سرمقاله: (رَبَّنَا آتِنَا فِیالدُّنْیَا حَسَنَةً وَ فِیالآخِرَةِ حَسَنَةً وَقِنَا عَذَابَ النَّارِ) (بقره: 201)
آرشیو
چکیده
متن
(رَبَّنَا آتِنَا فِیالدُّنْیَا حَسَنَةً وَ فِیالآخِرَةِ حَسَنَةً وَقِنَا عَذَابَ النَّارِ) (بقره: 201)
دین اسلام، نقطه عطفی در میان ادیان و تفکرات الهی و غیرالهی به شمار میرود. برخی از مکاتب جانب افراط گرفته، دنیا را نقطه آغاز و پایان زندگی میدانند و بهرهمندی هرچه بیشتر از آن را نشانه کمال و برتری میشناسند. برخی دیگر بهرهمندی از امتیازات مادی دنیا را موجب ناکام ماندن از آخرت میپندارند و بر گوشهگیری و عزلت تأکید میورزند.
اما اسلام، دین دنیا و آخرت است، زیرا در نگاه اسلام دنیا و آخرت مکمل یکدیگر شمرده شدهاند و سعادتمند به کسی عنوان شده است که در دنیا و آخرت سعادتمند باشد. بر اساس برخی از روایات، آیه شریفه (رَبَّنَا آتِنَا فِی الدُّنْیَا حَسَنَةً وَفِی الآخِرَةِ حَسَنَةً وَقِنَا عَذَابَ النَّارِ)، دعای هر صبح پیامبر اسلام(ص) بود که میفرمود: خدایا دنیا و آخرت ما را آباد ساز و ما را از خسران و عذاب آتش مصون دار.
بدیهی است که بهرهمندی از دنیا در راستای آبادانی آخرت، نیازمند نگاه ویژه اسلام به لوازم آن است. از اینرو، به یقین میتوان اظهار داشت که اقتصاد به عنوان یکی از اصلیترین ابزار مورد استفاده بشر در راه سعادت دنیوی، مورد توجه اسلام و معصومین: بوده است و بیتردید نوع نگاه اسلام به این ابزار، با دیدگاه رایج بشر تفاوت ماهوی و جوهری دارد.
از سوی دیگر، مجموعه تعالیم اسلامی، تأثیر غیرقابل انکاری در رفتارهای یک فرد مسلمان بر جای میگذارد. رفتارهای اقتصادی انسان نیز از این تأثیر و تأثر مستثنی نمیباشد. بدین ترتیب، علمی که به تبیین و بررسی مجموعه رفتارهای اقتصادی انسان میپردازد، با علمی که به بررسی رفتارهایی متمایز میپردازد، میتواند تفاوت بنیادین داشته باشد.
آنچه تاکنون به برکت پیروزی انقلاب اسلامی ایران، در این حوزه انجام شده است، پذیرش وجود همین جریان علمی با ماهیت اسلامی در حوزههای مختلف علوم اسلامی و از جمله اقتصاد است که بسیار چشمگیر تلقّی گردیده است، هرچند گامهای بعدی به کُندی و در عین حال، زنده و با نشاط، در حال طی شدن میباشد.
امید است با تلاش شایسته و مؤثر فرهیختگان، اندیشمندان و پژوهشگران اقتصاد در حوزه و دانشگاه در زمینه اسلامی کردن اقتصاد و تغییر رفتارهای دینی و اقتصادی افراد جامعه اسلامی گامهای بلندی برداشته شود.
آنچه در این شماره در برابر خوانندگان محترم قرار دارد، تلاشی ناچیز در همین راستاست.
دین اسلام، نقطه عطفی در میان ادیان و تفکرات الهی و غیرالهی به شمار میرود. برخی از مکاتب جانب افراط گرفته، دنیا را نقطه آغاز و پایان زندگی میدانند و بهرهمندی هرچه بیشتر از آن را نشانه کمال و برتری میشناسند. برخی دیگر بهرهمندی از امتیازات مادی دنیا را موجب ناکام ماندن از آخرت میپندارند و بر گوشهگیری و عزلت تأکید میورزند.
اما اسلام، دین دنیا و آخرت است، زیرا در نگاه اسلام دنیا و آخرت مکمل یکدیگر شمرده شدهاند و سعادتمند به کسی عنوان شده است که در دنیا و آخرت سعادتمند باشد. بر اساس برخی از روایات، آیه شریفه (رَبَّنَا آتِنَا فِی الدُّنْیَا حَسَنَةً وَفِی الآخِرَةِ حَسَنَةً وَقِنَا عَذَابَ النَّارِ)، دعای هر صبح پیامبر اسلام(ص) بود که میفرمود: خدایا دنیا و آخرت ما را آباد ساز و ما را از خسران و عذاب آتش مصون دار.
بدیهی است که بهرهمندی از دنیا در راستای آبادانی آخرت، نیازمند نگاه ویژه اسلام به لوازم آن است. از اینرو، به یقین میتوان اظهار داشت که اقتصاد به عنوان یکی از اصلیترین ابزار مورد استفاده بشر در راه سعادت دنیوی، مورد توجه اسلام و معصومین: بوده است و بیتردید نوع نگاه اسلام به این ابزار، با دیدگاه رایج بشر تفاوت ماهوی و جوهری دارد.
از سوی دیگر، مجموعه تعالیم اسلامی، تأثیر غیرقابل انکاری در رفتارهای یک فرد مسلمان بر جای میگذارد. رفتارهای اقتصادی انسان نیز از این تأثیر و تأثر مستثنی نمیباشد. بدین ترتیب، علمی که به تبیین و بررسی مجموعه رفتارهای اقتصادی انسان میپردازد، با علمی که به بررسی رفتارهایی متمایز میپردازد، میتواند تفاوت بنیادین داشته باشد.
آنچه تاکنون به برکت پیروزی انقلاب اسلامی ایران، در این حوزه انجام شده است، پذیرش وجود همین جریان علمی با ماهیت اسلامی در حوزههای مختلف علوم اسلامی و از جمله اقتصاد است که بسیار چشمگیر تلقّی گردیده است، هرچند گامهای بعدی به کُندی و در عین حال، زنده و با نشاط، در حال طی شدن میباشد.
امید است با تلاش شایسته و مؤثر فرهیختگان، اندیشمندان و پژوهشگران اقتصاد در حوزه و دانشگاه در زمینه اسلامی کردن اقتصاد و تغییر رفتارهای دینی و اقتصادی افراد جامعه اسلامی گامهای بلندی برداشته شود.
آنچه در این شماره در برابر خوانندگان محترم قرار دارد، تلاشی ناچیز در همین راستاست.