روش پژوهش حاضر، از لحاظ هدف کاربردی و از نوع مدل یابی بوده که به روش میدانی انجام شده است. ابزار پژوهش پرسشنامه ی محقق ساخته 49 سوالی دارای 9 متغیر است که روایی محتوایی و صوری آن توسط اساتید حوزه ی مدیریت ورزشی سنجیده شده و نظرات آن ها در ویرایش نهایی پرسشنامه لحاظ گردید. سنجش پایایی ابزار پرسشنامه نیز براساس آماره آلفای کرونباخ محاسبه گردید. جامعه ی آماری پژوهش شامل همه ی معلمان درس تربیت بدنی رسمی و پیمانی شاغل در وزارت آموزش و پرورش ایران و نمونه ی آماری 254 نفر از این افراد بودند که براساس نمونه گیری هدفمند از بین معلمان تربیت بدنی چهار استان کشور انتخاب شدند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزارهای اس پی اس اس و لیزرل استفاده گردید. داده ها با به کارگیری روش تحلیل عاملی اکتشافی، تحلیل عاملی تاییدی مرتبه اول و نیز مدل سازی معادلات ساختاری تجزیه و تحلیل شدند. مطابق یافته ها، نتایج تحلیل عاملی تاییدی از اعتبار الگوی نهایی مدیریت استعدادهای ورزشی دانش آموزان ایران حمایت نموده و نتایج حاکی از تایید مدل بود. لذا الگوی پیشنهادی از روایی مطلوبی برخوردار می باشد. براساس نتایج تحقیق مسئولان ارشد وزارت آموزش و پرورش می بایست با پیاده نمودن الگوی مدیریت استعداد ورزشی دانش آموزان به صورت گسترده در سطح کشور، منابع انسانی کارآمد و اثربخش را برای آینده ی ورزش کشور فراهم نمایند.

پژوهش حاضر به بررسی نقش میانجی انگیزه مشارکت ورزشی در ارتباط بین حمایت اجتماعی درک شده و کیفیت زندگی دانش آموزان پرداخته است. این پژوهش بخشی از طرح پژوهشی درون دانشگاهی در دانشگاه صنعتی شاهرود و دارای کد اخلاق به شماره IR.SHAHROODUT.REC.1401.022 است. از نظر هدف کاربردی، از نظر روش جمع آوری داده ها توصیفی-همبستگی از نوع مدل سازی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری کلیه دانش آموزان دوره اول و دوم متوسطه شهرستان ارومیه در سال تحصیلی 1402-1401 بودند که 384 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای اندازه گیری متغیرهای پژوهش، از پرسشنامه های حمایت اجتماعی درک شده زیمت و همکاران (1988)، کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی (1996) و انگیزه مشارکت ورزشی ساچلی اوزونوز (2015) استفاده شد. تجزیه وتحلیل اطلاعات با روش مدلسازی معادلات ساختاری و نرم افزار Smart PLS 2 انجام شد. نتایج حاکی از تأثیر مستقیمِ مثبت و معنادار عوامل حمایت اجتماعی درک شده و انگیزه مشارکت ورزشی بر کیفیت زندگی دانش آموزان بود. همچنین، 7/26 درصد از اثر کل حمایت اجتماعی درک شده بر کیفیت زندگی از طریق غیرمستقیم، توسط متغیر انگیزه مشارکت ورزشی تبیین شد که مؤید نقش میانجی انگیزه مشارکت ورزشی در رابطه بین متغیرهای حمایت اجتماعی درک شده و کیفیت زندگی است. به طور کلی می توان اظهار کرد که یکی از عوامل مؤثر در ارتباط با افزایش کیفیت زندگی دانش آموزان، ایجاد جو انگیزاننده کلاس های ورزشی و نیز حمایت و همراهی والدین و مربیان از دانش آموزان می باشد.

هدف از این پژوهش، ارائه مدل مدیریت دانش بر مبنای فناوری اطلاعات در تربیت بدنی آموزش و پرورش ایران بود. روش تحقیق کیفی از نوع تحلیل تم بود. شرکت کنندگان شامل 17 نفر از اساتید، مدیران و کارشناسان در حوزه های تربیت بدنی و فناوری اطلاعات بودند. ابزار جمع آوری اطلاعات مصاحبه های نیمه ساختار یافته بود. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار مکس کیو دی ای نسخه20 صورت گرفت. اعتبارسنجی پژوهش با استفاده از روش همسوسازی شامل، استفاده از دو کدگذاری و مصاحبه با نمونه های متنوع (کارشناسان، مدیران، اساتید) با تخصص های مختلف (تربیت بدنی، مدیریت ورزشی، فناوری اطلاعات) صورت پذیرفت. یافته ها نشان داد؛ که شایستگی های فناوری نیروی انسانی، زیرساخت های فناوری در تربیت بدنی و نگرش و گرایش نیروی انسانی مقوله های زمینه ای مدل را شکل دادند. همچنین، سیستم های خدمات پشتیبانی، سامانه های عمومی آموزش و پرورش، سامانه های تخصصی حوزه تربیت بدنی، سیستم یکپارچه فناوری، مدیریت اطلاعات و فناوری، ارتباطات و شبکه سازی، سرعت تبادل داده ها، و کیفیت مدیریت داده ها به عنوان مقوله های فرایندی، مدیریت فناوری و کسب و جذب دانش، تجزیه و تحلیل دانش، توزیع و اشتراک گذاری دانش و درونی سازی و کاربست دانش به عنوان مقوله های مدیریت دانش احصا شدند. لذا، پیشنهاد می گردد، سرمایه گذاری بهتری برای توسعه فناوری های اطلاعاتی و ارتباطی و توسعه زیرساخت های سیستم های اطلاعات مدیریت در تربیت بدنی آموزش و پرورش با هدف بهبود مدیریت دانش انجام شود. همچنین لازم است، نسبت به توانمندسازی نیروی انسانی تربیت بدنی جهت ارتقای شایستگی های فناورانه برنامه ریزی لازم صورت پذیرد.

هدف از این پژوهش تدوین مدل ارتباط سنجی بین سبک وکیفیت زندگی باسواد بدنی دانش آموزان تحت تاثیر نقش میانجیگری فضای مجازی بود. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه اجرای تحقیق توصیفی از نوع همبستگی و با رویکرد معادلات ساختاری می باشد. جامعه آماری پژوهش کلیه دانش آموزان 8 تا 12 ساله منطقه 7 آموزش و پرورش شهر تهران می باشد که به روش جدول مورگان تعداد 206 نفر به روش خوشه ای - تصادفی بعنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه محقق ساخته فضای مجازی، پرسشنامه سبک زندگی کودک محقق ساخته، پرسشنامه کیفیت زندگی کودک و مقیاس ارزیابی سواد بدنی کانادایی بود. برای تجزیه و تحلیل داده های پژوهش از روش الگوی معادلات ساختاری از نرم افزار PLS استفاده شد. یافته ها نشان داد بین سواد بدنی با سبک زندگی، کیفیت زندگی و فضای مجازی رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. همچنین بر اساس یافته ها، فضای مجازی بر ارتباط بین کیفیت زندگی و سبک زندگی با سواد بدنی تاثیر میانجی مثبتی دارد. بنابراین پیشنهاد می شود در جهت بهبود و ارتقا سواد بدنی در دانش آموزان، فضای مجازی مورد استفاده آنان را بر اساس شاخص های سبک زندگی و کیفیت زندگی سالم و فعال طراحی و دسترسی به این صفحات برای دانش آموزان تسهیل شود.

هدف از این پژوهش، طراحی الگوی منتورینگ در جهت بهبود عملکرد شغلی دبیران تربیت بدنی بود. تحقیق از نوع کیفی با رویکرد اکتشافی نظام مند انتخاب شد. جامعه آماری شامل دو بخش منابع انسانی (اساتید، معلمان، مدیران و ...) و منابع اطلاعاتی (کتاب ها، مقالات، اسناد، رسانه ها و ...) بود. نمونه گیری به تعداد قابل کفایت و با روش قضاوتی بر مبنای رسیدن به اشباع نظری انجام شد (18 نفر). ابزار پژوهش شامل مطالعه کتابخانه ای نظامند و مصاحبه های اکتشافی ساختارمند بود. روایی ابزار براساس اعتبار حقوقی و علمی نمونه، نظر خبرگان و توافق بین مصححان ارزیابی و تأیید گردید. جهت تحلیل یافته ها از روش کدگذاری مفهومی چندمرحله ای با رویکرد تحلیل سیستمی استفاده شد. براساس چارچوب مفهومی استخراج شده شامل 6 سطح مفهومی، 13 منظر، 32 بُعد و 109 مؤلفه کلیدی (دارای تکرار مضامین) بود. سطوح مدل شامل به ترتیب توالی اثرگذاری-اثرپذیری شش سطح؛ پیش فرض های منتورینگ در مشاغل آموزشی ورزشی، ظرفیت های تربیت بدنی آموزش وپرورش برای منتورینگ، بسترسازی اجرای منتورینگ، مشارکت نقش ها در منتورینگ، استراتژی اجرای منتورینگ و دستاوردهای منتورینگ برای معلمان ورزش بود. براساس نتایج می توان گفت که سیستم منتورینگ دبیران ورزش فرایندی نظام مند و چندبعدی است که ابعاد محیطی، سازمانی و فردی مرتبط را در یک فرایند راهبردپذیر یکپارچه می کند تا به اهداف مطلوب و ممکن برسد. مدل ارائه شده می توان در تحلیل و برنامه ریزی اجرای منتورینگ برای دبیران ورزش و دبیران ورزش مورداستفاده آموزش وپرورش قرار بگیرد.

در سال های اخیر برگزاری رویدادهای فرهنگی و ورزشی به عنوان ابزاری برای جامعه پذیری دانشجویان به ویژه دانشجویان بین المللی مورد استفاده قرار می گیرد. هدف از تحقیق حاضر تحلیل تجربه زیسته دانشجویان بین المللی ورزشکار از حضور در اولین المپیاد فرهنگی-ورزشی دانشجویان بین الملل است که با روش کیفی و رویکرد پدیدارشناختی انجام شد. ازطریق روش نمونه گیری هدفمند با رویکرد حداکثر تغییرات بیشینه مشارکت کنندگان در این تحقیق انتخاب شدند (16=n). ازطریق مصاحبه های عمیق و گفتگوهای تأملی داده ها جمع آوری شد. با استفاده از رویکرد هفت مرحله ای دیکلمن (1989) داده ها تجزیه وتحلیل شدند. براین اساس ده دسته معانی فرعی شکل گیری تصویر متفاوت از ایران، آشنایی با فرهنگ کشور میزبان، برجسته شدن چالش های میان فرهنگی و تلاش برای رفع آن ها، تجربه کردن دانسته ها از ایران، شبکه سازی و تقویت روابط اجتماعی ازطریق ورزش، تقویت حس انسان دوستی، کم رنگ شدن ملی گرایی و تقویت هم گرایی انسانی، از بین رفتن مرزها و موانع ارتباط گیری مؤثر، لزوم رعایت هنجارها و ارزش های جمعی، شناخت ارزش های محوری جامعه میزبان رویداد به دست آمد. به صورت کلی می توان بیان داشت که ورزش به عنوان بستر و ابزاری برای تسهیل جامعه پذیری و رسیدن به زبان مشترک عمل کرده است و درصورتی که برنامه ریزان و سیاست گذاران از این ابزار به خوبی استفاده کنند، می توان شاهد بهره گیری مطلوب از ورزش برای تأثیرگذاری ها و تأثیرپذیری های مطلوب بین المللی بود.

پژوهش های زیادی در حوزه ورزش مدارس صورت گرفته است. مطالعه حاضر به دنبال بررسی و مرور این پژوهش ها از سال ۱۳۹۶ و تا سال ۱۴۰۲ بوده است. این مقاله باهدف مرور نظام مند مطالعات حوزه ورزش مدارس در ایران انجام شده است. روش تحقیق از نظر هدف کاربردی و از جنس مطالعات ثانویه با رویکرد مرور نظام مند بوده است. جامعه پژوهش شامل مقاله های چاپ شده در نشریه های علمی - پژوهشی داخل کشور در بازه زمانی ۱۳۹۶ تا ۱۴۰۲ به تعداد ۳۸۳ مورد بود که از بانک های اطلاعاتی استخراج شده است. مقاله ها بر اساس ابعاد کلی وضعیت شناختاری، ساختاری، عملکردی، و استنادی مرور شدند. با بررسی مقالات، گرایش های رشته ای مدیریت، رفتار و بیومکانیک، روان شناسی، آسیب شناسی و حرکات اصلاحی، فیزیولوژی و طب ورزشی که مطابق با رشته های علوم ورزشی و تربیت بدنی وزارت علوم بودند، تعیین شدند. هم چنین گرایش های بین رشته ای مدیریت - روان شناسی، رفتار - روان شناسی، مدیریت - رفتار، مدیریت - فیزیولوژی یافت شدند. نتایج تحقیق نشان داد که روند چاپ مقاله های بررسی شده سیر سینوسی داشته است و بیشتر مقالات در نشریه «پژوهش در ورزش تربیتی» با اختصاص ۶۷ مقاله به چاپ رسیده است. از این مقالات، حدود ۵۵ درصد آنها در نشریات تخصصی ورزشی به چاپ رسیده اند و حدود ۴۵ درصد آنها در نشریات غیرورزشی بوده است.