رسانه

یکی از ایده های رایج برای ارتباطات بحران این است که اجماع رسانه ها بر نقش دولت موجب همدلی مردم با دولت شده و به دولت در پیشبرد کنترل بحران کمک می کند. با توجه به نقش کلیدی این موضوع در شرایط آغاز بحران، مقاله حاضر نقش وابستگی سیاسی خبرگزاری های ایرانی را در بازنمایی عملکرد دولت در شرایط بحران همه گیری کووید 19، طی هفت ماهه نخست شیوع این بیماری مطالعه می کند. برای این منظور چارچوب مفهومی مبتنی بر سه مدل رابطه دولت و رسانه یعنی هژمونی، پروپاگاندا، و مشخص سازی تنظیم شده است. همچنین رویکرد کیفی و روش تحلیل چارچوب استقرایی برای تحلیل 794 خبر استفاده شده که از دو خبرگزاری نزدیک به اصلاح طلبان یعنی ایرنا و ایلنا، و دو خبرگزاری وابسته به اصول گرایان یعنی فارس و مهر انتخاب شده اند. یافته ها ضمن نشان دادن روند کاهشی تولید اخبار مرتبط با ویروس کرونا در بازه مورد مطالعه، نشان می دهند که سه خبرگزاری ایرنا، مهر و فارس از چارچوب <کرونای تهدیدآمیز اما مهارپذیر با پیشگیری و حمایت دولت> استفاده کرده اند. همه خبرگزاری ها، چارچوب <انتقاد از دولت> را به کار گرفته اند، ولی ایلنا برخلاف سایر خبرگزاری ها هرگز از چارچوب حمایت از دولت استفاده نکرده است. نتایج نشان می دهند که در خیز اول ویروس کرونا، همه خبرگزاری ها مبتنی بر مدل هژمونیک عمل کرده اند و روی موضوع های مهمی چون مدیریت پذیر بودن ویروس کرونا و شرایط ناشی از همه گیری آن با هم توافق داشته اند. اما طی خیز دوم، شاهد عدم توافق بین خبرگزاری ها هستیم، به طوری که خبرگزاری مهر رویکرد هژمونیک و سایر خبرگزاری ها رویکرد مشخص سازی را برگزیده اند.

امروزه گسترش فناوری های اطلاعات و ارتباطات و بروز فناوری های نوظهور موجب تحول شگرف در حوزه فضای مجازی شده است. این فضا، به تعبیر مقام معظم رهبری، مانند رودخانه خروشانی است که هر روز بر حجم آن افزوده می شود و باید مدیریت صحیحی برآن صورت گیرد؛ به همین منظور برای اثرگذاری، ایجاد زیرساخت های فناورانه و مدیریت تولید محتوای مؤثر در این فضا اهمیت دارد، زیرا فضای مجازی از طریق زیرساخت ها شکل می گیرد و همچنین در کنار زیرساخت ها، کلید اثرگذاری همگانی برای این فضا باید در قدرت کنترل بر داده های کلان و تولید محتوای مؤثر و مفید جست وجو کرد. هدف این پژوهش احصای مؤلفه های اساسی در جهت تولید محتوای مناسب و متناسب فضای مجازی است که در پژوهش های مختلف حوزه فضای مجازی و همچنین پژوهش های مرتبط با محتوای فضای مجازی به صورت پراکنده و جداگانه به هریک از مؤلفه ها پرداخته شده است. در این پژوهش از مطالعه اسنادی و روش تحقیق فراترکیب استفاده شده که در مجموع 81 اثر پژوهشی مرتبط با حوزه محتوای فضای مجازی مورد بررسی قرار گرفته است و با کدگذاری کیفی داده های استخراج شده از آن ها ۹۶ مفهوم اولیه شناسایی شد که هرکدام پس از مقوله بندی، ذیل هشت دسته جای گرفتند. از مهم ترین این یافته ها می توان به مؤلفه ها و ویژگی هایی مانند تعاملی بودن محتوا، چندرسانه ای بودن، کاربرمحوری محتوا و حفظ حریم خصوصی اشاره کرد. درنهایت با شناخت مؤلفه ها و ویژگی های محتوای فضای مجازی می توان کنشگری بهتری در فضای مجازی انجام داد و محتوای این فضا را به بهترین شکل مدیریت و پایش کرد؛ همچنین با توجه به خط مشی و مدیریت محتوا تصمیم گیری بهتری از اینکه چه نوع محتوایی و چگونه باید تولید و منتشر شود که اثرگذاری لازم را داشته باشد می تواند مد نظر  باشد.

امروزه ظهور تبلیغات بومی دورنمای تبلیغات را تغییر داده است. تبلیغات بومی شده جدیدترین روند در محتوای ترکیبی است که ویژگی مشابه با بازرایابی محتوا، روزنامه نگاری بند و محتوای مهم با حمایت مالی شده و در عین حال وابسته به محیط دیجیتال رسانه میزبان است. این پژوهش با هدف طراحی مدل اثربخشی تبلیغات بومی شده در شبکه های اجتماعی صورت گرفته است. جهت پاسخ به پرسش اصلی پژوهش از روش تحلیل مضمون استفاده شد. حوزه پژوهش کلیه مقاله های خارجی تبلیغات بومی شده است. در این پژوهش مضامین مرتبط با اثربخشی تبلیغات بومی شده از مقاله ها  استخراج و پس از خوشه بندی، تلفیق و حذف کدهای مشترک؛ 61 مضمون کلیدی، 18 مضمون یکپارچه کننده و چهار مضمون کلان به دست آمد. روایی تحقیق با استفاده از رویکرد تحلیل متن تأیید شد. روش هولستی جهت ارزیابی پایایی استفاده شد و میزان آن 85درصد محاسبه شد که از مقدار استاندارد 7/0 بالاتر بود. در نتایج از تحلیل مضامین کلیدی و یکپارچه تبلیغات بومی شده، چهار مضمون کلان به دست آمد که شامل شرایط علّی، شرایط واسطه ای، شرایط تعدیل گر و پیامدهای تبلیغ در تبلیغات بومی شده است. نتایج حاصل در قالب شبکه مضامین، تحلیل و منجر به تدوین مدل نهایی پژوهش شد. 

مسئله اصلی مطالعه حاضر، توصیف گرایش هواداران به سلبریتی ها در فضای اینستاگرام است. در این مطالعه از روش کمی پیمایش و از تکنیک پرسشنامه استفاده شده است. در بخش نظری، به چهار رهیافت نظری <بازنمایی سلبریتی ها در شبکه های اجتماعی>، <سبک زندگی و سلبریتی>، <اجتماعی شدن برخط و سلبریتی ها> و <ارتباطات تصویری سلبریتی> اشاره شده است. فرضیه حاصل از ادبیات نظری اشاره دارد که بازنمایی سبک زندگی سلبریتی ها در شبکه های اجتماعی بر اجتماعی شدن برخط کاربران تأثیر دارد و این تأثیرپذیری کاربران با مصرف تصویری و کنش ارتباطی افزایش می یابد.نتایج پژوهش نشان می دهد که تعامل هواداران با سلبریتی ها، در سطح فرااجتماعی، بیش از تعامل در سطح همذات پنداری و پرستش است. روابط فرااجتماعی به عنوان یک موضوع نوظهور در سطح جامعه، می تواند بر نگرانی افراد از تصویر خود تأثیر بگذارد و به گونه ای پرستش افراد مشهور و تعامل فرااجتماعی در تشدید و تعدیل نگرانی تصویر مؤثر واقع شود. تقریباً نیمی از کاربران به سلبریتی ها کشش و گرایش دارند؛ به نحوی که علاوه بر علاقه به تعامل فرااجتماعی با سلبریتی ها، در بعد انتزاعی به الگوبرداری از ارزش ها و نگرش های سلبریتی ها پرداخته و در بعد رفتاری نیز به پرستش و تقلید سبک زندگی سلبریتی محبوب می پردازند. مطالعه حاضر نشان می دهد که مهم ترین فعالیت سلبریتی ها در زمینه تولید محتوا برای مصرف کاربران عبارت از: <اشتراک گذاری و ارسال تصویر جالب به روز>، <انتشار فیلم و تصویر از فعالیت حرفه ای سلبریتی>، <انتشار دل نوشته برای هواداران در قالب تصویر یا پیام> و <انتشار آثار هواداران در صفحه اینستاگرامی خود> است.

پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل مؤثر بر تداوم استفاده از اپلیکیشن موبایلی اسنپ فود با استفاده از مدل پذیرش فناوری و مدل تأیید انتظار انجام شده است. روش پژوهش، از نظر هدف کاربردی و از حیث گردآوری داده ها توصیفی همبستگی است. جامعه آماری پژوهش کاربران اسنپ فود در شهر مشهد بوده که با روش نمونه گیری در دسترس و بر اساس قاعده 5 تا 15برابر تعداد گویه ها (ده برابر) 340 پرسشنامه توزیع شده است. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه استاندارد تام و دیگران (2018) بوده است. جهت روایی و پایایی ابزار از روایی محتوا و ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد و به منظور آزمون فرضیه های پژوهش از مدل یابی معادلات ساختاری با نرم افزار اسمارت پی ال اس استفاده شد. نتایج آزمون فرضیه های پژوهش نشان داد، تمام عوامل موجود در مدل پذیرش فناوری بر تداوم استفاده از اپلیکیشن تأثیر مثبت و معناداری دارند. به علاوه تأثیر تأیید و عملکرد مورد انتظار و رضایت و نیز تأثیر تأیید بر عملکرد مورد انتظار معنادار گزارش شده است. تأثیر معناداری بین تأیید از طریق عملکرد مورد انتظار و از طریق رضایت بر تداوم استفاده کاربران از اپلیکیشن تأیید نشد. عملکرد مورد انتظار نیز از طریق رضایت بر تداوم استفاده کاربران از اپلیکیشن تأثیر مثبت و معناداری نشان داد

کودکان و نوجوانان همواره از قهرمان فیلم متأثر می شوند و نمایش چنین شخصیت ویژه ای در ذهن و کردارشان تأثیر فراوانی می گذارد. بدین سان رسانه های مختلف در جهان از جمله سینما در تلاش اند جهت همذات پنداری مخاطب کودک و نوجوان از نمایش و نقش قهرمان در آثارشان بهره گیرند. ادبیات و فرهنگ ایران زمین مملو است از قهرمان ها و شخصیت های فاخر که در پاسداشت مُلک، دین و جان مردم نقش اساسی داشته اند و سینمای ایران می تواند بدان توجه کند. این پژوهش با هدفی کاربردی صورت گرفته و مسئله اصلی آن واکاوی جایگاه قهرمان و قهرمان پروری در سینمای پس از انقلاب ایران است. روش تحقیق کیفی با رویکرد اسطوره ای، بر مبنای مطالعه موردی و بر اساس الگوی سفر قهرمان جوزف کمبل، کریستوفر ووکلر و مورین مورداک است. از این روی نمونه های موردی بچه های آسمان و من ترانه پانزده سال دارم از سینمای کودک و نوجوان پس از انقلاب به صورت انتخاب هدف مند از موارد مطلوب گزینش شده و بر مبنای مبانی نظری تحلیل شده است.

پژوهش حاضر با هدف طراحی الگوی پیشایندهای محیط رسانه های اجتماعی با رویکرد اعتماد رسانه ای اجتماعی بر امنیت اجتماعی انجام شده است. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی است و با روش اجرا در قالب یک پژوهش توصیفی پیمایشی با رویکرد مقطعی انجام شده است. جامعه آماری شامل کلیه شهروندان شهر تهران بود که از این میان، نمونه ای متشکل از 200 نفر انتخاب شده است. برای محاسبه حجم نمونه از فرمول مختص معادلات ساختاری (5q<n<15q) استفاده شده است. در این پژوهش برای جمع آوری اطلاعات جهت آزمون فرضیه ها پرسشنامه ای شامل 6 بعد و 26 سؤال تنظیم شده است. روایی پرسشنامه با استفاده از روش روایی محتوا  و روایی همگرا و پایایی پرسشنامه با محاسبه ضریب آلفای کرونباخ و پایایی ترکیبی تأیید شد. فرضیه ها با تکنیک حداقل مربعات جزئی و نرم افزار اسمارت پی ال اس مورد آزمون قرار گرفت. نتایج حاصل از آزمون فرضیه های تحقیق نشان داد که کیفیت اطلاعات تأثیر مثبت و معناداری بر اعتماد اجتماعی دارد؛ اعتبار اطلاعات تأثیر مثبت و معناداری بر اعتماد اجتماعی دارد؛ صداقت ادراک شده تأثیر مثبت و معناداری بر اعتماد اجتماعی دارد؛ اعتماد اجتماعی تأثیر مثبت و معناداری بر سرمایه اجتماعی دارد؛ اعتماد اجتماعی تأثیر مثبت و معناداری بر امنیت اجتماعی دارد؛ سرمایه اجتماعی تأثیر مثبت و معناداری بر امنیت اجتماعی دارد. درمجموع یافته های این تحقیق نشان می دهد که پیشایندهای محیط رسانه های اجتماعی از طریق تأثیرگذاری بر اعتماد و سرمایه اجتماعی می تواند نقش مثبتی در شکل گیری امنیت اجتماعی ایفا کند.

رسانه ها به عنوان آیینه تمام نمای اطلاعات مرتبط با انتخابات، از مظاهر اصلی جامعه شفاف هستند. در این بین موثرترین نقش در صیانت از آرای مردم، مدیریت شفاف و بی شائبه عوامل اجرایی و نظارتی است. اثر بیمارگونه جرایم ارتکابی از سوی عوامل موصوف، بر سلامت انتخابات و به تبع آن اعتماد عمومی مردم در گذر تاریخ به اثبات رسیده است. هدف مقاله حاضر آن است تا ضمن تأکید ضمنی بر واقعیت عدم کارکرد مناسب کیفر در تغییر نتایج و بازگرداندن اعتماد عمومی سلب شده، ضرورت تمسک به پیشگیری های اجتماعی با اولویت ورود رسانه به صورت جدی و واجدی را در مراحل مختلف انتخابات و ابعاد آن نشان دهد. مقاله حاضر با روش توصیفی تحلیل و ابزار کتابخانه ای دریافته است، پیشگیری رسانه محور با تقویت شفافیت و هماهنگ سازی تدابیر مؤثر پیشگیرانه نهادها و فرصت زدایی و دشوار یا ناممکن نمودن ارتکاب جرایم و تخلفات انتخاباتی، می تواند تا حد زیادی از ارتکاب جرایم و تخلفات در حوزه انتخابات بکاهد. به نظر می رسد که در ایران انتخابات جایگاه فعالیت آزادانه رسانه ها با ابهام و تردید جدی مواجه است و همین امر کارکرد آن ها به ویژه در پیشگیری از جرایم و تخلفات انتخاباتی را تحت تأثیر قرار داده است، مضافاً اینکه ریشه وقوع بسیاری از این جرایم و تخلفات در اطلاع نداشتن از ضوابط و تشریفات قانونی در انتخابات است. جایگاه رسانه حتی به شرط تقویت صراحت در اطلاع رسانی و هوشیارسازی شهروندان در ایران از ضعف اساسی برخوردار است.

علیرغم گستردگی مفهوم سرمایه اجتماعی، تحقیقات زیادی راجع به کاربردهای آن در حوزه بازاریابی انجام نشده است. پژوهش حاضر با هدف طراحی مدل هم آفرینی ارزش در برندسازی خانوادگی و نقش میانجی سرمایه اجتماعی انجام شده است. در این راستا یک مطالعه میدانی پیمایشی با توزیع پرسشنامه در نمونه ای متشکل از 384 نفر از مشتریان برندهای چرم مربوط به شرکت های خانوادگی در ایران انجام شد. پرسشنامه مورد استفاده شامل 6 بعد و 21 گویه بوده که پس از اطمینان از پایایی و روایی بین اعضای نمونه آماری توزیع شد. برای تحلیل داده ها از تکنیک حداقل مربعات جزئی و نرم افزار اسمارت پی ال اس استفاده شده است. بر اساس نتایج به دست آمده، مشخص شد که سرمایه اجتماعی تأثیر مثبت و معنا داری بر مشارکت (درگیری) و کیفیت رابطه مشتری برند دارد؛ مشارکت مشتری و کیفیت رابطه مشتری برند تأثیر مثبت و معناداری بر دریافت بازخورد دارد؛ مشارکت مشتری و کیفیت رابطه مشتری برند تأثیر مثبت و معناداری بر تبلیغات توصیه ای دارد؛ دریافت بازخورد و تبلیغات توصیه ای تأثیر مثبت و معناداری بر هم آفرینی ارزش برند دارد. نتایج حاصل از نیکویی برازش نشان داد که مدل پیشنهادی در این تحقیق از اعتبار و برازش مطلوبی برخوردار است.

طی سال های اخیر، شبکه های اجتماعی با فراهم کردن فرصت های مشارکتی آسان و در دسترس همگان، استقلال و داشتن حریم خصوصی، اعتماد به شبکه های اجتماعی و استفاده از آن ها را بین گروه های مختلف جامعه، به خود جلب کرده است. هدف پژوهش حاضر، بررسی تأثیرات ویژگی های شبکه های اجتماعی در اعتماد و استفاده کاربران از آن ها میان جامعه زنان منطقه آزاد تجاری ماکو است. مطالعه اعتماد استفاده کنندگان از شبکه های اجتماعی بین همه گروه های مختلف جامعه اهمیت دارد، اما استفاده از این شبکه ها، بین زنان، به دلیل نقش پررنگ آنان در فرایند مدیریت خانواده و مسائل مشارکتی در جامعه از اهمیت مضاعفی برخوردار است. روش این تحقیق، ترکیبی همزمان، شامل دو روش کمی و کیفی بوده که برای جمع آوری داده ها از ابزارهای مصاحبه عمیق باز در روش کیفی و پرسشنامه در روش کمی استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش شامل زنان بالای 15 سال ساکن منطقه آزاد تجاری ماکو در سال 1400 است که در فاز کیفی، حجم نمونه 40 نفر در نظر گرفته و سؤال ها نیز هدفمند تهیه شده است. در فاز کمی نیز با استفاده از فرمول کوکران تعداد 365 پرسشنامه به روش تصادفی ساده بین حجم نمونه توزیع شده است. چارچوب نظری تحقیق برگرفته از نظریه های <ساخت یابی گیدنز>، <استفاده و احساس رضایتمندی> و <نظریه اعتماد کلمن، فوکومایا و گیدنز> است. نتایج بررسی نشان می دهد که در روش کمی و کیفی، ویژگی های شبکه های اجتماعی شامل کاربرمحوری، تسهیل ارتباطات، تعامل، توانمندسازی، عدم نظارت رسمی و ... نقش مهمی در اعتماد به شبکه های اجتماعی و استفاده کاربران از آن ها دارد؛ همچنین متغیرهایی همچون سن، وضعیت تأهل، سطح تحصیلات، شغل، قومیت، مذهب، محل سکونت، میزان درآمد و طبقه اجتماعی هیچ تأثیری در میزان اعتماد به شبکه های اجتماعی و استفاده کاربران از آن ها ندارند.

سلامت شهروندان تا حد زیادی به خط مشی گذاری ها و برنامه های عملیاتی متولیان نظام سلامت بستگی دارد. در این راستا، مطالعه حاضر با هدف طراحی مدل خدمات سلامت عمومی انجام شده است. در این تحقیق از رویکرد آمیخته (کیفی کمی) برای طراحی الگو استفاده شده است. جامعه آماری در بخش کیفی پژوهش شامل 29 نفر از متخصصان و استادان دانشگاه است. جامعه آماری در بخش کمی تحقیق شامل کلیه دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی شوشتر است (N=183) که از این میان نمونه ای متشکل از 125 نفر انتخاب شده است. از مصاحبه و پرسشنامه برای گردآوری داده ها استفاده شده است. در نخستین گام پژوهش، به کدگذاری مصاحبه های تخصصی پژوهش با استفاده از تحلیل کیفی مضمون پرداخته شده است. در گام بعدی برای اعتبارسنجی مدل از روش حداقل مربعات جزئی استفاده شده است. تحلیل کیفی با نرم افزار MAXQDA و روش حداقل مربعات جزئی با نرم افزار Smart PLS انجام شده است. بر اساس نتایج به دست آمده، شش دسته سازه کلی در رابطه با خدمات سلامت عمومی شناسایی شد که عبارت اند از بهبود کیفیت خدمات سلامتی، انسان گرایی، خط مشی گذاری، تفکر راهبردی در بخش سلامت، عدالت محوری و زیرساخت ها. اعتبارسنجی مدل به دست آمده با استفاده از روش حداقل مربعات جزئی نشان داد که مدل پیشنهادی از اعتبار مطلوبی در تبیین عوامل مؤثر بر بهبود کیفیت خدمات بهداشتی و درمانی برخوردار است. در مجموع، نتایج به دست آمده در این تحقیق نشان می دهد که با تمرکز بر پنج دسته از مؤلفه های کلیدی می توان زمینه لازم را برای بهبود کیفیت خدمات بهداشت و درمان فراهم کرد.