پژوهشنامه تربیتی

پژوهش حاضربا هدف تبیین وضعیت رهبری تحولی و رابطه ی آن با رفتار نوآورانه مدیران مدارس هوشمند انجام شده است. روش پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی است و جامعه آماری ، شامل کلیه معلمان مدارس هوشمند ابتدایی و متوسطه نواحی یک و دو آموزش و پرورش شهر ارومیه به تعداد 935 نفر می باشد که از میان آن ها نمونه ای به حجم 272 نفر به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شده اند. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه سنجش ویژگی های رهبری تحول آفرین مطابق با تئوری بس و آوولیو (2000) و پرسشنامه سنجش« رفتارهای نوآورانه» کانتر (1988)، استفاده شده است. روایی پرسشنامه ها به شیوه روایی صوری مورد تایید متخصصان مدیریت آموزشی قرار گرفته و ضرایب پایایی با روش آلفای کرونباخ برای ابزار رهبری تحول آفرین و رفتارهای نوآوری به ترتیب 92/0 و 95/0 تعیین گردیده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی( فراوانی، درصد فراوانی میانگین و انحراف استاندارد) و آمار استنباطی(تی تک نمونه ای ، ضریب همبستگی پیرسون، رگرسیون چند گانه وتحلیل واریانس یک طرفه) استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که از دیدگاه اکثر معلمان، مدیران مدارس هوشمند از ویژگی های رهبری تحول آفرین و همچنین رفتارهای نوآورانه در حدّ متوسط بهره مند هستند. بین متغیر رهبری تحول آفرین از یک طرف و ابعاد پنجگانه ی آن از طرف دیگر، با رفتارهای نوآورانه ی مدیران مدارس هوشمند، در سطح اطمینان 99% ، رابطه ی مثبت و نسبتاً قوی وجود دارد. از بین مؤلفه های پنج گانه ی رهبری ، مؤلفه «ترغیب ذهنی»، با ضریب بتای 762/0 بیشترین نقش را در پیش بینی رفتار نوآورانه دارد و « ویژگی های آرمانی» در اولویت دوم قرار دارد.

هدف این تحقیق، شناسایی شایستگی های پژوهشی مورد نیاز و متناسب با دوره دوم ابتدایی است. در این تحقیق، با استفاده از رویکرد طراحی یا ایجاد یک مدل از پایه(الگوی بیهام و مایر)، این شایستگی ها طی پنج گام شناسایی شدند. در گام اول، تعداد 105 شایستگی از نظرات 24 صاحبنظر استخراج گردید. در گام دوم، تعداد 49 شایستگی در مصاحبه های نیمه ساختار یافته با 14 متخصص و معلم خبره، به دست آمد. در گام سوم، برای تلخیص و دسته بندی 154 شایستگی پژوهشی فوق، از تکنیک دلفی استفاده شد؛ که در نتیجه نظرسنجی های انجام شده از 10 متخصص علوم تربیتی و روان شناسی، 18 شایستگی پژوهشی مورد نیاز دوره دوم ابتدایی، شناسایی شدند. سپس برای هر شایستگی، سه سطح تعریف و مصادیق عملکردی هر سطح مشخص گردید و متخصصان، سطح متناسب با دوره دوم ابتدایی را تعیین نمودند. در مرحله چهارم، شایستگی های پژوهشی شناسایی شده توسط 6 متخصص علوم تربیتی و روان شناسی با ضریب کاپای کوهن اعتباریابی شدند و در مرحله آخر، چارچوب ساختاری شایستگی های پژوهشی مورد نیاز و متناسب با دوره دوم ابتدایی ترسیم گردید. این شایستگی ها با توجه به ماهیت شان در سه دسته شامل شایستگی های فنی و تکنیکی(نوشتن سؤال تحقیق، طراحی تحقیق، جمع آوری اطلاعات، تجزیه و تحلیل داده ها، جمع بندی و نتیجه گیری، تنظیم و ارائه گزارش، ارزیابی تحقیق)، شایستگی های فردی و شخصیتی(کنجکاوی، علاقه مندی و انگیزه، تلاش و پشتکار، سعه صدر و تحمل شکست، خودکارآمدی، برقراری ارتباط و همکاری) و شایستگی های ادراکی(تصمیم گیری، استدلال، پیش بینی، مقایسه کردن، تفکر) قرار گرفتند.

هدف پژوهش حاض ر، تأثیر استفاده از اسک رچ در آموزش برنامه نویسی بر انگیزش تحصیل ی این درس بود. این پژوهش به روش شبه آزمایشی و طرح پیش آزمون ، پس آزمون با گروه کنترل انجام شد. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانش آموزان هنرستان های دخترانه شهرستان سبزوار متشکل از 225 نفر در سال تحصیلی 95-1394 بود. که با روش نمونه گیری خوشه ای، دو کلاس 20 نفره به عنوان نمونه آماری انتخاب شده و به تصادف در دو گروه آزمایش و گواه تقسیم شدند. در گروه آزمایش، درس برنامه نویسی با استفاده از نرم افزار اسکرچ به مدت 12 جلسه ی 90 دقیقه ای آموزش داده شد. درحالی که گروه گواه، به شیوه معمول سخنرانی آموزش دیدند. ابزار پژوهش پرسشنامه انگی زه تحصیل ی هارتر(1981) بود که برای سنجش انگیزش تحصیلی دانش آموزان در دو مرحله پیش آزمون و پس آزمون به هر دو گروه داده شد. داده های حاصل از جمع آوری پرسشنامه ها با استفاده از آزمون کواریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج پژوهش پس از استفاده از نرم افزار اسکرچ تفاوت معنا داری بین نمرات انگیزش تحصیلی دانش آموزان گروه آزمایش در مقایسه با گروه گواه را نشان داد. یافته های پژوهش تأثیر مثبت آموزش با استفاده از نرم افزار اسکرچ بر انگیزش تحصیلی درس برنامه نویسی دانش آموزان دختر هنرستان، در گروه آزمایش را تأیید کردند.

هدف این پژوهش تاثیر مهارت های نفوذ سازمانی بر استراتژی های تصمیم گیری در سازمان آموزش و پرورش استان مازندران به منظور ارائه مدل بود این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش پیمایشی است. جامعه آماری شامل مدیران و معاونین ادارات آموزش و پرورش و مدیران دبیرستان های استان مازندران در سال 1397 که دارای حکم رسمی بوده و تعداد آنها 1412 می باشند که با استفاده از جدول کرجسی مورگان و روش نمونه گیری خوشه ای و طبقه ای بر اساس سمت، تعداد 306 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. که آمار آنها به تفکیک برای جامعه مدیران 58 نفر، معاونین 116 نفر و مدیران دبیرستان ها132نفر می باشد. روش گردآوری داده ها کتابخانه ای و ابزار اندازه گیری پرسشنامه استاندارد بود. به منظور محاسبه پایایی از طریق ضریب آلفای کرونباخ (نفوذ سازمانی برابر 76/0 و برای استراتژی های تصمیم گیری برابر 87/0) پایایی پژوهش مورد تأیید قرار گرفت. برای تحلیل داده ها با توجه به سؤال های پژوهش از روش-های آمار توصیفی و استنباطی و با استفاده از نرم افزارهای Excel وSpss و Amos استفاده شد. نتایج نشان داد که با استفاده از تحلیل عاملی اکتشافی3 بعد اصلی مهارت های نفوذ سازمانی شامل، توانایی شبکه سازی، نفوذ بین فردی، هوشیاری اجتماعی و 2 بعد اصلی استراتژی های تصمیم گیری، منطقی بودن و احساسی بودن شناسایی شد. همینطور ابعاد مهارت های نفوذ سازمانی بر استراتژی های تصمیم گیری اثر قابل توجهی دارد و بخش مهمی از استراتژی های تصمیم گیری در سازمان آموزش و پرورش استان مازندران مربوط به ابعاد مهارت های نفوذ سازمانی می باشد.

پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل مؤثر بر کیفیت زندگی کارکنان آموزش و پرورش شهر کوثر انجام شد. این پژوهش به روش پیمایشی انجام شد و در جهت ارتقاء روایی سنجه های پرسشنامه از اعتبار صوری استفاده شد و قابلیت اعتماد نیز با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ برای کلیه متغیرها بالاتر از 70/0 به دست آمد. جامعه آماری مورد مطالعه این تحقیق را کارکنان آموزش و پرورش شهر کوثر تشکیل می دهند حجم جمعیت آماری طبق آمار اداره کل آموزش و پروش 380 نفر است. برای انتخاب حجم نمونه در بین افراد جامعه آماری از فرمول عمومی کوکران استفاده گردید. بدین ترتیب بر طبق فرمول کوکران تعداد 191 نفر به عنوان حجم نمونه به دست آمد. از آنجا که جامعه آماری وسیع و گسترده می باشد در این تحقیق از روش نمونه گیری تصادفی ساده استفاده شده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از دو شیوه آمار توصیفی و استنباطی و با بهره گیری از نرم افزار spss، پس از تهیه جدول ماتریس، اطلاعات در قالب جداول یک بعدی و دوبعدی تنظیم شد. یافته های پژوهش نشانگر این بودند که کیفیت زندگی کارکنان آموزش و پرورش شهر کوثر متوسط رو به پایین می باشد و بین متغیرهای مستقل سبک زندگی، سرمایه اجتماعی، سرمایه فرهنگی و سرمایه اقتصادی با متغیر وابسته (کیفیت زندگی کارکنان) رابطه معنی داری وجود دارد.

این مقاله به بررسی مهارت های زندگی نسل دیجیتال می پردازد از نظر هدف اکتشافی و روش آن توصیفی پیمایشی است. در این پژوهش ابتدا ابعاد کلیدی مهارت های زندگی بر اساس مبانی نظری و پیشینه پژوهش در ایران و جهان شناسایی شدند که شامل ابعاد شناختی، سلامت و بهداشت، فن آوری و اطلاعات، سواد رسانه، سواد زیست محیطی، مهارت های کار و زندگی؛ فرهنگی، مهارت های اجتماعی می شدند. سپس پرسش نامه ای بر مبنای طیف 10تایی تدوین شد. روایی محتوایی پرسش نامه با توجه به دیدگاه متخصصان آموزشی و ضریب پایایی نیز با اجرا بین 40 نفر به صورت آزمایشی 973/0 بدست آمد. جامعه آماری دانش آموزان دختر دوره متوسطه و هنرستان های شهر تهران بوده که در مجموع 257385 می باشد و 20925 کلاس درس در این مقطع وجود دارد، نمونه آماری بر اساس روش خوشه ای چند مرحله ای تعیین شد. برای تحلیل داده ها از تحلیل عامل اکتشافی، آزمون t، آزمون فریدمن استفاده شد. نتایج تحلیل ها نشان می دهد که بین وضعیت موجود و مطلوب مهارت های زندگی تفاوت معناداری وجود دارد و اولویت بندی مهارت های زندگی نسل دیجیتال از نظر دانش آموزان و معلمان به ترتیب عبارت است از مهارت های فردی با ضریب آلفای 965/0، سواد رسانه و اطلاعات 918/0:α، سواد اقتصادی 893/0:α و سوادهای قرن 877، 21:α.

هدف پژوهش نیمه تجربی حاضر بررسی تأثیر آموزش تفکر مبتنی بر داستان های دینی بر کیفیت زندگی دانشجو معلمان دانشگاه فرهنگیان دانشور نیشابوراست. جامعه آماری پژوهش کلیه دانشجویان مرکز آموزش عالی دانشور نیشابور در سال تحصیلی 95-1394 به تعداد 313 دانشجو می باشد. با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای 2 کلاس به تعداد 60 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب و به شکل تصادفی به دو گروه 30 نفری آزمایش و کنترل تقسیم شده و در ابتدای پژوهش به پرسشنامه 26 سؤالی کیفیت بهداشت جهانی پاسخ دادند.جهت تحلیل داده ها از نرم افزار spss استفاده شد.یافته های تحقیق نشان داد:آموزش تفکر مبتنی بر داستان های دینی بر کیفیت زندگی دانشجو معلمان (مؤلفه سلامت جسم) تأثیر معنی داری دارد.آموزش تفکر مبتنی بر داستان های دینی بر کیفیت زندگی دانشجو معلمان (مؤلفه سلامت روان) تأثیر معنی داری دارد.آموزش تفکر مبتنی بر داستان های دینی بر کیفیت زندگی دانشجو معلمان (مؤلفه روابط اجتماعی) تأثیر معنی داری ندارد.آموزش تفکر مبتنی بر داستان های دینی بر کیفیت زندگی دانشجو معلمان (مؤلفه سلامت محیط) تأثیر معنی داری ندارد.همچنین یافته ها نشان داد؛ آموزش تفکر مبتنی بر داستان های دینی می تواند بر بهبود کیفیت زندگی دانشجو معلمان تأثیر معنی داری بگذارد.

هدف از پژوهش حاضر بررسی ارتباط بین سبک های سه گانه مقابله با تنیدگی و ابعاد اهمال کاری تحصیلی با موفقیت تحصیلی در دانشجویان دانشگاه اصفهان بود. پژوهش حاضر توصیفی و از نوع همبستگی بود بدین صورت که از بین کلیه دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه اصفهان تعداد 190 نفر به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند و مقیاس اهمال کاری تحصیلی سولومون و راثبلوم نسخه دانشجویی (1984) و پرسشنامه سبک های مقابله با موقعیت های تنش زا (اندلر و پارکر، 1990) را تکمیل نمودند. همینطور از معدل تحصیلی دانشجویان به عنوان ملاک موفقیت تحصیلی استفاده شد. به منظور تحلیل داده ها، با استفاده از نرم افزار SPSS-22 از آزمون همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون گام به گام استفاده شد. تحلیل یافته ها نشان دادکه بین سبک مقابله ای مسئله مدار و موفقیت تحصیلی رابطه مثبت و معنادار وجود دارد(04/0P<). با این وجود رابطه معنا داری بین سبک مقابله ای هیجانی و سبک مقابله ای اجتنابی با موفقیت تحصیلی بدست نیامد. همچنین یافته ها نشان داد که از بین ابعاد سه گانه اهمال کاری تحصیلی تنها بعد اهمال کاری در آماده سازی تکالیف درسی با موفقیت تحصیلی رابطه منفی و معنادار دارد(001/0P<). نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که اهمال کاری در آماده سازی تکالیف درسی و سبک مقابله ای مسئله مدار به ترتیب بیشترین سهم را در پیش بینی موفقیت تحصیلی دارا بودند. نتایج این پژوهش حاکی از اهمیت سبک مقابله ای مسئله مدار در پیش بینی افزایش موفقیت تحصیلی بود و لزوم توجه مسئولین مربوطه دانشگاه ها در آموزش سبک های مقابله ای کارآمد به دانشجویان را نشان داد.

هدف پژوهش حاضر مقایسه باورهای هوشی و بلوغ هیجانی دانش آموزان دختر و پسر متوسطه دوم شهر ایلام است. روش پژوهش از نوع علی- مقایسه ای و جامعه آماری را کلیه ی دانش آموزان پسر و دختر مدارس متوسط دوم شهر ایلام در سال تحصیلی 1396-1395 به تعداد 10496 نفر تشکیل داد. حجم نمونه از طریق جدول کرجسی و مورگان، تعداد 374 دانش آموز تعیین گردید روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای بوده که مقیاس باورهای هوشی دوپیرات و مارین(2005) و مقیاس بلوغ هیجانی یاشویر سینگ و ماهیش بهار گاوا (1991) را تکمیل کردند. برای تجزیه و تحلیل داده ها، از آمار توصیفی(میانگین و انحراف معیار) و تحلیل واریانس چندمتغیره (MANOVA) استفاده شده است. یافته ها نشان داد، در بین دانش آموزان پسر و دختر مدارس متوسطه دوم شهر ایلام در بلوغ هیجانی و باورهای هوشی تفاوت معناداری وجود دارد و دختران گروه نمونه، در مقایسه با پسران، دارای بلوغ هیجانی پایین تر و باورهای هوشی بیشتری هستند. همچنین، عامل جسنیت به عنوان متغیر تاثیرگذار به میزان 6/4 درصد واریانس عدم ثبات عاطفی، 4/5 درصد واریانس بازگشت عاطفی، 3/4 درصد واریانس فروپاشی شخصیت، 7/6 درصد واریانس ناسازگاری اجتماعی، 6/3 درصد واریانس فقدان استقلال، 8/2 درصد واریانس باورهای هوشی افزایشی و 6/2 درصد واریانس باورهای هوشی ذاتی را تبیین می کند. بنابراین، تحولات جنسیتی در حوزه ی آموزش و پرورش نمی توان محدود و منحصر به تحولات کمی و افزایش چشمگیر نسبت به دانش آموزان دختر دانست.