پژوهش و تولید علم، رسالت اصلى دانشگاه ها و زمینه ساز توسعه همه جانبه و پایدار جوامع در عصر حاضر است.تحلیل واقع بینانه موانع پژوهش، به ویژه براى دانشجویان مى تواند راهگشا و کلید موفقیت دانشگاه ها در این عرصه مهم باشد. ازاین رو، هدف این پژوهش، واکاوى عوامل بازدارنده مؤثر بر پژوهش هاى دانشجویى از طریق مقایسهموردى دانشگاه هاى آزاد اسلامى و دولتى قم است. روش تحقیق توصیفى پیمایشى و جامعه آمارى شامل کل دانشجویان دو دانشگاه هستند که تعداد 355 نفر از آنان به شیوه تصادفى طبقه اى، به عنوان نمونه آمارى انتخابشدند. تجزیه و تحلیل توصیفى داده ها نشان داد: 1. نقش بازدارندگى عوامل انگیزشى، نحوه ارائه خدمات پژوهشى،عوامل ادارى ساختارى، فرهنگى، فردى (فنى و تخصصى)، در پژوهش هاى دانشجویى دانشگاه آزاد اسلامى بیشتراز دانشگاه دولتى است که با اطمینان 99/0 و 01/0a= تأیید شدند. 2. بین رتبه بندى دانشجویان دو دانشگاه درمورد عوامل بازدارنده پژوهش دانشجویى تفاوت معنى دارى مشاهده نشد. 3. مهم ترین عوامل بازدارنده پژوهش دانشجویى در دانشگاه آزاد اسلامى عوامل فردى (فنى و تخصصى) و در دانشگاه دولتى نحوه ارائه خدمات پژوهشى است.