رسانه

رسانه

رسانه سال 30 بهار 1398 شماره 1 (پیاپی 114) (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

جایگاه نهادهای ارتباطی در اسناد بالادستی نظام جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نهادهای ارتباطی اسناد بالادستی نهاد رسانه برنامه توسعه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۲۳ تعداد دانلود : ۵۱۳
نهاد ارتباطی در جمهوری اسلامی ایران، نقش و جایگاه مؤثری دارند ؛ به نحوی که در لایه مختلف اسناد بالاد ستی نظام، شاهد توجهات آشکار و پنهانی به آن هستیم. این پژوهش با هد ف کلی شناسایی جایگاه نهادارتباطی در اسناد بالاد ستی نظام جمهوری اسلامی ایران، انجام شد ه؛ به این منظور 12 سند ، به صورت تمام شماری و به روش تحلیل محتوای کمّی مطالعه شد ه است. روایی مقوله شمارش شد ه، بر اساس ضریب کاپای کوهن بین 69/0 تا 93/0 به د ست آمد ه. نتایج عمد ه این پژوهش در پاسخ به سؤال تحقیق، بیانگر آن است که مجموعه اسناد ، به لحاظ کمّی و کیفی، توجه یکسانی به رسانه ندارند . این ناهمگونی هم در میان اسناد مشابه، نظیر قوانین برنامه توسعه و هم در مجموعه اسناد به چشم می خورد . اسناد بالاد ستی نظام، بیشترین توجه را از میان انواع رسانه، به رسانه د یجیتال و از مجموع سازمان رسانه ای و ارتباطی، به سازمان صداوسیما دارند و بر عنصر رسانه (به عنوان ابزار)، کارکرداطلاع رسانی به ویژه در حوزه فرهنگی و اجتماعی، مواجهه فعال با رسانه جد ید ، افزایش کمّی و کیفی فعالیت ها در سطح ملی با توجه به محیط عمومی داخلی، تأکید بیشتری داشته و بیش از آنکه رسانه را محصول توسعه بداند ، آن را عامل توسعه دانسته است.
۲.

شناسایی و رتبه بندی عوامل مؤثر بر افت مخاطبان تلویزیون جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مخاطب تلویزیون رسانه ملی کاهش مخاطب صداوسیما

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۰۳ تعداد دانلود : ۴۸۹
سیمای جمهوری اسلامی ایران، به منظور اثربخشی بیشتر اهدافش، نیازمند جذب مخاطب است؛ این رسانه که تا پیش از این مهم ترین کالای رسانه ای در سبد مصرف رسانه ای مخاطبان بود ، حالا گرفتار نوعی سکون شد ه است. به وجودامد ن این بحران، برای پرمخاطب ترین سازمان کشور، باعث شد تا این پژوهش با هد ف اصلی شناسایی و رتبه بند ی عوامل مؤثر بر افت مخاطبان تلویزیون جمهوری اسلامی ایران انجام شود . برای این منظور، عوامل مورد نظر به کمک اد بیات و پیشینه پژوهش شناسایی و بر اساس مد ل سه شاخگی، در سه بخش “محتوایی”، “ساختاری” و “زمینه ای” تد وین شد ند . در ادامه برای بررسی این عوامل، نمونه مورد مطالعه به صورت تصاد فی انتخاب و تأثیر آنها بر کاهش مخاطبان با استفاد ه از پرسشنامه محقق ساخته سنجیده در نهایت 386 پرسشنامه تکمیل و توسط نرم افزار SPSSتحلیل شد . از مهم ترین عوامل محتوایی شناسایی شد ه، می توان به “ضعف محتوای برنامه ها” و “عد م بهره مند ی کافی از چهره ها” اشاره کرد ؛ همچنین “انحصاری بود ن تلویزیون” و “پیچیدگی جغرافیایی تلویزیون” به عنوان عوامل ساختاری و “ظهور رقبای جد ید “و “تغییر در سبک زند گی مرد م” به عنوان عوامل زمینه ای شناخته شد ند . نتایج این پژوهش، حاکی از آن است که عوامل ساختاری، بیشترین تأثیر را بر کاهش مخاطبان تلویزیون داشته است و به ترتیب عوامل محتوایی و زمینه ای با اختلاف کمتری در رتبه بعد ی قرار دارند .
۳.

ارزیابی مجله رشد دانش آموز از نگاه کارشناسان ،معلمان و دانش آموزان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: دانش آموزان پایه ششم مجله رشد دانش آموز کتاب درسی موضوعات درسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۵۶ تعداد دانلود : ۳۴۶
هدف پژوهش، ارزیابی مجله رشد دانش آموز از نگاه کارشناسان، معلمان و دانش آموزان بود . این پژوهش توصیفی از نوع پیمایشی و جامعه آماری آن، شامل سه گروه کارشناسان آموزشی و مجلات رشد ، معلمان و دانش آموزان پایه ششم ابتدایی بود . از جامعه مورد نظر، 25 کارشناس، 38 معلم و 880 دانش آموز پایه ششم، با استفاد ه از فرمول کوکران و روش نمونه گیری تصاد فی چند مرحله ای از 6 استان اصفهان، آذربایجان شرقی، خراسان رضوی، خوزستان، مازن دران و تهران انتخاب شد ند . برای گرداوری داد ه ها، سه فرم مصاحبه نیمه ساختاریافته برای دانش آموزان، معلمان و کارشناسان طراحی شد . پایایی ابزار سنجش، با انجام پیش آزمون و محاسبه ضریب توافق کاپای کوهن 7/0 به د ست آمد . برای تحلیل اطلاعات به د ست آمد ه از آزمون t تک متغیری و آزمون Z استفاد ه شد . نتایج نشان داد 70 درصد دانش آموزان مورد بررسی معتقد بود ند که مطالب مجله<br /> رشد دانش آموز، بر میزان اطلاعات و یاد گیریشان تأثیر داشته است. از میان کارشناسان آموزشی 21/84 درصد بیان کرد ند که محتوای مجله به نحوی انگیزه یاد گیری و مطالعه را در دانش آموزان تقویت می کند . د وسوم کارشناسان مجله رشد دانش آموز را از جهت تناسب با نیازهای دانش آموزان پایه ششم و تأمین نیازهای علمی، مهارت های زند گی و ایجادانگیزه یاد گیری مناسب می دانند . دانش آموزان، معلمان و کارشناسان محتوای مجله را متناسب با نیازهای دانش آموزان و در جهت تأمین نیازهای آنها می دانند
۴.

تأثیر تبلیغات مخصوص کودکان بر الگوهای رفتار آنان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: الگوی رفتاری کودکان تبلیغات کودکان محیط زندگی و تحصیلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۱ تعداد دانلود : ۴۶۱
در عصر فرا اطلاعات، رسانه های جمعی تأثیر قابل توجهی روی مخاطبان می گذارند . در این میان کود کان بیشتر در معرض این تأثیرات هستند . در واقع تبلیغات با ویژگی های خاص خود ، قا در به تأثیرگذاری غیر قابل انکار، بر کود کان و نوجوانان است. هد ف از این تحقیق، بررسی تأثیر تبلیغ در حوزه کود کان بر تغییر الگوهای رفتاری آنها با در نظر گرفتن محیط زند گی و تحصیلی آنان ( در نقش تعد یل گر) است. جامعه آماری پژوهش شامل دانشجویان، مشاوران روانشناسی و استادانی است که فرزند بین 5 تا 10 سال دارند و نمونه آماری آن 185 نفر انتخاب شد . تجزیه و تحلیل داد ه ها با استفاد ه از نرم افزار Smart-PLS انجام شد ه و نتایج حاصل از بررسی فرضیه های تحقیق نشان داد که چهار ُبعد تبلیغات در زمینه کود کان ( استفاد ه از شخصیت های محبوب، وجو درنگ و موسیقی شاد ، به تصویر کشید ن روابط میان اعضای خانواد ه و به تصویر کشید ن شرایط مختلف زند گی) بر تغییر الگوهای رفتاری کود کان تأثیر گذاشته است
۵.

نظام ارتباطی، برنامه ریزی و توسعه در ایران ؛ ارائه یک چارچوب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: نظام ارتباطی پیوست رسانه ای برنامه توسعه رسانه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۸ تعداد دانلود : ۵۶۳
نظام ارتباطی، به عنوان ساز و کار الحاقی به برنامه توسعه، به یک نیاز و البته راهبرد جد ی برای تحقق اهداف برنامه، مبد ل شد ه است. تجربه انتخاب نخستین سخنگوی لایحه بود جه 97 و شکل گیری امواج بی سابقه اجتماعی و رسانه ای، در جریان تصویب برنامه ششم توسعه اقتصاد ی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران، نشان داد د شواری همراه ساختن افکار عمومی با اهداف مورد نظر برنامه، کمتر از د قت و حساسیت در تهیه محتوای برنامه ها نیست؛ بی توجهی به برقراری یک نظام ارتباطی صحیح با ذی نفعان می تواند پذیرش عمومی و موفقیت هر برنامه ای را تحت تأثیر قرار د هد . با توجه به تحول در نقش رسانه ها، به خصوص رسانه نوظهور و تغییر مد ل ارتباطی از عمود ی به افقی و تعاملی، پیوند مد یریت راهبرد ی در موفقیت برنامه توسعه، با تولید موافقت در افکار عمومی بیش از پیش آشکار شد ه است. این در حالی است که فقدان یک نظام ارتباطی و رسانه ای، برای تبیین برنامه توسعه، پروژه ها و طرح ملی و فراگیر از آسیب جد ی برای تغییر نگرش اجتماعی و همگرایی در این حوزه است. این مقاله می کوشد با به کارگیری نظریه ارتباطات جمعی و استفاد ه از روش تحلیلی توصیفی، د لایل بی توجهی برنامه ریزان به ساز و کارهای الحاقی رسانه ای در برنامه توسعه کشور را بیان کرد ه، با ارائه یک چارچوب عملی، جایگاه پیوست رسانه ای را، در تغییر نگرش و همراهی عمومی، با برنامه توسعه ای تبیین کند . تعریف پیوست رسانه ای و مراحل آن، اهمیت ارتباطات رسانه ای، پیشینه و آسیب کنونی فقدان پیوست رسانه ای در برنامه توسعه کشور، ارائه مد لی برای الحاق پیوست رسانه ای به برنامه توسعه، توّلی گری و چگونگی ساز و کار اجرایی آن موضوع د یگری است که در این مقاله مورد توجه قرار می گیرد .
۶.

نقش رسانه سینما به عنوان ابزار دیپلماسی در القای بین المللی محتوای هدف و فرهنگ ایرانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: فیلم و سینما رسانه محتوا دیپلماسی رسانه ای دیپلماسی فرهنگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۳۰ تعداد دانلود : ۵۸۰
در این مقاله به مفاهیم رسانه و نقش محتوایی آن، سینما به عنوان رسانه جمعی، همچنین رسانه در نقش ابزاری د یپلماتیک برای القای محتوا و معنای هد ف به مخاطب بین المللی، پرداخته شد ه است. اهمیت استفاد ه از سینما برای معرفی فرهنگ، بیان واقعیت و جایگاه آن در این مسیر مورد بررسی قرار گرفته و سپس به د لایل استفاد ه از آن در نقش ابزار د یپلماسی رسانه ای و د یپلماسی فرهنگی پرداخته شد ه و هر یک از این مفاهیم اخیر نیز به تفکیک مورد کنکاش قرار گرفته اند . در این پژوهش، با روش کتابخانه ای و بر پایه داد ه ثانویه تلاش شد ه است تا با استفاد ه از مقوله علمی و اسناد بالاد ستی حوزه سینما در کشور، چارچوبی فرایند ی برای این منظور ارائه شود . این چارچوب در چهار گام طراحی شد ه و نتیجه نهایی نشان می د هد که سینما، در صورتی که هد فمند و برنامه ریزی شد ه به کار گرفته شود ، می تواند در طراحی مناسبات بین المللی و همگام کرد ن مخاطب جهانی برای آگاهی از فرهنگ ایرانی و هویت کشور ما نقشی منحصربه فرد داشته باشد ؛ در ضمن با تصویر غلطی که رهبران برخی کشورها از ایران ساخته اند ، مقابله کند .
۷.

هوش فرهنگی و رابطه آن با ویژگی های شخصی و شغلی خبرنگاران روزنامه ها و خبرگزاری های ایرانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: خبرگزاری ها خبرنگاران فرهنگ ویژگی های شغلی هوش فرهنگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۲۴ تعداد دانلود : ۵۲۳
هد ف این پژوهش آن است، تا رابطه بین هوش فرهنگی را، با ویژگی شخصی و شغلی خبرنگاران روزنامه ها و خبرگزاری ایرانی، که نسخه انگلیسی دارند ، بررسی کند . جامعه آماری آن شامل کلیه خبرنگاران روزنامه ها و خبرگزاری شهر تهران است که نسخه انگلیسی زبان دارند . تعداداین افراد 130 نفر است و 113 نفر از آنها به پرسشنامه ها جواب داد ند . شیوه این تحقیق پیمایش و پرسشنامه، ابزار گرداوری داد ه ها بود . برای سنجش هوش فرهنگی از تست مرکز هوش فرهنگی (2005) در آمریکا و برای آزمون پایایی پرسشنامه از ضریب آلفای کرنباخ استفاد ه شد ؛ که برای هوش فرهنگی880/0 به د ست آمد . تجزیه و تحلیل داد ه ها نیز با بهره جستن از روش کمی و نرم افزار آماری SPSS نسخه 23 انجام شد . یافته تحقیق نشان می د هد که هوش فرهنگی 9/0 درصد پاسخگویان در سطح کم، 1/22 درصد در سطح متوسط، 2/60 درصد در سطح زیاد و 8/16 درصد در سطح بسیار زیاد ، هستند . آزمون فرضیه تحقیق نیز گویای آن است که از میان ویژگی شخصی و شغلی افراد مورد مطالعه، تنها بین میزان تحصیلات با هوش فرهنگی، همبستگی وجود دارد .

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۱۳۵