مطالب مرتبط با کلیدواژه

اقتدار


۱.

مبانی مشروعیت در اندیشه سیاسی غرب و اسلام

کلیدواژه‌ها: دموکراسی حقانیت مشروعیت مقبولیت اقتدار مردم‌سالاری قرارداد اجتماعی، رضایت عمومی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۷۶ تعداد دانلود : ۱۶۱۱
از جمله دغدغه‌هایی که پیوسته ذهن سیاستمدران را به خود مشغول داشته، مسئله مشروعیت حکومت‌ها است. ازاین‌رو، همواره در پی تأمین پاسخی برای این پرسش است که: چرا باید از حکومت‌ها اطاعت کرد و حکومت این حق را از کجا به‌دست آورده است؟ برای پاسخ به این پرسش، نویسنده ابتدا دیدگاه‌های دانشمندان غربی و سپس نظرات علمای اسلامی اعم از اهل سنت و تشیع را درباره مبانی مشروعیت شرح می‌دهد، سپس نتیجه می‌گیرد: 1. همه پاسخ‌های دانشمندان غربی به مسئله مشروعیت، در واقع پاسخی است به مسئله توجیه سلطه و اقتدار موجود. ازاین‌رو، از پاسخ به این سؤال که: «به چه دلیلی همه شهروندان (موافقان و مخالفان) باید دستورهای حکومت را رعایت کنند»، ناتوانند؛ 2. مشروعیت به معنای مقبولیت، قرارداد اجتماعی، توسعه، قانونی بودن، رضایت عمومی و اراده عمومی نیست، بلکه به معنای حقانیت است؛ 3 . حکومتی مشروع است که هدف‌ها و ارزش‌های اخلاقی را دنبال کند و حاکمیتش در طول حاکمیت خداوند باشد؛ 4. بنیان مشروعیت حکومت در اندیشه دینی با مشروعیت در اندیشه غیردینی متفاوت است، به‌گونه‌ای‌که اندیشه غیردینی بیشتر به مقبولیت عمومی توجه دارد. در نهایت نویسنده پس از بررسی مبانی مشروعیت در اندیشه سیاسی غرب و اسلام، به این نتیجه می‌رسد که حکومت مردم‌سالاری دینی پیشنهادی امام خمینی، جمع میان مقبولیت و حقانیت است.
۲.

بررسی نقش برنامه درسی پنهان در ایجاد نگرش به اقتدار، تقویت هویت ملی و جهانی شدن (مورد مطالعه: دانش آموزان مدارس متوسطه)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: جهانی شدن هویت ملی اقتدار برنامه درسی پنهان ساختار روابط اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۲۷
این تحقیق با هدف بررسی مولفه های برنامه درسی پنهان، با تاکید بر نقش ساختار اجتماعی حاکم بر مدارس متوسطه استان مازندران در ایجاد نگرش دانش آموزان به مساله اقتدار، تقویت هویت ملی و ایجاد نگرش به جهانی شدن در دانش آموزان انجام شده است. روش تحقیق، توصیفی از نوع پیمایشی است. جامعه آماری، مدارس متوسطه دولتی استان مازندران و حجم نمونه 384 نفر از دانش اموزان و 377 نفر از کارکنان آموزشی است. ابزار تحقیق، دو نوع پرسشنامه محقق ساخته برای دانش آموزان و کارکنان بود که پس از تعیین روایی و پایایی مورد استفاده قرار گرفتند. نتایج تحقیق بیانگر آن است که دانش آموزان به مراتب بیشتر از کارکنان ساختار روابط اجتماعی موجود در مدارس متوسطه را در ایجاد نگرش به اقتدار موثر میدانند. همچنین، حدود نیمی از دانش آموزان و کارکنان، نقش برنامه های درسی پنهان مدارس را در تقویت هویت ملی زیاد و خیلی زیاد بیان داشته اند و دانش آموزان تا حدودی بیشتر از کارکنان برنامه های درسی پنهان را در ایجاد نگرش به جهانی شدن موثر می دانند.
۳.

باور عمومی شیعیان به اصل «امامت» و نقش آن در توسعه «اقتدار اجتماعی» ائمه(ع)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: قدرت اقتدار کلام شیعه نفــوذ اجتماعی امامت منصوص

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی کلام امام شناسی امامت چیست، امام کیست
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی کلام فرق و مذاهب تشیع امامیه
تعداد بازدید : ۱۶۹۰
میان بسیاری از باورهای کلامی و جهت گیری ها و مناسبات اجتماعی و سیاسی در تاریخ اسلام، رابطه ای انکارناپذیر یافت می شود. بر همین اساس، ائمه(ع) در طول دوره حدود 250 سال حضور خود در میان مردم و در شرایطی که فاقد ابزار معمول و اهرم متعارف اعمال قدرت و حاکمیت - از جمله قدرت سیاسی و نظامی- بودند، با عرضه نظریه «امامت منصوص» به جای مدل رایج امارت و خلافت در جامعه اسلامی و در قالب یک جهت گیری کلامی، زمینه تعمیق نفوذ و گسترش اثربخشی و اقتدار خود را در عرصه مناسبات اجتماعی و سیاسی فراهم نمودند. این پژوهش که بر نظریه پارسونز در باب ارجاع قدرت به اقتدارِ مبتنی بر مشروعیت استوار است، تلاش می کند چگونگی تاثیر اصل امامت در کلام شیعه - از راهی غیر از توسعه قدرت سیاسی و نظامی- بر مناسبات اجتماعی و معادلات سیاسی آن روزگار را که به شکل گیری مدل جدیدی از اقتدار انجامید و در نتیجه آن، ائمه به جدی ترین خطر برای حاکمیت دستگاه های سیاسی معاصر خود تبدیل شدند، تبیین کند.
۴.

تحلیلی جامعه شناختی از نگرش زنان نسبت به مالکیت شخصی(مطالعه موردی:نگرش زنان شهرستانهای نوشهر و چالوس)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلیدواژه‌ها: نگرش احساس امنیت اقتدار ارزیابی فایده انتظارات فایده مالکیت شخصی موقعیت اجتماعی وخانوادگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۵۲ تعداد دانلود : ۷۴۶
مقاله حاضربه منظور شناسایی و ارزیابی نگرش زنان نسبت به مالکیت شخصی به عنوان یکی از مهمترین اهرمهای کسب قدرت و تصمیم گیری در درون خانواده تهیه و تدوین گردیده است. نگرش به عنوان نوعی از معرفت که برپایه محاسبات احساسی، عاطفی وشناختی وارزیابی عملکردها شکل می گیرد وطبیعتا در روابط میان اعضای خانواده وحتی ایفای نقش ها موثر می افتد. براین اساس ابتدا ضمن انجام مطالعه مقدماتی ومصاحبه با افراد مطلع وداوران ، وتصحیح پرسشنامه وباکسب نمره روایی 75 درصدی ، از میان جامعه آماری مورد مطالعه، 640 نفر نمونه به روش نمونه گیری خوشه ای ، با نمونه اخذ نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند . آنگاه داده ها واطلاعات مورد نیاز با استفاده از اسناد ومدارک به ویژه تکنیک پرسشنامه جمع آوری ، و نیز از نرم افزارSPSS جهت آزمون های آماری استفاده شد .یافته های تحقیق نشان می دهد که نمره نگرش زنان در شهرستان نوشهر چالوس نسبت به مالکیتَ شخصی در حد بسیار بالایی است . متغیرهایی چون احساس امنیت در زندگی خانوادگی و اجتماعی ، میزان اقتدار ، نوع ارزیابی از مالکیت شخصی ، سطح تحصیلات وموقیعت خانوادگی و شغلی در اخذ نمره بالای نگرش موثر بوده اند.آنچه از تحقیق حاضر به عنوان نتیجه می توان مطرح ساخت این است که عوامل ساختاری وکارکردی برنگرش افراد نسبت به مالکیت تاثیر بسیاری برجای می گذارد ،و هرچه افراد در مناسبات وروابط اقتصادی -اجتماعی بیشتر درگیر شده باشند ، نمره بیشتری نسبت به مالکیت شخصی اخذ می کنند.
۵.

بنیان های حقوقی مردم سالاری دینی در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: حقوق دین آزادی قانون اساسی حاکمیت مردم سالاری اقتدار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۴۶ تعداد دانلود : ۱۳۲۷
مردم سالاری دینی، برداشتی نوین از اسلام است که بر جنبه های سیاسی اسلام به عنوان دینی کامل و جامع پرداخته است و بر نقش مردم در امور سیاسی جامعه دینی تاکید دارد و دلالت بر مرجعیت سیاسی و اجتماعی اسلام دارد. از طرفی، تنها مدل حکومتی است که در آن، مشروعیت دینی و مشروعیت سیاسی با هم جمع شده است. قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران که جمهوری بودن نظام سیاسی کشور را به طرق مختلف تضمین کرده است اصل تفکیک قوا، محوریت مردم در شکل گیری نظام و نیز اداره امور کشور به اتکای آرای عمومی در نظام جمهوری اسلامی را مورد پذیرش قرار داده و تمهیداتی را برای تحدید قدرت دول، محو استبداد، نهادینه کردن آزادی، مقابله با فساد و سوء استفاده از قدرت، پیش بینی کرده است.
۶.

واکاوی مفهوم قدرت در نظریات میشل فوکو(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلیدواژه‌ها: سوژه ابژه قدرت حقیقت دانش اقتدار سلطه

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی فلسفه و منطق فلسفه غرب رویکرد موضوعی فلسفه های مضاف فلسفه سیاسی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی آثار و زندگینامه اندیشمندان سیاسی آثار و زندگینامه اندیشمندان سیاسی غرب
تعداد بازدید : ۲۴۷۴۰ تعداد دانلود : ۹۰۳۴
میشل فوکو، در خصوص مفهوم و چیستی قدرت، درک سلسله مراتبی ساده را رد می کند و معتقد است قدرت یک مفهوم ساده ابلاغی از بالا به پایین و دستوری نیست، بلکه در شبکه ای از روابط در هم پیچیده، ساری و جاری است. همان چیزی که ساختار جامعه را تعیین و آن را مشروع می کند. قدرت در این مفهوم ریشه در لایه های مختلف تعاملات اجتماعی و زبانی (مفاهیم) دارد. به عبارت دیگر اعمال قدرت به شکل یک بردار خطی رو به پایین اجرا نمی شود بلکه به اصطلاح در یک ظرف گفتمانی شکل می پذیرد و معنی می یابد. در اندیشه فوکو «مساله قدرت» در همه جا جاری است، در نسبت ها و اهمیت یافتن مناسبت ها، در روابط و تعاملات زبانی و کلامی میان افراد، طبقات و گروه های اجتماعی که به روش ها و منش های گوناگون ابراز می شود. و آن چه باعث باز تولید نظم موجود می شود، گره خورده با آن نظمی است که مجموعه مفاهیم را در خرد جمعی جامعه تولید می کند و مشروعیت می بخشد. تعریف میشل فوکو از قدرت به لحاظ نظری کمک وافری به جامعه شناسی جدید نموده است و این نکته ای است که نوشتار حاضر به طور مبسوط بدان پرداخته است.
۷.

بررسی معیارهای تمایز اقتدار از خشونت ( در حوزه عملکرد حکومت )

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: قدرت رضایت مندی مشروعیت خشونت اقتدار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۰۵ تعداد دانلود : ۱۲۴۲
حکومت ها در به کارگیری زور علیه مخالفان ، همواره مدعی مشروعیت و اقتدارند . هدف عمده ی این مقاله ، بررسی و تعیین معیارهایی برای ارزیابی اعتبار این دعاوی است . ایده ی اصلی مقاله ی حاضر، این است که کاربرد نیروی فیزیکی حداقلی ، معیار اصلی تمایز اقتدار از خشونت در عملکرد حکومت هاست ؛ ضمن این که اصول سه گانه ی « حدود قانونی ، رضایت مندی و مشوعیت ، و اکثر » نیز دراین زمینه ، تعیین کننده اند . تاکید این مقاله بر آن است که چون دانش مدرن ، در صدد بهبود بخشیدن به شرایط زندگی آدمیان است ، دانش سیاسی نیز باید تلاش کند تا ضمن تبدیل قدرت به اقتدار در حوزه ی سیاست ، خشونت را از سیاست دور کند و شرایط زندگی سیاسی را روان تر کند .
۸.

طراحی مدل مفهومی نظام علمی جمهوری اسلامی ایران مبتنی بر اندیشه مقام معظم رهبری (مدظله العالی)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: علم رویکرد سیستمی اقتدار پیشرفت علمی عزت مرجعیت علمی نظام علمی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۷۶ تعداد دانلود : ۱۰۷۳
توسعه و رشد علمی یکی از شاخص های بسیار حیاتی برای هر کشور توسعه یافته یا در حال توسعه محسوب می شود. طبق فرمایشات مقام معظم رهبری(دام ظله العالی) اهمیت این موضوع تا جایی است که سلطه فرهنگی هر کشوری توسط اقتدار اقتصادی حاصل می شود و آن نیز ناشی از اقتدار علمی است. همچنین، دین مبین اسلام توصیه های زیادی در حوزه علم آموزی، تعلیم و زندگی عالمانه ارائه می کند و علم آموزی را موجب استحکام پایه های دینی و حافظ دین می داند که سبب می شود فرد عالم از هرگونه لغزشی محفوظ بماند؛ از طرف دیگر، تحصیل علم چنان اهمیت دارد که برای حفظ هویت، موجودیت، اسلامیت و استقلال کشور همراه با تضمین آینده مطلوب و منتظر، علم محوری و علم آموزی بهترین راهکار بوده و موتور محرکه پیشرفت در تمام زمینه هاست. از نگاه دیگر، پیشرفت علمی قابلیت وصول به آرمان های والا، ارزش های حقیقی و فضائل انسانی را داراست و به وسیله آن است که یک ملت می تواند در دنیای معاصر اثرگذار باشد و یا در مبادلات علمی دنیا نقش مفیدی ایفا نماید؛ بنابراین، علم محوری و تحصیل آن، علاوه بر آنکه یک کشور را به استقلال، عدم وابستگی و نفی سلطه صاحبان قدرت و ثروت می رساند، می تواند موجب عزت و مایه حیات و طراوت یک جامعه باشد. بدین منظور، در این پژوهش به دنبال پاسخ به این سؤال هستیم که نظام علمی از دیدگاه مقام معظم رهبری(مدظله العالی) چیست و دارای چه مؤلفه ها، ارکان و روابطی است؟ بدین منظور، با استفاده از استراتژی نظریه پردازی داده بنیاد و تجزیه و تحلیل داده های گردآوری شده حاصل از مصاحبه و مستندات، دو مدل مفهومی نظام علمی استخراج شده است.
۹.

بررسی چیستی سیاست و کیستی فرمانروا در شاهنامه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: حکومت شاهنامه حکمرانی اقتدار نظریه سیاسی سیات فرمانروایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۸۲ تعداد دانلود : ۶۹۷
شاهنامه، حاصل تلاش فردوسی در دورانی پرآشوب است. فروپاشی نظم سیاسی و ناامنی های سیاسی و اجتماعی ناشی از آن، آشکارترین جنبه زندگی اجتماعی آن دوران به شمار می آید. سرودن شاهنامه را باید تلاشی آگاهانه در راستای حفظ هویت ایرانی و کوشش در جهت استقرار امنیت اجتماعی، ثبات سیاسی و برقراری حکومت خردمندانه دانست. شاهنامه با شکل گیری حکومت آغاز می شود، با نقش حاکم در پیدایش مشاغل و تقسیم کاراجتماعی ادامه می یابد. سراسر شاهنامه بازگویی اقدامات و سرنوشت ادشاهان و نخبگان است براین اساس، این نوشتار با روش توصیفی تنها به ویژگی های حکمرانی و سیاست در شاهنامه عنایت دارد. به عبارت دیگر تلاش می شود برای این پرسش ها، پاسخ های مناسب ارائه شود: شاهنامه از کدام منظر به سیاست و حکومت می نگرد، اقتدار سیاسی برچه پایه هایی استواراست و انواع حکومت چگونه تقسیم بندی شده اند؟ است.
۱۰.

واکاوی مفهوم و ویژگی های قدرت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: قدرت هژمونی اقتدار منابع قدرت نفوذ ویژگی های قدرت تصویرسازی از قدرت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۲۴ تعداد دانلود : ۱۳۴۱
برخی معتقدند «قدرت» هدف نیست، بلکه ابزاری است برای رسیدن به اقتصاد. برخی دیگر قائل اند «قدرت» خود جایگاه دلنشین و هدفی است که جاه طلبی انسان او را به رسیدن به آن سوق میدهد و چه بسا اقتصاد و مانند آن برای دستیابی به آن سیطره هزینه شوند. از دیدگاه قرآن کریم منشأ «قدرت» خدای متعال است و ابزاری بیش نیست که طبق جهان بینی فرد، ممکن است در جهت الهی و یا مادی به کار گرفته شود. مرعوب شدن و بالتبع پیوستن به قدرت باطل با عذر خوف از آن به هیچ وجه مقبول نیست. این مقاله به روش تحلیل اسنادی و کتابخانه ای به واکاوی مفهوم و ویژگیهای قدرت میپردازد.
۱۱.

نخبگان ایران عصر صفوی از دیدگاه شاردن (از اواخر دورة شاه عباس اول تا اوایل دورة شاه سلیمان)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ساختار قدرت نخبگان اقتدار صفویان سفرنامه شاردن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۳۵ تعداد دانلود : ۹۷۶
نخبگان، از ارکان اصلی هر جامعه، مهم ترین نقش را در تحولات جامعة خود دارند. نقش و کارکرد نخبگان مورد توجه بسیاری از محققان قرار گرفته است. در این پژوهش، جامعه و نخبگان عصر صفوی، با تکیه بر سفرنامة ژان شاردن، بررسی و تحلیل شده اند. نخبگان آن دوره، بر اساس دو عامل اقتدار (اتوریته) و نفوذ، تقسیم بندی و سه گروه از نخبگان بررسی شده اند. البته این مرزبندی قراردادی است و گروه اول، شامل نخبگان فن سالاریِ (تکنوکراتیک)، وابسته به ساختار رسمی حکومت صفوی، مانند امیران، دیوان سالاران و درباریان می شد. بنابراین، روان شناسی خاص این گروه، چگونگی به دست آوردن مناصب حکومتی، عوامل مؤثر در عملکرد آنان، و هم چنین عوامل محدودکنندة قدرت آنان (حرم سرا و نوع حکومت در ایران) تجزیه و تحلیل شده است. گروه دوم، نخبگان سنتی، شامل دو گروه سران قبایل قزلباش و حاکمان ایرانی است که جایگاه، عملکرد، و عوامل تضعیف موقعیت آنان (سیاست های شاه عباس اول و ورود نیروی سوم) بررسی شده است. گروه سوم، شامل نخبگان مذهبی یا ایدئولوژیک است، که بر اساس اعتقاد به حق جانشینی در دوران غیبت، به دو گروه نخبگان مذهبی غیر وابسته به دربار و گروه نخبگان مذهبی وابسته به دربار تقسیم شده اند. گروه اول، حق جانشینی در دوران غیبت را از آن مجتهدان می دانستند و گروه دوم، در کنار مجتهد، قائل به وجود پادشاه عادل بودند. در این مقاله عملکرد آنان در جامعه و چالش هایی که به خصوص گروه اول نخبگان پدید آوردند، بررسی شده است.
۱۲.

دین و دولت در جست وجوی اقتدار و مشروعیت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: مسیحیت مشروعیت اقتدار دین و دولت یهودیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۵۸ تعداد دانلود : ۶۵۹
بحث در باب رابطة دین و سیاست یا دین و دولت، دیرزمانی است که در محافل سیاسی و علمی غرب، و به دنبال آن در نزد برخی از روشنفکران جوامع اسلامی مطرح است و به زمانة حاضر محدود نمی شود. در این نوشتار نشان داده خواهد شد که: الف) در طول تاریخ تفکر غرب از یک سو، حاکمان سیاسی برای حفظ اقتدار خود نیازمند کسب مشروعیت دینی بوده اند و از این رو به غلبه بر دین یا دست کم تعامل با آن روی آورده اند، و از سوی دیگر، متولیان امور دینی و ارباب کلیسا همواره در پی کسب اقتدار سیاسی دولت یا غلبه بر آن برآمده اند؛ ب) باید میان گوهر دین، به عنوان امری آسمانی و مقدس و متولیان امور دینی یا ارباب کلیسا تمییز نهاد و نباید ناتوانی آنان در تشکیل حکومت دینی موفق را که ناشی از آلوده شدن آنان به فساد و دنیاطلبی و ثروت اندوزی بوده است، ...
۱۳.

تحلیل مفهوم، مفاد و ماهیت توجیهی الزام سیاسی(مقاله پژوهشی حوزه)

کلیدواژه‌ها: اختیار آزادی مشروعیت وظیفه اقتدار الزام سیاسی الزام اخلاقی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۵۸ تعداد دانلود : ۶۷۸
«الزام سیاسی» مفهومی است مرکب از واژه های «الزام» که با تکلیف، بایستی و وظیفه پیوند دارد و با اصطلاحاتی چون مشروعیت و اقتدار هم مرز است و «سیاسی»، که ناظر به قلمرو الزام یا بایستی است و با حوزه هایی چون اخلاق و دین مرز مشترک دارد. ماهیت این گونه الزامات در نگاه اولی متفاوت از انواع الزامات اخلاقی، اجتماعی، دینی، اقتصادی و... است، اما ضرورت توجیه اخلاقی الزام، در بحث الزام سیاسی ناگزیر آن را با مباحث اخلاق مرتبط می سازد. با این همه، در باب مفهوم، مفاد و ماهیت الزام سیاسی و نسبت آن با الزامات اخلاقی و نیز نسبت آن با هست ها، از جمله با هستی افعال ارادی بحث های فراوانی صورت گرفته است. این مقاله بر آن است تا با نشان دادن تمایز مفهومی واژه های همپیوند، به مفاد اصلی الزام سیاسی راه یابد و سپس، ماهیت توجیهی الزام سیاسی را از سه منظر اختیارگرایی، وظیفه گرایی و غایت گرایی پی گیرد.
۱۴.

خاستگاه های اقتدار و مقبولیت اجتماعی سلسله آل اینجو(725- 754 هـ ق.)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: اقتدار مقبولیت اجتماعی سیادت آل اینجو فر ایزدی تصوف مرشدیه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۸۰ تعداد دانلود : ۱۶۵۰
آل اینجو، از حکومت های محلی مشهور و محبوب تاریخ ایران است که در فاصله زمانی اواخر ایلخانان تا برآمدن آل مظفر روی کارآمد و کمتر درباره آن مطالعه شده است.تا آنجا که پیگیری شده، تحقیق مستقلی در باب پایه های اقتدار سیاسی و مقبولیت اجتماعی آل اینجو صورت نگرفته است و با توجه به کمبود منابع برای نشان دادن تصویر نظری از اندیشه سیاسی و مقبولیت اجتماعی آل اینجو و رفتار سیاسی و اجتماعی آنان و با نگاهی به منابع ادبی، شواهدی از توفیقی موقت در حفظ قدرت و مقبولیت اجتماعی به دست می آید که «دولتی» را به تصویر می کشد که «خوش درخشید»، ولی «مستعجل» بود؛ بنابراین این سوال مطرح است که چه عواملی پایه های اقتدار سیاسی و مقبولیت اجتماعی و حتی محبوبیت آل اینجو را تشکیل داد؟طبق فرضیه ای برای پاسخ به این سؤال، مبانی ذیل برای اقتدار آل اینجو مطرح شده است:اقتدار آل اینجو در آغاز با اتکا به رسم مفعولی اینجو، قدرت دربار و اردوی ایلخانان برقرار شد، اما با نفوذ اجتماعی و محبوبیت طریقت های صوفیانه، به ویژه مرشدیه و کازرونیه، و سادات پرنفوذ شیراز، احیای اندیشه فرّهی و ابراز احترام به فرهنگ و علایق باستان گرایانه بیشتر مردم ایالت فارس تداوم یافت و حتی از قدرت رو به زوال به سوی استقلال ایلخانان تحول یافت.
۱۵.

نظریه ی عمومی مسؤولیت مدنی متبوع ناشی از عمل تابع در حقوق فرانسه و طرح آن در حقوق ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تابع اقتدار مسؤولیت زیان دیده متبوع گماشتگی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی حقوق حقوق خصوصی حقوق مدنی ضمان قهری
  2. حوزه‌های تخصصی حقوق حقوق خصوصی حقوق مدنی حقوق مدنی تطبیقی
تعداد بازدید : ۲۲۶۷ تعداد دانلود : ۲۷۳۰
در حقوق مسؤولیت مدنی، هدف جبران کامل خسارات زیان دیده است؛ در راستای این هدف تدابیری اندیشیده شده است که یکی از آن ها مسؤولیت مدنی ناشی از عمل غیر است. چنین مسؤولیتی دارای اقسامی از جمله «مسؤولیت مدنی متبوع ناشی از عمل تابع» می باشد. امروزه در حقوق مسؤولیت مدنی فرانسه، به جای مسؤولیت کارفرما ناشی از عمل کارگر که در ماده ی 1384 قانون مدنی فرانسه مطرح گردیده، نظریه ای کلی تر با عنوان مسؤولیت متبوع ناشی از عمل تابع مطرح شده است که به موجب آن نه تنها در روابط کارگر و کارفرما، بلکه هر کجا رابطه ی تبعیت و گماشتگی قابل احراز باشد، خسارت ناشی از عمل تابع بر متبوع نیز تحمیل می شود. در نظام حقوقی ایران با وجود پذیرش مسؤولیت کارفرما ناشی از عمل کارگر، در ماده ی 12 قانون مسؤولیت مدنی و به رغم عدم تصریح به نظریه ی مسؤولیت متبوع ناشی از عمل تابع، به نظر می رسد امکان طرح و پذیرش نظریه ی اخیر فراهم باشد.
۱۶.

تمایز عدالت در ادبیات لیبرالیستی و ادبیات اسلامی(مقاله پژوهشی حوزه)

کلیدواژه‌ها: عدالت قانون اقتدار آزادی فردی منفعت گرایی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی فلسفه و منطق فلسفه غرب رویکرد موضوعی فلسفه های مضاف فلسفه سیاسی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی فقه و اصول فقه اندیشه و فقه سیاسی اندیشه سیاسی اسلام فلسفه سیاسی
تعداد بازدید : ۱۴۳۶ تعداد دانلود : ۶۶۷
مفروض بنیادین در این گفتار مبتنی بر تمایز جوهری میان دو مکتب معرفتی عقیدتی اسلام و لیبرالیسم است. اسلام مکتب وحیانی و لیبرالیسم ایدئولوژی انسانی است. در بیان تمایز ذاتی میان این دو مکتب، مطالعه ای تطبیقی در موضوع عدالت انجام شده است. در این مطالعه، معلوم گردید که مفهوم بنیادین و اصیل در لیبرالیسم، آزادی فردی است. به هر میزان که لیبرالیسم بر آزادی های فردی پافشاری کرده، عدالت بیشتر به حاشیه رفته است. اما در اسلام، پس از اصل توحید، عدالت در کانون تفکر اسلامی جای دارد. مؤمنان به عدالت ورزی فرا خوانده شده اند. بنیاد حکومت اسلامی بر عدالت است. چنان که امیر مؤمنان علی(ع) بیعت با مردم مدینه را تنها به شرط اقامه قسط و عدل پذیرفتند.
۱۷.

بررسی مقوله ی قدرت در شاهنامه از منظر هانا آرنت.(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: شاهنامه اقتدار شاهان هانا آرنت پهلوانان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۶۱ تعداد دانلود : ۶۳۱
برداشت هانا آرنت(Hannah Arendt)، در قرن بیستم از مقوله ی قدرت، با تعابیر متعددی که از این مفهوم شده، کاملاً متفاوت است؛ آرنت نیز همچنان که بعدها میشل فوکو (Michel Foucault) به چنین برداشتی از قدرت دست می یابد، دیدگاهی مثبت نسبت به این مقوله در جامعه دارد. او از جمله فیلسوفانی است که بین قدرت و زور تمایز قائل اند. به باور وی، دادن بار منفی به این مقوله، آن را به حیطه ی کاملا متمایز زور وارد می کند. در این مقا له با تکیه بر نظرات هانا آرنت در باب قدرت، سعی برآن است تا ماهیت شاهنامه از دیدگاه سیاسی- اجتماعی و عناوینی که از این جهت به آن داده شده، نشان داده شود و تصویری نو از آراء و اندیشه های فردوسی در خصوص نوع روابط شاهان و پهلوانان( تا پایان بخش پهلوانی) و جایگاه سزاوار هر یک از اینان ارائه گردد؛ و در نهایت به این برداشت دست یافته شود که بالأخره شاهنامه چیست؟ «نامه ی شاهان»، «حماسه ی زور»، «حماسه ی داد»، «تراژدی قدرت» و یا اقتدار به معنای دقیق کلمه.
۱۸.

تغییر الگوی نقش اجتماعی زنان هند با توجه به فیلم های سه دهه اخیر(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: جامعه پذیری خشونت تغییر اجتماعی اقتدار ساختارخانواده

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان زن در حوزه های علم، فرهنگ، هنر و سیاست زن در هنرهای تصویری و تجسمی
  2. حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان زن در حوزه های علم، فرهنگ، هنر و سیاست زن در حوزه رسانه ها
تعداد بازدید : ۱۲۶۰ تعداد دانلود : ۶۹۰
الگوهای جنسیّتی از جمله الگوهایی است که می تواند در فرایند تغییر دستخوش دگرگونی شده و نقش های سنّتی ایفا شده توسط هر جنس به نقش هایی نوین تغییر یابد. هندوستان دومین کشور پر جمعیت دنیا و با الگوهای متعدد اجتماعی و فرهنگی است که در طی دهه های گذشته تغییرات چشمگیری را در زمینه های متعدد تجربه کرده است. در این مطالعه هدف اصلی شناخت روند تغییر الگوی اجتماعی زنان هند طی سه دهه گذشته بود که با استناد به تصویر زنان در فیلم های سینمایی سه دهه گذشته در هند مطالعه شد. مطالعه از نوع اسنادی، روش مطالعه کتابخانه ای و با توجه به اینکه منبع مورد مطالعه در این پژوهش فیلم ها بود، ابزارجمع آوری داده ها تحلیل محتوای کمّی فیلم ها بود. دو فیلم برای هر دهه و جمعاً 1080 دقیقه فیلم تحلیل محتوا شد. نتایج پژوهش نشان داد که در این فیلم ها ساختار خانواده هسته ای و اکثر زنان با سواد و بیکار هستند، در مشاغل مدیریتی سهمی ندارند و الگوی اقتدار در خانواده عمودی است. پوشش زنان برحسب سه دهه متفاوت است و در دهه سوم اکثر زنان پوشش به سبک غربی دارند. زنان عمدتاً در عرصه عمومی و بیش تر در مراکز خرید و مراکز تفریحی به تصویر کشیده شده اند . در دهه اول از هر سه نوع خشونت وجود دارد و در دهه دوم و سوم خشونت جنسی مشاهده نمی شود.
۱۹.

زنانگی و مردانگی در جامعه افغانستان: تحلیل گفتمان فیلم سنگ صبور(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: زنانگی افغانستان اقتدار مردانگی فیلم سنگ صبور

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی فرهنگ جامعه شناسی ادبیات
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی انسان شناسی انسان شناسی فرهنگی انسان شناسی هنر فیلم و عکس
تعداد بازدید : ۲۳۸۵ تعداد دانلود : ۱۰۱۸
آیا فیلم«سنگ صبور» بیان کننده ماهیت واقعی زندگی زناشویی جامعه افغانستان است؟ برای جواب به این سؤال و اینکه آیا شخصیت ها و کارکردهای زن و مرد در این فیلم، نشان دهنده فرهنگ مردان و زنان افغانی هست یا خیر؛ مفاهیم تشکیل دهندة مردانگی و زنانگی دیالوگ های یکی از معروف ترین فیلم های افغانی به نام «سنگ صبور» با استفاده از روش تحلیل گفتمان انتقادی لاکلاو و موف و با نظریه روان کاوانه «کارن هورنای» و نظریه انتقادی شرق شناسی تحلیل شده اند. فیلم سنگ صبور، زندگی زناشویی یک مرد جنگی مجروح و همسرش را در زمان جنگ های داخلی در شهرکابل بازنمایی می کند. تحلیل انجام گرفته بیانگر این است که مفاهیم زنانگی و مردانگی بازنمایی شده در سنگ صبور نمایان گر ماهیت فرهنگ روابط زناشوهری افغانی ها نیست. البته، شیوه های گفتمانی، به خصوص گفتمان رد و بدل شده میان مرد مجروح جنگی و همسرش بیانگر بخشی از گفتمان حاکم در افغانستان است که نمی توان آن را تنها گفتمان حاکم دانست.
۲۰.

نقش اقتدار و مرجعیت علمی در امنیت و منافع ملی با نگاه به اصول و آرمان های انقلاب اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: امنیت ملی اقتدار تولید علم اقتدار علمی مرجعیت علمی و فناوری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۷۷ تعداد دانلود : ۶۰۴
در اندیشه اسلامی برتری و سرآمدی و برخورداری از علو، به مثابه حق و تکلیف مسلمانان بیان شده است. هدف اصلی از روند حرکت علمی کشور نیز طبق فرموده رهبر معظم انقلاب، تبدیل ایران به مرجع علمی و فناوری جهان عنوان گردیده است. محقق در این تحقیق که از نوع توصیفی پیمایشی بوده، سعی کرده است تا با روش ترکیبی مطالعات کتابخانه ای و میدانی، رابطه بین اقتدار و مرجعیت علمی و فناوری در جهان را با تأمین امنیت ملی بررسی نماید. با توجه به آزمون فرض آماری که از داده های پرسشنامه گرفته شد، این نتیجه به دست آمد که دستیابی جمهوری اسلامی ایران به اقتدار علمی و درنهایت به مرجعیت علمی و فناوری در جهان، با شرحی که دراثنای این مقاله آمده است، در ایجاد اقتدار و تأمین امنیت ملی تأثیرگذار است.