اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد در بهبود مهار شناختی و انعطاف پذیری شناختی دانشجویان مضطرب (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

هدف: هدف پژوهش تعیین اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد در بهبود مهار شناختی و انعطاف پذیری دانشجویان مضطرب بود. روش: روش پژوهش شبه آزمایشی با گروه گواه و طرح پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری دو ماهه و جامعه آماری 8000 نفر دانشجوی دختر دانشگاه پیام نور استان گیلان در سال تحصیلی 96-1395 بود. پس از آزمون غربالگری اضطراب بک 1991در مورد 200 نفر که به مرکز مشاوره دانشگاه مراجعه کرده و دارای شرایط ورود به پژوهش بودند؛ 30 نفر به صورت در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه جایگزین شدند. ابزارهای پژوهش آزمون استروپ (1935)، مقیاس انعطاف پذیری، دنیس و وندروال (2009) و برنامه درمان مبتنی بر تعهد و پذیرش هیز و رز (2008) بود که در 8 جلسه 90 دقیقه ای هفته ای یک جلسه اجرا و داده ها با استفاده از تحلیل واریانس مختلط با اندازه گیری مکرر تحلیل شد. یافته ها: نتایج تفاوت معناداری را بین عملکرد دو گروه در پاسخ درست همخوان (05/5 =F، 03/0 =P)، زمان واکنش به محرک همخوان (56/4 =F، 04/0 =P)، پاسخ درست ناهمخوان (32/4 =F، 05/0 =P)، زمان واکنش به محرک ناهمخوان(30/4 =F، 05/0 =P) و انعطاف پذیری شناختی(17 =F، 03/0 =P) در مرحله پس آزمون و پس از دو ماه پیگیری نشان داد. نتیجه گیری: بر اساس نتایج پژوهش حاضر می توان نتیجه گرفت که درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد با بهبود مهار شناختی و افزایش انعطاف پذیری شناختی دانشجویان مضطرب می تواند اضطراب آن ها را کاهش دهد.