بررسی مطالب حقوقی در کتابهای درسی دوره ابتدایی (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

پژوهش حاضر با هدف بررسی مطالب حقوقی در کتابهای درسی دوره ابتدایی و با روش کتابخانه ای انجام شده است. جامعه پژوهش شامل 51 کتاب درسی شش پایه دوره ابتدایی است و نمونه شامل 17 کتابی است که قابلیت ارائه مطالب حقوقی را داشته اند. روش نمونه گیری با توجه به ظرفیت کتابهای مورد بررسی که بالقوه می توانند ارائه دهنده مطالب حقوقی باشند، هدفمند انتخاب شده است. ابزار گرد آوری و تحلیل داده ها روش بررسی اسناد و مدارک است که اعتبار و روایی آن به روش تحلیل محتوای توصیفی به دست آمده است. در تحلیل محتوا، جدا از بهره گیری از مفاهیم مربوط به ارزشهای اخلاقی و عرفی جامعه، از اهداف اجتماعی دوره ابتدایی نیز استفاده شده است. نتایج حاصل از تجزیه وتحلیل داده ها نشان داد که کتابهای درسی نمونه آماری تحقیق (فارسی، هدیه های آسمان، مطالعات اجتماعی، تفکر و پژوهش، و کار و فناوری در شش پایه دوره ابتدایی سال تحصیلی 97-1396) دارای نگاه حقوقی محض به مطالب درسی نیستند و فقط در کتابهای مطالعات اجتماعی چهار پایه ابتدایی این نگاه به شکل مستقیم یا غیرمستقیم وجود دارد. از این رو پیشنهاد می شود که با تهیه و توزیع جزوات و برگزاری دوره های ضمن خدمت معلمان را با رویکرد حقوقی مطالب کتابها آشنا کنیم تا بتوانند با این رویکرد، مطالب را به دانش آموزان تدریس کنند و اهدافی را که در دوره ابتدایی برای این دروس در جهت آشنایی با مطالب حقوقی و تربیت قانون مدارانه دانش آموزان در نظر گرفته شده است، محقق گردانند.