رسانه

امروزه توسعه ارتباطات و از آن جمله توسعه فناوری های ارتباطی و مخابراتی و رسانه ها، حیات و زندگی بشری را وارد عصر جدیدی کرده است. سریع ترین بخش در حال رشد رسانه های آنلاین، رسانه های اجتماعی هستند که نفوذ بسیار عمیقی دارند. برنامه های پیام رسان اجتماعی، در بستر تلفن های همراه نیز، به دلیل ویژگی هایی نظیر دسترسی بالا، جذابیت، تعاملی بودن و ... در میان سایر رسانه های اجتماعی از رشد بسیار سریعی برخوردار هستند و به لحاظ آگاه سازی و اطلاع رسانی کارکرد مطلوبی دارند. برنامه های پیام رسان اجتماعی، اکنون برای خود جایگاهی رسانه ای را در عرصه اطلاع رسانی پیداکرده اند و به نظر می رسد نسل جدیدی از رسانه در اطلاع رسانی تلقی می شوند. در عصری که رقابت و چالش برای بقا به امری مهم و جدی برای همه سازمان ها تبدیل شده است، کانال های خبری پیام رسان های اجتماعی نیز از آن مستثنی نیستند و با آن درگیرند؛ چنانچه می بینیم کانال های ناکام خبری به سرعت حذف می شوند. در چنین شرایطی ، داشتن شهرت و حفظ آن و بهینه سازی اعتبار کانال، از ضروری ترین ابزار برای پیشبرد فعالیت رسانه های خبری در شبکه های پیام رسان به شمار می رود. این مقاله بر آن است که شهرت رسانه ای را در کانال های خبری موجود در پیام رسان ها بررسی کند. روش مطالعه این مقاله از نوع مفهومی و مروری یعنی روش اسنادی است که از طریق مطالعه کتابخانه ای تعاریف، تحلیل ها در مورد شهرت رسانه ای، متغیرهای نرم شهرت، کانال های خبری و پیام رسان ها و وضعیت آنها در ایران از کتاب ها و منابع علمی استخراج شده است.

زندگی بدون سواد رسانه ای در قرن بیست و یکم، قدم گذاشتن در تاریکی و راه رفتن در مسیر باتلاقی است. به عبارتی سواد رسانه ای، با توانمند کردن انسان بر درک نحوه کار رسانه ها و نحوه معنی سازی آنها، ماهیت و اهداف تولید پیام رسانه ها و تأثیرات و تکنیک های رسانه های گوناگون، او را از حالت انفعال خارج کرده و در برابر تأثیر رسانه ها فعال، هدفمند و مقاوم می سازد (Hobbs, 2003: 20) . با توجه به اینکه عرصه تعلیم و تربیت امروز، عرصه دانش اندوزی نیست، بلکه عرصه مهارت آموزی به ویژه برای دانش آموزان، به عنوان کُنشگران فعال اجتماعی جامعه است؛ به منظور جبران خلأهای آموزشی در حوزه سواد رسانه ای نوجوانان، در برنامه درسی متوسطه دوم، درس دو واحدی “ تفکر و سواد رسانه ای” برای نخستین بار، در سال 1395 از سوی سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی (شورای برنامه ریزی و تألیف کتاب های درسی) وزارت آموزش و پرورش ارائه شد. جهت گیری بسته آموزشی تفکر و سواد رسانه ای پایه دهم، پرورش توانایی نقد و بررسی هوشمندانه، و تولید مؤثر پیام و مدیریت صحیح و هوشمندانه بهره مندی از پیام های رسانه ای است که از شش فصل تشکیل شده است. در این نوشتار نویسندگان قصد خوانش متن مقدس را ندارند، که  قطعاً بی نقص است؛ بلکه هدف ارائه پیشنهادها و ایده های اصلاحی، جهت ارتقای کیفی محتوای کتاب تفکر و سواد رسانه ای برای فرزندان وطن است. با توجه به استانداردهای طراحی آموزشی، سه نوع تفکر حاکم در این کتاب قابل مشاهده است: تفکر فلسفی، تفکر سیستمی و تفکر انتقادی. رویکرد کتاب مسئله محور بوده و از چهار مرحله آموزش سواد رسانه ای که شامل: 1. دسترسی؛ 2. تحلیل؛ 3. تفکر نقادانه؛ 4. تولید و خلق پیام است؛ به دو بخش تحلیل و تفکر نقادانه پرداخته شده است. همچنین مخاطبان هدف در این کتاب که دانش آموزان هستند، به دو گروه کل نگر و جزئی نگر تقسیم شده اند.

مقاله حاضر، با هدف مطالعه دریافت های مخاطبان از پیام های آموزشی مجموعه های تلویزیونی، قصد دارد به این پرسش پاسخ دهد که دلایل و انگیزه زنان از تماشای مجموعه تلویزیونی  “پریا ”چیست. برای اجرا از روش تحقیق کیفی و تکنیک مصاحبه عمیق استفاده و با 40 نفر از زنان تماشاگر 20 تا 50 ساله گفت وگوهایی انجام شد. یافته ها مبین آن است که زنان بیننده سریال پریا بر اساس سلایق و انگیزه های متفاوت شخصی، به تماشای مجموعه نشسته اند؛ دستیابی به اطلاعات و آگاهی عمومی، فراغت از مشغله های روزمره، مقایسه روابط بین فردی خود با شخصیت های داستان، مدیریت بنیان خانواده، از دلایل و انگیزه های جذب زنان به مجموعه تلویزیونی پریا بوده است. تماشاگران زن متناسب با نگرش و عادات روزانه فردی، تفسیرهای مختلفی از متن سریال پریا داشتند. تماشای این مجموعه، فهم جمعی بینندگان را، درباره موضوع ایدز و راه های مقابله با آن افزایش داده است. کارکرد آگاهی بخش و اطلاع رسانی رسانه های جمعی، در مورد سریال پریا به درستی نمود یافته و این مجموعه، ضمن سرگرمی، اطلاعات مفیدی از بیماری ایدز به تماشاگران انتقال داده است. همچنین زنان از روابط بین فردی شخصیت های سریال آموخته و آن را در تعامل ها و محیط های فردی و اجتماعی خود لحاظ کرده اند.

هدف اين پژوهش بررسي كاربرد تابوهاي زباني در سخنراني ها و مناظره هاي سياسي و مذهبي در رسانه و مقايسه تنوع اين دو است. داده هاي اين پژوهش از طريق تلويزيون و يا آرشيوهاي اينترنتي برنامه هاي صدا و سيما گردآوري شده و ميزان كاربرد تابوهاي زباني و حوزه هاي واژگاني تابوها در گروه سياسي و مذهبي مورد تجزيه و تحليل قرار گرفته است. نتايج نشان داد استفاده از تابو در سخنراني هاي تلويزيوني هر دو گروه سياسي و مذهبي صورت مي گيرد و هر دو از تابوهاي حوزه ي واژگاني عمومي بيشتر از ساير حوزه ها استفاده مي شود. نكته قابل توجه اين است كه سخنرانان سياسي در تلويزيون احتياط بيشتري در كلام خود به كار مي برند، اما گروه مذهبي استفاده بيشتري از تابوها مي كنند. بيشترين تابوي به كار رفته توسط گروه مذهبي مربوط به حوزه واژگاني عمومي و حيوانات بوده است و كمترين تابوي به كار رفته مربوط به حوزه واژگاني رواني - جسمي و خانواده بوده است. بيشترين تابوي بكار رفته توسط گروه سياسي مربوط به حوزه عمومي و كمترين تابو در حوزه جنسي و حيوانات بوده است.

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بین پخش برنامه های مرتبط با کارآفرینی، ترویج فرهنگ کارآفرینی و بررسی وضعیت کنونی این ارتباط در شبکه استانی زاگرس کرمانشاه با روش توصیفی، از نوع همبستگی و به صورت کمی انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش را دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه رازی کرمانشاه تشکیل داده اند، که تعداد آنها ۴۶۰ نفر است. از این تعداد، ۲۱۰ نفر به عنوان نمونه آماری، بر اساس جدول مورگان و از طریق نمونه گیری تصادفی طبقه ای با انتساب متناسب انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه محقق ساخته بود و به منظور بررسی فرضیه های پژوهش، از آمار توصیفی و استنباطی، برای تحلیل داده ها از تحلیل عاملی تاییدی، تحلیل مسیر و آزمون t تک نمونه ای استفاده شد. نتایج این پژوهش، رابطه بین پخش برنامه های مرتبط با کارآفرینی در شبکه های استانی و ترویج فرهنگ کارآفرینی را مثبت نشان داد، اما در وضعیت کنونی، پخش برنامه های مرتبط با کارآفرینی در شبکه استانی زاگرس در حالت پیش برنده و تاثیرگذاری قرار ندارد.

هدف این پژوهش، بررسی نمونه هایی از گفت وگوهای زنده خبر های ورزشی شبکه ورزش براساس نظریه دولی و لوینسون، (2001) است. بر این اساس، ابتدا از خبرهای ورزشی شبکه ورزش در طول یک ماه که 24 برنامه بود، تعداد 12 برنامه به صورت تصادفی انتخاب، ضبط و بازنویسی شد. در ادامه، انواع ابزارهای پیوستگی در نمونه ها و بسامد کاربرد آنها در برنامه های ضبط شده، استخراج شد. در انتها، با استفاده از نرم افزار اکسل Excel و Spss به رسم نمودار و درصدبندی ابزارهای پیوستگی به کار رفته در این گفت و گوها پرداخته شد. نتایج حاصل از تحلیل داده ها بدین قرارند: با توجه به درصد بسامدهای به دست آمده از انواع ابزارهای پیوستگی، همانندی با 66/ 58 درصد، بیشترین درصد بسامد کاربرد را به خود اختصاص داده است. علائم ارتباطی میان گزاره های معنایی با 65/18 درصد در جایگاه دوم و عبارت های توصیف با 12 درصد در جایگاه سوم قرار دارد. در نتیجه می توان اذعان داشت که ابزارهای پیوستگی مطرح شده،  طبق اولویت های بیان   شده، تأثیر بسزایی در ارتباط معنایی خواهند داشت.