بیش از یک قرن است که پژوهشگران به پدیده مهاجرت پرداخته‌اند. در این مدت،همواره این پرسش مطرح بوده است که آیا مهاجرت پدیده مطلوبی است؟ در ایران نیز به واسطه‌حرکات جمعیتی گسترده به سوی استان تهران، طی چند دهه گذشته، همین پرسش مطرح بوده‌است. برای پاسخ دادن به این پرسش، بررسی علل بروز این پدیده ضرورت دارد. برخی ازپژوهشگران، عامل مسلط در ایجاد مهاجرت‌ها به استان تهران را به طور مستقیم یا غیرمستقیم،سطح امکانات و تسهیلات عمومی در این استان دانسته‌اند. برخی دیگر، عامل مسلط در این‌زمینه را درآمد و اشتغال می‌دانند. این مقاله، با استفاده از روش معادلات هم‌زمان، به این نتیجه‌رسیده است که عامل عمده مهاجرت‌های صورت گرفته در دوره 1375-1365 به استان تهران،درآمد و اشتغال بوده و امکانات و تسهیلات عمومی عامل مهمی در این زمینه نبوده است.براساس الگوی اقتصادسنجی مطالعه حاضر، عوامل سیاستی مؤثر بر ایجاد تفاوت در سطح‌اشتغال و درآمد بین استان‌ها، هزینه‌های جاری و عمرانی واقعی دولت می‌باشد که از میان آنهاهزینه‌های جاری واقعی عامل مؤثرتری است. بنابراین، برای مهار مهاجرت‌ها به استان تهران(با فرض اثر کاهشی این پدیده بر رفاه اجتماعی کشور) پیشنهاد می‌شود که رشد تقاضای دولت‌برای کالاها و خدمات، به ویژه کالاها و خدمات غیرسرمایه‌ای در استان تهران نسبت به‌استان‌های مهاجرفرست به آن، کاهش یابد.
