درخت حوزه‌های تخصصی

علوم سیاسی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
آثار و زندگینامه اندیشمندان سیاسی آثار و زندگینامه بزرگان روابط بین الملل اصول روابط بین الملل اقتصاد سیاسی بین الملل امنیت ملی و بین المللی اندیشه سیاسی تاریخ تحولات سیاسی اجتماعی ایران تاریخ روابط بین الملل توسعه و مسایل سیاسی اجتماعی مربوط به شمال و جنوب جامعه شناسی سیاسی جهانی شدن روابط خارجی ایران روانشناسی سیاسی روش شناسی سازمان های بین المللی سیاست خارجی (مبانی و مفاهیم نظری) سیاست خارجی ایران سیاستگذاری عمومی فرهنگ و سیاست مبانی علم سیاست مسایل ایران مطالعات منطقه ای نظریه های روابط بین الملل نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۳٬۱۶۱ تا ۳٬۱۸۰ مورد از کل ۳۱٬۹۵۳ مورد.
۳۱۶۱.

اقتصاد سیاسی توسعه در ج.ا.ا: تقدم امر سیاسی بر امر سیاستی و پیامدهای توسعه ای آن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه علوم سیاسی سال هفدهم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۳ (پیاپی ۶۷) 227 - 274

کلیدواژه‌ها: جمهوری اسلامی ایران توسعه ملی پرابلماتیک توسعه امر سیاسی امر سیاستی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۸ تعداد دانلود : ۳۳۸
فرآیند توسعه ملی در ج.ا.ا به رغم سپری شدن چند دهه از حیات سیاستگذاری و برنامه ریزی توسعه ای، کماکان با تنگناهای مختلفی در حوزه اقتصاد، سیاست و فرهنگ مواجه است. استمرار و تعمیق معضلاتی نظیر آمار بالای بیکاری، رشد اقتصادی پایین، درآمد سرانه نامناسب، تورم دورقمی و تعمیق شکاف طبقاتی در اقتصاد سیاسی ج.ا.ا نشانگر آن است که حصول به پیشرفت متوازن ملی در پرتو اتخاذ رهیافت ها، برنامه ها و اقدامات مختلف توسعه ای اتخاذ شده طی دهه های اخیر کماکان دچار تأخیر است. شکل گیری وضعیت پرابلماتیک توسعه ای و تأثیرگذاری متقابل چالش های یاد شده بر همدیگر، امر مداخله و سیاست گذاری در فرآیند توسعه ملی در ج.ا.ا را پر مخاطره ساخته است. پژوهش حاضر در راستای مسأله یاد شده این پرسش را واکاوی می کند که چرا به رغم تدوین و اجرای برنامه های توسعه ای مختلف، وضعیت توسعه ملی در ج.ا.ا پیچیده تر شده است؟ فرضیه پژوهش آن است که غلبه امر سیاسی بر امر سیاستی زمینه ساز گسست در تدوین و اجرای برنامه های توسعه و شکل گیری وضعیت پرابلماتیک توسعه در ج.ا.ا شده است. پژوهش به روش تحلیلی- توصیفی و با کاربرد مفاهیم سامان نظری کارل اشمیت برای مفهوم سازی متغیرهای تأثیرگذار بر فرآیند توسعه ملی در ج.ا.ا انجام شده است. جمع آوری داده های تحقیق به روش اسنادی و با اتکاء به یافته های متون نظری، پژوهش-های تحلیلی و نیز گزارش های آماری موسسات مختلف داخلی و بین المللی صورت گرفته است.
۳۱۶۲.

بررسی نقش آرمان های انقلاب اسلامی در تحقق تمدن اسلامی با تأکید بر نظرات علامه مصباح یزدی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات انقلاب اسلامی سال ۱۹ پاییز ۱۴۰۱ شماره ۷۰ ۵۲-۳۱

کلیدواژه‌ها: انقلاب اسلامی آرمان های انقلاب تمدن اسلامی مصباح یزدی طبقه بندی آرمان های انقلاب

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۲ تعداد دانلود : ۱۷۹
تاریخ نشان داده که تمدن اسلامی در گذر زمان، منشأ تحولات عظیمی در عرصه های گوناگون بوده و خدماتی که این تمدن به بشریت کرده حتی مورد اذعان دانشمندان غربی نیز می باشد. هرچند در سده های اخیر به سبب برخی عوامل موجب کندی حرکت تمدن اسلامی شده است، اما قرن اخیر، به ویژه شکل گیری انقلاب اسلامی را می توان نقطه خیزش جدیدی برای تمدن اسلامی به شمار آورد. در تحقیق پیش رو نویسنده به دنبال آن است که با روش توصیفی تحلیلی نشان دهد که از منظر علامه مصباح یزدی چگونه آرمان های انقلاب اسلامی می تواند در تحقق تمدن نوین اسلامی نقش داشته باشد. یافته های تحقیق نشان می دهد علامه مصباح با طبقه بندیی که از آرمان های انقلاب اسلامی ارائه می دهد، معتقد است برای تحقق تمدن اسلامی، سه گام اساسی «تبیین باورها و ارزش ها»، «نظام یافتگی» و «نهادسازی در جامعه» باید برداشته شود.
۳۱۶۳.

رویکرد جدید آمریکا در آ سه آن؛ تقویت مشارکت استراتژیک جهت مقابله با چین(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست خارجی سال ۳۶ تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۱۴۲) 153 - 177

کلیدواژه‌ها: آ سه آن مشارکت استراتژیک آمریکا چین

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۰ تعداد دانلود : ۱۷۶
این پژوهش با استفاده از روش توصیفی- تبیینی و جمع آوری مطالب از طریق منابع کتابخانه ای، اینترنتی و گفت وگو با صاحب نظران اندیشکده های مطالعاتی، به دنبال پاسخ این سؤال است که چرا ایالات متحده در حال احیای مشارکت استراتژیک و روابط سنتی با مجموعه آ. سه .آن است؟ فرضیه نوشتار حاضر این است که ایالات متحده برای اجرای سیاست مهار چین، تقویت راهبرد نگاه به شرق و باهدف حفظ سازوکارهای مهم سیاسی، امنیتی، اقتصادی و فرهنگی در منطقه و نیز به منظور استفاده از جایگاه نهادهایی مانند آ.سه.آن جهت تضعیف چرخ دنده های قدرت چین، می خواهد راهبردهای کهنه و قدیمی را مورد تجدیدنظر قرار دهد و روابط خود با اعضای آ. سه. آن را منطبق با تحولات کنونی در منطقه بازتعریف کند؛ بنابراین آمریکا برای نیل به چنین هدفی اقدام به تقویت همکاری های بیش تر با کشورهای ده گانه بر پایه سیاست مشارکت استراتژیک خواهد کرد.
۳۱۶۴.

عربستان سعودی و مخاطرات مرزی جمهوری اسلامی ایران با پاکستان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آفاق امنیت سال ۱۵ زمستان ۱۴۰۱ شماره ۵۷ 45 - 67

کلیدواژه‌ها: جمهوری اسلامی ایران عربستان سعودی پاکستان مرز

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۴ تعداد دانلود : ۱۷۵
شواهد نشان می دهد که در چند سال اخیر ناامنی در منطقه مرزی ایران و پاکستان، روندی روبه گسترش طی نموده است. نویسنده معتقد است جدای از شرایط خاص دو کشور، عربستان سعودی در این مهم نقش بسزایی ایفا نموده. لذا ضرورت دارد یک بررسی جامع در این زمینه صورت پذیرد تا ضمن شناخت همه جانبه تهدیدات مزبور مرزی، هزینه های مادی و معنوی به کار گرفته شده در جهت رفع این تهدیدات، به حداقل برسد. بنابراین، هدف پژوهش حاضرتحلیل نقش و سازوکار عربستان سعودی در ناامن سازی مرز جمهوری اسلامی ایران و پاکستان و همچنین شناسایی تهدیدات مزبور در این منطقه مرزی است. لذا این پرسش مطرح است که نقش عربستان در در ناامن سازی مرز جمهوری اسلامی ایران و پاکستان چگونه قابل تجزیه و تحلیل است؟ فرضیه اصلی این مقاله عبارت است از اینکه عربستان بواسطه نقش «مروج وهابیت» که برای خود قائل شده است، موجب تحریک مستقیم گروه های افراطی پاکستانی علیه امنیت مرزهای جمهوری اسلامی ایران می گردد. نویسنده با استفاده از روش تحلیلی به این یافته ها دست یافته است: عربستان با استفاده از گروه های تروریستی- تکفیری؛ به تقویت وهابیت و شیعه ستیزی، ترویج حرکت های تجزیه طلب و تقویت قاچاق مواد مخدر در مرز ایران و پاکستان می پردازد.
۳۱۶۵.

فرصت ها و تهدید های حقوقی- سیاسی، دفاعی و امنیتی عضویت ایران در سازمان منع سلاح های شیمیایی

نویسنده:
منبع: سازمان های بین المللی سال پنجم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۱۵ 217-246

کلیدواژه‌ها: ایران فرصت تهدید کنوانسیون منع سلاح های شیمیایی (CWC) سازمان بین المللی منع سلاح های شیمیایی (OPCW)

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۲ تعداد دانلود : ۲۷۹
با توجه به گسترش فناوری های سلاح های کشتارجمعی و عدم عضویت دشمن منطقه ای ایران یعنی اسرائیل در سازمان و به رغم شاخص های ذکرشده برای موفقیت کنوانسیون منع سلاح های شیمیایی(CWC) و سازمان بین المللی منع سلاح های شیمیایی (OPCW)، همواره این نگرانی درباره عضویت ایران در OPCW مطرح است که ایران با عضویت در سازمان منع سلاح های شیمیایی نه تنها بازدارندگی تسلیحاتی خود را از دست دهد، بلکه با ارائه اطلاعات و آمار محرمانه به این سازمان در معرض تهدید اطلاعاتی قرار گیرد. پرسش اصلی پژوهش حاضر این بوده است که ایران با عضویت در کنوانسیون منع سلاح های شیمیایی (CWC) و سازمان بین المللی منع سلاح های شیمیایی از چه فرصت های حقوقی- سیاسی، دفاعی و امنیتی برخوردار و در عین حال با چه تهدیدهایی مواجه خواهد بود. هدف این تحقیق تبیین دقیق این فرصت ها و تهدیدها برای بهره مندی بیشتر از آن ها برای تأمین منافع ایران است. یافته های پژوهش نشان داده است که تهدیدهای ضمنی عضویت در کنوانسیون و سازمان منع سلاح های شیمیایی، بدون عضویت نیز برقرار است، اما فرصت های مستقیم و ضمنی عضویت ایران در این کنوانسیون و سازمان غیرقابل چشم پوشی است.
۳۱۶۶.

راهبرد جامعه شناختی در تحقق مشارکت اجتماعی زنان در استان گلستان

نویسنده:
منبع: راهبرد سیاسی سال ۶ بهار ۱۴۰۱ شماره ۲۰ 81 - 96

کلیدواژه‌ها: مشارکت زنان اجتماعی مشاغل استان گلستان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۵ تعداد دانلود : ۱۴۹
امروزه فرآیند توسعه و بالاخص توسعه پایدار مهم ترین دغدغه و نگرانی مسئولان اکثر کشورها به خصوص کشورهای درحال توسعه قلمداد می گردد و بیش ازهمیشه باور بر این است که باید مردم را ورای قومیت، نژاد، مذهب و جنسیت، مهم ترین سرمایه هرکشورو ذی نفعان وعاملان حقیقی توسعه درنظرگرفت.این امر به نوبه خود مستلزم به کارگیری استعدادها وتوانمندی های انسانی ازیک سوو مشارکت فعالانه و مستمر افراد جامعه در مراحل مختلف توسعه، از سوی دیگر است.از این منظر واژه مشارکت با طرح مقوله توسعه از دهه 1940 میلادی مطرح و ازاواخر دهه 1950 میلادی به منزله مفهومی مهم در مباحث توسعه اقتصادی دنبال شده و بالاخره در دهه 1970 میلادی با شکل گیری واژه توسعه پایدارمفهوم وسیعی به خود گرفت، به طوری که مشارکت را وسیله توسعه به شمار آوردند. حال باید دید میزان مشارکت زنان در کشور ایران به چه چیزهایی بستگی دارد؟ ایا راهکارهایی برای بهبود افزایش ان وجود دارد ؟ مطابق سرشماری سال 1395در ایران زنان به منزله نیمی از جمعیت، فقط 19/17 درصد از شاغلان محسوب می شوند و هم چنان منبع بکر توسعه تلقی می شوند.
۳۱۶۷.

نقش استراتژی های مدیریت فضای مجازی در رویکرد مشارکت سیاسی با شهروندان

نویسنده:
منبع: راهبرد سیاسی سال ۶ بهار ۱۴۰۱ شماره ۲۰

کلیدواژه‌ها: استراتژی مدیریت فضای مجازی مشارکت سیاسی مدل SWOT

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۷ تعداد دانلود : ۲۳۹
این تحقیق با هدف ارائه استراتژی مناسب برای مدیریت فضای مجازی با رویکرد مشارکت سیاسی با استفاده از تکنیک SWOT انجام شده است. روش تحقیقی توصیفی- همبستگی بود. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه شهروندان شهر تبریز در سال 1400 بودند، که تعداد آنها نامحدود و نامشخص بود که براساس فرمول کوکران 384 نفر با روش نمونه گیری تصادفی ساده استفاده شد. ابزار گردآوری اطلاعاتِ شامل یک پرسشنامه محقق ساخته 51 سوالی محقق ساخته برای سنجش استراتژی های استخراج شده و پرسشنامه استاندارد مشارکت سیاسی فرج زاده (1393) بوده است. برای تجزیه و تحلیل داده های کمّی از آمارهای توصیفی و استنباطی با نرم افزار SPSS استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد استراتژی محافظه کارانه و استراتژی تدافعی در مدیریت فضای مجازی تاثیر معکوس بر مشارکت سیاسی شهروندان دارد و استراتژی تهاجمی و استراتژی رقابتی در مدیریت فضای تاثیر مثبت بر مشارکت سیاسی شهروندان دارند، و میزان مشارکت سیاسی 3/8 درصد شهروندان خیلی کم، 4/17 درصد کم، 3/38 درصد متوسط، 4/21 درصد زیاد و 8/14 درصد خیلی زیاد بوده است. به طور کلی مشارکت سیاسی شهروندان در حد متوسط می باشد.
۳۱۶۸.

مؤلفه های سیاسی حاکم اسلامی در سوره مائده

نویسنده:
منبع: راهبرد سیاسی سال ۶ پاییز ۱۴۰۱ شماره ۲۲ 51 - 70

کلیدواژه‌ها: حاکم اسلامی مؤلفه ی سیاسی سوره مائده قرآن کریم نزول

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۲ تعداد دانلود : ۱۳۳
سوره مائده که به نام های عقود و المنقدها نیز خوانده می شود، در ترتیب فعلی قرآن، پنجمین سوره قرآن کریم است. این سوره دارای ۱۲۰ آیه، دو هزار و هشتصد و چهار(۲۸۰۶) کلمه و یازده هزار و هفتصد و سی سه (۱۱۷۳۳) حرف است و بجز آیه سوم آن که در حجه الوداع نازل شده، باقی آیات در مدینه نازل شده است. هدف این پژوهش، مؤلفه های سیاسی حاکمان اسلامی در سوره مائده می باشد. حاکمان اسلامی همان عاملان قدرت می باشند که از توانایی و تأثیرگذاری یا نفوذ بر دیگران برخوردار بوده، می توانند اراده خود را بر آنان تحمیل نمایند. چنین افرادی اگر در زندگی سیاسی – اجتماعی در نظر گرفته شوند، در جایگاه حاکم قرار گرفته، اعمال قدرت می کنند. و مهم ترین سؤالی که در این پژوهش باید پاسخ داده شود این است که عامل قدرت یا حاکم اسلامی از دیدگاه سوره مائده کیست و باید به چه ویژگی هایی آراسته باشد.
۳۱۶۹.

تأثیر تحریم های اقتصادی آمریکا بر امنیت سلامت جمهوری اسلامی ایران در شرایط کرونا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی آمریکا سال دوم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۶) 93 - 120

کلیدواژه‌ها: آمریکا تحریم های اقتصادی کرونا امنیت سلامت جمهوری اسلامی ایران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۱ تعداد دانلود : ۲۱۸
آمریکا به طور فزاینده ای از تحریم اقتصادی به منظور دستیابی به اهداف خود در سیاست خارجی استفاده می نماید. یکی از کشورهایی که بیش از 40 سال است تحت شدیدترین تحریم های اقتصادی آمریکا قرار گرفته، جمهوری اسلامی ایران است که در شرایط پاندمی کرونا نیز تحریم های آمریکا با وجود مخالفت بیشتر کشورها، کاهش پیدا نکرد و همین امر امنیت سلامت را در جمهوری اسلامی ایران متأثر ساخت که پرداختن به این امر برای نشان دادن رویکرد خصمانه آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران می تواند بیانگر اهمیت و ضرورت موضوع باشد؛ بنابراین سؤال اصلی پژوهش این است که تحریم های یک جانبه آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران در شرایط پاندمی کرونا چه تأثیری بر امنیت سلامت شهروندان جمهوری اسلامی ایران داشته است؟ در پاسخ به سؤال مقاله، فرضیه ای به این صورت طرح می گردد که تحریم های یک جانبه آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران در زمان همه گیری ویروس کرونا بر سیستم مراقبت های بهداشتی و امنیت سلامت شهروندان ایرانی تأثیر گذاشته و جمهوری اسلامی ایران را برای کنترل و مهار همه گیری با مشکل جدی مواجه کرد. نتایج پژوهش نشان می دهد که تحریم اقتصادی یک ابزار مهم در سیاست خارجی آمریکا بوده و معیارهای اخلاقی و ملاحظات بشردوستانه تأثیری بر عدم به کارگیری تحریم از سوی آن کشور نداشته و در شرایط همه گیری کرونا نیز تحریم های اقتصادی آمریکا، امنیت سلامت در جمهوری اسلامی ایران را تحت تأثیر قرار داده است. روش تحقیق توصیفی_تحلیلی بوده و از منابع کتابخانه ای و پویش اینترنتی برای جمع آوری داده ها استفاده شده است.
۳۱۷۱.

استراتژی سیاسی و نظامی ناتو در چشم انداز 2030 و پیامدهای جهانی

نویسنده:
منبع: سازمان های بین المللی سال پنجم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۱۵ 247-277

کلیدواژه‌ها: ناتو استراتژی مفهوم استراتژیک تهدید ژئوپلیتیک

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۵ تعداد دانلود : ۳۳۶
ماهیت پویای ساختار و توزیع جهانی قدرت، محیط بین المللی را به عرصه تحولات پرشتاب سیاسی، نظامی و امنیتی تبدیل کرده است. تأسیس ناتو، نتیجه یکی از همین تحولات، یعنی گسترش سریع توان نظامی و ژئوپلیتیک شوروی بود. این سازمان در طول حیات خود با چالش های گسترده ای مواجه بوده است که یکی از مهم ترین آن ها فروپاشی شوروی و از بین رفتن فلسفه تأسیسی آن بود؛ اما ناتو در فضای پساجنگ سردی روابط بین الملل با اتکا بر مفاهیم استراتژیک خود و با استفاده از درگیری روسیه در دوران گذار و همچنین برجسته سازی تهدیدات نوظهور همچون تروریسم، نه تنها به حیات خود تداوم بخشید، بلکه تعداد اعضای آن از 16 کشور (قبل از فروپاشی شوروی) به 30 کشور (2020) افزایش پیدا کرد. با وجود سطح بالای سازگاری ناتو با تحولات بین المللی، توزیع جهانی قدرت به سرعت در حال تغییر است؛ به نحوی که چالش های بنیادی و اساسی را پیش روی این نهاد قرار داده است. بر این اساس، پژوهش حاضر در پی پاسخ به سه مسئله اساسی شامل چیستی چالش ها و تهدیدات پیش روی ناتو در ارزیابی محیط سیاسی و امنیتی بین المللی، استراتژی مواجهه ناتو با این تهدیدات و پیامدهای آن بوده است. این مقاله با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی ضمن استخراج نظام تهدیدهای پیش روی ناتو از طریق مطالعه اسنادی، به برخی از مهم ترین محورهای استراتژی ناتو تا سال 2030 پرداخته و در پایان پیامدهای جهانی استراتژی جدید ناتو را در حوزه های مورد بحث تحلیل کرده است.
۳۱۷۲.

درآمدی نظری بر سیاست گذاری امنیتی مبتنی بر شادکامی مردم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی سال بیست و پنجم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۹۶) 7 - 46

کلیدواژه‌ها: شادکامی و خوشبختی نظریه انتقادی سیاست گذاری امنیتی امنیت انسانی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۲ تعداد دانلود : ۲۸۱
پرسش اساسی مقاله حاضر این است که سیاست گذاری امنیتی مبتنی بر «خوشبختی و شادکامی مردم» را چگونه می توان صورت بندی مفهومی- نظری کرد؟ به نظر می رسد با بازاندیشی انتقادی در مبانی نظری سیاست گذاری امنیتی با توجه به شرایط جهانی، تحول در ارزش ها و هنجاری های سیاسی– زیستگانی، تغییر ماهیت تهدیدات ملی و همچنین تغییر در ماهیت «نیازها» و «خواسته ها»ی مردم در عصر شبکه ای شدن مناسبات، می توان ایده سیاست گذاری امنیتی مبتنی بر شادکامی مردم را صورت بندی کرد. در این مقاله که به لحاظ روشی توصیفی– تبیینی و بر مبنای نوعی پژوهش بنیادی- نظری انجام گرفته است، تلاش شده با بهره گیری از مفاهیم نظریه فلسفی- اجتماعی انتقادی، نظریه انتقادی روابط بین الملل، نظریه انتقادی امنیت، امنیت انسانی و طرح شادکامی، چارچوبی مفهومی برای تعیین الزامات سیاست گذاری امنیتی در شرایط امروزی تشریح شود. مسئله ای که نقطه اصلی نوآوری و سهم پژوهشی این مقاله در حوزه سیاست گذاری امنیتی به حساب می آید.
۳۱۷۳.

جایگاه هوش مصنوعی در دیپلماسی؛ ملاحظاتی برای جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی سال بیست و پنجم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴ (پیاپی ۹۸) 311 - 331

کلیدواژه‌ها: دیپلماسی هوش مصنوعی الگوریتم دیپلماسی سایبر کلان داده ها سیاست خارجی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۱۲ تعداد دانلود : ۴۷۷
هوش مصنوعی در حال تبدیل شدن به یکی از ابعاد جدید قدرت است. این موضوع می تواند به ساختار مرکز- پیرامونی نظام بین الملل که ناشی از شکاف تکنولوژیکی است، عمق بیشتری ببخشد. هرچند این تکنولوژی نوظهور در مقطع کنونی بیشتر در حوزه پزشکی، کشاورزی، صنعت و اقتصاد مورد استفاده قرار گرفته، اما بی شک صحنه عملیاتی آن به زودی به عرصه دیپلماسی و سیاست خارجی کشورها نیز گسترش می یابد. پژوهش حاضر در صدد پاسخ گویی به این سؤال اساسی برآمده است که «با توجه به توسعه نقش هوش مصنوعی در عرصه های مختلف، این پدیده چه تأثیری بر دیپلماسی دارد؟». دستاوردهای این پژوهش که با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی به نگارش درآمده، حاکی از آن است که هوش مصنوعی به عنوان عامل شکل دهنده به محیط دیپلماسی، پتانسیل تغییر بنیادین نظم و سلسله مراتب قدرت بین المللی را دارد. این امر امنیت و منافع ملی جمهوری اسلامی ایران را تهدید می کند و تنها راه مقابله کنش مند این است که ایران در فرایند قانونمندکردن و هنجارسازی برای هوش مصنوعی حضور داشته باشد و فناوری هوش مصنوعی را به عنوان موضوع و ابزار دیپلماتیک مورد توجه قرار دهد.
۳۱۷۴.

ارعاب زدایی و ارعاب زایی در کتاب «در خدمت و خیانت روشن فکران» جلال آل احمد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش سیاست نظری بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۳۱ 193 - 214

کلیدواژه‌ها: بازگشت به خویشتن جلال آل احمد ارعاب زدایی و ارعاب زایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۳۹ تعداد دانلود : ۳۴۴
نظام سیاسی حاکم در دوران پهلوی دوم با سیاست های فرهنگی، رویکردهای اقتصادی توسعه محور و ایجاد فضای سرکوب و خفقان، گفتمان مطلوب خود از هویت ایرانی را که از مؤلفه های غرب گرایی، مدرنیسم و باستان گرایی سرچشمه می گرفت، به تنها گفتمان غالب تبدیل کرده و دیگر گفتمان ها و صداهای موازی را به حاشیه برده بود. ایدۀ بازگشت به خویشتن در چنین فضایی در فضای فکری و حلقۀروشن فکران مطرح شد و مورد اقبال قرار گرفت. در قاطبۀ پژوهش ها، این ایده به مثابه پاسخی به پرسش از کیستی و تمنای هویت جویی جامعه ایرانی بررسی شده است. این مقاله، پرسش محوری خود را متوجه چگونگی نسبت میان «بازگشت به خویشتن» و ارعاب نظام سیاسی حاکم کرده و بر آن است که این ایده نزد «جلال آل احمد»، تلاشی برای بدیل سازی در مقابل گفتمان هویتی و فکری مسلط نظام سیاسی بوده است. فرضیۀ مقاله حاضر، «بازگشت به خویشتن» را تلاشی برای ارعاب زدایی از گفتمان مسلط نظام سیاسی حاکم می داند؛ هرچند درون این ایده، بذر ارعاب زایی و تبدیل به تک صدایی و به حاشیه بردن بدیل ها و صداهای دیگر نیز پرورانده شده است.
۳۱۷۵.

حقوق کارگران مهاجر در اتحادیه اروپا و کنوانسیون ملل متحد درباره کارگران مهاجر

نویسنده:
منبع: راهبرد سیاسی سال ۶ بهار ۱۴۰۱ شماره ۲۰ 23 - 37

کلیدواژه‌ها: کنوانسیون سازمان ملل متحد کارگران مهاجر اتحادیه اروپا حقوق بشر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۷ تعداد دانلود : ۱۵۹
کارگران مهاجر جایگاه نامشخصی را در نظام های حقوقی دولت-ملت ها اشغال کرده اند. حتی زمانی که این کارگران به طور قانونی مهاجرت می کنند، از حقوقی محدودتر از حقوق شهروندان برخوردار هستند. جستار حاضر با روش توصیفی تحلیلی به بررسی کنوانسیون سازمان ملل متحد در مورد کارگران مهاجر و رویکرد اتحادیه اروپا پرداخته است تا چگونگی تأثیر آنها را بر مرز بین نظام های حقوقی ملی در این رابطه را روشن سازد. مقاله توصیفی تحلیلی بوده و از روش کتابخانه ای استفاده شده است. در این مقاله، اصالت متون، صداقت و امانت داری و تمامی موازین اخلاقی رعایت شده است. از جمله نتایج تحقیق اینکه کارگران مهاجر از برخی حقوق برخوردار هستند؛ کنوانسیون ملل متحد درباره حقوق کارگران مهاجر بیشتر ناظر بر حققو بشر است تا حقوق شهروندی کارگران. حقوق سلبی با تمرکز بر محافظت از آسیب هایی مشخص. در عین حال حمایت نسبت به شهروندی رسمی در سطح بالاتری از حمایت از حقوق کارگر مهاجر قرار دارد.
۳۱۷۶.

ریشه ها و اشکال مختلف گرایش به خشونت و پرخاشگری در تعاملات اجتماعی و سیاسی جامعه ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: بحران پژوهی جهان اسلام دوره ۹ زمستان ۱۴۰۱ شماره ۲۷ 1 - 18

کلیدواژه‌ها: محرومیت نسبی خشونت اعتراضات سراسری جامعه ایران امنیت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۴ تعداد دانلود : ۱۹۹
خشونت از نابهنجاری های موجود در تعاملات اجتماعی و سیاسی جامعه، علاوه بر اینکه آرامش و نظم جامعه را به هم می ریزد، پیامدهای امنیتی بسیاری برای کنشگران دارد. جامعه ایران هم نیز از این قاعده مستثنی نیست. چرا که ایجاد خشونت در تعاملات اجتماعی و سیاسی دلایل و ریشه های بسیاری دارد. یکی از مهم ترین دلایل گرایش به خشونت، احساس محرومیت نسبی اعضای جامعه است. پژوهش حاضر به دنبال تحلیل علل و اشکال مختلف خشونت در تعاملات اجتماعی و سیاسی جامعه ایران (اعتراضات پاییز 1401) با استفاده از نظریه محرومیت نسبی است. در واقع نویسندگان تلاش خواهند کرد به روش تحلیلی توصیفی و با استفاده از داده های کتابخانه ای و اینترنتی به این پرسش: دلیل و ریشه گرایش تعاملات اجتماعی و سیاسی در جامعه ایران به خشونت و پرخاشگری چه می باشد؟ پاسخ دهند. برای پاسخ به سؤال فرض شده است؛ افراد جامعه ایران به خصوص جوانان احساس می کنند که با توجه به توانایی ها و حقوقی که دارند (داشته ها و هست ها)، انتظارات و توقعات (خواسته ها و بایدها) آن ها برآورده نمی شود و با محرومیت های سیاسی و اجتماعی مواجه می شوند، فلذا برای احقاق حق خود، به خشونت و پرخاشگری تمایل پیدا می کنند.
۳۱۷۷.

جغرافیای تاریخی از دو منظر: درآمدی بر اهمیت جغرافیای تاریخی پیرامون مسائل تاریخی ایران(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: سیاست پژوهی اسلامی ایرانی سال اول پاییز ۱۴۰۱ شماره ۳ 60 - 80

کلیدواژه‌ها: جغرافیا جغرافیای تاریخی تاریخ ایران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۶ تعداد دانلود : ۲۳۲
در نوشتار پیش رو سعی خواهیم کرد تا ضمن ارائه شرحی از «چیستی» جغرافیای تاریخ به این امر بپردازیم که جغرافیای تاریخی در طول سال های اخیر چه تغییراتی را به خود دیده و ،اساساً، آیا آنچه که امروز از مفهوم جغرافیای تاریخی فهم می شود، همان است که در گذشته فهمیده می شد یا خیر؟ از همین روی، در دو بخش سعی خواهیم کرد تا ضمنِ ارائه تعاریفی از جغرافیای تاریخی نزد قدما و معاصران به مقایسه آن ها بپردازیم. فهم جدید از جغرافیای تاریخی که نزد جغرافی دانان آلمانی و انگلیسی وجود دارد، علیرغم تفاوتِ زیادی که فهم قدما از این مقوله داشته، دارای پویایی بسیار فراوانی ست که می تواند عینیتی گسترده را از برای این مفهوم فراهم آورد تا مخاطبان این رشته با مقوله ای کاربردی، علمی، عینی، پویا و فراگیر—در برابر مقوله ای ایستا و ذهنی—سروکار داشته باشند. در نگر ما جغرافیای تاریخی نه مقوله ای ایستا و از یادرفته از برای درک جای نام های جغرافیایی که نظام دانشی بسیار پویاست که کمینه کارکرد آنْ ابراز پاسخی درخور به مسائل مرزی، هویتی و تاریخ ما و گامی مستحکم برای تحکیم مناسبات ملی ایرانیان خواهد بود.
۳۱۷۸.

مبانی ارزش شناختی بیانیه گام دوم انقلاب از منظر قرآن کریم(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: حکومت اسلامی سال ۲۷ تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۱۰۴) 37-60

کلیدواژه‌ها: بیانیه گام دوم انقلاب مبانی بیانیه گام دوم مبانی ارزش شناختی بیانیه گام دوم مقام معظم رهبری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۳ تعداد دانلود : ۳۰۸
پژوهش حاضر با روش تحلیلی و اکتشافی و از طریق رجوع به بیانیه گام دوم انقلاب، با هدف بررسی مبانی ارزش شناختی آن از منظر قرآن کریم صورت پذیرفته است. آن چه در این تلاش حاصل شد، نشان می دهد بیانیه گام دوم انقلاب در همه عناصر خود خاست گاهی قرآنی و بنیانی ارزشی دارد. بیانیه بر ارزش هایی تأکید دارد که از یک سو نسبی ناپذیر هستند و از سوی دیگر، عنصر مدرَّج بودن را دارا می باشند. به علاوه توسعه و پیشرفت انقلاب اسلامی بر این مبنا استوار شده است که در هنگام تزاحم ارزش های مادی و معنوی، مصالح معنوی در سطح ملی و فراملی مقدم می شود. هم چنین در این بیانیه می توان بر این مبنای ارزشی که کمال حقیقی اختیاری است و جبرناپذیر می باشد، دست یافت، در عین حال، بر این نکته که تشکیل حکومت اسلامی به مثابه ضرورت تحقق کمال حقیقی مطرح است، عنایت شده است که لازمه این ضرورت، فراهم آوردن بسترهای لازم جهت نیل به سمت کمال حقیقی است. از دیگر مبانی ارزش شناختی کشف شده در این بررسی، می توان به توجه به عقلانیت به مثابه راه تمییز ارزش-ها و مطرح بودن عدالت به مثابه اصیل ترین ارزش اجتماعی اشاره نمود.
۳۱۷۹.

ماهیت حقوقی قراردادهای نفتی ایران IPC از منظر حقوق بین الملل و حقوق ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات بین المللی سال ۱۸ بهار ۱۴۰۱ شماره ۴ (پیاپی ۷۲) 177 - 196

کلیدواژه‌ها: قراردادهای جدید نفتی ایران قراردادهای IPC بیع متقابل مشارکت نظریه های حاکم

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۸ تعداد دانلود : ۲۵۲
قراردادهای نفتی ایران (IPC) چندی است در قراردادهای نفتی مورد بحث قرار گرفته و ابهامات بی شماری را در خصوص ماهیت حقوقی آنها با توجه به نوع قرارداد و شرط مالکیت، برای حقوقدانان ایجاد کرده است. عده ای معتقدند این قراردادها بیع متقابل هستند، در حالی که از منظر ماهوی به دلیل عدم رعایت شروط قانونی بیع، نظیر عدم وجود عین خارجی، موضوع قرارداد، طراحی و ساخت در زمان انعقاد عقد نمی توان چنین فرضی را پذیرفت. پرسش محوری این است که « چرا نمی توانیم قراردادهای IPC را در یکی از نهادهای حقوقی مانند بیع، معاوضه،جعاله و اجاره قرار داده و ماهیت داخلی در نظر بگیریم یا اینکه صرفا ماهیت بین المللی بدهیم؟» نتیجه کلی مقاله که با اتخاذ روش تحلیلی و تطبیقی بدست آمده، نشان می دهد که سه دیدگاه در مورد ماهیت قراردادهای IPC مطرح می گردد،1-قراردادهای اداری و تحت نظر قوانین و مقررات داخلی کارفرما یا همان دولت میزبان 2- ماهیتی خصوصی براساس ماده10 قانون مدنی و در آخر، خصیصه ای بین المللی با نگرشی فراملی، که هر کدام توجیهات قانع کننده ای برای خود دارند. از منظر حقوق داخلی نیز اینگونه قراردادها خصوصیات ویژه ی خود را دارند و در مقام انطباق با سایر قراردادهای معین در قانون مدنی، وجوه اشتراکی و افتراقی با نهادهای حقوقی مانند بیع، معاوضه، جعاله و اجاره دارند، اما هیچ یک از این نهادها نیستند. از این منظر هدف پژوهش، تبیین ماهیت حقوقی این گونه قراردادها از منظر حقوق ایران و حقوق بین الملل می باشد.
۳۱۸۰.

مقایسه روابط مکزیک و آمریکا در دوران ریاست جمهوری اوباما و ترامپ(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی آمریکا سال دوم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۶) 121 - 149

کلیدواژه‌ها: مهاجرت تجارت امنیت نفتا آمریکای شمالی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۱ تعداد دانلود : ۲۰۲
روابط مکزیک و آمریکا طی دهه های اخیر تحت تأثیر سه عامل تجارت، مهاجرتهای غیرقانونی و موضوعات امنیتی همچون قاچاق مواد مخدر، اسلحه و دیگر جرائم فراملی بوده است. بااین حال این روابط در دوره های تاریخی مختلف دستخوش فراز و نشیب های متفاوت بوده است. یکی از عوامل تأثیرگذار در نوع رابطه دو کشور ظهور رهبران سیاسی با دیدگاه های متفاوت در دو کشور است. از این منظر این پژوهش تلاش کرده ویژگی های روابط مکزیک و آمریکا را در دوره های ریاست جمهوری باراک اوباما و دونالد ترامپ مورد واکاوی قرار دهد. با بررسی سه حوزه اقتصاد، مهاجرت و امنیت، این فرضیه مطرح شده است که در دوره اوباما، از تمایل دولت وقت مکزیک برای تقویت روابط اقتصادی و تمرکز بر روی مجموعهای از مسائل، از جمله کمک به حل بحران مهاجرت و امنیت مرزهای دو کشور استقبال شد و روابط دو کشور به سمت بهبود حرکت کرد؛ درحالی که ترامپ، مکزیک را به عنوان منبع جنایات خشونتآمیز، مهاجرت غیرقانونی و همچنین دلیل اصلی کاهش فرصت های اشتغال در آمریکا می دانست و در این دوره روابط دو کشور با چالش های جدی مواجه شد. رویکرد این پژوهش توصیفی-تحلیلی، روش آن مقایسه ای و شیوه گردآوری داده ها کتابخانه ای است. یافته های پژوهش نشان می دهد اوباما سعی کرد با تقویت روابط اقتصادی دوجانبه، رفاه نسبی در مکزیک را ارتقا دهد و این گونه، بحران های امنیتی و مهاجرتی را بهبود بخشد؛ اما ترامپ در جهت گرفتن امتیازهای اقتصادی به نفع آمریکا بود و به مقابله با بحران های امنیتی و مهاجرت با راه حل هایی مانند دیوارکشی و افزایش گشت مرزی پرداخت.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان