رسانه

رسانه

رسانه سال 35 تابستان 1403 شماره 2 (پیاپی 135) (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

شناسایی مضامین شایعه ها و اخبار جعلی شبکه های اجتماعی با موضوع کووید 19(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: شبکه های اجتماعی اینفودمی اخبار جعلی کروناهراسی شایعه کرونا واکسن کرونا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱ تعداد دانلود : ۹
هدف از این پژوهش که با روش تحلیل مضمون و محتوای کمی انجام شده شناسایی پیام های آشکار و پنهان اینفودمی کرونا (با موضوع شایعه ها و اخبار جعلی) منتشرشده در شبکه های اجتماعی (واتس اپ و تلگرام) در سال 1400 در ایران است. بر اساس یافته های این پژوهش در محتوای اینفودمی کرونا در این شبکه های اجتماعی ایران پنج مضمون فراگیر شناسایی شده که عبارت اند از: 1. برتری جویی ملی؛ 2. سوگیری رسانه ای علیه کشورها؛ 3. کروناهراسی؛ 4. عادی انگاری و تزریق امید؛ 5. گفتمان های مرتبط با دین و سنت. بیشتر شایعه ها و اخبار جعلی (44 درصد کل جامعه نمونه) در دسته "سوگیری رسانه ای علیه کشورها" جای می گیرند که 72 درصد از محتوای این بخش علیه کشور ایران بوده است. در مجموع 225 خبر جعلی و شایعه مورد بررسی قرار گرفته است. در طبقه بندی دیگری به لحاظ موضوعی 1/43 درصد شایعه ها و اخبار جعلی کرونایی سیاسی بوده اند. تجربه شیوع کووید 19 در دورانی که سیاست رسانه ای شده است، نشان داد که چگونه رقابت های سیاسی با تکیه بر نمادسازی ها و معنابخشی های کاذب و تولید و توزیع خبر جعلی، به عرصه رسانه های اجتماعی کشیده می شوند. تولیدکنندگان خبر جعلی به صورت تعمدی و توزیع کنندگان به شکل خواسته یا ناخواسته در این رقابت مشارکت دارند. 
۲.

منطق چند روایتی/ تک روایتی در تولیدات رسانه ای (مورد مطالعه: مجموعه های تلویزیونی)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تک روایتی/ چندروایتی روایت داستان مخاطب تولید رسانه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰ تعداد دانلود : ۷
پژوهش حاضر تلاشی برای واکاوی منطق چندروایتی/ تک روایتی در تولیدات رسانه ای است که به طور خاص ژانر مجموعه های تلویزیونی برای مطالعه انتخاب شده است. به لحاظ نظری، از آرای میخاییل باختین، رولان بارت و ژیل دلوز برای مفهوم پردازی دوگانه تک روایتی/ چندروایتی بودن متن استفاده شده است و به لحاظ روشی، تحلیل محتوای کیفی به کار رفته است. با اتکا بر نمونه گیری نظری هدفمند دو مجموعه "روزگار قریب" و "پروانه" برای تحلیل انتخاب شدند که وجه مشترکشان روایت پردازی قصه ای تاریخی است. از "روزگار قریب" پنج سکانس و از "پروانه" سه سکانس که حاوی غنی ترین داده ها هستند انتخاب شدند. نتایج نشان می دهد که "روزگار قریب" مبتنی بر منطق چندروایتی است و در آن روایت پردازی قصه اصلی در متن پرداختن به انواع خرده داستان ها و خرده روایت های دیگر انجام می پذیرد. نه فقط شخصیت ها و کنش ها و تعامل ها در ابعاد مختلف و از نقطه نظرهای متفاوت به نمایش گذاشته می شوند، بلکه طیف وسیعی از ماجراها و رخدادهای به ظاهر حاشیه ای، شخصیت های فرعی، صداهای ناشنیده و برهم کنش های به ظاهر بی اهمیت در کنار قصه اصلی روایت پردازی می شوند. درست در نقطه مقابل، مجموعه "پروانه" داستانی واحد را با اتکا بر روایتی خطی و یک سونگر به نمایش می گذارد که در آن مخاطب فقط قادر به شنیدن صدای راوی مسلط، و نه هیچ کس دیگر، است.
۳.

امکان سنجی فقهی حقوقی انتشار تصویر متهم در گزارش های تلویزیونی در مرحله تحقیقات مقدماتی جرم(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: حقوق متهم انتشار تصاویر متهم حریم خصوصی تحقیقات مقدماتی جرم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹ تعداد دانلود : ۶
از حقوق متهم بر اساس مواد 91 و 96 آیین دادرسی کیفری عدم افشا و انتشار هویت او در مرحله تحقیقات مقدماتی جرم است. اما گاهی رسانه ها به غیر از موارد مصرح در قانون، با شطرنجی کردن چهره متهمان، تصویر آن ها را در مرحله تحقیقات مقدماتی منتشر می کنند. حال مسئله پژوهش حاضر این است که با شطرنجی کردن تصویر متهمان در گزارش های خبری، ممنوعیت انتشار تصویر آن ها از رسانه های جمعی رفع می شود ؟ لذا این پژوهش با هدف شناسایی یا عدم شناسایی هویت متهم پس از تارکردن تصویر متهم در میان مخاطبان تلویزیون و در مقام بعدی امکان سنجی فقهی حقوقی انتشار این تصاویر در گزارش های خبری مورد بررسی قرار گرفته است. قابل ذکر است که اطلاع ات مرب وط به پیشینه، ادله فقهی و حقوقی و بخش نتایج تحقیق به روش اسنادی کتابخانه ای گردآوری و داده های مربوط به سنجش میزان شناسایی هویت متهم در میان گروه های هدف به روش آزمایشی، جمع آوری شده و برای تحلیل داده های آماری نیز از روش آماری ضریب همبستگی پیرسون استفاده شده است. نتایج حاصل از تحلیل آماری نشان می دهد مخدوش کردن تصویر متهمان در گزارش های خبری مانع شناسایی هویت آن ها در میان مخاطبان تلویزیون نمی شود و بر اساس ادله فقهی از جمله اصل برائت، حفظ حریم خصوصی، قاعده وزر و ممنوعیت تجسس، انتشار این تصاویر ممنوع بوده و منتشرکنندگان این تصاویر با جمع شرایطی به جرم افشای اسرار شغلی و حرفه ای تحت پیگیرد قانونی قرار گیرند.  
۴.

سیاست گذاری فضای مجازی در آمریکا: تحلیل بی طرفی شبکه در زمینه تحولات تاریخی، حقوقی و سیاسی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آمریکا اینترنت سیاست گذاری فضای مجازی بی طرفی شبکه کمیسیون ارتباطات فدرال

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲ تعداد دانلود : ۹
هدف این مقاله مطالعه و تحلیل قانون گذاری و تنظیم مقررات مربوط به اصل بی طرفی شبکه در آمریکا است. این اصل به طور ساده به معنای تضمین دسترسی آزادانه و برابر ارائه کنندگان محتوا، خدمات و برنامه های کاربردی و نیز مصرف کنندگان اینترنت و به عبارت دیگر نگاه یکسان شرکت های ارائه کننده خدمات اینترنتی به مشتریان از منظر محتوایی است که آن ها انتقال می دهند. در یک طرف، مدافعان بی طرفی شبکه بر اهمیت این اصل در تأمین دسترسی غیرتبعیض آمیز، امکان ایجاد فضای رقابت برای شرکت های تازه وارد و صیانت از آزادی بیان تأکید می کنند اما از طرف دیگر، مخالفان این اصل، نوآوری و سرمایه گذاری در زیرساخت را به عنوان علت های عمده مخالفت خود برمی شمارند. نتایج این مقاله نشان داد که به رغم ادعای دسترسی به اینترنت آزاد و باز در آمریکا، گرایش های حزبی و منافع سیاست مداران در این کشور نقش به سزایی در اصل بی طرفی شبکه دارد. در نتیجه، شرکت های فناوری هزینه بسیاری را صرف لابی گری برای جلب نظر قانون گذاران می کنند. از سوی دیگر، به دلیل تأثیرگذاری جهانی سیاست گذاری ارتباطات راه دور و اینترنت در آمریکا، بی طرفی شبکه می تواند دارای پیامدهایی برای شهروندان و کاربران جهانی باشد.  
۵.

بهبود پیش بینی علاقه کاربران در کلان داده توییتر با استفاده از طبقه بند تجمعی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کلان داده شبکه اجتماعی پیش بینی علاقه کاربر طبقه بندی تجمعی توییتر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰ تعداد دانلود : ۵
در دنیای امروزی، شبکه های اجتماعی که بخشی از زندگی روزمره انسان ها شده اند، از جمله توییتر، تلگرام، اینستاگرام و غیره، روز به روز در حال افزایش و گسترش هستند. لذا تعداد کاربران آن ها نیز در حال افزایش است و در نتیجه، حجم داده زیادی در این شبکه ها در حال تبادل و ذخیره سازی است که این حجم عظیم داده، شبکه های اجتماعی به خصوص توییتر را تبدیل به کلان داده کرده است. مدیریت، سامان دهی و هرس کردن این کلان داده ها و همچنین، پیش بینی رفتار کاربران شبکه های اجتماعی امری بسیار مهم است. یکی از روش های مهم و تأثیرگذار برای پیش بینی علاقه کاربر در شبکه های اجتماعی، تکنیک های طبقه بندی است که در اغلب کاربردها و پژوهش های موجود در پیشینه تحقیق، هنوز در معیارهایی مانند دقت و صحت پیش بینی ضعف دارند. در این مقاله، به منظور پیش بینی علاقه کاربر در شبکه های اجتماعی توییتر، از روش طبقه بندی تجمعی مبتنی بر رأی گیری که دارای دو گام اساسی است، استفاده شده است. در گام نخست، با بهره گیری از الگوریتم های طبقه بندی پایه ای شامل نزدیک ترین همسایه، درخت تصمیم، جنگل تصادفی و بیزین ساده، خروجی های هر طبقه بندی حاصل می شوند. در گام دوم، خروجی نهایی طبقه بندی تجمعی با استفاده از روش رأی گیری محاسبه می شود. نتایج آزمایش ها بر روی مجموعه کلان داده های شبکه اجتماعی توییتر و براساس معیارهای دقت، صحت و پوشش، استدلال بر این دارد که روش پیشنهادی طبقه بندی تجمعی مبتنی بر رأی گیری، نتایج مطلوب تری را نسبت به الگوریتم های دیگر داشته است.  
۶.

تحلیل هم نشینی و جانشینی نشانه های نوشتاری و تصویری در لوگوهای فارسی برنامه کودک(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: رابطه هم نشینی رابطه جانشینی نشانه های تصویری نشانه های نوشتاری لوگوتایپ (نشانه نوشته) فارسی برنامه کودک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰ تعداد دانلود : ۱۳
لوگوی فیلم یک نشانه است که علاوه بر انتقال مفاهیم نوشتاری از جنبه های بصری و زیبایی شناختی نیز برخوردار است. تحقیق حاضر در پی پاسخ به این پرسش است که رابطه نشانه های تصویری و نوشتاری در لوگوتایپ (نشانه نوشته) های تلفیقی برنامه کودک چگونه است و این روابط در فرایند انتقال معنا چه نقشی دارند. هدف تحقیق، تحلیل روابط هم نشینی و جانشینی نشانه های تصویری و نوشتاری در این لوگوتایپ ها و توصیف کارکرد ارجاعی آن ها با محتوای فیلم است. روش تحقیق توصیفی تحلیلی است. روش گردآوری مطالب ترکیبی از روش کتابخانه ای از طریق فیش برداری و تصویرخوانی و مشاهده های میدانی از طریق ارائه پرسش نامه باز و مصاحبه با کودکان است. تجزیه تحلیل یافته ها کیفی است. یافته های تحقیق نشان می دهد رابطه هم نشینی و جانشینی نشانه های نوشتاری و تصویری در لوگوتایپ های برنامه کودک به شکل ویژه ای قابل شناسایی است. هم نشینی این نشانه ها وجه آشنایی زدایی و منحصربه فرد بودن آن را تقویت می کند و نتیجه آن ایجاد جذابیت بصری و تمایز نسبت به سایر لوگوتایپ هاست. در مواردی این روابط، خوانایی لوگو را تحت تأثیر قرار می دهد. رابطه جانشینی زمانی رخ می دهد که نشانه هایی از فیلم یا محتوای آن، جایگزین حروف لوگو می شود و خوانش هم زمان نوشتار و درک تصویری آن با توجه به محتوای فیلم برای مخاطب کودک صورت می گیرد.کلیدواژه: رابطه هم نشینی، رابطه جانشینی، نشانه های تصویری، نشانه های نوشتاری، لوگوتایپ (نشانه نوشته) فارسی، برنامه کودک.
۷.

تحلیل ارتباط برند- مشتری در اینستاگرام (صنعت آرایشی بهداشتی)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ارتباط برند مشتری شبکه های اجتماعی اینستاگرام

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸ تعداد دانلود : ۶
توسعه ارتباط برند  مشتری در کانون فعالیت های بازاریابی است که اکنون به مدد رشد ابزارهای برخط و بسترهای اینترنتی از اهمیت بسیار بیشتری برخوردار شده است. پژوهش حاضر با هدف ارائه الگوی تحلیل ارتباط برند  مشتری در اینستاگرام در صنعت آرایشی و بهداشتی انجام شده است. این تحقیق از منظر هدف یک تحقیق بنیادی است که با روش تحقیق آمیخته و مبتنی بر استدلالی قیاسی  استقرایی صورت گرفته است. در این مطالعه از روش های کیفی و کمی برای تحلیل داده ها استفاده شده است. جامعه آماری در بخش کیفی شامل خبرگان بازاریابی برند که با توجه به معیارهای کیفی انتخاب شدند و در بخش کمی مشتریان صنعت آرایشی بهداشتی هستند. نمونه گیری در بخش کیفی به روش غیراحتمالی و به صورت هدفمند صورت گرفته است. نمونه گیری در بخش کمی نیز با استفاده از فرمول کوکران و به روش تصادفی انجام شده است. ابزار گردآوری داده ها مصاحبه و پرسش نامه است. جهت تحلیل مصاحبه های تخصصی، روش تحلیل محتوا به کار گرفته شده است. همچنین شاخص های شناسایی شده با روش دلفی فازی اعتبارسنجی شده است. سپس با استفاده از روش ساختاری تفسیری الگوی اولیه طراحی شده و در نهایت با استفاده از روش حداقل مربعات جزئی به ارائه مدل نهایی تحقیق پرداخته شده است. تحلیل داده های تحقیق در فاز کیفی با نرم افزار MaxQDA و در فاز کمی با نرم افزار Smart PLS انجام شده است. برای دستیابی به اهداف تحقیق با تحلیل مصاحبه با خبرگان، مجموعه ای از شاخص های کاربردی ارتباط برند مشتری در اینستاگرام شناسایی شدند. یافته ها نشان می دهد که عملکرد برند بر جایگاه یابی آن در اینستاگرام و ایجاد ارزشش تأثیر دارد. آگاهی از برند و شخصیت برند از جمله شاخص هایی هستند که بر عملکرد آن تأثیر دارند. و در انتها راهبرد بازاریابی بر کیفیت خدمات تأثیر می گذارد.  
۸.

شناسایی شاخص های ارزیابی عملکرد مدیران شبکه های سیمای جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ارزیابی عملکرد شاخص مدیر شبکه تلویزیونی سیمای جمهوری اسلامی ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹ تعداد دانلود : ۸
ارزیابی عملکرد یکی از کارکردهای مهم مدیریت منابع انسانی در سازمان های رسانه ای است. امروزه طراحی و به کارگیری سیستم مناسب ارزیابی عملکرد در سازمان ها بسیار ضروری است؛ چراکه یکی از ابزارهای مهم برنامه ریزی و مدیریت صحیح منابع، امکانات و منابع انسانی سازمان هاست و در شناسایی شایستگی ها، نقاط قوت و ضعف مدیران نیز نقش ویژه ای دارد. شناخت و ارزیابی دقیق عملکرد مدیران شبکه های تلویزیونی در ایران به عنوان راهبران و هدایتگران ساختارهایی که متولی فرهنگ در جامعه هستند، بر مبنای شاخص هایی معتبر، مهم و حیاتی است. این پژوهش با هدف شناسایی شاخص های ارزیابی عملکرد مدیران شبکه های سیمای جمهوری اسلامی ایران انجام شده است که در این راستا جمع آوری داده ها به شیوه انجام مصاحبه با 17 نفر از کارشناسان و متخصصان صورت پذیرفت و پس از کدگذاری مصاحبه ها، تجزیه وتحلیل داده ها با استفاده از تکنیک تحلیل مضمون و ترسیم شبکه مضامین انجام شد. نتایج اجرای فرایند تحلیل مضمون، به شناسایی 136 شاخص کلیدی ارزیابی عملکرد مدیران شبکه های سیمای جمهوری اسلامی ایران منجر شد که این شاخص ها در 24 مضمون سازمان دهنده دسته بندی شدند و سپس مضامین سازمان دهنده نیز در 6 مضمون فراگیر (بعد شایستگی های فردی عمومی مدیر شبکه، بعد شایستگی های فردی تخصصی مدیر شبکه، بعد مدیریت عملیات در شبکه، بعد ورود کارآمد به فضای مجازی و مدیریت صحیح آن و بعد خروجی محور پیامدی) دسته بندی شده اند.  

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۱۳۵