تأثیر داوری باز بر رفتار داوران (مرور مفهومی) (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
انتشار مقاله در ارتقای علمی وحرفه ای، اهمیت بیشتری از پیش یافته است و پژوهشگران خواستار شفافیت بیشتری در فرایند داوری مقاله ها هستند. از همین رو، نوعی از داوری با نام «داوری باز» پدیدار شد که با اثرپذیری از علم باز، بر ارزش هایی چون «آشکاری» و «شفافیت»، استوار است و بارزترین ویژگی آن، هویت آشکار داوران و انتشار گزارش داوری آنهاست. این ویژگی ها، تأثیرهایی بر رفتار داوران دارند که مطالعه حاضر، با هدف شناسایی آنها صورت گرفته است.این مطالعه از روش مرور مفهومی و برپایه چارچوب شش مرحله ای «لواک و همکاران» بهره گرفته است و طی آن، پس از تعیین هدف و پرسش های پژوهش، 21 مقاله انتخاب، و داده های آنها استخراج، دسته بندی و تحلیل شدند. در این مطالعه رفتارهای مانند تمایل افراد به داوری؛ کیفیت انجام داوری؛ مدت زمان انجام داوری؛ سوگیری نسبت به مسائلی چون جنسیت، کشور، و ... ؛ قضاوت نهایی (توصیه)؛ نگارش گزارش داوری (لحن و حجم گزارش داوری)؛ و درخواست از نویسندگان برای استناد به آثار خود شناسایی شده اند. «کیفیت انجام داوری»، «توصیه داوری»، «سوگیری»، و «زمان انجام داوری»، به ترتیب پرتکرارترین رفتارهای مطالعه شده بودند و رفتارهای شناسایی شده از ویژگی های هویت آشکار و انتشار گزارش داوری تأثیر گرفته بودند. داوری باز، هر چند در افزایش رفتارهایی منفی مانند کاهش تمایل به داوری، سوگیری، درخواست داوران برای استناد به آثار، و افزایش زمان انجام داوری اثرگذار بوده است اما بر کیفیت داوری، لحن و حجم گزارش داوری، اثر منفی نداشته و گاهی آنها را بهبود داده است.The Effect of Open Peer Review on Reviewers’ Behavior: a Scope Review
The role of article publishing in academic and professional promotion is unprecedentedly increasing worldwide and researchers demand more transparency in the process of reviewing articles. Emergence of the Open Science movement led to the implementation of a new model of peer review called "Open Peer Review"(OPR) in some journals. OPR is based on the values of "openness" and "transparency". The most obvious feature of OPR is reviewers’ open identity and open report. These characteristics have influenced the reviewers' behavior and the present study was conducted with the aim of identifying them.This study has been conducted in a Scope Review method based on the six-step framework by "Levace et al." and during it, after determining the purpose and questions of the research, 21 articles were selected, and the data were extracted, categorized and analyzed.The review revealed that, behaviors such as willingness to review, the review quality; time duration; bias towards issues such as gender, country, etc.; recommendation; the tone and volume of the review report, and requesting authors to cite their earlier works have been identified. "Quality", "recommendation", "bias", and "review time" were the most frequent behaviors studied, respectively. The identified behaviors were influenced by the characteristics of the open identity and open report. Eventually, OPR has been effective in increasing negative behaviors such as reducing the tendency to review, bias, asking authors for citing their works, and increasing the time of review. However, it has not had a negative effect on the review quality, the tone and volume of the review report, and, sometimes, it has improved them.