مقایسه اثربخشی درمان گروهی بین فردی روان پویشی و هیجان محور بر سبک دلبستگی نوجوانان دختر (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

هدف: هدف پژوهش تعیین میزان اثربخشی مداخله گروهی بین فردی روان پویشی در مقایسه با هیجان محور بر سبک دلبستگی ناایمن دختران نوجوان بود. روش: روش پژوهش آزمایشی با گروه گواه و طرح پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری و جامعه آماری 27641 نوجوان دختر 17-15 ساله در 82 مدرسه متوسطه دوم شهر شیراز در سال تحصیلی 96-1395 بود. به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای، نواحی 1 و 3 آموزش و پرورش انتخاب و از میان دبیرستان های نواحی مذکور، 7 دبیرستان به نام توحید، نجابت، گراشی، الگونه، یاس، الزهرا و سروش انتخاب شد. سپس 45 نوجوان که بر اساس مقیاس سبک های دلبستگی کولینز و رید 1994 دارای بیش ترین نمره در سبک دلبستگی ناایمن اجتنابی یا دوسوگرا بودند، متمایز شدند و بر اساس ملاک های پژوهش، به تصادف در سه گروه قرار گرفتند. درمان بین فردی روان پویشی گروهی تسکا، میکائیل و هویت (2005) طی 16 جلسه 90 دقیقه ای، و درمان هیجان محور گروهی رابینسون، مککاگ و ویسل (2014) طی 8 جلسه 90 دقیقه ای، هفته ای یک بار، در مورد گروه های آزمایشی اجرا شد. داده ها با استفاده از آزمون تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر تحلیل شد. یافته ها: نتایج نشان داد هر دو مداخله بر دلبستگی اجتنابی (86/69=F، 001/0=P) و دوسوگرا (31/52=F، 001/0=P) اثر دارند، و تفاوت معنی داری میان اثربخشی آن ها مشاهده نمی شود. این اثربخشی در مرحله پیگیری 3 ماهه پایدار، اما تأثیر مداخله روان پویشی بر دلبستگی اجتنابی پایدارتر بود. نتیجه گیری: از آن جایی که درمان بین فردی روان پویشی با تأثیر بر الگوهای معیوب ارتباطی و درمان هیجان محور از طریق تنظیم الگوی پردازش هیجانی، عملکرد بین فردی را ارتقاء می دهند، می توان از آن ها به عنوان روش های مداخله ای مؤثر برای حل مشکلات ناشی از دلبستگی ناایمن در نوجوانان دختر استفاده کرد.