هویت ملی یکی از مباحث مهم و برجسته در هر جامعه ای محسوب می شود و دارای بیشترین اهمیت و ضرورت به لحاظ وحدت و انسجام ملی است. با توجه به این که نظام آموزش و پرورش بزرگ ترین نیرو و سرمایه انسانی و ملی را دربر دارد، می تواند در جهت تقویت و تعمیق هویت ملی گام های اساسی و مؤثر بردارد. نتایج پژوهش های انجام شده نشان می دهد که به هویت ملی در کتاب ها و برنامه های درسی توجه کافی نشده و از سوی دیگر، در کتاب ها، پایان نامه ها، مقاله ها و پژوهش های انجام شده از مؤلفه های واحدی برای بررسی هویت ملی استفاده نشده است. هدف اصلی پژوهش حاضر شناسایی مؤلفه های هویت ملّی در برنامه ها ی درسی بر اساس روش داده بنیاد است. به این منظور، 43 کتاب، 44 پایان نامه دکتری و کارشناسی ارشد، و متن مصاحبه با 9 صاحب نظر برجسته در زمینه هویت ملی به عنوان داده انتخاب شد و بر مبنای روش داده بنیاد مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج تحقیق، 6 مؤلفه اصلی و 19 زیرمؤلفه را برای هویت ایرانی استخراج و آن ها را در قالب مدل نظری بر مبنای روش داده بنیاد ارائه نموده است. مؤلفه های اصلی هویت ملی در این مدل عبارتند از سرزمین، زبان، فرهنگ، تاریخ، دین و نماد.
