درخت حوزه‌های تخصصی

هنرهای زیبا

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
تاریخ هنر جنبش ها/سبک ها/مکاتب گروه های ویژه منابع و کلیات نقد و بررسی کتاب هنرهای زیبا هنرهای کاربردی
هنرهای تجسمی هنرهای نمایشی
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۹۴۱ تا ۹۶۰ مورد از کل ۱۲٬۸۷۲ مورد.
۹۴۱.

بازشناسی رقم نقاش در نسخ چاپ سنگی دوره قاجار مطالعه تطبیقی نسخه چاپ سنگی نوش آفرین گوهرتاج محفوظ در کتابخانه آستان قدس رضوی و آثار میرزا نصراله(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: هنرهای زیبا - هنرهای تجسمی دوره ۲۲ بهار ۱۳۹۶ شماره ۱ 31 - 42

کلیدواژه‌ها: رقم نقاش میرزا نصراله نسخ چاپ سنگی قاجار نوش آفرین گوهرتاج

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۸ تعداد دانلود : ۱۸۷
در نسخ مصور چاپ سنگی- اگر نسخه افتادگی نداشته باشد- نام و رقم کاتب در صفحه اول یا آخر آمده است. این در حالی است که در بسیاری از این نسخ، نام هنرمند تصاویر ذکر نشده است. نمونه ای از این مورد، نسخه ای از داستان عامیانه فارسی است به نام نوش آفرین گوهرتاج که با تاریخ کتابت 1308 ﻫ.ق. در کتابخانه آستان قدس رضوی نگهداری می شود و یازده تصویر ماهرانه اما بی رقم دارد. در این پژوهش با هدف بازشناسی رقم هنرمند، تصاویر نسخه مذکور با آثار میرزا نصراله، هنرمند چاپ سنگی قاجار، مقایسه شده است. این بازشناسی، نه براساس وجود رقم نقاش، بلکه از طریق مطالعات تطبیقی و سبک شناسانه انجام شده است. در این روش، به ویژگی ها و الگوهای مشترک موجود در آثار و به طور کلی شیوه کار هنرمند توجه شده است. با درنظرگرفتن این الگوهای مشترک، آثار بی رقم به وی نسبت داده می شود. گردآوری مطالب در این پژوهش به صورت اسنادی و کتابخانه ای و در بخش تطبیق آثار، تکیه بر برداشت نگارندگان بوده است. نتایج نشان می دهد در طراحی از عناصر مختلف و نیز شخصیت سازی، شباهت بسیاری میان شیوه میرزا نصراله و تصاویر نسخه مذکور وجود دارد. هم زمانی تاریخ چاپ اثر با سال های فعالیت نصراله این احتمال را قریب به یقین می نماید که تصاویر این نسخه را نیز وی خلق کرده است.        
۹۴۲.

فضاهای دیجیتال و سنت خلق محیط های انگاره گرایانه در صحنه پردازی تئاتر معاصر غرب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: هنرهای زیبا - هنرهای نمایشی و موسیقی سال ۲۲ بهار و تابستان ۱۳۹۶ شماره ۱ 59 - 70

کلیدواژه‌ها: محیط انگاره گرایانه فضاهای دیجیتال تصویر متحرک فناوری تلماتیک بدن بازیگر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۱ تعداد دانلود : ۲۴۳
اصطلاح «محیط انگاره گرایانه» به فضایی اشاره می کند که دارای ظاهر گول زننده است و می تواند در مخاطب، تصوری غیرواقعی از آنچه واقعاً وجود دارد، ایجاد کند. این سنت از یونان باستان تاکنون استمرار داشته و به شکل های مختلفی ساخته شده است. صحنه پردازی تئاتر معاصر غرب به مدد تکنولوژی های نوین ، فضاهای دیجیتالی ای را ایجاد کرده که به آنها « دکور نرم» می گویند. این فضا ها قادر به خلق محیط های انگاره گرایانه اند و به همراه « دکور های سخت»، اِمکان های اجرایی جدیدی برای کارگردانی و بازیگری به وجود آورده اند. هدف اصلی مقاله حاضر، تبیین نقش فضاهای دیجیتال در کمک به خلق محیط های انگاره گرایانه در صحنه پردازی تئاتر معاصر غرب و نیز اِمکان های اجرایی جدیدی است که در حوزه ی بازیگری و کارگردانی به دست آمده است. در این مسیر، تکیه بر آثاری از جورف اسووبودا، پاول سرمون و مارسل روکا است. روش تحقیق، توصیفی تحلیلی بوده و با استناد به منابع کتابخانه ای و تصاویر انجام شده است. نقش تصویر متحرک، فناوری تلماتیک و بدن بازیگر، به عنوان ارکان اساسی خلق محیط های انگاره گرایانه، مطرح است. نتایج پژوهش نشان می دهد، تکنولوژی های دیجیتال نه تنها باعث تعامل و اشتراک گذاری فضای داخل و خارج از صحنه برای بازیگری و کارگردانی شده اند، بلکه نوید پدید آمدن مدیوم جدیدی را می دهند که شاید بتواند هر آنچه را تئاتر کم دارد و همه ی آنچه را سینما نمی تواند به دست آورد، محقق کند.  
۹۴۳.

عکس، گفتمان، فرهنگ عنوان فرعی: تحلیل تاریخی کارکردهای گفتمانی عکس در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات میان رشته ای در رسانه و فرهنگ سال هفتم بهار و تابستان ۱۳۹۶ شماره ۱ (پیاپی ۱۳)

کلیدواژه‌ها: عکس تاریخ گفتمان سیاست جامعه فرهنگ قدرت

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی هنر و معماری هنرهای زیبا هنرهای تجسمی عکاسی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی انسان شناسی انسان شناسی فرهنگی انسان شناسی هنر فیلم و عکس
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات گروه های ویژه رسانه ها و حوزه عمومی
تعداد بازدید : ۲۲۲۸ تعداد دانلود : ۲۷۲۳
عکاسی، نه یک شیوه ی تولید مکانیکی تصویر، بلکه یک رویه ارتباطی است. با تحقیقاتی که پیرامون کارکردهای عکس در ایران شده است، به ندرت با تحلیلی کیفی بر تاریخ این رسانه مواجه ایم. بنابراین، ضرورت پژوهشی، بر اساس واکاوی ساختارهای کلان جامعه ی ایران ایجاب می شود. نگارندگان می کوشند، فضای غالب عکاسی را در اکنون آن [1]واکاوی کنند. بدین منظور از دریچه ی «گفتمان» به آن نگاه می شود تا به این سؤال پاسخ دهند که در دوره ی حاضر، چه گفتمانی، چرا و چگونه صورت بندی شده است؟ و این گفتمان چه ارتباطی با گفتمان های پیشینش دارد؟ به عبارتی با تقابل گفتمان اکنون و تاریخ آن روبروئیم. بدین منظور، نگارندگان مروری تاریخی بر عکاسی ایران می کنند تا درک بهتری از اکنونش حاصل کنند. چارچوب روش شناختی این تحقیق را اندیشه های میشل فوکو و استوارت هال تشکیل می دهد. نگارندگان اثبات می کنند که بدنه ی کنونی عکاسی ایران در گفتمانی فرهنگی احاطه شده و این گفتمان در رابطه ای دیالکتیکی با گفتمان های سیاسی و اجتماعی تاریخش قرار دارد. بررسی روابط قدرت، نقش سیاست، سوژه و ابژه سازی مواردی هستند که به آن ها پرداخته خواهد شد.
۹۴۴.

مطالعه فلزکاری سلجوقی با تکیه بر رویکرد ویکتوریا دی. الکساندر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: هنرهای زیبا - هنرهای تجسمی دوره ۲۲ بهار ۱۳۹۶ شماره ۱ 81 - 93

کلیدواژه‌ها: الماس فرهنگی تعدیل شده سلجوقیان فلزکاری سلجوقی ویکتوریا دی. الکساندر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۰ تعداد دانلود : ۲۲۲
ویکتوریا دی. الکساندر، جامعه شناس معاصر، در نقد و تکمیل دو رویکرد بازتاب و شکل دهی که به تأثیر و تأثر جامعه و هنر می پردازد، «الماس فرهنگی تعدیل شده» خود را ارائه می کند و به نقش کلیدی توزیع کنندگان جامعه هنری تأکید می ورزد. یکی از هنرهای شاخص ایرانی فلزکاری است که در دوره سلجوقی فراز و رفعت بی نظیری در تاریخ هنری ایران رقم می زند. نوآوری، پیوند و تکامل از خصوصیات هنر این دوره است که جا دارد در جهت دریافت سیر تحول و تکاملی جامعه و هنر ایران بررسی شود. این پژوهش، به شیوه تاریخی توصیفی و تحلیلی، در بخش تولید، نظام صنفی جامعه و جایگاه  فلزکاران به وجه شکل دهی جوامع هنری رهنمون می شود. مصرف کنندگان و مخاطبان نیز طبقه متوسط جامعه، سلاطین و درباریان معرفی شده اند که بر پایه نوع تقاضا بر جامعه هنری سلجوقی نفوذ کرده اند. در ادامه و براساس نقش مهم توزیع کنندگان و حامیان هنری، چگونگی شکل گیری و ارتباط این جوامع و سبک سلجوقی بررسی و به دلیل نداشتن منابع کافی، جامعه آماری شامل بیست اثر فلزی از دوره سلجوقی و ساسانی انتخاب شد. در ادامه، با ارائه نمودارهایی، فلزات، تکنیک های ساخت و تزیین آثار مقایسه شده و درنهایت، نظام توزیع سلجوقی پاسخ ساختار اسلامی جامعه را یافته است.      
۹۴۵.

مواجهه ی گفتمان هنری و اقتصادی در هنرهای تجسمی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: هنرهای زیبا - هنرهای تجسمی دوره ۲۲ پاییز ۱۳۹۶ شماره ۳ 57 - 64

کلیدواژه‌ها: اقتصاد هنر گفتمان هنری عقلانیت ابزاری هنرهای تجسمی ارزش اقتصادی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۳ تعداد دانلود : ۱۶۸
گفتمان اقتصادی و هنری با مؤلفه های مشابهی سر و کار دارند، اما اولویت آنها در هر یک متفاوت است. نگاه هنرمند و اقتصاددان به یک چیز متفاوت است، مثل تفاوت نگاه دوشان و یک صنعتکار به چرخ. این تفاوت، اقتصاد هنر را استثنایی می کند، به ویژه در هنرهای تجسمی، که با وجود قیمت بالا، یک اثر هنری به کالای اقتصادی تبدیل نمی شود. هدف این پژوهش، بیان تفاوت ها و شباهت-های سیستم هنر و اقتصاد و پرسش درباره قدرت و نفوذ هر یک بر دیگری است. این یکی از راه های آگاهی یابی از اقتصاد هنر است که با آن زمینه ای فراهم می شود تا ارزش هنری بتواند سهم بیشتری در اقتصاد داشته باشد. در این پژوهش از راه توصیف و تحلیل داده ها و با روش اسنادی تلاش می شود مواجهه ی دو گفتمان در هنرهای تجسمی بررسی شود. تاریخ هنرهای تجسمی با وجود تمایز تجربه زیباشناختی از تجربه خرید یک محصول هنری نشان می-دهد کشف ظرفیت های پنهان کار یک نابغه با گسترش تجربه زیباشناختی، مانند کشف الگوهای فراکتالی آثار پالاک، می-تواند ارزش اقتصادی آن را بالاتر ببرد. این موارد برآمده از قدرت نبوغ در هنرهای تجسمی نشان می دهد بیش از آن چه تصور می شود گفتمان این دو سیستم از هم دور و به هم نزدیک است.
۹۴۶.

منطق مکالمه در فیلم خشت و آینه (1343)، اثر ابراهیم گلستان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: هنرهای زیبا - هنرهای نمایشی و موسیقی سال ۲۲ پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۲ 137 - 145

کلیدواژه‌ها: ابراهیم گلستان خشت و آینه منطق مکالمه ای میخائیل باختین

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۳ تعداد دانلود : ۲۱۹
پس از اعلام سیاست های مبتنی بر گسترش مناسبات سرمایه داری و سرکوب سیاسی مخالفان، همگام با آغاز مدرنیزاسیون پهلوی دوم و هم زمان با آغاز برنامه های توسعه اقتصادی و اجتماعی در دهه های 1330 و 1340 خورشیدی، برخی از سینماگران ایرانی فرم و مضامین متفاوت با جریان فیلم سازی تجاری را تجربه کردند. دلایل گوناگونی برای این تحول می توان برشمرد؛ از جمله شرایط اجتماعی، ارتباط سینماگران با محافل ادبی، و تحولِ ادبیات داستانی در ایران و اقتباس از آثار ادبی مدرن. فیلم خشت و آینه (1344)، اثر ابراهیم گلستان، از جمله فیلم هایی است که از نظر درون مایه و فرم متفاوت و بدیع است. شیوه روایت فیلم خشتو آینه کاملاً به آنچه میخائیل باختین، یکی از مهم ترین نظریه پردازان ادبیات در سده بیستم میلادی، با عنوان «نظریه منطق مکالمه ای» مطرح کرده، مرتبط است. هدف از پژوهش حاضر بررسیِ پیوستگی تحولات سینمای هنری و جامعه ایران با مدرنیزاسیون دهه 1340 خورشیدی به روش توصیفی- تحلیلی است و همچنین مقایسه فیلم خشت و آینهبا دیدگاه باختین و منطق مکالمه ای او. نتایج پژوهش حاضر نشان می دهد که فیلم خشت و آینه، به منزله یکی از مهم ترین آثار سینمای ایران، از شیوه های روایی مدرن و منطق مکالمه ای باختین بهره برده است.
۹۴۷.

پدیدار شناسی تصویر هنری در نقاشی معاصر( شناخت نقاشی معاصر بر مبنای نظریه تصویر شعری گاستون باشلار)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: هنرهای زیبا - هنرهای تجسمی دوره ۲۲ پاییز ۱۳۹۶ شماره ۳ 29 - 36

کلیدواژه‌ها: پدیدارشناسی تصویر هنری تصویر شعری نقاشی معاصر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۴ تعداد دانلود : ۱۹۱
این تحقیق به مطالعه پدیدارشناسی تصویر هنری در نقاشی معاصر بر اساس نظریه تصویر شعری گاستون باشلار می پردازد. هدف آن تبیین پدیدارشناسی تصویر هنری معاصر در آفرینش، وجود و تعالی آن است و مبتنی بر سه محور می باشد؛ نخست به آفرینش تصویر هنری، به عنوان ترکیبی از عینیت و ذاتیت، می پردازد. سپس تصویر هنری را کوششی برای هستی شناسی مستقیم می پندارد، سپس به بررسی وجود آن به عنوان کوششی برای پدیدارشناسی روح می پردازد. نتایج بحث چنین است: 1. پیدایش تصویر هنری حاصل تبادل وظائف بین ماده و اندیشه (عینیت و ذاتیت) است؛ یعنی پدیدارگرایی و تصویر هنری معاصر، هم ذات پنداری بین تعبیر و معنا است. 2. تصویر هنری معاصر، اتفاق لحظه ای و اوج آگاهی و کوشش در جهت هستی شناسی مستقیم است؛ مستقل از قانون علیت؛ ارتباط بین تصویر هنری جدید و صورت مثالی ناخودآگاه آن، علّی نیست؛ نه جای گزین ساده ای برای واقعیت عینی است و نه نماد آن؛ تصویر هنری تبیین می کند، زیرا بدون تاریخ است؛ اما نمادگرایی تأکید می کند، زیرا مملو از تاریخ است. 3. نقاشی معاصر بیش تر بر پدیدارگرایی روح تمرکز می کند تا برپدیدارگرایی عقل؛ زیرا ناخودآگاه، منشأ آگاهی و مقدم بر آگاهی و نیز دارای ماهیتی پدیدارشناختی است؛ یعنی ماده اثر هنری در آن واحد همان علت مادی و صوری است.
۹۴۸.

هویت بصری شهری در حیطه ی طراحی گرافیک(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: هنرهای زیبا - هنرهای تجسمی دوره ۲۲ پاییز ۱۳۹۶ شماره ۳ 47 - 56

کلیدواژه‌ها: هویت بصری هویت شهری هویت بصری شهری طراحی گرافیک برندسازی شهری نشان های شهری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۹ تعداد دانلود : ۲۲۳
امروزه شهرها به مثابه ی کالاها یا خدمات، با برخورداری از طرح هویت بصری به اشاعه و متمایزسازی خود پرداخته اند. با در نظر گرفتن این موضوع که طراحی هویت بصری برای شهرها، پدیده ای نوظهور بوده و با توجه به کمبود اطلاعات در این باب، پژوهش حاضر به مطالعه ی هویت بصری شهری در حیطه ی طراحی گرافیک پرداخته است. رسیدن به چیستیِ هویت شهری و چگونگی بررسی و توصیف عناصر و مؤلفه های تشکیل دهنده ی آن و هم چنین دست یابی به عناصر سازنده ی هویت بصری شهری و چگونگی نمایش مصور آن و تفاوت این حوزه با دیگر عرصه های مشابه، از مهم ترین اهداف این پژوهش به شمار می روند. مقاله ی حاضر ﭘﮋوﻫشی کاربردی بوده که با روش توصیفی- تحلیلی و بر پایه ی گردآوری اطلاعات، داده های مستند و مطالعات کتابخانه ای انجام شده است. نتایج حاصل از بررسی مهم ترین طرح های برندسازی شهری نشان داده که با وجود شباهت های بسیار این حوزه با دیگر عرصه های هویت بصری، انجام آزمایش و مطالعات گوناگون در راستای درک هویت پیچیده و تأویل پذیر شهرها، گوناگونی و گستردگی رسانه های موجود و پویایی نشان های شهری، از اصلی ترین موارد تفاوت این حوزه به شمار رفته اند. در نهایت، طبق بررسی های صورت گرفته، این نتیجه حاصل گردید که تارنمای هر شهر می تواند در ساخت تصویر مثبتی از آن مؤثر واقع شود.
۹۴۹.

عناصر غیر روایتی در فیلم روایتی (بررسی موردی فیلم های آخر بهار و چانکینگ اکسپرس)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: هنرهای زیبا - هنرهای نمایشی و موسیقی سال ۲۲ بهار و تابستان ۱۳۹۶ شماره ۱ 41 - 50

کلیدواژه‌ها: روایت پارامتری عناصر غیر روایتی پیرنگ شگردهای سبکی سریالیسم

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۶ تعداد دانلود : ۱۸۹
عناصر غیرروایتی، مجموعه وسیعی از شگردهای فرمی، از عناصر بصری گرفته تا فرم های موسیقایی را دربرمی گیرند. شیوه به کارگیری حرکات دوربین، رنگ، نورپردازی، لباس بازیگران، طراحی صحنه و حتی فضا و مکان های انتخاب شده برای صحنه های مختلف فیلم، می توانند نقش عمده ای در خلق عناصر غیرروایتی ایفا کنند. از طرفی به کارگیری پارامترهای خاص و شگردهای سبکی به صورت سازمان یافته، به خلق گونه ای از روایت منجر می شود که آن را روایت پارامتری می نامند. این پژوهش در ابتدا به مشخص کردن نقش و جایگاه عناصر غیر روایتی در روایت کلی یک فیلم می پردازد و سپس تلاش می کند تا تفاوت های عمده میان عناصر غیر روایتی با پارامترهای مشخص در یک روایت پارامتری را بنمایاند. بنابراین برای رسیدن به این هدف سعی شده تا با استفاده از شیوه موردپژوهی و با مدنظر قرار دادن رویکرد نئو فرمالیسم، جنبه های غیر روایتی و وجوه پارامتری دو مورد از فیلم های دو تن از صاحب سبک ترین سینماگران شرق آسیا، مورد بررسی قرار گیرد. حاصل آن که عناصر غیرروایتی به طورکلی دو نقش عمده را در این آثار بازی می کنند. این عناصر زمانی که فرضاً نظامی از تکرارها را می آفرینند، در خدمت بیان روایت پارامتری فیلم هستند، اما آنجا که به صورتی منحصربه فرد معانی عمیق و تلویحی فیلم را بازمی نمایانند، به صورت عناصر غیرروایتی صرف درمی آیند.  
۹۵۰.

جستاری در باب نمود پیکر انسان در هنر معاصر، با تأکید بر نظریات بودریار(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: هنرهای زیبا - هنرهای تجسمی دوره ۲۲ تابستان ۱۳۹۶ شماره ۲ 9 - 20

کلیدواژه‌ها: بودریار شیء شدگی هنر پیکرنما هنر معاصر نظریه پایان جنسیت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۲ تعداد دانلود : ۲۰۴
انگاره های مرتبط با پیکر انسان، بدنمندی و تقابل های جنسیتی از دیرباز در بازنمود انسان در هنر نقشی تعیین کننده داشته اند. پس از دهه 1970، پژوهش پیرامون جایگاه تن و واکاوی گستره های معنایی آن، دامنه وسیع تری یافت. هدف این جستار، تطبیق معانی مذکور در دو حوزه فلسفه، مشخصاً با تأکید بر اندیشه بودریار و نیز مصادیق هنری ملهم از آن معانی است. در این زمینه نظریاتی همچون شی ء شدگی، مفهوم عضو شیء، پایان جنسیت و... با آثار تجسمی هنرمندانی همچون کروگر، گُبر، شرمن، هاگنز، لونا و آبراموویچ تطبیق داده می شود. روش این تحقیق به صورت تحلیلی توصیفی و تجزیه و تحلیل داده ها به شیوه استقرایی است. طبق یافته های پژوهش مشخص خواهد شد که اولاً تکرار نشانه ها در نظام های مختلف معنایی، سبب شده تا خرد جنسی پست مدرن رو به محوشدگی گذاشته شود و به وانمودهبدل شود که نمود تن در هنرها نیز تابع همین فلسفه است. ثانیاً عرضه وسیع مفاهیم جنسی در تمامی نظام های معنایی همه چیز را به نشانه ای جنسیتی بدل کرده است؛ از این رو درواقع دیگر هیچ چیز جنسیت نیست. لذا نشانه های جنسیتی، در هنر نیز جنبه بت وارگی خود را از دست داده اند. ثالثاً عنصر عضو شیء در هنر معاصر را می توان در جایگاه ژانر طبیعت بی جان از سویی و انسان قربانی عصر پست مدرن از سوی دیگر مدنظر قرار داد.      
۹۵۱.

مطالعه زبان و بیان در پیکره سفالی طغرل بیک سلجوقی با رویکرد بینامتنی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: هنرهای زیبا - هنرهای تجسمی دوره ۲۲ تابستان ۱۳۹۶ شماره ۲ 45 - 54

کلیدواژه‌ها: پیکره سفالی خوانش بارتی رویکرد بینامتنیت طغرل بیک سلجوقی هنر اسلامی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۳ تعداد دانلود : ۲۰۰
کشف بینامتنیت در قرن بیستم، نگرش نوینی در افق مطالعات علوم انسانی و هنر فراهم آورد. از گرایش های مهم بینامتنی، بینامتنیت خوانشی است که نخستین بار رولان بارت مطرح کرد. مقاله پیش رو، به مطالعه مجسمه سفالین «سلطان طغرل بیک سلجوقی» متعلق به هنر دوره اسلامی ایران با رویکرد بینامتنیت خوانشی پرداخته است. هدف اصلی نوشتار حاضر، آشنایی مخاطبان با یکی از شیوه های مهم نقد ادبی و هنری معاصر، یعنی بینامتنیت خوانشی است که با تطبیق آن بر پیکره های مطالعاتی ایرانی و اسلامی، قابل بهره برداری است. در ابتدا، شناسه تاریخی پیکره حاضر معرفی می شود و سپس، کشف تمامی خوانش های ممکن با رویکرد بینامتنی در مجسمه مذکور کانون توجه قرار می گیرد. در مرحله بعد، با تحقیقی میدانی، نقش متن های مذکور در خوانش مخاطبان اثر نقد و بررسی می شود. بدین منظور، چهل خوانش مختلف که از مصاحبه با دانشجویان رشته های هنر و ادبیات شکل یافته، محور تحلیل این قسمت است. یافته های پژوهش حاضر نشان می دهد اول، خوانش بینامتنی به عنوان روش تحقیق، قابلیت نقد و بررسی آثار هنری و تجسمی ایرانی- اسلامی را دارد. دوم، خوانش مخاطبان اثر حاضر، اغلب خوانشی مرکب (متنی، بینامتنی و فرامتنی) بوده است.          
۹۵۲.

تأثیر نگارگری ایرانی بر عناصر بصری حمزه نامه با تأکید بر مکتب تبریز2(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: هنرهای زیبا - هنرهای تجسمی دوره ۲۲ تابستان ۱۳۹۶ شماره ۲ 31 - 44

کلیدواژه‌ها: حمزه نامه مکتب تبریز 2 مکتب گورکانی هند نگارگری ایرانی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۴ تعداد دانلود : ۱۶۴
ایران، ازجمله ملل و نژادی است که طی قرون متمادی با هند در ارتباط بوده و در هنر و فرهنگ آنها نفوذ کرده است. یکی از دوره های طلایی هنر و فرهنگ ایران، در اوایل دوران صفویه در تبریز بود؛ زمانی که شاه طهماسب از هنر روی برگردانید، برخی از هنرمندان به دعوت همایون پادشاه گورکانی به هند رفتند و هسته اصلی مکتب نگارگری مغولی هند را بنیان گذاشتند. بدین ترتیب، مهم ترین اثر این مکتب، حمزه نامه، تحت تأثیر شدید نگارگری ایرانی و تحت نظارت نگارگران ایرانی خلق شد. بر این اساس، پژوهش حاضر به این پرسش ها پاسخ می دهد که چه عناصری از مکتب نگارگری تبریز 2 در تصاویر حمزه نامه مشاهده شدند؟ و تأثیرات دیگر مکاتب نگارگری ایرانی بر تصاویر حمزه نامه چیست؟ با هدف دسته بندی برخی از این عناصر تصویری، روش تحقیق توصیفی- تطبیقی است و نتایج نشان می دهد عناصر تصویری نگاره های حمزه نامه تشابهات بسیاری با نگاره های مکتب تبریز 2 دارد؛ زیرا بسیاری از عناصر گیاهی، تلفیقی، جانوری و سماوی در حمزه نامه با شباهت فراوانی با همین عناصر در مکتب نگارگری تبریز 2 ترسیم شده اند. علاوه بر آن، تأثیرات دیگر مکاتب نگارگری ایرانی نیز بر نگاره های حمزه نامه مشاهده می شود.  
۹۵۳.

بازتاب اندیشه های علمی در نگارگری: اهمیت نقره در بازنمایی آب بر پایه یافته های علمی مناظر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: هنرهای زیبا - هنرهای تجسمی دوره ۲۲ پاییز ۱۳۹۶ شماره ۳ 85 - 94

کلیدواژه‌ها: نورشناسی اسلامی علم مناظر نگارگری ایرانی نقره بازنمایی آب ابن هیثم

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۲ تعداد دانلود : ۲۳۶
نمونه های برجای مانده نگارگری ایرانی نشان می دهد از میانه سده هشتم هجری، رنگ آمیزی سطح آب با نقره حل، جانشین به کارگیری خطوط آبی رنگ شد. کندوکاو در این تحول به پرسش حاضر راه برد: چرا هنرمندان این سده ها چنین شیوه ای را پیش گرفتند؟ آیا سنتی فراموش شده، زنده گردید یا نگاهی تازه، سبب این نوآوری بود؟ در این جستار، بانگاهی تاریخی، جایگاه نقره، برای نمایش آب در سنت های پیشین (ساسانی و مانوی)، به شیوه ای توصیفی بررسی شد. سپس دستاوردهای حوزه های کیمیاگری (ونجوم)، و نورشناسی (مناظر) به روشی تحلیلی توصیفی تبیین گردید. در علت یابی ها، یافته های مبتنی بر دانش زمانه کاویده شد. گردآوری داده ها، اسنادی و کتابخانه ای، و شیوه تحلیل، کیفی است. نمونه های موردی به گونه ای برگزیده شد تا تحول بازنمایی آب را نشان دهد. پژوهش، با نگاهی تاریخی و بنیادین پیش رفت. بررسی ها نشان داد نقره گون کردن آب ها، میراث سنت های پیشین و یافته های نجوم (کیمیاگری) نیست، بلکه نورشناسان آن دوران، تبیین کننده چنین انتخابی است. نگارگر با این تدبیر، به بیانی دست یافته که با درک دیداری اش از جهان پیرامون، هم ارز است. از آنجاکه پژوهش های جدید، از زوایای گوناگون به آثار می نگرد، بایسته ا ست نگاره های ایرانی نیز افزون بر دریافت های فراگیر، از جهاتی دیگر (مانند دانش همدوره) سنجیده شود. پژوهش پیش رو با همین هدف، درپیِ تبیین علمی انتخاب نقره برای بازنمایی آب است.
۹۵۴.

تحلیل یادمان های تاریخی گردشگری شهری با استفاده از تکنیک سوات(مطالعه موردی: شهرکرمان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ایرانی سال شانزدهم پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۳۲

کلیدواژه‌ها: گردشگری شهری گردشگری فرهنگی مدل سوات شهر کرمان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۷۰ تعداد دانلود : ۱۶۴۷
صنعت گردشگری با درآمد سالانه1000میلیارد دلار در جهان، یکی از مهم ترین پدیده های قرن حاضر است که علاوه بر فقرزدایی، عدالت گستری و اشتغال زایی، درآمد بالایی را ایجاد کرده است. در این میان شهر کرمان نیز به دلیل شرایط خاص جغرافیایی دارای استعدادهای فراوانی در زمینه گردشگری می باشد، که می توان به جاذبه های تاریخی، فرهنگی و طبیعی آن اشاره نمود. هدف این مقاله، شناخت جاذبه های شهر کرمان و تحلیل آن بر مبنای مدل سوات می باشد. در این راستا، فرضیه تحقیق به صورت کاربست ذیل تدوین شده است: به نظر می رسد، شهر کرمان از توانمندی های لازم جهت ارتقای گردشگری تاریخی برخوردار است. روش تحقیق مقاله حاضر، توصیفی- تحلیلی مبتنی بر شیوه اسنادی می باشد. یافته های تحقیق حاکی از این واقعیت است که این شهر به لحاظ موقعیت جغرافیایی خاص خود ظرفیت تبدیل شدن به یکی از قطب های بزرگ گردشگری تاریخی در جنوب شرقی کشور را داراست، که مانع اساسی و ضعف بزرگ در راه رسیدن به این هدف، به تعدد تصمیم گیران و مسائل مدیریتی وضع موجود و ضعف در زیر ساخت ها باز می گردد. نتایج تحقیق نشان می دهد، شهر کرمان ظرفیت لازم برای تبدیل شدن به قطب گردشگری را دارد و بین عوامل جاذب گردشگری، عوامل راهبردی و زمینه های قدرت، ضعف، فرصت و تهدیدها در شهر کرمان رابطه معنی داری وجود دارد.
۹۵۵.

پیشینه ساخت پیکر ه های خمیری و کاغذی در حوزه فرهنگ ایران بر اساس منابع مکتوب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: هنرهای زیبا - هنرهای نمایشی و موسیقی سال ۲۲ بهار و تابستان ۱۳۹۶ شماره ۱ 51 - 58

کلیدواژه‌ها: کاغذ مقوا خمیرکاغذ پاپیه ماشه پیکره کاغذی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۵ تعداد دانلود : ۱۹۲
کم توجهی به منابع مکتوب کهن در خصوص پیشینه کاغذ و خمیرکاغذ در ساخت پیکره ها در حوزه فرهنگ ایران، باعث بروز برخی اشتباهات در این زمینه شده است؛ و در بیشتر منابع مرتبط، در مورد پیشینه این موضوع، آگاهی درستی ارائه نشده است. اما شواهد موجود در میراث مکتوب نشان می دهد که این شیوه از ساخت اشیاء از سده های اولیه هجری قمری، در پهنه سرزمین های شرقی و نیز ایران زمین برای ساخت پیکره ها و اشیاء وجود داشته و در مراسم گوناگون مورداستفاده قرار می گرفته است. نگارندگان در این پژوهش کوشیده اند تا با بررسی متون کهن، شواهدی در این زمینه بیابند. بخشی از نمونه های موردنظر را می توان در وقایع نگاری هایی یافت که به قلم مورّخان ایرانی درباره آداب و سنن ایران و یا کشورهای شرقی و هم جوار ایران به رشته تحریر درآمده است. برخی دیگر شامل سفرنامه هایی است که توسط مورّخان خارجی نگاشته شده و به شرح و احوال زندگی ایرانیان اشاره دارد و در منابع مکتوب ما ثبت شده و عملاً جزئی از حافظه مکتوب ما شمرده می شود. این شواهد نشان دهنده آشنایی ایرانیان، با این نوع کاربری از کاغذ و خمیر آن است. این پژوهش بر اساس روش توصیفی-تحلیلی بر آن است تا به پیشینه دراز استفاده از خمیرکاغذ در حوزه فرهنگ ایرانی بپردازدو پاسخگوی برخی از شبهات باشد.  
۹۵۶.

تحول بیانِ تصویری در لحظه های گفت و گویی سینمای ایران در دهه 1380(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: هنرهای زیبا - هنرهای نمایشی و موسیقی سال ۲۲ پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۲ 103 - 114

کلیدواژه‌ها: زیبایی شناسی تصویر سینمای ایران شده در تصویر لحظه های گفت وگویی می شود در تصویر نما/ نمای معکوس

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۱ تعداد دانلود : ۲۱۰
یکی از بخش های مهم در زیبایی شناسی تصویر در سینمای ایران لحظه های گفت وگویی است. یکی از قراردادهای مسلط و غالب در تصویرسازیِ لحظه های گفت وگویی نما/ نمای معکوس است. در این پژوهش تلاش شده به تحلیلِ مواجهه فیلم سازان ایرانی با لحظه های گفت وگویی پرداخته و نحوه تحولِ بیان تصویری در این لحظه ها نمایان شود. از همین روی، ده فیلم از سینمای ایران در دهه 1380 به منزله جامعه آماری گزینش شده اند؛ این آثار عبارت اند از: سگ کشی(بهرام بیضایی، 1380)؛ من ترانه پانزده سال دارم(رسول صدرعاملی، 1381)؛ شب های روشن(فرزاد مؤتمن، 1381)؛ گاوخونی (بهروز افخمی، 1382)؛ آتش سبز (محمدرضا اصلانی، 1386)؛ شبانه روز(امید بنکدار و کیوان علی محمدی، 1387)؛ درباره الی(اصغر فرهادی، 1387)؛ جدایی نادر از سیمین(اصغر فرهادی، 1389)؛ پرسهدر مه (بهرام توکلی، 1388)؛ یه حبه قند(رضا میرکریمی، 1390). نخست ماهیت نما/ نمای معکوس و ویژگی های آن بررسی می شود. سپس، دو مفهومِ «می شود و شده در تصویر» تعریف می شوند و این دو مفهوم در لحظه های گفت وگویی واکاوی می شوند. سپس، به نمونه های تکراری این الگو در جامعه آماری پرداخته می شود. سرانجام، به فیلم هایی اشاره می شود که از الگوی نما/ نمای معکوس فراتر رفته و آن را به پرسش گرفته اند. این پژوهش آشکار می سازد که به رغم آنکه غالب فیلم های ایرانی دهه 1380 در سیطره نما/ نمای معکوس بوده اند، آثاری نیز وجود دارد که از این سیستم خارج شده و آن را به چالش کشیده اند.
۹۵۷.

ابعاد موسیقی درمانی در علم موسیقی کهن ایرانی- اسلامی مروری بر رساله های موسیقی قرن 4 -13 ق(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: هنرهای زیبا - هنرهای نمایشی و موسیقی سال ۲۲ بهار و تابستان ۱۳۹۶ شماره ۱ 23 - 34

کلیدواژه‌ها: موسیقی ایران رساله های موسیقی کهن موسیقی درمانی ایران باستان تاثیر موسیقی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۵ تعداد دانلود : ۱۷۸
در رساله های کهن موسیقی، به مباحث مختلف موسیقی درمانی توجه شده است. هدف از این پژوهش، بررسی دیدگاه و نظرات در مورد مباحث مختلف موسیقی درمانی و همچنین میزان مطالب ارائه شده در این باب در رساله های موسیقی می باشد. گردآوری اطلاعات در این پژوهش به روش کتابخانه ای و فیش برداری از منابع مربوطه انجام پذیرفته و سپس به روش تطبیقی و تحلیل محتوا مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. تجزیه و تحلیل داده ها متمرکز بر بخش های تاثیر موسیقی در درمان از محتوای 12رساله موسیقی بین قرن های 4 تا 13ق می باشد. برای اهمیت میزان استفاده مباحث مربوط به موسیقی درمانی، تجزیه و تحلیل بر اساس تعداد واژه و صفحات مربوط به ابعاد موسیقی درمانی در هر رساله انجام گرفته است. یافته ها بر اساس کاربرد موسیقی در درمان از نظر: تاثیر انواع نغم؛ تاثیر نغم ادوار بر خلقیات انسان؛ تاثیر نغم ادوار در ارتباط با اوقات شبانه روز؛ رابطه درمانی مقامات و وترها با عناصر چهارگانه؛ و رابطه ایقاع با درمان دسته بندی شده است. یافته های این پژوهش نشان می دهد که رابطه ایقاع با درمان و تاثیر نغم ادوار با خلقیات انسان بیشتر از بقیه مباحث مورد توجه مولفین رساله های کهن بوده است.      
۹۵۸.

چرخش فرهنگ زیبایی: تحول معیارهای زیبایی فردی در گذار از عصر قاجار به پهلوی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: هنرهای زیبا - هنرهای تجسمی دوره ۲۲ پاییز ۱۳۹۶ شماره ۳ 5 - 16

کلیدواژه‌ها: الگوهای زیبایی اسطوره نظامِ تصویر رسانه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۳ تعداد دانلود : ۲۲۲
در دهه های آغازین سده ی حاضر، معیارهای زیبایی فردی ایرانیان دستخوش تحولاتی آشکار شد. الگوهای زیباشناسی ویژه ی میانه ی قاجار الگوهایی غریب و مشخصاً مغایر غالب هنجارهای ایرانی و جهانی بود. این بررسی می خواهد با روش تحلیل محتوای متون تاریخی اواخر قاجار و اوایل پهلوی، به عبارتی تحلیل مضمونی و ساختاری متون تصویری و نوشتاری این دوران، به این پرسش بپردازد که طی چه فرآیندهایی این الگوها به طرز چشمگیری تغییر کرده، و تحت تأثیر نظام ظاهرآرایی مدرن غربی، به الگوهای هنجارِ پیشینی رجعت می نماید. در این دهه ها، ایرانیان به واسطه ی نظام تصویری غرب (تصویرسازیِ مطبوعات، عکاسی، و سینما)، با اسطوره ی زیبایی غربی آشنا شدند و رسانه های تصویری نقش گسترده ای در غربی سازی ظاهرآرایی و ریختارِ زندگی ایرانیان ایفا کردند. فرهنگ تصویری غرب، نظام اسطوره ساز کلان و قدرتمندی بوده است، که الگوهای زیبایی فردی در ایران را در سطحی ناآگاهانه و وسیع تغییر داد. هدف تحقیق حاضر این است که نشان دهد تصویر در رسانه های جمعی، اعم از تبلیغات پوشاک و محصولات بهداشتی و آرایشی یا محصولات اوقات فراغت مثل فیلم، تا چه اندازه عامل تغییر شکل زندگی و هنجارهای زیبایی فردی در ایران بوده است. نتیجه آن که تحولات نظام های پوشاک و ظاهر آرایی، تا حدّ زیادی معلول سیاست های فرهنگی جهانی و عملکرد رسانه های جمعی بوده است.
۹۵۹.

بررسی شخصیت محصولی خودروهای سدان از دیدگاه مشتریان ایرانی با استفاده از مهندسی کانسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: هنرهای زیبا - هنرهای تجسمی دوره ۲۲ پاییز ۱۳۹۶ شماره ۳ 75 - 84

کلیدواژه‌ها: خودروهای سدان شخصیت محصول مهندسی کانسی واکنش مشتری طراحی احساسگرا

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۵ تعداد دانلود : ۱۶۸
یکی از مهمترین ابزارهایی که در عصر مدرن برای طراحی استایل خودروهای سواری توسط طراحان مورد استفاده قرار می گیرد، توجه به واکنش مشتری است. مهندسی کانسی به عنوان یکی از کارآمدترین روشهای طراحی احساسی می تواند روشی مناسب برای ارزیابی احساسی و روانی نگاه مشتریان به وضعیت کنونی طراحی استایل درصنعت خودرو باشد. در این مقاله به بررسی شخصیت محصولی برترین خودروهای سدان با استفاده از مهندسی کانسی پرداخته شده است. بدین منظور، پس از معرفی مفاهیم مرتبط و نیز پژوهشهای محققان در این زمینه های مربوطه، 5 خودروی سدان برتر سال2013 موجود در بازار ایران و جهان انتخاب شد و با استفاده از مهندسی کانسی، پرسشنامه ای با20 بعد شخصیتی و در قالب لیکرت 5 خانه ای در زمینه ی شخصیت محصولی برای این تحقیق طراحی شد و از40 کاربر(20پسر و18دختر)22تا 35 ساله خواسته شد تا با استفاده از 5 نما استاندارد شده و با ویژگیهای یکسان برای خودروها، هر خودرو را مورد سنجش قرار دهند. پس از تحلیل آماری داده های خروجی، میزان قدرت هویت نشان تجاری هر محصول براساس شخصیت محصولی و گرایشهای کلاسیک، مدرن و اسپرت را آشکار کرد، همچنین شخصیت محصولی وقار به عنوان شخصیت محصولی مشترک مدلهای برتر از دیدگاه کاربران شناخته شد.
۹۶۰.

بررسی نظام حاکم بر طراحی تذهیب در نسخ بایسنغری با تکیه بر مطالعه تطبیقی پنج نمونه از تذهیب های دو نسخه خطی شاهنامه مصور و غیر مصور بایسنغری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: هنرهای زیبا - هنرهای تجسمی دوره ۲۲ بهار ۱۳۹۶ شماره ۱ 1 - 13

کلیدواژه‌ها: تذهیب ترکیب بندی شاهنامه غیرمصور بایسنغری شاهنامه مصور بایسنغری نظام طراحی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۳ تعداد دانلود : ۱۴۵
از آنجا که به چگونگی ترکیب بندی و نظام حاکم بر طراحی تذهیب در نسخ خطی ایرانی تاکنون کمتر توجه شده است، مقاله پیش رو کوشیده ایم تا با تکیه بر روش توصیفی- تحلیلی موردی و با استفاده از شیوه مطالعه کمّی، از یک سو، تذهیب های دو نسخه خطی شاهنامه مصور و غیرمصور بایسنغری را معرفی و توصیف می کنیم و از دیگر سو، نظام حاکم بر طراحی آن را به بحث بگذاریم. این دو نسخه از آن جهت انتخاب شد که نه تنها دو نمونه بارز از نسخ خطی ساخته شده در سبک کتاب آرایی بایسنقری است، بلکه از معدود نسخ خطی این سبک از کتاب آرایی به شمار می روند که در گنجینه های داخلی حفظ و نگهداری می شوند؛ سبکی که به باور عموم پژوهشگران، نمونه بارز هنر کلاسیک در میان سبک های کتاب آرایی ایرانی است و ویژگی هایش بر تمامی سبک های پس از خود، از ایران گرفته تا هند مغولی و ترکیه عثمانی، مؤثر واقع شد. نتایج این پژوهش نشان داد که هنرمندان تیموری با بهره گیری از برخی قواعد ساده هندسی همچون تقسیم پاره خط به بخش های مساوی، تقسیم دایره به قاچ های برابر، ساختار شبکه ای و بهره گیری از تناسباتی نظیر 2√/1 و 3√/1 توانستند تذهیب هایی زیبا، متناسب و در عین حال ظریف و پرمایه خلق کنند.        

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان