از آنرو که زندگى مسلمانان به شکلهاى گوناگون در تعامل با گروههاى دیگر و پیروان دیگر ادیان بوده و هست، یکى از موضوعات شایسته بررسى، نظر قرآن در مورد روابط خارجى دولت اسلامى است. مقاله حاضر با تکیه بر معارف قرآن، و روش تفسیر موضوعى به بیان اصل اولى در روابط خارجى دولت اسلامى مىپردازد. دانشمندان، چهار نظریه «جنگ»، «صلح»، «دعوت» و نظریه «برچیده شدن حاکمیت کفر» را مطرح کردهاند. از بررسى و تأمّل در آیات مربوط به جنگ و صلح قرآن به دست مىآید که اصل اولى در رفتار دولت اسلامى با دولت و گروههاى غیرمسلمان پس از دعوت آنان به اسلام و نپذیرفتن آن از سوى آنان، صلحى عزتمند است. از دید آیات، جنگ امرى استثنایى و خلاف اصل است و مادامى که اسباب و عوامل جنگ عارض نشده، صلح و همزیستى برقرار است.
