درخت حوزه‌های تخصصی

ادبیات

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
ادبیات جهان ادبیات و مطالعات بین رشته ای انواع ادبی حوزه های ویژه سبکها و جریانهای ادبی علوم ادبی قالب های شعر کلیات گونه های نثر
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲٬۶۸۱ تا ۲٬۷۰۰ مورد از کل ۵۲٬۹۰۷ مورد.
۲۶۸۱.

تأثیر روابط بینامتنی رمان «سووشون» و داستان بلند «مار و مرد» در جلب مشارکت مخاطب در جریان خوانش متن

نویسنده:
منبع: هنر و ادبیات تطبیقی سال ۱ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۴ 117 - 143

کلیدواژه‌ها: اسطوره متن بینامتنیت ضعیف بینامتنیت ژنی متن خواندی متن نوشتاری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۸ تعداد دانلود : ۱۳۵
بینامتنیت از جمله رویکردهای کاربردی در تولید متن و نقد نوین است. حضور عناصر بینامتنی در آثار ادبی و هنری، قابل مطالعه بوده و این گونه متن ها را در قالب رویکرد بینامتنیت تعریف پذیر می کند. مسئله پژوهش بررسی تأثیرگذاری روابط بینامتنی در جلب مشارکت مخاطب در جریان خوانش متن است. پرسش در این زمینه این خواهد بود که حضور عناصر بینامتنی در آثار هنری و ادبی چه تأثیری را در روند خوانش گری آن اثر به مثابه یک متن دارد؟ جستار این فرآیند را در دو متن ادبی معاصر در ایران از یک نویسنده دنبال می کند. این نوشتار ضمن بررسی نمادهای اساطیری و مذهبی به کار رفته در دو اثر سیمین دانشور و مطالعه میزان ارتباط بینامتنی آن ها در سطوح صوری، ساختاری و مضمونی با روایت های کهن اسطوره ای و مذهبی قصد دارد تا با کاربست رویکرد نظریه بینامتنیت ژنی، «بینامتنیت ق وی» در تحلیل س ووش ون و نظریه «بینامتنیت ضعیف» در تحلیل مار و مرد، به این مهم نزدیک شود که رویکرد بینامتنی قوی، نقش مؤثرتری در تبدیل متن به تعبیر رولان بارت به یک متن خواندنی و نه یک متن نوشتاریِ طالب خواننده فعال، ایفا می کند. این پژوهش از نوع کیفی و بنیادی بوده، ابزار جمع آوری داده ها کتابخانه ای است. رویکرد بینامتنیت ژنی و خوانش متن بارت، رویکرد اتخاذی بوده و تحلیل داده ها با شیوه تحلیلی_تطبیقی انجام می شود. نتیجه پژوهش نشان می دهد حضور بینامتنی و نوع روابط بینامتنی از آن دو اثر، متن نوشتاری و خواندنی، طالب مخاطب فعال و منفعل، ساخته که تأثیر بسزایی را بر جلب مشارکت مخاطب و خوانش گری آن متن ها دارد.
۲۶۸۲.

مطالعه تطبیقی نمادهای حیوانی در ضرب المثل های فارسی و عربی برای فارسی آموزی خارجیان

نویسنده:
منبع: مطالعات آموزش زبان فارسی سال ۸ پاییز و زمستان ۱۴۰۲ شماره ۱۴ 179 - 206

کلیدواژه‌ها: ضرب المثل نمادهای حیوانی فارسی آموزی فارسی آموزان عرب الگوی ریچموند طبقه بندی زرکوب و امینی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۴ تعداد دانلود : ۶۰
ضرب المثل ها بخش مهمی از زبان و ادبیات ملل هستند که می توانند خارجی ها را با جامعه زبانی برآمده از آن آشنا سازند؛ از این رو مطالعه تطبیقی ضرب المثل ها می تواند در آموزش زبان خارجی و تقویت توانش ارتباطی زبان آموزان مفید باشد. با توجه به تعداد قابل توجه فارسی آموزان خارجی در سراسر جهان و حضور گسترده آنان در مراکز آموزش زبان فارسی در ایران، مطالعه تطبیقی ضرب المثل ها یکی از راه های دستیابی به اشتراکات فرهنگی - زبانی در جهت تسهیل آموزش زبان فارسی به خارجیان است. در این پژوهش کیفی که با روش توصیفی-تحلیلی و با حضور250 فارسی آموز از کشورهای مختلف عربی انجام شده، بیست ضرب المثل پرکاربرد و رایج فارسی و عربی حاوی اسامی حیوانات (ده ضرب المثل فارسی و معادل آنها در عربی و ده ضرب المثل عربی و معادل آنها در فارسی) براساس الگوی ریچموند (1987) و طبقه بندی زرکوب و امینی (1393) مطابقت داده شدند. نتایج نشان داد که اشتراکات زبانی و فرهنگی بسیار زیادی میان عرب زبان ها و فارسی زبان ها در به کارگیری اسامی حیوانات در ضرب المثل ها وجود دارد که می توان با در نظر گرفتن این اشتراکات و استفاده از ضرب المثل های رایج فارسی که مشابه آن در کشورهای عربی نیز وجود دارد؛ از بیشتر سوءتفاهم های فرهنگی و زبانی پیشگیری و امر آموزش زبان فارسی به فارسی آموزان عرب را تسهیل کرد.
۲۶۸۳.

بررسی غزلیات حافظ بر اساس نظریه کارکردهای ارتباطی یاکوبسن

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه زبان ادبی دوره ۱ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۴ 62 - 92

کلیدواژه‌ها: غزلیات حافظ نقش های زبان نظریه ارتباط کلامی یاکوبسن

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۷ تعداد دانلود : ۱۶۴
یاکوبسن، ابزارهای تاثیرگذاری زبان را در شش حوزه عاطفی، ترغیبی، ارجاعی، فرازبانی، همدلی و ادبی معرفی می کند. به نظر او هنرمند با هدایت پیام خود از طریق این شش مجرا می تواند مخاطب را تحت تأثیر قرار دهد. نقش های زبان و جهت گیری آن ها عاملی تعیین کننده در شیوه بیان نویسنده و بازنمایی نگاه وی به دنیای اطراف است. هر کدام از این نقش ها با جهت گیری به سوی مخاطب، گوینده، موضوع پیام و امثال این موارد، باعث بازنمایی هایی متمایز از موضوعی یکسان در نوشتارهای مختلف می شوند. در این پژوهش با روش توصیفی تحلیلی و با بهره گیری از منابع کتابخانه ای نشانه های نقش های زبان در غزلیات حافظ با تکیه بر «فرایند ارتباط یاکوبسن» مطالعه و بررسی شد. از میان دو گروهِ کارکردگرایان و ساختار گرایان، ره یافت دوم مبنای کار، و نسخه حافظ غنی قزوینی مِلاک عمل قرار گرفت. با بهره مندی از دستاوردهای زبان شناسی و نقش شعری زبان، می توان تصرفات شاعرانه را در غزلیات حافظ بهتر نمایاند. راز ماندگاری اشعار حافظ، تصرفاتی است که او آگاهانه در حوزه زبان انجام داده است. یافته های پژوهش حاکی از آن است که با توجه به ویژگی های زبانی و محتوایی غزلیات حافظ، هر کدام از نقش های زبان را در غزلیات وی با تکیه بر نظریه ارتباط یاکوبسن می توان در سه محور بررسی نمود: 1) ساختار، 2) درون مایه، 3) مخاطبان. بررسی ساختار جملات بیانگر این مطلب است که در بیشتر ابیات اجزای اصلی و فرعی مانند نقش های نهادی، متممی، مفعولی و مسندی، و قیدی هر کدام به نحوی در انتقال پیام مورد نظر شاعر تأثیرگذارند.
۲۶۸۴.

تحلیل گفتمان مولانا و شمس در بیان عاشقانه براساس نظریه هلیدی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان و ادب فارسی سال ۷۶ پاییز و زمستان ۱۴۰۲ شماره ۲۴۸ 69 - 84

کلیدواژه‌ها: تحلیل گفتمان عاشقانه مولانا شمس هلیدی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۶ تعداد دانلود : ۱۹۰
در پژوهش حاضر، گفتمان عاشقانه ای از مولانا و شمس بر اساس دستور نقش گرای هلیدی تحلیل شده است. بررسی متن(گفتار و نوشتار) در تحلیل گفتمان، در حدی فراتر از ساختارهای صوری زبان صورت می گیرد. در کلام و متون عاشقانه با توجه به بیان انتزاعی گوینده، تصاویر ذهنی به گونه ای خاص رمزگذاری شده اند. هدف اصلی در این پژوهش، پی بردن به چگونگی بازنمایی عواطف موجود در این گفتمان عاشقانه، همچنین دستیابی به شباهت ها و تفاوت های احتمالی در بروز بیان احساسات درونی آن هاست. این پژوهش به این سؤال پاسخ می دهد که ویژگی های کلام عاشقانه مولانا و شمس چگونه براساس دستور نقش گرای هلیدی مشخص می شود. فرضیه تحقیق این است که دستور نقش گرای هلیدی در تحلیل گفتمان متون عاشقانه کارآمد است. بر همین اساس یک غزل از مولانا و بیان عاشقانه ای از شمس تبریزی به صورت موردی انتخاب شده است تا بتوانیم ابعاد گسترده تری از این بحث را به دست آوریم. بافت متن به شیوه توصیفی- تحلیلی؛ به کمک هر سه فرانقش اندیشگانی ، بینافردی و متنی مورد بررسی قرار گرفته است. یافته های پژوهش بیانگر آن است که بسامد بالای فرایند رفتاری در غزل مولانا، نشان دهنده تجربه دیداری او از معشوق و توجه خاص وی به توصیف حالات رفتاری معشوق است. بسامد بالای فرایند وجودی در کلام شمس مفهوم وجود این عشق را آشکار می کند.
۲۶۸۵.

بی پروایی عارفان در عشق الهی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای نوین ادبی پاییز ۱۴۰۲ شماره ۲۲۲ 99 - 121

کلیدواژه‌ها: گستاخی با خدا ساحت بندگی ساحت عشق سکر جنون

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۱ تعداد دانلود : ۱۳۲
این پژوهش درصدد است به تحلیل مفهوم «گستاخی با حق تعالی» در آثار برجسته عرفانی تا قرن هشتم هجری، بر پایه پیوندی که با ساحت های عارفانه عبودیت و عشق دارد، بپردازد. مقایسه مفهوم گستاخی در آثار عرفانی گویای آن است که شواهد بدست آمده از گفتمان واحدی پیروی نمی کنند، چنان که برخی شواهد دلالت بر نیکوداشت گستاخی با خداوند و برخی شواهد تأکید بر نکوهش آن دارند. با این وصف، حال گستاخی با خدا در منظومه فکری عارفان در دو ساحت انعکاس دارد: نخست در ساحت عبودیت که نکوهیده و درخور نفی است. دوم در ساحت عشق که نیکو و درخور تمجید است. این پژوهش که با روش توصیفی تحلیلی تدوین یافته، برآ نست با استناد به شواهد مرتبط با موضوع بحث در منابع اصیل عرفانی، به تحلیل تناقض موجود از مفهوم گستاخی با خدا بپردازد و تفسیر درست و جامعی در جهت شناخت دیدگاه عارفان بزرگ ارائه دهد.
۲۶۸۶.

زیست سیاست و تولد اردوگاه؛ شکل گیری «حیات برهنه» در نمایشنامه ی زاده شده اثر ادوارد باند(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش ادبیات معاصر جهان دوره ۲۹ پاییز و زمستان ۱۴۰۲ شماره ۲ 455 - 474

کلیدواژه‌ها: آگامبن اردوگاه حذف ادغامی زیستن صرف فوکو

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۹ تعداد دانلود : ۱۲۲
ادوارد باند ازجمله نویسندگان معاصر انگلستان است که سلطه ی سرمایه داری غربی بر جامعه ی معاصر و تأثیر سازوکارهای مبتنی بر آن را بر زیست اجتماعی افراد بررسی می کند. از دیدگاه باند، سرمایه داری متأخر و عناصر تشکیل دهند ی آن، نظیر فناوری عنان گسیخته و سازمان های اداری-مالیِ غول آسا، این قدرت را دارند که ساحت زیست اجتماعی افراد را تسخیر کنند. نتیجه ی دست اندازی های این سازوکارها بر زندگی شهروندان نیز ضعیف تر شدن خدمات اجتماعی، تخریب روابط انسانی و تبدیل شدن جامعه به میدانِ خشونت است؛ ازاین رو، باند جامعه ی برساخته توسط سرمایه داری متأخر را جامعه ای اردوگاهی تصویر می کند که ساکنانش مردمانی بی روح و مردگانی متحرک هستند. او در نمایشنامه ی زاده شده جامعه ای آخرالزمانی در آینده را به تصویر می کشد که انسان هایی در حال احتضار در جای جای آن گام می زنند و خشونت سراسر آن را فرا گرفته است. دو انگار ی «پیکرهای درهم شکسته» و « جامعه ی اردوگاهی» مفاهیمی است که جورجو آگامبن، جامعه شناس ایتالیایی، از آنها برای تبارشناسی خود از زیست سیاست غربی بهره می گیرد. از دیدگاه او، دولت های غربی از دوران یونان باستان تا عصر حاضر زیست طبیعی انسان ها را در گستر ه ی دولت شهر در اختیار خود گرفته و آن را بر اساس امیال و صلاح دید خود دائماً تعریف کرده اند؛ ازاین رو، این پژوهش بر آن است با استفاده از نظریه های آگامبن دربار ه ی چگونگی شکل گیری زیست سیاست در جامعه ی معاصر، مفاهیمی نظیر «حیات برهنه» و «شکل گیری اردوگاه» را در نمایشنامه ی زاده شده بررسی کند. نتیجه ی این پژوهش حاکی از آن است که سازوکارهای موجود در زیست سیاست غربی عاملِ تولد «اردوگاه» و ایجاد «حیات برهنه» در سطح جامعه ی جهانی است.
۲۶۸۷.

مقایسه دو اثر عاشقانه جلیس المشتاق و بساتین الانس(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: مطالعات زبان و ادبیات غنایی سال ۱۳ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۴۸ 24 - 43

کلیدواژه‌ها: علی جلیس المشتاق بساتین الانس کشورگشا ملک آرا آذربایجان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۷ تعداد دانلود : ۹۴
جلیس المشتاق منظومه ای عاشقانه است که در سال 870 توسط شاعری ناشناخته با نام یا تخلص «علی» در دوره حکمرانی امیر شیران شاه فرخ یسار (869- 907) سرود شده است. این اثر، برگردان منظوم بساتین الانس اخستان دهلوی (726 ق)، دبیر و ادیب دوره سلطان غیاث الدین تغلق و محمدشاه تغلق است. با توجه به دست نویس ریاحین القلوب، ترجمه منظوم گلستان از شاعری به نام امیر سید علی حسینی (زنده در تاریخ 860) و تقدیم آن به سلطان خلیل شروان شاه (820- 868) و از قرائن موجود در این اثر، چنین بر می آید که سراینده جلیس المشتاق همین سید علی حسینی باشد. این منظومه حکایت عشق کشورگشا (پسر پادشاه بتیهان هند) با ملک آرا (دختر پادشاه چین) است که در خلال آن چندین حکایت دیگر نیز نقل شده است. با توجه به پیشینه مشترک این دو اثر، افتراقات و اشتراکاتی در داستان پردازی، ترکیبات، شخصیت ها و صحنه پردازی های آن ها دیده می شود. سراینده جلیس المشتاق در توصیفات خود از اصطلاحات موسیقی، نجومی و عناصر طبیعی بهره جسته و با زبانی ساده برخلاف زبان پیچیده و مغلق بساتین الانس با پیروی از وزن و بحر شاهنامه به روایت این داستان پرداخته است. برگردان این دو متن ارزشمند ادبی با آبشخور هندی به نظم و نثر، بیان گر نفوذ و تأثیر عمیق زبان، فرهنگ و ادب فارسی در شبه قاره سده هشتم است. در این پژوهش با تحلیل و مقایسه این دو متن به بررسی افتراقات و اشتراکات آن پرداخته شده است.
۲۶۸۸.

بازنمایی کنش های اجتماعی (کنش و واکنش) در شعر روایی سترون از اخوان ثالث

نویسنده:
منبع: تحلیل گفتمان ادبی دوره ۱ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۱ 1 - 22

کلیدواژه‌ها: ون لیوون کنش اجتماعی کنش و واکنش اخوان ثالث سترون

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۶ تعداد دانلود : ۵۰
کنش و واکنش یکی از دوگانه های تقابلی مطرح شده در الگوی کنش های اجتماعی ون لیوون (1995) است که در فرایند بازنمایی کنش های اجتماعی قابل بررسی است. پژوهش حاضر به منظور بازنمایی کنش های اجتماعی در شعر سترون اخوان ثالث، با استفاده از روش توصیفی تحلیلی، بر دوگانه تقابلی کنش و واکنش تمرکز کرده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که کنش های نمادین ابر سیاه مبتنی بر طرح ادعاهای بی اساس درباره باریدن و وعده سیراب کردن است که از طریق هر دو رهیافت کنش مادی و کنش نشانه شناختی با فروعات آن ها صورت بندی شده است. با توجه به آرای ون لیوون، واکنش ها نسبت به ادعاهای ابر سیاه نیز به سه دسته تقسیم شده اند: واکنش معرفتی، واکنش عاطفی و واکنش ادراکی. در این میان، واکنش عاطفی گروه تشنگان (نماد عموم مردم) ناشی از استیصال و عدم قدرت است و تصویری ایده آل از درک عمومی به شمار می آید. در مقابل، واکنش مه و پیر دروگر (نماد فرزانگان و روشنفکران) که واکنشی ادراکی است بیانگر درکی عالمانه از کنش خواهد بود. به نظر می رسد، با توجه به پایان بندی دال بر تداوم تشنگی گروه تشنگان، عدم تغییر در اوضاع، آشکار شدن دروغ ابر سیاه و بسامد بالای گفتمان یأس و ناامیدی در اشعار اخوان، وی به عنوان شاعری نمادگرا، واکنش ادراکی مه و پیر دروگر را واکنش برتر دانسته است. 
۲۶۸۹.

بررسی رمان طوبا و معنای شب از شهرنوش پارسی پور بر اساس نظریه داغ ننگ اروینگ گافمن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های ادبی سال ۲۰ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۸۱ 145 - 176

کلیدواژه‌ها: Shahrnush Parsipour Touba and The Meaning of the Night Erving Goffman Persian contemporary novel Analysis Goffman's theory of Stigma شهرنوش پارسی پور طوبا و معنای شب اروینگ گافمن رمان معاصر فارسی تحلیل نظریه داغ ننگ گافمن

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۹ تعداد دانلود : ۱۶۸
این مقاله به بررسی رمان طوبا و معنای شب نوشته شهرنوش پارسی پور (1368) در چارچوب نظریه داغ ننگ؛ چاره اندیشی برای هویت ضایع شده (اروینگ گافمن، 1963( می پردازد. در نظریه گافمن روابط افراد در زندگی روزانه از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در این رمان، که روایتگر زندگی طوبا از اواخر دوره قاجار تا دوره پهلوی است به روابط میان شخصیت ها از نگاه گافمن پرداخته می شود. پژوهش با رویکرد توصیفی -تحلیلی انسانشناسانه تلاش خواهد کرد به این پرسش اصلی پاسخ دهد که کدام مضمون داغ ننگ گافمن در این رمان کرد بیشتری دارد. براساس نتایج تحقیق، مهمترین داغ ننگ و برچسب زنیها در رمان طوبا و معنای شب، احساس بی هویتی یا هویت باختگی، انزجار، طرد شدگی، جریان ستیزی، دگراندیشی اجتماعی و شک در باورداشت شخصیت طوباست که اغلب بنمایه های روانی و فرهنگی دارد. داغ بی اعتباری، دودلی، احساس شومی سرنوشت، ناامنی، وسواس و عقده حقارت و در پی آن، بر انگیختگی حس کین توزی و انتقام است که بیش از هر چیز دیگر طوبا یعنی راوی داستان را در بر می گیرد.
۲۶۹۰.

بررسی تطبیقی داستان جزیره از غزاله علیزاده و من می روم نوشته ژان اشنوز از منظر آرای باختین(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ادبیات تطبیقی دوره ۱۷ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۶۸ 617 - 640

کلیدواژه‌ها: باختین بینامتنیت گفتگومندی علیزاده اشنوز

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۰ تعداد دانلود : ۱۱۰
در این مقاله با استفاده از مولفه چندصدایی باختین، مصداق ها و کاربست آن را با شیوه توصیفی تحلیلی در داستان جزیره غزاله علیزاده و رمان من می روم از ژان اشنوز بررسی کرده ایم و کوشیده ایم در آغاز به این سوال پاسخ دهیم که چندآوایی چه مولفه هایی دارد و چگونه در این دو داستان نمود پیدا می کند. بر این اساس، تاکید این جستار بر بینامتنیت، چندزبانی و گفتگومندی است، چرا که منطق گفتگومندی و چندصدایی زمینه ساز خلق مفهومی تازه از سوی ژولیا کریستوا به نام بینامتنیت شده است. در ادامه این مولفه ها در هر دو داستان بررسی و تحلیل میشوند. از منظرباختین چندآوایی به معنای وجود چندین صداست. هر شخصیّت بازنمای صدایی ست که یک خود فردی را جدای از دیگران نمایندگی می کند. داستان جزیره ی علیزاده متنی است که توانسته از نفوذ اندیشه تک گویه در گفتمان دوری جوید و زمینه ای مناسب را برای تضارب صداها واندیشه های متنفاوت و نگرش های ناهمگون و در نتیجه پذیرش دیگری به مثابه آگاهی مستقل و جداگانه فراهم آورد. در همین راستا در داستان من می روم اشنوز بازی با کلمات، ابهام، نمادپردازی، درهم آمیختن ژانرها، اتصال کوتاه، نقل قول هایی از نویسندگان دیگر یا بینامتنیت و طنز بیشتر به چشم می خورد. برآیند این مقاله آن است بینامتنیت که از مولفه های بدیع گفتگومندی می باشد در هر دو داستان به وضوح وجود دارد، لذا در نظر داریم با ذکر مثال نشان دهیم این مولفه چگونه در دو داستان نمود پیدا کرده است.
۲۶۹۱.

جستاری زیبا شناختی در ساختارها و کارکردهای هنری تکرار در دعای عرفه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ادبی متون اسلامی سال ۸ پاییز و زمستان ۱۴۰۲ شماره ۲ (پیاپی ۲۴) 29 - 61

کلیدواژه‌ها: امام حسین (ع) دعای عرفه زیبایی شناسی موسیقی درونی تکرار

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۲ تعداد دانلود : ۲۵۳
دعای عرفه امام حسین7 متنی ادبی است که پژوهش هایی فراوان درباره آن انجام شده است. در این متن ادبی، گونه های بیانی و زیبایی شناختی متعدد و بسیار چون تصویر و انواع مختلف موسیقی، مانند اقسام متنوع تکرار به کار رفته و در کنار همه این موارد، متن از نظرگاه هایی لطیف و رویکردهای روانشناختی و دیگر موارد نیز برخوردار بوده که حقیقت این دعا را دست نیافتنی ساخته است. پژوهش حاضر در صدد بررسی یکی از این سبک های بیانی و زیباشناختی، یعنی پدیده تکرار- به عنوان نوعی موسیقی کلامی درونی- و کارکرد هنرى آن است و سعی دارد از طریق بررسی گونه های مختلف تکرار، مانند تکرار حرف، کلمه، جمله، وزن و غیره، برخی زوایا و رازها و حقایق این دعا را آشکار سازد تا خواننده و شنونده هرچه بیش تر از آن لذت ببرد. علت انتخاب موضوع، وجود فراوان عنصر تکرار و انباشت تراکمی آن در این دعا است که به منظور برجسته سازی مضامین یا تأکید بر یک حالت روحی روانی خاص و انتقال آن به کار رفته است ،در حالی که این مهم از عهده کلام عادی خارج می باشد. تکرار در این دعا، کارکردهای خود را در زمینه های صوت ضرباهنگ ساز و معناشناسی به خوبی انجام داده است و تنها برای آرایه و یا بخشی زاید بر متن نیست. این تحقیق به شیوه توصیفی تحلیلی بر اساس پردازش داخلی متن انجام شده و تلاش کرده است تا از مناسب ترین نمونه ها و مهم ترین عناصر زیباشناختی و معناشناختی استفاده کند.
۲۶۹۲.

إشکالیه تلقي القرآن الکریم کنص أدبي في ضوء نظریه التلقي لـ "هانز روبرت یاوس"(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دراسات فی العلوم الانسانیه دوره ۳۰ بهار ۱۴۰۲ (ربیع ۱۴۴۴ ) شماره ۱ ۴۰-۱۹

کلیدواژه‌ها: النص الأدبی نظریه التلقی القرآن الکریم

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۳ تعداد دانلود : ۲۲۶
إن تلقی القرآن الکریم کنص أدبی، تعدّ أحد أنواع التلقیات لهذا النص فی القرن العشرین. فإن هذا النوع من التلقی له الجذور العمیقه فی التراث وبخاصه فی جهود دارسی الإعجاز، إلا أن هناک فروقا جذریا بین تلقی النص القرآنی أدبیا فی القدیم والجدید، وهذه الفروق ناشئه من المناهج التی تُستخدم لقراءه النص الأدبی وتحلیله، فإذا تلقینا القرآن کنص أدبی من منظور النظریات الحدیثه کنظریه التلقی، فسنواجه إشکالیات عده، إذ تقتضی هذه النظریه أن نتجاهل المؤلف وأن نعتبر النص مفتوحا یتشکل معناه بشکل جدلی؛ فالمعنی یتم "تفعیله" من خلال تلقیاته المتعاقبه، وهو نتاج العلاقه الجدلیه بین النص والقارئ والقراء أنفسهم طوال الأزمنه. یأتی هذا البحث بالاعتماد علی المنهج الوصفی التحلیلی، لیکشف تلک الإشکالیات التی یثیرها تلقی القرآن کنص أدبی فی ضوء نظریه التلقی ل "هانز روبرت یاوس". وقد اتّضح أن مبدأ الانسجام یقدم لنا معیارا لتمییز التفاسیر القریبه والبعیده عن حقیقه القرآن ویسهم فی تأطیر تدخلات القارئ التأویلیه عند تلقیه هذا النص فی ضوء النظریات الحدیثه.
۲۶۹۳.

رئالیست خیال پرداز: نقد و بررسی کتاب شهریار منجی؛معنای شاهکار ماکیاوللی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه انتقادی متون و برنامه های علوم انسانی سال ۲۳ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۱۱۱) 279-302

کلیدواژه‌ها: ماکیاوللی پدیدارشناسی شهریار منجی جمهوری خواهی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۷ تعداد دانلود : ۲۴۵
مقاله حاضر تلاشی است برای مطالعه درباره کتاب شهریار منجی:معنای شاهکار ماکیاوللی، اثر مائوریتسوی ویرولی استاد ایتالیایی علوم سیاسی در دانشگاه های ایالات متحده آمریکا که انتشارات علمی و فرهنگی آن را در مجموعه اندیشه و اندیشه ورزان خود، در سال 1398 به چاپ رسانیده است. نویسندگان در مواجه نقدی خود با کتاب، تلاش کرده اند تا از مبنای روشی پدیدارشناسانه خاصی استفاده کنند. بر این اساس، و برپایه این باور بنیادین که، هر نقد/تفسیری درباره یک متن یا نظام فکری، با تجربه منتقد/مفسر از متن یا نظام فکری مورد مطالعه اش ارتباطی بنیادین دارد، به مطالعه درباره ساختار تجربه از منظری پدیدارشناختی روی آورده اند. بعد از این تلاش کرده اند تا متن ویرولی را براساس این مبنای روشی مورد بررسی قرار داده و این نکته را معلوم کنند که چطور، نویسنده کتاب، تمرکز خودش را بر باز سازماندهی معنای رساله ماکیاوللی بر پایه فهم تازه ای از شهریار به عنوان منجی قرار داده است.
۲۶۹۴.

فاز و انضمام در ساخت های ارگاتیو در گویش کوهمره سرخی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فرهنگ و ادبیات عامه سال ۱۱ خرداد و تیر ۱۴۰۲ شماره ۵۰ ۲۰۷-۱۷۵

کلیدواژه‌ها: افزوده انضمام حرکت نظریه فاز واژه بست ساخت سازه بی برچسب

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۸ تعداد دانلود : ۲۲۲
در ساخت های ارگاتیو در کوهمره سرخی انضمام مشاهده می شود که دستور زایشی اخیراً در قالب نظریه فاز و ساخت سازه بی برچسب به توجیه آن ها می پردازد. کوهمره سرخی دارای صورت هایی مانند «ام گفت» است که واژه بست تنها در صورت گذشته متعدی به قبل از فعل می چسبد. تولید این صورت و صورت های مشابه در قالب حرکت V به T و انضمام قابل توجیه شده است. در این گویش V فاز تشکیل می دهد و T هم دارای مشخصه T است هم مشخصه فعلی. مشخصه فعلی عامل اصلی حرکت است. در مرحله بعد انضمام در مرحله پسانحوی و حذف مشخصه ها صورت می گیرد. واژه بست ها به صورت مشخصه قابل تعبیر هستند و V به عنوان هسته فاز می تواند با آن انضمام حاصل کند. انضمام از طریق افزوده گری انجام می گیرد و برچسب چیزی که انضمام می شود نباید متفاوت از میزبان باشد. به موضوع در قالب ساخت سازه بی برچسب نگاه شده است. حرکت به T در بخش نحو صورت می گیرد و انضمام در بخش منطقی صورت می گیرد. این پدیده در سایر زبان های دنیا نیز مشاهده شده است. فاز بودن vP در ساخت های ارگاتیو می تواند دلیل تقابل ساختی آن ها با سایر ساخت ها باشد.
۲۶۹۵.

نقدی بر کتاب Foreign Policy of Iran under President Hassan Rouhani’s First Term (2013–2017) (سیاست خارجی دور اول ریاست جمهوری روحانی(2013- 2017))(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه انتقادی متون و برنامه های علوم انسانی سال ۲۳ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۱۱۱) 253-278

کلیدواژه‌ها: سیاست خارجی حسن روحانی توافق هسته ای خاورمیانه ایران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۹ تعداد دانلود : ۱۴۶
مطالعه و پیگیری سیاست خارجی ایران از موضوعات جذاب در بین عموم مردم و جامعه دانشگاهی محسوب می گردد. این رفتار مختص ایرانیان نیست و می توان آن را در بین سایر پژوهشگران خارجی نسبت به سیاست خارجی ایران نیز مشاهده کرد. لوسیانا ذاکارا ازجمله نویسندگانی است که در پرداختن به این موضوع بر سایر همتایان خود پیشی جسته و کتابی را درباره سیاست خارجی حسن روحانی در دور اول ریاست جمهوری گرداوری کرده است. عدم ترجمه کتاب به فارسی موجب گردید تا نویسنده درصدد معرفی اثر و نقد محتوایی و شکلی آن برآید. آنچه که کتاب را شاخص می سازد بهره گیری از قلم برخی نویسندگان سرشناس، پرداختن به برخی حوزه های کمتر توجه شده در پژوهش های ایرانی همچون روابط با آفریقا و آسیب شناسی سیاست خارجی دولت حسن روحانی است. عدم برخورداری از پشتوانه نظری برای مباحث، عدم انسجام بین مطالب فصول و نادیده گرفته شدن بی طرفی علمی توسط برخی نویسندگان کتاب، ازجمله نقاط ضعف اثر محسوب می گردد.
۲۶۹۶.

کاربست نظریه دریافت بر تحلیل مفهوم جنگ در رمان «هرس»(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش زبان و ادبیات فارسی بهار ۱۴۰۲ شماره ۶۸ 127-151

کلیدواژه‌ها: ادبیات جنگ هرس نسیم مرعشی نظریه دریافت ولفگانگ آیزر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۳ تعداد دانلود : ۲۱۷
«نظریه دریافت یا پذیرش» بر نقش پراهمیّت خواننده در درک اثر و تحلیل آن تأکید می ورزد. ولفگانگ آیزر، از پایه گذاران تئوری دریافت، متن را دارای دو قطب «هنری» و «زیبایی شناسانه» دانسته و از خواننده با عنوان آفرینشگر معنای جدیدِ متن یاد می کند. متون مربوط به حوزه ادبیّات جنگ در ادبیات معاصر فارسی همواره مخاطبان خود را داشته اند؛ با وجود این، رمان «هرس» از نسیم مرعشی، با بهره جستن از درون مایه و ساختاری متفاوت، موفق شده نگاهی جدید و انتقادی به پدیده جنگ داشته باشد. مقاله حاضر، با بهره جستن از آرای آیزر، در زمینه زیبایی شناسی دریافت اثر، در ابتدا به بررسی قطب های دوگانه متن پرداخته، سپس به عناصری که توانسته اند دریافت متفاوتی را از جنگ ارائه دهند، اشاره می کند و در نهایت، به نقش کلیدی خواننده در فرآیند تولید معنای جدید و خوانش خلأهای متن می پردازد. یافته های پژوهش نشان می دهد که رمان هرس با بهره جستن از شیوه های خلاق و نوین داستان نویسی و درهم شکستن کلیشه های مربوط به مفهوم جنگ، توانسته است افق انتظار خواننده ایرانی را در ارتباط با این مفهوم و پیامدهای انسانی آن تغییر داده و پاسخ گوی ذهن پرسشگر خواننده معاصر باشد.
۲۶۹۷.

Etude de la métaphore dans la traduction des Ghazals de Hâfiz par Charles Henri de Fouchécour(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: Revue des Études de la Langue Française, Volume ۱۵, Issue ۱, ۲۰۲۳ 15 - 30

کلیدواژه‌ها: Divan De Fouchécour figure de sens Figure de style Hâfez Meschonnic Métaphore

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۹ تعداد دانلود : ۱۶۲
La présente étude a permis de réaliser l’évaluation des métaphores traduites de Divan de Hâfez proposées par De Fouchécour afin d’avoir une vision générale sur la manière d’emploi de la métaphore dans les deux langues française et persane. Nous avons profité des parties les plus importantes et les plus utiles des idées de Meschonnic dans ses différents ouvrages, pour vérifier la manière d’agir de métaphore, son effet sur le sens et nous avons l’intention de vérifier les points communs et les points différents d’emploi de la métaphore dans les deux langues française et persane. Le principe de base c’est que le travail du traducteur doit avoir la même qualité que celui de l'auteur. Pour cela, l'objectif de ce travail de recherche est de trouver les stratégies possibles pour traduire les figures du sens et aussi on va constater des solutions trouvées par De Fouchécour pour en relever des moyens dans la voie de la traduction des figures de sens. Le travail proposé est articulé autour de trois parties: la première présente quelques principes des idées d’Henri Meschonnic, la seconde consiste en des remarques sur les figures du sens en français et en persan et la troisième présente l’analyse des ghazals.
۲۶۹۸.

بررسی شش خبر (مجموعاً) از سه کانال آران مغان، سلام مغان و یاشیل مغان از منظر ویرایش زبانی و فنی

نویسنده:
منبع: مطالعات زبان فارسی (شفای دل) سال ۶ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۱۶ 1 - 24

کلیدواژه‌ها: رسانه شبکه های خبری اخبار ویرایش شهرستان پارس آباد مغان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۹ تعداد دانلود : ۱۱۰
شبکه های اجتماعی یکی از ساختارهایی است که در سال های اخیر گسترش روزافزونی داشته است؛ زیرا علاقمندی مردم به شبکه های اجتماعی و پیگیری اخبار از این طریق، صاحبان چنین برنامه هایی را به بهبود اخبار ارائه شده بیشتر تشویق می کند. از همین روست که برای جلب مخاطبان، یک رقابت شدیدی بین شبکه های اجتماعی صورت می گیرد. در این میان، مردم بیشتر شبکه ای را دنبال می کنند که اخبار مهم و سریع را با رعایت اصول زبان و خط فارسی به مخاطبان خود ارائه می دهد. پس وجود ویراستار در هر کانال خبری از ضروریت هایی است که موجب می شود، اخبار بدون خطاهای زبانی، دستوری و غیره به اطلاع مردم برسد. بر این اساس مقاله حاضر به روش توصیفی تحلیلی به ویرایش اخبار در سه شبکه خبری شهرستان پارس آباد مغان (آران، سلام و یاشیل مغان) پرداخته است. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که در حالی که کانال های خبری مورد بررسی در انتقال به موقع اخبار و اطلاعات موفق عمل کرده اند؛ اما در برخی موارد با چالش هایی در زمینه دقت ویرایشی و زبانی مواجه بوده اند.
۲۶۹۹.

Impacts of the Constructivism Approach on English Learning in Senior Students(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: Journal Of English Language and Literature Teaching, Volume ۲, Issue ۱, March ۲۰۲۳ 122 - 140

کلیدواژه‌ها: Constructivism Cooperative LEARNING students teachers

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۶ تعداد دانلود : ۱۱۵
Abstract According to the importance of cooperative learning based on constructivism in better learning of the material, which has been demonstrated in many types of research, these techniques make students exchange information and opinions, help each other and get help. Cooperative learning and the conduction of constructivism in learning, increase group cohesion and enable students to interact with others and examine learning from all aspects. To conduct this research, 30 senior students with the age range of 16 to 18 and based on the English level proficiency test to ensure the same language level of them, were selected. Then the target students were divided into two experimental and control groups and the pre-test was taken from them. After grouping, English language teaching was done to the students of the experimental group based on constructivism and cooperative learning, and after a certain period (five weeks), a post-test was taken from them, and Stephen's cooperative learning questionnaire (2007) was given to the students, and then the data was collected and analyzed and T-Test, ANOVA, paired sample test were conducted. The most important findings, in the present research in the first stage, were the impact of constructivism and cooperative learning on English learning of the students who were trained and achieved the most effective cooperative learning techniques, and in the second stage recognized that students use the technique of group dynamics and then feedback and doing project work respectively based on Stephen's cooperative learning questionnaire (2007).
۲۷۰۰.

مناسبات خانوادگی مولانا از خلال مکتوبات(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: کهن نامه ادب پارسی سال ۱۴ بهار و تابستان ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۳۶) 29 - 61

کلیدواژه‌ها: مکتوبات مولانا خانواده مولانا سبک شناسی لایه ای لایه کاربردشناسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۹ تعداد دانلود : ۲۲۹
تحلیل و بررسی مناسبات خانوادگی مولانا از خلال مکتوبات از این جهت حایز اهمّیّت است که به عنوان سندی به جای مانده از زندگی مولانا و مردم زمانه وی شایسته پژوهش هستند و ادب دوستان را با گوشه های ناشناخته ای از زندگی شخصی او آشنا می سازد. این امر با بهره گیری از سبک شناسی با رویکرد زبان شناختی میسّر می شود؛ زیرا سبک شناسی با رویکرد زبان شناختی می تواند با بررسی لایه های زبانی یک اثر، ویژگی ها و زوایای پنهان آن را کشف کند و به ذهن و دنیای نویسنده آن راه یابد. از این رو، در جستارِ پیشِ رو از سبک شناسی لایه ای که بر کشف لایه های پنهان متن تأکید دارد – با تأکید بر لایه کاربردشناسی- بهره می گیریم و با روش توصیفی- تحلیلی و آماری در پی پاسخ به این پرسش هستیم که هریک از نامه های مولانا خطاب به افراد خانواده چه نوع مناسباتی را آشکار می سازد؟ دستاوردهای این پژوهش گویای احترام ویژه مولانا نسبت به عروس ولی روابط نه چندان صمیمانه مولانا با فرزند دوم است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان